رویداد۲۴ 4 نکته درباره توافق سه جانبه امریکا - بریتانیا - استرالیا را در ادامه می خوانید.
۱- نشانه تغییرات بزرگ
برخی اتفاقات نشانهای از تغییرات مهم و بزرگ در واقعیتها و رویکردهای کلان جهان است. به عنوان مثال خبر تبدیل امریکا از بزرگترین واردکننده نفت جهان به یکی از سه تولیدکننده بزرگ نفت دنیا از این جنس است.
توافق سیاسی - نظامی جدید میان امریکا، بریتانیا و استرالیا هم از این نوع است. توافقی که براساس آن سه کشور قدرت و فعالیت و امکانات خود را علیه چین، متمرکز و هماهنگ و باهم همکاری میکنند. هوش مصنوعی، هستهای و سایبری سه زمینهای است که در راس این همکاری قرار دارد.
برآورد میشود به زودی چین به بزرگترین قدرت اقتصادی جهان تبدیل شود. آخرین برآورد برای تحقق آن سال ۲۰۳۰ است. نگرانی از تاثیرات این اتفاق در بخشهای امنیتی، سیاسی و نظامی باعث تغییرات و اقدامات جدید از سوی امریکا، اروپا و دیگر قدرتهای منطقهای و جهان شده و میشود.
قطعا جهانی که چین در رتبه اول اقتصاد آن باشد با جهان کنونی متفاوت خواهد بود و از هم اکنون میتوان شاهد تغییرات در رویکردهای عمده جهان بود.
۲- رقابت اقتصادی حتی میان هم پیمانان
براساس این توافق امریکا به استرالیا زیردریاییهای پیشرفته با سوخت اتمی خواهد فروخت. با این اقدام، استرالیا هم قرارداد قبلی با فرانسه برای خرید زیردریاییهای نظامی را لغو کرد. این ماجرا دوباره نشان داد حتی میان کشورهای هم پیمان هم علاوه بر رقابت سیاسی، رقابت شدید اقتصادی وجود دارد.
قبلا نیز خبرهایی درباره رقابت شدید امریکا و فرانسه برای فروش جنگندههای خود به کشورهای جنوب خلیج فارس، مصر و هند منتشر شده بود. اینکه چگونه دو کشور تلاش میکردند با ارائه مشوقها و ... کالای خود را به فروش برسانند.
حالا شاهد رقابت در زمینه فروش زیردریاییها هستیم. آمریکاییها توانستند با پیشنهاد فروش زیردریایی با سوخت اتمی به استرالیا، قرارداد ۵۰ میلیارد دلاری و ۵۰ ساله فرانسه برای فروش زیردریاییهای با سوخت گازوئیلی به استرالیا را نابود کنند.
وزیر خارجه فرانسه در واکنش به این اتفاق، در سخنان نادری آن را "خنجر از پشت" و "خیانت" و رفتارهای یادآور ترامپ توصیف کرد.
جهان را میتوان بازار بزرگ و هر کشوری را همزمان خریدار و فروشنده تصور کرد. رقابت میان خریداران و فروشندگان به شدت ادامه دارد. هر کشوری تلاش میکند با افزایش مزیتها و کاهش معایب خود، سود بیشتری کسب کند و ثروت خود و مردمش را فزونی بخشد.
یکی از وضعیتهای نادرست، نگاه یکسان و مطلق و بدون تفکیک به همه کشورهای عضو یک اتحاد یا اردوگاه غرب و شرق است.
۳- نیاز به استقلال سیاسی - نظامی اروپا
اتحادیه اروپا در چند اتفاق اخیر با وضعیتی روبه رو شده که کشورهای این منطقه را به سمت تقویت استقلال و خودکفایی سیاسی نظامی امنیتی حرکت میدهد. هم اکنون ایده تشکیل ارتش اروپایی از سوی فرانسه و آلمان مطرح و دنبال میشود، اما درباره آن همچنان شک و تردید بسیاری وجود دارد.
دوره ترامپ و بی توجهی امریکا به اروپا در تصمیم گیریهای اساسی از جمله مسئله هستهای ایران و تصمیم یکجانبه او در خروج از برجام، تحریم آمریکا علیه خط گازی روسیه به آلمان، بی عملی امریکا در موضوع حمله روسیه به خاک اوکراین و تصرف شبه جزیره کریمه، خروج سریع و آسیب زای امریکا از افغانستان که اروپاییها هم با وجود مخالفت، مجبور به تبعیت شدند؛ و حالا توافق سه جانبه امریکا - انگلیس - استرالیا، هشدار دیگری به اروپاییها است تا در مسیر جدایی گام بردارند.
اروپا در این مسیر با مشکلات و موانع بسیاری روبه رو است که در راس آن، قربانی کردن رشد اقتصادی خود است. افزایش بودجه نظامی یعنی کاهش رشد اقتصادی.
۴- گسترش هستهای
براساس این توافق، امریکا به استرالیا زیردریایی با سوخت اتمی میفروشد. این برای اولین باری است که به یک کشور غیراتمی، زیردریایی با سوخت اتمی فروخته میشود. این یک سابقه مهم است. یک ممنوعیت جدید هستهای در جهان شکسته شد.
امریکا و بریتانیا به عنوان دو قدرت دارای بمب اتمی تصمیم گرفته اند برای مقابله با قدرت چین (به عنوان کشور دارای بمب اتمی)، چشم بر ممنوعیتهای هستهای ببندند و در گام نخست، به استرالیا، به عنوان قدرت حاضر در منطقه رویارویی با چین، تسلیحات با سوخت اتمی بدهند. البته این زیردریاییها تنها سوخت اتمی دارند و بمب اتمی ندارند.
امریکا در ۵۰ سال اخیر جز بریتانیا، فناوری زیردریایی پیشرفته با سوخت اتمی خود را به هیچ کشور دیگری نداده است و استرالیا نخستین است.
نخست وزیر استرالیا هم با اشاره به این توافق و امکان دریافت زیردریایی با سوخت اتمی گفته است کشورش به دنبال بمب اتمی یا تسلیحات اتمی نیست. به نظر میرسد شاهد نوع جدیدی از گسترش تجهیزات اتمی یا تسلیحات با سوخت در جهان هستیم که براساس آن، کشورهایی غیراتمی هم تجهیزات و تسلیحات با سوخت هستهای استفاده کنند. این موضوع میتواند راه را برای بی توجهی یا نقض دیگر ممنوعیتهای اتمی در جهان و مسابقه تسلیحاتی جدید بگشاید.
همچنین نشان میدهد امریکا و انگلیس در اقدامات علیه چین، تلاش میکنند استرالیا را به عنوان خط مقدم مقابله با اقدامات نظامی چین قرار دهند. این روند، جایگاه استرالیا را تقویت میکند. همانگونه که غرب به هند به عنوان قدرت اقتصادی دارای ظرفیت خنثی کننده توان اقتصادی چین نگاه میکند.