رویداد۲۴ دکتر کیانوش جهانپور رییس سابق مرکز اطلاعرسانی وزارت بهداشت و سخنگوی سابق سازمان غذا و دارو گفت: در پاسخ به این سوال که با توجه صحبتهای تولیدکنندگان واکسن داخلی در خصوص لزوم پیشخرید واکسنهای ایرانی توسط وزارت بهداشت، آیا چنین تعهدی از جانب وزارت بهداشت در گذشته به آنها داده شده است، گفت: صحبتهایی در خصوص پیشخرید این واکسنها مطرح بود و قرار بود که با حمایت دولت، واکسن هرکدام از آنها که به مرحله تولید و دریافت مجوز میرسند، خریداری شود.
جهانپور ضمن اشاره به اینکه طبیعی است که این اقدام و حثی فراتر از آن، برای حمایت از تولید داخل باید صورت گیرد، ادامه داد: این اقدام به نوعی سرمایه گذاری در زیرساختهای سلامت محسوب میشود و باید پیش خرید و یا حداقل قرارداد خرید با این تولیدکنندگان منعقد شود.
سخنگوی سابق سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه گفته شده است که ۳٠۰ میلیارد تومان به تولیدکنندگان واکسن داخلی داده شده که آیا این مبلغ به عنوان پیشخرید نبوده است، اظهار کرد: رقمهایی که عنوان میشوند و ممکن است کمکهایی ازسوی برخی نهادها به تعدادی از تولیدکنندگان واکسن داخلی صورت گرفته باشد، بحث متفاوتی از پیشخرید دارد، اما آنچه در بین همه آنها اشتراک دارد، سرمایهگذاری است که ارقامی فراتر از این میطلبد.
وی توضیح داد: در شرایطی که حمایت از تولید داخل مطرح شد، این شرکتها دست به کار شدند و ممکن است در مسیر تحقیقات و توسعه زیرساخت تولید سرمایهگذاریهایی را انجام دهند و سپس با بازاری مواجه شوند که علیرغم کیفیت بالای واکسنشان متقاضی خرید نداشته باشند. طبعا این سنت پسندیدهای نیست و برای آینده این صنعت پیام مثبتی نخواهد داشت.
جهانپور با بیان اینکه باید این نکته را در نظر بگیریم که ماجرای واکسیناسیون کرونا مختوم به همین ماهها و روزها نخواهد بود، افزود: روند تزریق واکسن کرونا ادامه دارد و بحث دریافت دوز سوم مطرح است و ممکن است در سالهای آتی هم نیاز به تزریق دوز یادآور باشد.
رییس سابق مرکز اطلاعرسانی وزارت بهداشت ضمن بیان اینکه درست نیست که تولیدکننده بین زمین و هوا سرگردان بماند و دولت باید در این خصوص تمهیداتی بیندیشد، قرارداد خرید از واکسنهای داخلی داشته باشد و موضوع واردات را مدیریت کند، گفت: البته تولیدکننده داخلی هم باید متعهد شود که بر اساس جدول زمانبندی، تعهدات و تولیدات خود را برساند، ولی اینکه تولیدکننده داخلی دچار سردرگمی شود، قطعا اتفاق مثبتی برای صنعت واکسن و داروی ایران نیست و همسو با راهبردهای اقتصاد مقاومتی و پدافند غیرعامل هم نخواهد بود.
وی درباره این موضوع که تولیدکنندگان در مراحل کارآزمایی بالینی دچار مشکل شدند و برخی از آنها در حال حاضر داوطلب ندارند، عنوان کرد: برخی تولیدکنندگان واکسن داخلی در تهران و مراکز خاص متمرکز شده اند و در این شرایط که بخش قابل توجهی از افراد جامعه حداقل یک دوز واکسن را دریافت کرده اند، تامین داوطلب مشکل است و چنانچه از ظرفیتهای شهرستانها و دانشگاههای علوم پزشکی خارج از مرکز استفاده شود، برای کارآزمایی بالینی چند واکسن داخلی دیگر هم مشکل داوطلب وجود نخواهد داشت، اما مسلما اگر در مرکز متمرکز شوند، دچار مشکل خواهند شد.
سخنگوی سابق سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا این امکان که کارآزماییهای بالینی در کشورهای دیگر انجام شود و داوطلبان از سایر کشورها انتخاب شوند، بیان کرد: این امکان وجود دارد و شاید این چابکی، ارتباطات بین المللی و این ظرفیت در واکسن سازان داخلی که برخی از آنها برای اولین بار است به ساخت واکسن مبادرت میکنند، وجود نداشته باشد.
جهانپور گفت: در حالی که به فناوری ساخت واکسن دسترسی پیدا کنیم، حتی این امکان وجود دارد که از ظرفیت تولید فرا مرزی استفاده شود و برای کارهای مطالعاتی هم این امکان وجود دارد، اما متاسفانه تجربه اینچنینی در کشور وجود نداشته و اگر هم این اقدام صورت گیرد، برای اولین بار است که انجام میگیرد. به ویژه در شرایط کنونی که روابط بینالملل و تحریمها سختیها و دشواریهای خاص خود را دارد.