رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: فرایند تایید و تکذیب پیرامون فروش و صادرات نخل‌های ایران به کشورهای حوزه خلیج فارس همچنان ادامه دارد. یک مقام مسئول این اقدام را سرخود و بدون اطلاع مقام‌های مربوطه می‌داند و مقام مسئول دیگر معتقد است که این نخل‌ها زینتی و فاقد ثمردهی هستند و برخی کشاورزان اقدام به صادرات آنها کرده‌اند.
طی روز‌های گذشته تصاویر و خبر‌هایی مبنی بر نخل فروشی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. در این تصاویر نخل‌هایی نشان داده می‌شد که از ریشه درآمده و بر روی چند تریلی به مکانی نامشخص حمل می‌شوند. انتشار این تصاویر سروصدای زیادی به پا کرد و برخی اعلام کردند که به دلیل کمبود آب، کشاورزان نخل‌های خود را با قیمت‌های بسیار پایینی به کشورهای عربی همچون امارات و قطر صادر می‌کنند.
بیشتر بخوانید: معجزه خشک کردن پرآب‌ترین استان ایران!/ دلیل بی‌آبی خوزستان چیست؟ (فیلم)
نخلستان‌های وسیعی در مناطق جنوبی ایران وجود دارند و یکی از منابع اصلی درآمد مردم آن مناطق هستند. نخل که همچون انسان واحد شمارش آن نفر است، در مناطق گرم که بارندگی کمتر است رشد می‌کند، چون نیاز به آبیاری هر روزه ندارد. در همین حال و در میان بحران خشکسالی در مناطق جنوبی که چالش‌هایی را برای نخلداران ایجاد کرده است، در سال ۲۰۲۲ کشور قطر میزبان جام جهانی فوتبال است و همین موضوع باعث شده تا بحث فروش نخل‌ها به این کشور و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس قوت بگیرد.
مساله نخل فروشی حالا به یک موضوع مبهم تبدیل شده است و تایید و تکذیب‌های مکرر مسئولان مانع از روشن شدن حقیقت ماجرا شده است. معاون سازمان جهادکشاورزی خوزستان گفته که گزارشی از فروش نخل بدلیل کمبود آب نداشته‌ایم. وی البته تایید کرده که در یکی از استان‌های جنوبی به دلیل مشکلاتی که در تامین آب وجود داشته، برخی از نخلداران اقدام به فروش نخل‌های خود به کشورهای حاشیه خلیج فارس کرده‌اند اما وجود چنین اتفاقی در خوزستان را رد کرده است.
از سوی دیگر دادستان شهرستان دشتستان بوشهر به کل این موضوع را تکذیب کرده و می‌گوید ادعایی مبنی بر فروش درخت‌های نخل شهرستان دشتستان و صادرات به کشورهای حوزه خلیج فارس تکذیب می‌شود. وی البته گفته که فردی که صاحب این درخت‌های نخل بوده، حدود ۱۸ درخت را به دلیل بی‌کیفیت بودن محصول به قیمت هر کدام حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌فروشد.
دادستان دشتستان به فیلم‌های منتشر شده از این اتفاق هم واکنش نشان داده و می‌گوید فیلم پخش شده در کلیپ که نشان دهنده بارگیری و صادرات نخل در اسکله است نیز مربوط به سالیان قبل بوده و ارتباطی به این نخل‌ها ندارد.
در میانه این تایید و تکذیب‌ها اما یک مقام جهاد کشاورزی بوشهر، صادرات نخل ایران به قطر را تایید کرده و می‌گوید تاکنون ۳ هزار و ۷۰۰ اصل نخل به قطر صادر شده است.
خسرو عمرانی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر به رویداد۲۴ می‌گوید: اخیرا تصاویری از انتقال چندین نخل در فضای مجازی منتشر شده است که موضوع مربوط به یک کشاورز در روستای فاریاب شهر دشتستان است. خود او ۱۸ عدد از نخل هایش را کنده بود و شخصا و بدون دریافت مجوز به فروش رسانده بود. دلیل این کار او را هنوز نمی‌دانیم، اما ممکن است دلایل اقتصادی یا کم آبی به همراه داشته باشد، اما این موضوع با صادرات نخل کاملا متفاوت است.
