رویداد۲۴ سعید خطیب زاده روز دوشنبه در نشست خبری هفتگی با گرامیداشت ۱۳ آبان اظهار کرد: خاطرات آن روز تا ابد در ذهن جامعه و در یاد ملت مقاوم و قهرمان ایران باقی است و چراغی برای امروز و آینده این ملت مستقل و قهرمان است.
وی با قرائت گاهشمار سیاست خارجی در هفته گذشته گفت: دوشنبه ۲۶ مهر گفت وگوی تلفنی امیرعبداللهیان با دبیرکل سازمان همکاری‌های اسلامی در خصوص افغانستان و همان روز برای نخستین بار نشست مشترکی با حضور وزیران خارجه، میراث فرهنگی و بهداشت در محل وزارت خارجه با موضوع گردشگری سلامت برگزار شد. در ارتباط با تسهیلات برای ارائه گردشگری و رفع موانع خارجی برای ورود گردشگران به ویژه در خصوص گردشگری سلامت بحث شد. همچنین در این روز وزیر خارجه ونزوئلا با همتای ایرانی دیدار داشت. امیرعبداللهیان با دبیرکل سازمان ملل متحد و پاکستان در خصوص افغانستان گفتگوی تلفنی داشتند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: سه شنبه ۲۷ مهر گفت و گوی تلفنی وزیر خارجه با نخست وزیر و وزیر خارجه قطر انجام شد. همچنین وی دیداری با عادل عبدالمهدی نخست وزیر پیشین عراق داشت. چهارشنبه وزیر خارجه و مدیران بنیاد سعدی برای ارتقاء و گسترش زبان فارسی دیدار کردند. در این روزهمچنین امیرعبداللهیان با اعضای مجمع غیردولتی حامیان فلسطین شریف نشست داشت. برگزاری نشست سالانه کشور در نشست آستانه و گفتگوی تلفنی امیرعبداللهیان با همتای آذربایجانی در همان روز انجام شد و در این روز‌ها پیگیر آخرین وضعیت ۱۳ اتباع ایرانی گرفتار شده در مرز بلاروس و لیتوانی بودیم.
وی ادامه داد: دوشنبه سوم آبان وزیر خارجه به عنوان جانشین رئیس جمهور در شورای عالی خارج از کشور و کاظمی قمی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی در امور افغانستان معرفی شد. سه شنبه چهارم آبان کشور‌های همسایه افغانستان به ایران آمدند. چهارشنبه پنجم آبان نشست وزیران خارجه کشور‌های همسایه افغانستان در تهران برگزار و اولین کنفرانس مطبوعاتی امیرعبداللهیان با رسانه‌ها در این روز انجام شد و دستاورد‌های اجلاس هم در قالب بیانیه اعلام شد.
خطیب زاده گفت: پنجشنبه شانزدهم آبان هم ادامه پیگیری‌های وضعیت اتباع گرفتار در بلاروس را داشتیم. دبیر مناطق آزاد هم یکشنبه ملاقاتی با دکتر امیرعبداللهیان داشت و رضا نجفی به عنوان معاون جدید وزیر امور خارجه در امور حقوقی و بین‌المللی انتخاب شد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات ایران و عربستان و مشکل ایجاد شده بین عربستان و لبنان گفت: گفتگو‌های ما با عربستان دوجانبه‌ای و منطقه‌ای است و ما درباره دوستان خود با کسی صحبت نمی‌کنیم.
وی اضافه کرد: فکر می‌کنم ریاض هم می‌داند سیاست فشار به دیگر کشور‌ها مدتی است اثر خود را از دست داده است و طبیعی است که ایران در کنار مردم یمن و لبنان ایستاده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در عین حال گفت: گفتگو‌ها بین ایران و عربستان به طور جدی ادامه دارد و موفقیت آن به جدیت طرف مقابل و عبور از اظهارات صرف رسانه‌ای بستگی دارد.
