رویداد۲۴ سعید خطیب‌زاده در نشست خبری صبح امروز خود ضمن تبریک روز ملی سینما به همه سینماگران و هنرمندان ایران‌زمین و آن‌هایی که دل در گرو هنر دارند، گفت: ایران یکی از پرچم‌داران سینمای جهان بوده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی پس از مرور گاه‌شمار وزارت امور خارجه در هفته گذشته، در پاسخ به سوالی در خصوص افزایش سهمیه ویزای اربعین در سفر نخست وزیر عراق به تهران گفت: سفر آقای الکاظمی به تهران در چهارچوب روابط بسیار خوب ایران و عراق صورت گرفت که هیات بلندپایه‌ای را به همراه داشتند و تمرکز روی موضوعات و پروژه‌های تجاری مانند راه‌آهن بصره- شلمچه و مسائل انرژی بود و در خصوص دو موضوع خاص تسهیل صدور روادید و مساله اربعین تبادل‌نظر شد و توافق اولیه ۳۰ هزار ویزا بود. پیش از این سفر بر عدد ۶۰ هزار توافق شد و در این سفر توافق شد بر روی عدد ۶۰ هزار هم گفتگو شود تا هر میزان که امکان دارد افزایش ورود محقق شود. در خصوص لغو روادید هم خبری منتشر شد که ما لغو روادید را برای اتباع عراقی تصویب کردیم که منوط به اقدام متقابل است که در این سفر در خصوص سفر هوایی محقق شد.
وی همچنین در خصوص سفر وزیر امور خارجه به هند و دیدار با وزیر امور خارجه عربستان گفت: سفری در دستور کار بود که به دلیل چندین موضوع مرتبط بهم مانند اجلاس شانگهای به تعویق افتاد و همچنین چندین جلسه مهم و فوری در این هفته برنامه‌ریزی شد که امکان انجام سفر نبود و این سفر زمان‌بندی جدید خواهد داشت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال ایلنا در خصوص تاریخ سفر رئیس سازمان انرژی اتمی به وین و اینکه آیا وی عضوی از تیم مذاکره کننده خواهد بود و همچنین در خصوص تغییرات در وزرات امور خارجه با تاکید بر معاونت سیاسی با توجه به آغاز مذاکرات هسته‌ای در آینده نزدیک گفت: در خصوص سفر آقای اسلامی تاریخ قطعی ندارم، اما سازمان همواره عضوی از تیم مذاکره‌کننده بوده و از روز نخست در سطوحی که خود سازمان صلاح دانسته افرادی از این نهاد در تیم مذاکره‌کننده حضور داشته‌اند و کارگروه تعهدات هسته‌ای در وین به مسئولیت سازمان انرژی اتمی کار‌ها را پیش برده است.
وی ادامه داد: در خصوص تغییرات در وزارت امور خارجه، موضوع گردش مدیران و گردش نخبگی موضوع شناخته شده‌ای است. وزارت خارجه نهاد حاکمیتی است و دستگاه دیپلماسی، سیاسی و جناحی نیست؛ لذا دیپلمات‌های جمهوری اسلامی در چهارچوب اصول حاکمیتی حرکت می‌کنند و هر زمان لازم باشد این گردش مدیریتی صورت می‌گیرد و در روز‌های آتی اعلام خواهد شد
خطیب‌زاده در پاسخ به سوال دیگر ایلنا در خصوص اخبار مرتبط با توافق برای واردات واکسن‌های فایزر و مدرنا نیز گفت: ما در خصوص واردات واکسن هیچ خط قرمزی نداشته و نداریم و مرجع صلاحیت‌دار تائید واکسن‌ها وزارت بهداشت بوده و وزارت خارجه از روز اول همه امکانات خود را با هر منبعی در اختیار وزارت بهداشت قرار داده و در مواردی وزارت بهداشت صلاح نداشته و برخی تائید نشد، اما طی یک الی دو ماه اخیر همه درخواست‌ها در حال تائید شدن است و در مسیر‌های مختلف تسریع شده و از مسیر کواکس و همکاری‌های دوجانبه مانند چین توافقات چند ده میلیون دوز مذاکره شده است.
