رویداد۲۴ صبح امروز یکشنبه ۳۰ آبان دادگاه مقصران شلیک به هواپیمای مسافربری پرواز ۷۵۲ اوکراین به ریاست ابراهیم مهرانفر در دادگاه نظامی استان تهران برگزار شد و جمعی از خانوادههای قربانیان مقابل دادگاه تجمع کردند. خانواده قربانیان درخواست داشتند که این دادگاه به صورت علنی برگزار شود اما به خاطر اطلاعات پرونده، اجازه این کار داده نشد و همین موضوع باعث واکنش آنها شد.
برخی از خانواده قربانیان با اشاره به غیرعلنی بودن دادگاه ابراز نگرانی کردند که با توجه به اینکه کسی از محتویات پرونده خبر ندارد، امکان دارد فقط افسران رده پایین محکوم شوند و این اتفاق خوبی نیست.
خانواده قربانیان این حادثه انجمنی به نام «انجمن خانواده قربانیان حمله موشکی به هواپیمای اوکراینی» تشکیل دادهاند و حامد اسماعیلیون نویسنده ایرانی که فرزند و دخترش را از دست داده به عنوان سخنگوی خود انتخاب کردهاند. اسماعیلیون خبر داده که این انجمن از برخی فرماندهان سپاه و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی شکایت کرده است.
خانواده معترضان در این تجمع اعتراضی خواستههایی از قوه قضاییه داشتند؛ از جمله اینکه از رسیدگی به پرونده بدون ابلاغ نظریه کارشناسان خودداری شود. این خواستهها روی پلاکاردهایی که در دست معترضان بود، نوشته شده بود.
ایسنا گزارش کرده که «در جریان قرائت کیفرخواست نیز برخی از اولیایدم جانباختگان سانحه هواپیمای اوکراینی و تعدادی از وکلای آنها به بیان نقطه نظرات خود در باب فرآیند دادرسی پرداختند و اظهار داشتند که پرونده به سبب اینکه پس از اعلام نظر کارشناسی به شکات و وکلای آنها ابلاغ نشده است واجد نقص است که قاضی در این بخش خطاب به شکات و وکلای آنها گفت که این ایراد شما وارد است و دادگاه به همین دلیل بخشی از پرونده را برای رفع نقص به دادسرا ارجاع داده است.»
بیشتر بخوانید: حامد اسماعیلیون و تلاش برای زنده نگه داشتن یاد قربانیان هواپیمای اوکراینی/ جدال موافقان و مخالفان کمپین تحریم هوایی ایران
در چند روز گذشته فیلمی از سردار حاجی زاده فرمانده هوافضای سپاه در جمع بسیجیان دانشگاه شریف منتشر شد که در آن میگفت «تا ظهر برای مجموعه ما (هوافضای سپاه) قطعی شد که هواپیما با شلیک پدافند سقوط کرده. بعد از آن تحقیقات ستاد کل نیروهای مسلح شروع شد و ۴۸ ساعت زمان برد. آن روز ما نمیتوانستیم بگوییم گوشهای از حادثه بر عهده دیگری است، پس همه مسئولیت را پذیرفتیم.»
این توضیحات البته واکنشهایی نیز در پی داشت، از جمله اینکه چگونه تا ظهر برای آنها قطعی شده که سپاه شلیک کرده، اما اجازه دادهاند سازمان هواپیمای کشوری نشست خبری برگزار کند و به قطعیت بگوید شلیک نبوده یا چگونه آنها میدانستند قطعی بوده اما به رئیس شورای عالی امنیت کشور (حسن روحانی رئیس جمهور وقت) اطلاع ندادند و سخنگوی دولت در نشست خبری با یقین اعلام کرد که هیج شلیکی نبوده است.»
بخش دیگری از خانواده قربانیان از این جمله سردار حاجی زاده انتقاد زیادی داشتند که گفته بود «چگونه هواپیما به آن پهنپیکری با یک موشک سرنگون شده است و چطور نتوانسته به فرودگاه بازگردد.»
سردار حاجی زاده در بخش دیگر سخنانش گفته بود «ما (هوافضا سپاه) متهم اصلی پرونده بود و مظنون بودیم بنابراین نمیتوانستیم چیزی بگوییم. برخی کاربران نیز در واکنش به این اظهارات گفته بودند چگونه متهم اصلی پرونده در جریان تحقیقات دستکم به صورت موقت از کار معلق نشده است تا تحقیقات پایان یابد؟»
حجتالاسلام والمسلمین شکرالله بهرامی رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح چندی پیش درباره پرونده خبر داده بود که «برای ۱۰ متهم کیفرخواستی مستدل و مستند در ۲۰۰ صفحه صادر شده که تصمیم نهایی درباره آنها با دادگاه است.»
بهرامی همچنین خبر داده بود که «بخشی از بررسیهای فنی توسط ۱۲ گروه زیر نظر سازمان هواپیمایی کشوری حول محور عملکرد هواپیما و کروی پروازی، مراکز کنترل هوایی، شناسایی اشکالات و ضعفهای احتمالی و پیشگیری از سوانح انجام شد و گزارش نهایی نیز ظرف یک سال آماده و مورد تأیید اکثر کشورهای ذی نفع قرار گرفت. ۶ گروه کارشناسی نیز زیر نظر دادسرای نظامی در حوزه سامانه تور ام۱، مراقبت پرواز، پدافند هوایی، جنگال و سایبر الکترونیک، مواد منفجره و محترقه و مسائل امنیتی تشکیل و به تحقیق در ابعاد مختلف پرداختند.»
در فروردین ماه امسال دبیر شورای عالی امنیت ملی اوکراین ادعای جدیدی مطرح کرد و گفت «ایران عامدانه هواپیمای مسافربری اوکراینی را در نزدیک تهران سرنگون کرده است.» این در حالی است که مقامات ایرانی میگویند این هواپیما به دلیل خطا و اشتباهی مورد هدف پدافند ایران قرار گرفت و سرنگون شد.