خطیب زاده در پاسخ به سوالی درباره سخنان جک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا که با حسن نیت آماده گفتگو و مذاکره با ایران هستیم، اظهار کرد: بین جمهوری اسلامی ایران و آمریکا مدت‌هاست گفتگویی نبوده است. بعد از خروج ایالات متحده از برجام آن هم به عنوان کشوری که آن موقع عضو کمیسیون مشترک بود، تماس یا ملاقات مستقیم و یا غیر مستقیم نبوده است. موضع جمهوری اسلامی ایران هم روشن است.
وی اضافه کرد: ایالات متحده به عنوان ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ طرفی که غیرقانونی از برجام خارج شده و تمام تلاش خود را کرد تا برجام را از بین ببرد، تحریم‌های فرامنطقه‌ای، ظالمانه و غیر قانونی ضد مردم ایران اعمال کرد و تمام تلاش خود را کرده تا مانع روابط عادی جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های تجاری و اقتصادی با کشور‌های دیگر شود و در این راستا آنچنان زیاده‌روی کرد که نه تنها شرکت‌هایی که با جمهوری اسلامی ایران همکاری می‌کردند مورد فشار قرار داده، بلکه متحدین خود را هم تنبیه کرده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اظهار کرد: طبیعی است که جمهوری اسلامی ایران تا زمانی که این واقعیت‌ها روی زمین تغییر پیدا نکند تصور نمی‌شود کرد که در هیچ شکل و فرمتی بین تهران و واشنگتن گفت و گویی برقرار شود.
خطیب زاده یادآورشد: همانطور که در مذاکرات وین گفته شد، گفتگو‌ها برای مطمئن شدن از بازگشت قطعی، متعهدانه و عملی ایالات متحده به تعهدات خودش هست لذا ایران و چهار به اضافه یک گفتگو می‌کردند برای اینکه مطمئن شویم که برگشت آمریکا به برجام با نیت درست و شرایط و جزئیات قابل اعتنا انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه این شرایط هنوز تغییر نکرده است، گفت: اقدامات و برنامه‌هایی که توسط دولت بایدن تا امروز پیگیری شده است مخالف اعلام نیتی است که آقای سالیوان اعلام کرد. ما به اندازه کافی حرف شنیدیم منتظر عملی هستیم که ماه‌هاست به تعویق افتاده است.
سخنگوی وزیر امور خارجه درباره پرواز ۵ ساعته جنگنده‌های عربستان، مصر، رژیم صهیونیستی و آمریکا در منطقه، گفت: ما هم به دقت و جزییات آن را رصد و پیگیری می‌کردیم. آنانی که این اقدامات تحریک آمیز را انجام دادند می‌دانند که یک نمایش بی رنگ و بود که بیش از این ارزش پرداختن ندارد.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص اختصاص بودجه ۱.۵ میلیارد دلاری رژیم صهیونیستی برای اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران گفت: ما تهدیدات رژیم اشغالگر قدس برای ثبات و امنیت منطقه را هیچ وقت منتفی ندانستیم و نادیده نگرفتیم. اساسا ذات این رژیم بحران‌آفرینی است و ریشه‌های این رژیم در ناامنی و بی ثباتی رشد و نمو می‌کند و لذا هیچ محیط امنی را برنمی‌تابد.
وی اضافه کرد: در عین حال رژیم اشغالگر قدس به خوبی هم از توانمندی‌های ایران آگاه است و هم از محدودیت‌های خود اطلاع دارد و این را هم می‌داند که جمهوری اسلامی ایران درباره امنیت خود با هیچ کس شوخی ندارد و مصالحه هم نمی‌کند؛ لذا فکر می‌کنم در جای خود هم پاسخ داده شده است و هم اگر لازم باشد پاسخ داده خواهد شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره اظهارات وزیر خارجه آمریکا گفت: اگر امروز برجام در این وضعیت و در این نقطه قرار دارد، آقای بلینکن دچار فراموشی نشود. در این نقطه قرار داریم به خاطر اینکه ایالات متحده گردنکشانه با نقض مقدمات بدیهی حقوق بین الملل از برجام خارج شد.
وی افزود: نسبت ایالات متحده با برجام نسبت کشوری هست که از نظر حقوق بین الملل به طورغیر قانونی از آن خارج شده، از نظر سیاسی تمام تلاشش را کرده این توافق بین‌المللی مورد تایید قطعنامه شورای امنیت را از بین ببرد و از نظر اقتصادی تلاش کرده دلار را تبدیل به یک سلاح علیه این توافق کند.