وی گفت: در خصوص واکسن‌های فایزر و مدرنا هیچ محدودیتی نداریم و موارد به وزرات بهداشت ارسال و از سوی این وزارتخانه هم تائید شده است. ما برای تامین نیاز‌های مردم هیچ خط قرمزی نداریم. یک دولتی در جهان وجود دارد که می‌خواهد خود را به عنوان پلیس دنیا معرفی کند و خودش قانون‌نویس، مجری و قاضی و زندان‌بان است و ما هیچ گاه این مساله را رسمیت نشناختیم. کار ساده نبوده، اما به رغم همه تحریم‌ها وظیفه اصلی حاکمیت است که نیاز‌های مردم را تامین کند
خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی در خصوص هدف قرار دادن مقر تروریست‌ها در اقلیم کردستان عراق توسط سپاه پاسداران گفت: این اقدام در پاسخ به تجاوزات مکرری است که در نزدیکی مرز عراق علیه ایران انجام شده و چندین مرزبان ایرانی را به شهادت رساندند و طبیعی است که ایران هیچ گاه تحمل نمی‌کند امنیت مرزهایش توسط گروه‌های تروریست و شکست خورده، مورد خدشه وارد شود و ما در نشست‌های رسمی و غیر‌رسمی این مساله را به دوستان عراقی متذکر شدیم که خاک عراق نباید توسط گروه‌های تروریستی استفاده شود. البته هر گروهی از مسیر تروریستی توبه کند، آغوش جمهوری اسلامی ایران باز است؛ چراکه مام میهن محل امن‌تری برای آن‌ها است.
وی در پاسخ به سوالی در رابطه با دستاورد‌های سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران گفت: مراودات ایران و آژانس معمول و فنی است و مادامی که جنبه فنی حفظ شود، ایران ارتباط خود را پیگیری خواهد کرد و این سفر پیش از اجلاس شورای حکام در چهارچوب حل و فصل برخی موارد بود که در سایه مذاکرات فنی رایزنی‌های خوبی انجام شد و در بستر مراودات فیمابین بصورت فشرده در تهران گفتوگوها انجام شد و سفر موفقی بود تا در چهارچوب فنی بدون ورود مسائل سیاسی این همکاری‌ها ادامه پیدا کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه یادآور شد: آقای اسلامی همچنین سفری را به وین برای شرکت در اجلاس عمومی خواهند داشت و توافق شد این سفر‌ها بطور منظم‌تری انجام شود و بعد از اجلاس شورای حکام مجددا به ایران باز خواهند گشت و مفاهمه‌ای بین ایران و آژانس برقرار بوده است. قطعا اگر طرف‌هایی بخواهند این روابط را آلوده با اغراض سیاسی کنند پاسخ ایران هم پاسخ درخوری خواهد بود.
وی گفت: فکر می‌کنم بیانیه منتشر شده بعد این ملاقات به اندازه کافی گویا بود و آژانس بدون اینکه دسترسی به محتویات فیلم‌ها داشته باشد کارت‌های حافظه‌ای که باید تعویض شوند را با مهر و موم مشترک می‌آورد و این‌ها باقی خواهند ماند و سرویس‌های فنی این دوربین‌ها هم بصورت روتین باید انجام شود و قطعا توافق آژانس طی زمان بندی مورد توافق انجام شد و ما به دقت و از نزدیک اجلاس شورای حکام را زیر نظر داریم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اظهارات اخیر نخست وزیر ارمنستان مبنی بر گسترش روابط با همسایگان از جمله ایران گفت: بار‌ها گفته شده که اولویت ایران گسترش ارتباط با همسایگان است و به عنوان اصل اساسی در دولت سیزدهم مطرح شد و و وزیر امور خارجه به عنوان طرح دولت سیزدهم گفته شد لذا ما به صورت متوازن، اما با اولویت بالا روابطمان را با همسایگان گسترش خواهیم داد چرا که توسعه منطقه‌ای با همکاری همه کشور‌ها محقق می‌شود.
خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ابراز نگرانی‌های اروپا و غرب در خصوص مساله هسته‌ای ایران در صورتی مطرح می‌شود که رژیمی مانند رژیم صهیونیستی به سلاح اتمی دسترسی دارد، اما این ابراز نگرانی در خصوص این موضوع صورت نمی‌گیرد، گفت: رژیم صهیونیستی به عنوان موجودیت نامشروعی که به قرارگاه ترور و تروریسم دولتی تبدیل شده شرایط خطیری را برای منطقه و جهان رقم زده است. این رژیمی که به حقوق بین‌الملل پایبندی ندارد بر روی صد‌ها کلاهک هسته‌ای نشسته و برنامه فعال نظامی هسته‌ای دارد و به صورت ممتد پیوستنش را به پیمان منع سلاح هسته‌ای رد کرده است و مقررات پادمان را نپذیرفته و به عنوان رژیم یاغی در نظام بین الملل شناخته می‌شود و آبرویی ندارد و متاسفانه استاندارد دوگانه و بسیار شرم آور برای غرب وجود دارد که نه تنها فشاری برای پیوستن و خلع سلاح این رژیم انجام نمی‌دهند بلکه همه امکانات خود را در اختیار این دردانه قرار می‌دهند.
خطیب زاده در پاسخ به این سوال که دستگاه دیپلماسی وقایع رخ داده در پنجشیر را محکوم کرده، اما این وقایع ادامه دارد آیا کمکی به این منطقه از سوی ایران صورت خواهد گرفت و همچنین با توجه به اینکه ایران گفته خواهان تشکیل دولت فراگیر در افغانستان است، آیا دولت اعلام شده از سوی طالبان از دید ایران فراگیر است، گفت: آنچه که به عنوان سرپرستی امور معرفی شده دولت فراگیر مورد نظر جامعه جهانی و جمهوری اسلامی نیست و ما باید واقعا منتظر باشیم و ببینیم نوع پاسخ طالبان به درخواست‌های جامعه جهانی چیست. در خصوص وضعیت پنجشیر عرض کردم که باید جان و مال و ناموس مردم محترم شمرده شود و خط قرمز اصلی همین است و باید از محاصره پنجشیر که به گرسنگی دادن مردم این منطقه منتهی شده اجتناب شود. پنجشیر و افغانستان راهی جز گفتگو ندارند و گفته‌ایم در این راستا امکانات خود را در اختیار این گروه‌ها قرار می‌دهیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که با توجه به شرایط دو قطبی که نسبت به مساله افغانستان ایجاد شده چرا موضع صریحی در این رابطه اعلام نمیشود که این مساله تشدید نشود، گفت: من فکر می‌کنم و دوستان شما در رسانه می‌توانند تائید کنند که مواضع ما با دقت و صراحت گفته شده و مواضع وزارت خارجه در همین رابطه انجام شده و سخنرانی وزیر امور خارجه در اجلاس همسایگان و گفتگو با آقای گوترش و تمامی رایزنی‌هایی که آقای طاهریان داشته در همین راستا بوده و در همین سخنگویی در هفته‌های گذشته بیانیه‌ای خواندم که مواضع جمهوری اسلامی در خصوص دولت فراگیر، عدم دخالت دولت خارجی گفته شده و مقام معظم رهبری هم با دقت نکات را بیان کردند و من شما را به مرو مواضع دعوت می‌کنم. آنچه از سوی وزیر امور خارجه و بنده مطرح می‌شود مواضع جمهوری اسلامی ایران است.
