وی در مورد نقش و جایگاه «خانواده» در امر تعلیم و تربیت، افزود: اهمیت و جایگاه خانواده در تربیت فرزندان، بر کسی پوشیده نیست در نظام تعلیم و تربیت به ویژه نظام تعلیم و تربیت اسلامی، «نهاد خانواده» به عنوان بنیادی‌ترین نهاد شکل گیری تربیت در نظر گرفته شده است. پدر و مادر، اولین مربیان هر فرد هستند و اولین گام‌های تربیت افراد به نوع رابطه و رفتارهای پدر و مادر، به دوران قبل از تولد و یا حتی قبل از ازدواج بر می‌گردد.
سرپرست وزارت آموزش و پرورش، تصریح کرد: فرآیند تربیت، در «نهاد خانواده» رشد می‌کند و شکل می‌گیرد و این رشد کم کم در مسیر «مدرسه» و «جامعه» ادامه می‌یابد. لذا می‌توانیم با صراحت بگوییم که فرآیند تربیت هر فرد به سه نهاد اصلی «خانواده»، «مدرسه» و «جامعه» بستگی دارد که از مجموعه «نهاد جامعه»، «نهاد رسانه» را نیز می‌توانیم در نظر بگیریم.
کاظمی، خاطرنشان کرد: در سال‌های قبل، بالاترین نقش را در تربیت، مدرسه بر عهده داشت. با تحولات جهان امروز و شیوع ویروس کرونا، نقش این سه نهاد نیز تغییر کرده است و میزان اثرگذاری آنها در فرآیند تربیت، دستخوش تغییراتی شده است به گونه‌ای که امروز دو نهاد «خانواده» و «مدرسه» نقش کمتری در تربیت فرزندانمان بر عهده دارند و بخش عظیمی از این فرآیند به «جامعه» و ذیل آن «نهاد رسانه» منتقل شده است.
وی گفت: نقش رسانه، امروزه مهمترین نقش در فضای تعلیم و تربیت شناخته شده است به گونه‌ای که بر تمام نقش‌های دیگر سیطره پیدا کرده است. لذا شاهد آسیب‌های اجتماعی مختلفی در فضای مجازی هستیم که بسیار پیچیده است.
سرپرست وزارت آموزش و پرورش گفت: با تأکید بر این که «تربیت» در نظام هستی سخت‌ترین کار است، تصریح کرد: تربیت یک فرآیند دستوری نیست و در شکل گیری تربیت، صدها متغیر بزرگ و کوچک نقش دارند. کار تنظیم گری این متغیرها بسیار پیچیده است. لذا بالاترین مأموریت به بالاترین انسان، نبی مکرم اسلام، سپرده شده و از این رو سخت‌ترین و شریف‌ترین کار، معلمی است و اگر گفته می‌شود معلمی شغل انبیاست از این منظر گفته می‌شود.
وی در خصوص اینکه هدف خلقت، تربیت و غایت تربیت، تعبد در برابر خداوند است، گفت: فلسفه خلقت، تربیت است و در سند تحول بنیادین هم نهایت تربیت، «قرب الهی» است.
سرپرست آموزش و پرورش با اشاره به سختی کار اولیا و معلمان در دوران کرونا، بیان کرد: به دلیل شیوع کرونا و آموزش غیرحضوری، در این زمان، تربیت به نسبت از هر زمان دیگری سخت‌تر و پیچیده‌تر شده است. معلمان به مهارت‌ها و توانمندی‌های متفاوت و مضاعفی نیاز دارند تا بتوانند هدایت دانش آموزان در بسترمجازی را به دست گرفته و تربیت فرزندان را به خوبی و درستی انجام دهند. دانش آموز در فضای مجازی تحت تأثیر متغیرهایی قرار دارند که از دسترس ما خارج است. لذا امروز بیش از قبل نیاز به «خود توانمندسازی» و «خودسازی» دانش آموزان و «انس بیشتر دانش آموزان با قرآن و مسائل دینی» داریم.
کاظمی با تأکید بر این که تضادها و تعارض‌ها در سه نهاد «خانواده»، «مدرسه» و «جامعه» می‌تواند آسیب‌های بزرگی به فرآیند تعلیم و تربیت وارد کند، تصریح کرد: بالاترین سرمایه هر خانواده، فرزندان هستند و بالاترین سرمایه در هر جامعه، تربیت نسل آینده آن جامعه است و برای تربیت دانش آموزان در مدارس، بالاترین سرمایه تربیتی آموزش و پرورش، انجمن اولیا و مربیان است. هماهنگی، هم سویی و همراستایی دو نهاد «جامعه» و «خانواده» با «مدرسه» باعث تربیت مؤثر و ماندگار و اساسی دانش آموزان می‌شود.
وی با اشاره به این که شاخص موفقیت مدیران مدارس در میزان همکاری انجمن اولیا و مربیان با مدرسه، تعریف شده است، گفت: همکاری، تعاون و مشارکتی ارزشمند است که بر مدار «تربیت» شکل گیرد. محور مشارکت انجمن‌های اولیا و مربیان با مدارس باید «تربیت» باشد و مشارکتی موفق است که همه جانبه و عمیق باشد. اگر در مدرسه‌ای مشارکت انجمن اولیا و مربیان و مدرسه به صورت صوری و غیرواقعی باشد، حتماً مدرسه در امر تربیت موفق نخواهد بود.