خطیب زاده یادآور شد: اگر سیستم سیاست خارجی آمریکا دچار یک آلزایمر موضعی شده لازم است مکرر به آن‌ها گفته شود که چه طرفی از برجام خارج شد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران به رغم تمامی این موضوع‌ها با یک صبر راهبردی یک ساله تمامی تعهدات خود را اجرا کرد البته توافقاتی بین ایران و اتحادیه اروپا بود که بی‌عملی اتحادیه اروپا در پایان یک سال باعث شد ایران به عنوان عضو برجام برخی اقدامات جبرانی را انجام دهد که این اقدامات جبرانی هم بر اساس بند‌های برجام انجام شد.
وی گفت: به طور بدیهی طرف آمریکایی همه این‌ها را می‌داند، اما درباره برخی اظهارات تکراری و به تعبیر دقیق‌تر بی‌روح و نخ‌نما شده مثل گزینه‌های روی میز، ایالات متحده می‌داند که گزینه‌هایش چیست کما اینکه در افغانستان گزینه‌هایش را امتحان کرد.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: دولت آمریکا بهتر است به جای اینکه در دام ادبیات و منطق تندرو‌ها بیفتد و به جای اینکه در دام منطق کسانی بیفتد که تمام تلاش خود را برای حفظ میراث شکست خورده ترامپ می‌کنند، تلاش کند ادبیات و منطق جدیدی مبتنی بر احترام به حقوق ملت‌ها ایجاد کند و در این صورت قطعا بداند جامعه جهانی اقدام درست را با آغوش باز خواهد پذیرفت.
خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی درباره اخذ تضمین از آمریکا اظهار کرد: باید اجازه دهیم مباحث فنی و تکنیکی در چارچوب‌های خودش بحث شود به ویژه اینکه این مسائل در فضای عمومی سوء تفاهم‌هایی را در انتقال ایجاد می‌کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران و اتفاقا ۱+۴ به شمول روسیه و چین بیش از همه متقاضی این هستند که ایالات متحده بتواند با ارائه تضمین‌های درست نیت خود را در عمل ثابت کند و نشان دهد که هیچ کس دیگری در واشنگتن جهان را به سخره نخواهد گرفت.
وی افزود: آنچه که ترامپ انجام داد نه تنها به سخره گرفتن کشور‌های عضو برجام، بلکه به سخره گرفتن حقوق بین‌الملل و سازوکار‌های بین‌المللی بود.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: البته درباره چه نوع تضمین‌های حقوقی و سیاسی را باید در برجام بگنجانیم، مباحثی مطرح شده است. ایالات متحده تا به امروز خود را خارج از دایره ارائه هرگونه تضمینی می‌دیده و تصورش این بوده که پلیس دنیا هست و هر موقع که بخواهد می‌تواند از موقعیتش سوء استفاده کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: قطعا در مورد برجام ما اجازه نمی‌دهیم که اقتصاد ما که یکبار از آن شوک خارج شد مجدد آن در وضعیت تردید قرار بگیرد.
وی روابط ایران و آژانس را یک روابط فنی و حرفه‌ای توصیف کرد و گفت: دو سازمان انرژی اتمی ایران و سازمان بین المللی انرژی اتمی روابط منظم و دقیقی دارند. در سفر‌های قبلی برخی ملاقات‌های تشریفاتی انجام شد. هرگاه سفری تنظیم شده باشد اگر در دستور کار ملاقاتی باشد حتما این ملاقات انجام می‌شود. اگر سازمان انرژی اتمی برنامه را نهایی کند حتما وزیر امور خارجه آقای گروسی را می‌بیند و منعی برای این کار وجود ندارد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره نشست اخیر گروهک منافقین گفت: گروهک ورشکسته منافقین ادواری برای اینکه نمایش زنده بودن داشته باشد، در برخی کشور‌ها و در برخی نقاط این جلسات را برگزار می‌کند. البته تاسف برانگیزتر این هست که با پول برخی از مقامات کشور‌های دیگر را تشویق می‌کند که در نشست‌های آن‌ها سخنرانی کنند، اما تقریبا هیچکس نه این جلسات و نه کسانی که با بدنام کردن خودشان در این نشست‌ها صحبت می‌کنند را جدی نمی‌گیرد.