وی ادامه داد: به موضوع صادرات نخل نباید همچون یک موضوع اصلی نگاه کرد، زیرا این مسئله کاملا فرعی است و اینکه برخی از رسانه‌ها با عناوینی همچون نخل فروشی، فروش ایران و ... به این اخبار دامن می‌زنند، اصلا اتفاق خوشایندی نیست، زیرا اساسا موضوع به این شکل که برخی فکر می‌کنند، نیست. اکنون ما ۳ هزار و ۷۰۰ اصل نخل را به قطر صادر کرده‌ایم و همگی آنها با نخل‌های تجاری و جدید جایگزین شده‌اند و باغات ما همگی نوساز شدند. برگزاری جام جهانی در قطر یک فرصتی برای کشورهای همسایه از جمله ایران است، برای فضای سبز این نخل‌ها را برده‌اند و نخل‌های جوان و پر ثمری هم نیستند، زیرا اینگونه نخل‌ها اصلا صادر نمی‌شوند.
عمرانی با بیان اینکه از قیمت فروش نخل اطلاعی ندارم، تصریح کرد: قیمت‌ها میان فروشنده و خریدار تعیین می‌شود و ما اطلاعی از میزان دقیق قیمت‌ها نداریم و اصلا حق دخالت هم نداریم. نخل‌های جایگزین نخل‌های پاجوش یا همان نهال هستند که از سایر باغ‌ها خریداری و جایگزین می‌شود. در همه جای دنیا وقتی دیگر نخل‌ها پیر و فرسوده شوند، آنها را با پاجوش‌ها جایگزین می‌کنند. ما نیز در باغات از جمله نخیلات، روند اصلاح و نوسازی داریم، با هدف صادرات یا هر هدف دیگری همچون فرسوده یا پیر بودن و یا غیرتجاری که باشد، این نوسازی‌ها ضروری است و همگی آنها با مجوز صادر و با نخل‌های جدید و جوان جایگزین می‌شوند. این را هم در نظر داشته باشید هر نخلستان داری که بخواهد نخل خود را به فروش برساند حتما باید با مجوز این کار را انجام دهند و حتما هم باید جایگزین شوند، اگر جایگزین نشود ما اصلا مجوزی نمی‌دهیم.
عمرانی می‌گوید نخل‌ها بعد از ۶ الی ۸ سال شروع به تولید می‌کنند و کشاورزان معمولا زمانی که می‌خواهند اصلاح و نوسازی انجام دهند همه نخل‌ها را باهم و همزمان اصلاح نمی‌کنند، معمولا کشاورز به مرور اقلام فرسوده و غیرتجاری را حذف می‌کند تا مشکلی در فروش و معیشت خودشان ایجاد نشود. نخل‌هایی که صادر می‌شود معمولا فقط برای فضای سبز استفاده می‌شود و قدرت تکثیر هم ندارد.
این کارشناس با بیان اینکه در استان بوشهر بیش از ۶ میلیون نفر نخل وجود دارد و در ۴ سال گذشته برای ۳ هزار و ۷۰۰ نفر نخل مجوز صادارت داده شده است، گفت: این عدد در این چندسال با توجه به میزان نخل‌هایی که داریم تقریبا عددی برابر با صفر است. در رسانه‌ها گفتند نخل‌ها را برده و فروخته‌اند، در صورتی که اینگونه نیست و هر نخلی که صادر شده با نخل جدید و تجاری جایگزین شده است. واقعا ما از برخی از رسانه‌ها گله‌مندیم، زیرا بی انصافی کردند و می‌گویند ما نخل فروشی و ایران فروشی می‌کنیم، در صورتی که اصلا اینگونه نیست و اگر باغی نوسازی نشود و با نخل‌های جدید جایگزین نشود اساسا مجوزی برای صادرات به آنها داده نمی‌شود.