کاظمی با بیان این که برای سنجش میزان موفقیت مدارس باید به میزان مشارکت انجمن اولیا و مربیان در مدرسه توجه کرد، گفت: اولیا باید زمینه حضور مؤثر خود را در مدارس فراهم کنند. بالاترین سرمایه هر کشور نسل آینده و نیروی انسانی است و تنها چیزی که می‌تواند این سرمایه را به یک سرمایه قابل استفاده برای کشور تبدیل کند، نظام یاددهی و یادگیری است. آموزش و پرورش، بالاترین سرمایه خانواده است که می‌تواند فرزندانمان را به سرمنزل مقصود برساند. لذا نیاز به یک برنامه ریزی وسیع و گسترده برای استفاده از این ظرفیت‌ها در این حوزه داریم.
سرپرست وزارت آموزش و پرورش با اشاره به بازگشایی مدارس گفت: امسال، تصمیم گیری در خصوص بازگشایی مدارس در آغاز سال تحصیلی را صددرصد به انجمن اولیا و مربیان مدارس، واگذاری کردیم. امروز ۱۱۷ کشور دنیا آموزش حضوری را به طور کامل آغاز کرده اند و تنها ۲۷ کشور، آموزش‌های خود را به صورت ترکیبی (مجازی و حضوری) و باقی کشورها به صورت مجازی امر آموزش را دنبال می‌کنند.
کاظمی، گفت: در مطالعاتی که از سوی سازمان بهداشت جهانی و یونسکو انجام شده، آخرین جایی که در بحران‌ها باید تعطیل شود و اولین جایی که باید بازگشایی شود، مدرسه است. چون آسیب‌های ناشی از تعطیل شدن فرآیند تعلیم و تربیت، در حدود ۵۰ سال کشور را درگیر خواهد کرد، آسیب‌های فرهنگی، آسیب‌های اجتماعی بی حد و اندازه، آسیب‌های فضای مجازی، افزایش آمار خودکشی‌ها و … خانواده را متلاشی خواهد کرد که این خسارات در حد چند صد میلیون دلار نبوده و اصلاً در این بحث نمی گنجد و قابل جبران نخواهد بود.
وی با تأکید بر این که امروز حرکت به سمت بازگشایی مدارس، یک الزام است و نه یک اختیار، بیان کرد: اگر نگران سلامتی دانش آموزان هستیم که قطعاً همینطور است؛ باید مهارت‌های «مراقبت از سلامتی» را به دانش آموز یاد دهیم نه این که او را از یک بحران جدا کنیم و در فضای محدود نگهداری کنیم. بحران، تهدید نیست و باید به آن به عنوان یک «فرصت» نگاه کنیم.
سرپرست وزارت آموزش و پرورش، اظهار کرد: ما در آموزش و پرورش با توجه به دستور رئیس جمهور و درنظرگرفتن تمام ملاحظات ستاد ملی کرونا و وزارت بهداشت، در تلاشیم تا بتوانیم مدارس را به صورت حضوری بازگشایی کنیم و البته بر سلامت دانش آموزان تأکید داریم و سلامت دانش آموزان برای ما مهم است.
کاظمی گفت: خوشبختانه واکسیناسیون دانش آموزان ۱۲ تا ۱۸ سال، در دستور کار قرار گرفته و امروز ۷۰ درصد از دانش آموزان و ۸۵ درصد از معلمان و افرادی که با دانش آموزان در ارتباط هستند، واکسینه شده اند. آموزش و پرورش تمام پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی را به مدارس ارسال کرده است و سرانه بهداشتی مدارس را نیز به استان‌ها واریز کردیم.
وی گفت: برای نظارت بر فعالیت مدارس سامانه‌ای طراحی شده است که نزدیک به ۹۵ درصد از مدارس در آن ثبت نام و آمادگی خود را از لحاظ بهداشتی اعلام کرده اند.
کاظمی تاکید کرد: از اول مهر ۴۵ درصد مدارس روستایی و عشایری و با جمعیت کم، به صورت حضوری بازگشایی شدند و مدارس شهری و پرجمعیت نیز از نیمه آبان تا آخر آبان بازگشایی حضوری یا ترکیبی خواهند داشت.
سرپرست وزارت آموزش و پرورش، اظهار کرد:: نقش صدا و سیما و خبرگزاری‌ها و کمک آنها در اقناع افکار عمومی و اطمینان خاطر به خانواده‌ها در بازگشایی حضوری مدارس، برای ما بسیار حائز اهمیت است و درصدد هستیم با حفظ و تضمین سلامتی بچه‌ها و آموزش «مهارت های خود مراقبتی» به دانش آموزان، بازگشایی آرام، تدریجی و با اطمینان مدارس را داشته باشیم.
بیشتر بخوانید: جزئیات بازگشایی مدارس از شنبه آینده
کاظمی تصریح کرد: بر اساس آمار درحدود ۵۶ درصد مدارس، ۳۷ درصد کلاس‌ها و ۳۱ درصد دانش آموزان (حدود ۴ و نیم میلیون دانش آموز)، از اول مهرماه به صورت حضوری در مدارس آموزش دیده اند.
وی تصریح کرد: استمرار جلسات انجمن اولیا و مربیان با مدارس بسیار مهم است و پیشنهاد می‌کنم این جلسات را به صورت ماهیانه از طریق شبکه شاد برگزار کنیم و من هم در این جلسات حضور خواهم داشت.