وی با بیان اینکه تاریخ مصرف این گروهک برای اربابانشان و کارفرمایان‌شان تمام شده گفت: البته گاه گداری از آن‌ها ضد مردم ایران سوءاستفاده‌هایی می‌کنند. واقعاً شرم‌آور است که برخی از آن‌ها که در این گروهک باقی مانده‌اند ضد مردم‌شان اقدام می‌کنند. کسانی که توبه کردند و برگشتند آغوش ملت برای آن‌ها باز بوده و هر عضوی از این گروه که ورشکسته زودتر توبه کند به آغوش ملت بازگردد، زندگی عادی را بسیار زودتر تجربه خواهد کرد.
خطیب زاده در پاسخ به سوالی درباره اجرای تعهدات هسته‌ای ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب پادمان روابط خود را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیگیری کرده و در چهارچوب NPT تعهدات خود را انجام می‌دهد.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان با بیان اینکه تمامی تعهدات فراپادمانی به دلیل نقض مکرر برجام توسط طرف‌های مقابل و خروج آمریکا با اعلام قبلی با آژانس متوقف شده است، گفت: از روزی که اجرای پروتکل الحاقی متوقف شده جمهوری اسلامی رسما اعلام کرده که تنها و صرفاً بر اساس نیاز‌های برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود اقداماتش را انجام می‌دهد و نه هیچ چیز دیگری خارج از فرا پادمان.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره راهکار خروج از بن بست پیش آمده توسط ایالات متحده آمریکا گفت: اگر ایالات متحده روزی که به وین می‌آید با برنامه اجرای درست بیاید و سیاست قبلی خود مبنی بر حفظ بخشی از تحریم‌هایی که ترامپ علیه ملت ایران اعمال کرده را کنار بگذارد و انرژی و وقت مجموعه ۱+۴ و ایران را با استدلال‌های بی سر و ته برای نگه داشتن بخشی از تحریم‌ها نگیرد، همه مطمئن باشند که توافق برای چگونگی بازگشت ایالات متحده به برجام و رفع یکجا و موثر همه تحریم‌ها به سرعت می‌تواند اتفاق بیفتد.
وی همچنین درباره اظهارات مشاور امنیت ملی آمریکا گفت: آقای سالیوان در دوره آقای اوباما یکی از مذاکره کنندگان بود. اگر این سخنان را از مقامات دولت ترامپ می‌شنیدیم می‌گفتیم یا نمی‌دانند یا به آن‌ها اشتباه گزارش شده یا نیت برهم زدن موضوع را دارند، اما وقتی این کلمات و این جملات را از آن‌ها می‌شنویم بین خود می‌گوییم که این‌ها نشان می‌دهد که آن‌ها حتی در بیان هم صداقت و نیت درستی ندارند.
خطیب زاده یادآورشد: انگلیسی آقای سالیوان حتما خوب است و می‌داند LEFT به چه معناست. آن که از برجام لفت داد ایالات متحده بود؛ ۱+۴ و جمهوری اسلامی ایران عضو برجام هستند. ما به آمریکا توصیه می‌کنیم که بر مسیر بازگشت به برجام توجه و تمرکز کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره ادامه سیاست فشار حداکثری و تحریم‌های جدید آمریکا گفت: اگر یک دلیل اینکه چرا گفتگو‌های وین به نتیجه رسیده همین اهارات مقامات آمریکا است. اینکه شما بخواهید در آن واحد سیاست فشار حداکثری و تحریم را ادامه دهید و از نیت خوب و مذاکره صحبت کنید، قطعا تناقض در طرف مقابل است. ما تناقض در رفتار، گفتار و اقدام خود نداشتیم؛ ما همواره به صورت یک دولت مسئول، تداوم دار، استدلال‌ها و محور‌های خود را بیان کردیم. اساسا هم برای ما هیچ اهمیتی ندارد که ایالات متحده به چه سمتی در سیاست داخلی خود و یا نسبت به جمهوری اسلامی ایران در سیاست اعمالی و اعلامی خود حرکت کند.