خطیب زاده درباره حضور رئیس‌جمهور در نشست سران شانگهای نیز گفت: این اولین سفر خارجی دکتر رئیسی است یک جنبه شرکت در اجلاس شانگهای و دیگری ظرفیت دوجانبه سفر است و در هر دو جنبه برنامه‌های گسترده‌ای توسط نهاد ریاست جمهوری در دست پیگیری است. پیگیری‌های ضروری در دوشنبه و سفارت ما انجام شده است. اینکه درخواست ایران در نشست شانگهای بررسی می‌شود و امیدواریم بررسی به نتیجه‌ای که انتظار داریم ختم شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که تهران دولت جدید طالبان را به رسمیت خواهد شناخت گفت: ایران جزو معدود کنشگرانی است که با همه طرف‌ها در افغانستان روابط خود را دارد؛ با برخی گفتگو‌های فراگیرتر و با برخی محدودتر. همواره سعی کردیم با این گروه‌ها گفتگو کنیم. همانطور که می‌دانید دور اول گفتگو‌های فراگیر بین‌الافغانی در تهران برگزار شد و سعی کردیم همه گروه‌ها را و نه فقط دولت و طالبان، مشارکت دهیم. بار‌ها تاکید کردیم مسیری که به برادرکشی در افغانستان بینجامد، مسیر درستی نیست و تاکید کردیم جنگ و خشونت راه حل نیست و کسی نمی‌تواند جنگ و خشونت را جای گفتگو قرار دهد. موکدا گفته‌ایم دولت فراگیر می‌تواند صلح و اثبات ایجاد کند. هیچ دولت اقلیتی نمی‌تواند در بلند مدت مشارکت حداکثری، صلح و ثبات و آرامش ایجاد کند. موکدا تاکید کردیم مردم افغانستان حضور نیرو‌های خارجی در خاک‌شان را نمی‌پذیرند و طرف‌های مختلف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای باید گفتگو‌های بین‌الافغانی را تسهیل کنند.
وی افزود: در وزارت امور خارجه بعد از این بحران تلاش کردیم به صورت جدی و متمرکز کار‌ها را جلو ببریم و اخیرا ستاد عالی افغانستان در وزارت امور خارجه ذیل نماینده ویژه شکل گرفته است. تلاش کردیم مردم افغانستان از دسترسی‌های ضروری و مرادوات کنسولی ما محروم نشوند. آنچه اراده قطعی ما است، تقویت روابط با مردم افغانستان و کمک به تحقق خواست و اراده مردم مظلوم، اما سربلند و غیور افغانستان است.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که آیا در سفر مصطفی الکاظمی به تهران، پیامی از سوی عربستان سعودی به ایران انتقال داده شده، گفت: چند دور گفتگو‌های ایران و عربستان را در بغداد داشتیم. دولت عراق نقش بسیار موثری داشته است و از این به بعد، اگر این فرصت وجود داشته باشد، این نقش را تقدیر می‌کنیم.
وی همچنین درباره مانور نظامی مشترک در دریای خزر توسط ترکیه و جمهوری آذربایجان گفت: کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر این موضوع را کاملا روشن کرده است. توافقات پنج کشور ساحلی مبتنی بر عدم قانونی بودن حضور نظامی کشور‌های غیر از این پنج کشور است. این موضوع را وزارت امور خارجه در دست بررسی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره بیانیه کمیته چهارجانبه اتحادیه عرب علیه ایران اظهار داشت: القائاتی که توسط برخی از کشور‌های خاص، اما شناخته‌شده در تدوین این بیانیه‌های نخ‌نما، خسته‌کننده و ملال‌آور انجام می‌شود، با روح تحولات در منطقه، چه به صورت چندجانبه و چه به صورت دوجانبه و همچنین تحولات بین کشور‌های منطقه، نه تنها مغایرت دارد بلکه مانع جدی را برای همگرایی بیشتر منطقه‌ای ایجاد می‌کند. صدا‌های مختلف و متعارضی که از پایتخت‌ها شنیده می‌شود که سازنده نیست. نفس این بیانیه‌ها نشان می‌دهد آن‌هایی که این بیانیه‌ها را کپی پیست می‌کنند، چقدر از تحولات منطقه و درک بدیهیات تحولات در منطقه به دور هستند. ایران به عنوان کشور مقتدر در منطقه درباره امنیت ملی و تمامیت ارضی خود هیچ مصالحه‌ای نمی‌کند.
وی با بیان اینکه مسیر گفتگو‌های منطقه‌ای برای امنیت درون‌زا، تنها مسیری است که این کشور‌ها باید به آن پایبند باشند، خاطرنشان کرد: بهتر است این کشور‌ها بر جنایات رژیم اشغالگر قدس علیه ملت فلسطین و خود این کشور‌ها متمرکز شوند. این بیانیه‌ها حتی برای من نیز که باید به آن واکنش نشان دهم، ملال‌آور شده‌اند.
