در هفته‌های اخیر آنقدر اسم بانک سرمایه در رسانه‌ها شنیده شد که آمادگی مدیرعامل جدید این بانک برای گفت‌وگو با ما به خودی خود جذاب به نظر می‌رسید.سهم عمده برادران ریختگران از سهام این بانک، معوقه 3 هزار و 285 میلیارد تومانی 5 نفر، فساد مالی کشف شده در صندوق ذخیره فرهنگیان که اتفاقا سهامدار عمده بانک سرمایه محسوب می‌شود از جمله خبرهای مطرح در این مدت بوده است.
اما برخلاف انتظار، مدیرعامل جدید با وجود تحمل و
صبوری که از خود نشان می‌داد، با پاسخ‌های دیپلماتیک، تمایلی به توضیح
اتفاقات گذشته نشان نداد و بیشتر مشتاق به ارائه تصویری از آینده بود.
محمدرضا خانی از افزایش سه برابری سرمایه بانک از محل آروده سهامدار و تقسیم سود مناسب بین سهامداران بعد از برگزاری مجمع عمومی بانک تا پایان مهر ماه گفت و اینکه بانک سرمایه به دنبال افزایش شفافیت اطلاعات و توجه ویژه به فرهنگیان است. مدیرعامل جدید، با قاطعیت از تحقق این اهداف تا پایان آذر ماه صحبت می‌کرد و حتی وعده انجام گفت‌وگوی دیگر در همان ماه را داد.
با توجه به نرخ کفایت سرمایه 3.1 درصدی و سود حدود 4 میلیارد تومانی بانک سرمایه در شش ماهه اول سال گذشته، در نخستین پرسش بفرمایید تا کنون چه اقداماتی در خصوص بهبود نسبت کفایت سرمایه و جلوگیری از ادغام بانک سرمایه در سایر بانک ها صورت گرفته است؟
خانی: با استقرار تیم مدیریتی جدید در بانک سرمایه این دیدگاه پی ریزی شد که برای از دست ندادن آینده هیچ گاه به گذشته نگاه نمی‌کنیم چرا که در غیر این صورت روزهای آتی را از دست می دهیم.
از زمان به دست گیری سکان مدیریت بانک سرمایه از سوی هیات مدیر جدید همواره تلاش شده تا با چشم پوشی از گذشته به دنبال رفع مشکلات و سامان دادن به بی سروسامانی‌های بوجود آمده باشیم. برای تحقق خواسته های قانونی و به حق بانک مرکزی و در عین حال بازگرداندن بانک سرمایه به جایگاه اصلی خود در نظام بانکداری در گام نخست اقدام به تغییر نگرش در بدنه مدیریتی شده است.
در گذشته با وجود جذب نیروهای جوان اما به دلیل سیطره جمعی از بازنشستگان بانکی در بدنه مدیریتی بانک در عمل وضعیتی نامطلوب بر این بانک حاکم شده بود که برای سامان دادن به این اوضاع در اوج تکریم، بازنشسته های مذکور دوباره بازنشسته شدند. در ادامه با بها دادن به آن آندسته از نیروهای جوان که به ناچار در صف قرار گرفته بودند از جمله روسای شعبه و سایر حوزه های ستادی،این افزاد در حوزه‌های ستادی بکار گرفته شده‌اند.
بانک سرمایه به لحاظ بدهی در بازار بین بانکی هم اکنون در چه وضعیتی قرار دارد؟
خانی: بانک سرمایه یکی از بدهکاران بزرگ بین بانکی بود . حتی در برخی موراد در بازار بین بانکی تا نرخ 31.5 درصد سود نیز بدهکار بود. از این رو جذب منابع به عنوان نخستین رخداد حاصل از اعتماد به نیروی جوان به محک گذاشته شد تا در نهایت هیچ بدهی برای بانک سرمایه در بازار بین بانکی وجود نداشته باشد.
از سوی دیگر رشد منابع ارزان قیمت در حساب های مبتنی بر نرخ سود مورد نظر بانک مرکزی نیز در دستور کار قرار گرفت، بطوریکه با برقراری رابطه خوب با مشتریان از خروج منابع جلوگیری شد. بر این اساس با قطع یقین اعلام می کنم که اگر چه احتمال ادغام بانکی در بانک سرمایه طی سال آینده را می توان متصور بود اما بطور قطع و یقین بانک سرمایه در هیچ بانکی ادغام نخواهد شد.