خطیب‌زاده درباره موضوع مهاجران و پناهجویان، گفت: اول از همه مایلم به همه موطنان هشدار دهم برخی در دام گروه‌های شیادی می‌افتند و غیرقانونی و با وعده‌های فریبکارانه و با و هزینه‌های سرسام آور از طرق مختلف از ایران خارج می‌شوند، اما بیش از ۹۰ درصد از آن‌ها هرگز به مقصد خود نمی‌رسند. توصیه می‌کنم مانند همه از مسیر‌های قانونی و مجاری عادی دیگر برای سفر و مقاصد خود اقدام کنند و در دام این گروه‌ها که هیچوقت سرنوشت افرادی که با آنان همراه می‌شوند، مشخص نمی‌شود اجتناب کنند.
وی افزود: وقتی متوجه شدیم برخی اتباع در مرز بلاروس و لیتوانی گیر افتادند همه تلاش خود را انجام دادیم. حتی پیدا کردن موقعیت جغرافیایی آنان در هوای سرد و مناطق صعب‌العبور کار بسیار سختی بود برخی به مینسک آورده شدند و برخی هم به تهران برگشتند. در جلسه‌ای که در مینسک برگزار شد حداقل سه نفر از این اتباع خود را از آن منطقه خارج کردند و در اولین نقطه ممکن آنان را تحویل گرفتیم وعازم جمهوری اسلامی شدند. اما بسیاری از اتباع را اصلا نمی‌دانیم کجا هستند و تعدادشان فقط ۱۳ نفر نیست. می‌گویند برخی وارد لیتوانی شده‌اند و از آنجا هم پیگیری کردیم. این موضوع دارای پیچیدگی‌هایی است.
خطیب‌زاده یادآور شد: البته به دولت بلاروس هم گفتیم با توجه به روابط خوب تهران و مینسک این موضوع را پیگیر شوند. به شما اطمینان می‌دهم تا لحظه آخر این موضوع پیگیری را ادامه می‌دهیم. این پروسه‌ای نیست سریع تمام شود امیدواریم توجه و آگاهی در مردم ما بیشتر شود تا از این مسیر‌ها نروند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری درباره ادعا‌ها درباره جزایر ایرانی گفت: موضع ما لایتغیر است. جزایر ایرانی همواره ایرانی بودند، هستند و خواهند بود. این کشور‌ها اگر به نقشه‌های منطقه حداقل در ۷۰ سال گذشته را بنگرند متوجه می‌شوند برخی از این کشور‌ها حتی خود را در نقشه نمی‌بینند.
وی افزود: اگر برخی از کشور منطقه به نقشه‌های این منطقه نه برای صد و یا حتی ۵۰۰ سال پیش، بلکه به نقشه‌های مربوط به ۷۰ و یا ۸۰ سال گذشته نگاه کنند، خود را در نقشه نخواهند دید.
سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: ما ضمن اینکه همسایه بسیار صبور و مهربانی برای همسایگان خود هستیم و ضمن اینکه حسن همسایگی - در عمل و نه در حرف - نشان دادیم، یک چیز را هم نشان دادیم و آن این که در مورد یک میلی‌متر از خاک خود هیچ گاه کوتاه نیامدیم و کوتاه نمی‌آییم چنان که خون‌های مقدسی که در هشت سال دفاع مقدس ریخته شد برای همین بود که یکبار به همه تاریخ نشان دهیم که ما از یک وجب خاک نمی‌گذریم.
خطیب‌زاده همچنین از برگزاری اجلاس سفرای جمهوری اسلامی در کشور‌های همسایه خبر داد و گفت: ما دو هفته آینده اجلاس سفرای جمهوری اسلامی ایران در کشور‌های همسایه را در تهران خواهیم داشت و در این نشست بیشتر در مورد سیاست همسایگی صحبت خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: قفل رابطه ایران و آمریکا در دولت رئیسی باز می‌شود؟