خطیب‌زاده درباره میزان مطالبات ایران از عراق نیز اظهار داشت: میزان این مطالبات، چون در چند بخش است، تجمیع آن را از بانک مرکزی سوال کنید. اما این یکی از موضوعاتی است که لاینقطع به عنوان موضوع گفتگو‌های ما با دوستان در عراق بوده است. بخشی از این بدهی‌ها، تأدیه شده، ولی بخش عمده آن باقی مانده است. در این سفر در خصوص این‌ها گفتگو‌هایی شد و بخش‌های فنی و تکنیکی موضوع با هم جلساتی داشتند و پیشرفت‌هایی داشته، ولی قابل قبول نبوده است. این موضوع را پیگیری خواهیم کرد و سفیر ما بعد از بازگشت به بغداد این موضوع را در دستورکار خواهد داشت.
وی در پاسخ به این سوال که آیا توافق دیروز با آژانس، براساس مصوبه مجلس بوده است، تصریح کرد: مصوبه مجلس کاملا روشن و لازم الاجراست. دولت از روزی که مصوبه مجلس لازم‌الاجرا شد، تمامی دسترسی‌های فراپادمانی و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد و همچنان هم متوقف است.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه دوربین‌ها هیچ گاه برخط و آنلاین نبودند، ولی فیلم‌ها ضبط می‌شدند و الان هم انجام می‌شوند، خاطرنشان کرد: دسترسی آژانس به محتویات آن‌ها زمانی خواهد بود که تعهدات طرف مقابل براساس مصوبه مجلس انجام شود. حافظه‌ها نگهداری می‌شوند. اگر روزی به توافق مرضی‌الطرفین درخصوص برجام رسیدیم، اجرای کامل برجام از سوی ایران از سر گرفته می‌شود و محتویات دوربین‌ها در اختیار آژانس قرار می‌گیرد.
خطیب‌زاده با تاکید بر اینکه ایران با حسن نیت اجازه می‌دهد که این فیلم‌برداری‌ها انجام می‌شود، ولی دسترسی وجود نخواهد داشت، ابراز داشت: کلیه اقدامات هسته‌ای ایران قانونی است و، چون عضو آژانس است، براساس پادمان هسته‌ای فعالیت می‌کند. ایرن عضو ان‌پی‌تی است و مقررات پادمانی را انجام می‌دهند.
وی در پاسخ به سوالی درباره بازگشت ایران به مذاکرات وین با توجه به توافق روز گذشته با آژانس بیان کرد: ایران میز مذاکره و برجام را ترک نکرده است. این آمریکا بود که برجام را نقض کرد، میز گفتگو را در آن زمان ترک کرد و ناقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بود. روابط ایران و آژانس روابط فنی و به دور از ملاحظات سیاسی است.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه ادامه داد: حسن نیت نشان دادن یک اتوبان دوطرفه است و نمی‌تواند یکطرفه باشد. آنچه بین ایران و آژانس رخ داده، اگر توسط جهات دیگر تخریب شود، پاسخ ایران را در پی خواهد داشت.
خطیب‌زاده با بیان اینکه تصمیم ما درخصوص مذاکرات تغییر نکرده است، یادآور شد: گفتگو‌های وین از سر گرفته می‌شود. دولتی رفته و دولتی آمده است. دولت ضمن اینکه اعلام کرده گفتگو‌های وین را در تاریخ نزدیک از سر می‌گیرد، ولی قطعا انتظار داریم طرف‌های دیگر وقتی به وین می‌آیند، با رویکردی واقع‌بینانه و واقعیات روی زمین به وین بیایند.
وی با تاکید بر اینکه ایران تعهدات فرابرجامی را نمی‌پذیرد و هیچ منفعت کمتر از برجام را هم برای مردم ایران متصور نیست، عنوان کرد: آمریکا باید بداند طرفی است که از برجام خارج، قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض، تحریم‌ها را اعمال کرد و جنگ اقتصادی روزانه را علیه ملت ایران ادامه می‌دهد و در میانه فراگیری کرونا، این مسیر را ادامه داد، اما همه آن‌ها به شکستن انجامید. آمریکا باید بداند در جایگاه متهم قرار دارد و باید در عمل نشان دهد که در عمل، منش و اقدامات تجدیدنظر جدی کرده است، اما فعلا ما نشانه‌ای از تغییر رویکرد از سوی آمریکا ندیده‌ایم.