وضعیت سودآوری بانک سرمایه در پایان دوره عملکردی 12 ماهه 94 چگونه بود؟ چرا هنوز از برگزاری مجمع عادی سالیانه سهامداران بانک سرمایه خبری نیست؟
خانی: از لحاظ سودآوری هم اکنون بانک سرمایه در مسیر مطلوب حرکت می کند. هنوز مجمع عادی سالیانه بانک سرمایه برگزار نشده و صورت های مالی دوره عملکردی 94 بانک سرمایه دچار یک اختلاف نظر با حسابرس و بازرس قانونی بود که هم اکنون این اختلاف نظر برطرف شده است.
در زمینه زمان برگزاری مجمع عادی سالیانه هم بزودی آگهی دعوت به مجمع و زمان و مکان برگزاری آن به عموم سهامداران که عمدتاً فرهنگیان و معلمان کشور و سایر مردم هستند به سازمان بورس و بازار سهام اطلاع رسانی می شود.
در این زمینه باید یادآور شد که سودآوری عملیاتی بانک سرمایه در پایان سال مالی 94 نسبت به دوره مشابه قبل بهبود یافته اما از لحاظ سود خالص آن نتیجه ای که مورد انتظار بود محقق نشده ست.
یعنی سود هر سهم پس از کسر مالیات بانک سرمایه در پایان سال مالی 94 باز هم دچار تعدیل منفی است؟
خانی:در مجمع عادی سالیانه متوجه خواهید شد که به طور حتم نظر منفی بر روی سود 94 وجود نخواهد داشت.
در خصوص عملکرد بانک سرمایه برای وصل مطالبات توضیح دهید .
خانی: در گذشته برای وصول مطالبات وضع خوبی نداشتیم بطوریکه نوع نگرش حاکم بر بانک باعث شده بود تا حتی بدهکارانی که برای تسویه بدهی خود به بانک مراجعه می کردند با رویکردی مواجه می شدند که گویی کاری به کارشان نداشت.
در حال حاضر با بکار گیری نیروهای جوان در حوزه های اجرایی وصول مطالبات شرایطی بوجود آمده که حتی بدهکارانی که مکان آنها مشخص نبود در حال مراجعه به بانک برای تسویه بدهی خود هستند. در فرایند وصول مطالبات، طرح دعاوی قضایی و یا ضبط اموال آخرین گامی است که از سوی بانک صورت می گیرد اما تا پیش از آن همواره با مذاکره و تکریم بدهکاران ، طلب بانک وصول می شود.
تا این لحظه حجم وصولی های مطالبات معوق بانک سرمایه چقدر بوده است؟
خانی: تا پایان خرداد ماه امسال نزدیک به 40 درصد از کل مطالبات معوق بانک سرمایه وصول شده است.
از مجموع بیش از 50 درصد سهام در اختیار اشخاص حقیقی هم اکنون 38.1 درصد از آن بر اساس اطلاعات افشا شده در کدال،در مالکیت گروه ریخته گران اصفهانی است. بدهی این گروه به بانک سرمایه هم اکنون چقدر است؟ از طرفی عنوان می شود که همه بدهکاران بانک سرمایه 5 نفر هستند که در مجموع 3 هزار و 285 میلیارد تومان به این بانک بدهکارند. آیا گروه ریخته گران اصفهانی نیز از زمره همین گروه هستند؟
خانی: صندوق ذخیره فرهنگیان هم اکنون سهامدار عمده بانک سرمایه است. مستندات بانک نشان می دهد که شخصی تحت عنوان ریخته گران اصفهانی در ترکیب سهامداران عمده بانک سرمایه حضور ندارد اما اینکه اشخاصی منتسب به گروه وی باشند موضوعیت ندارد.
در مورد بدهکاران عمده بانک اما باید گفت از تعداد 5 شخص بیشتر هستند منتهی بزرگی ارقام بستگی به این دارد که چه ارقامی را بزرگ بدانیم.
معیار سنجش اعداد از نگاه افراد مختلف متفاوت است. از نظر بانک سرمایه اعداد کوچک هم به عنوان وجه نقد ، جزو بدهی ها است و تمام بدهکاران به عنوان مطالبات بزرگ بانک سرمایه در نظر گرفته می شوند.
نتیجه مذاکره بانک سرمایه با گروه ریخته گران اصفهانی و بانک شهر به منظور تعیین تکلیف سهام چه شد؟
خانی: این موضوع ارتباطی به بانک سرمایه نداشته و هیچ مذاکره ای در این ارتباط نداشته است.
این شائبه وجود دارد که منشاء فساد مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان از بانک سرمایه شروع شده است. از سویی دیگر وثایق کافی نیز در این زمینه گویا در ازای تسهیلات ارایه شده دریافت نشده است. نظر شما چیست؟
خانی: در بانک سرمایه هیچ اختلاسی صورت نگرفته است. فساد مالی نیز به آن صورتی که در برخی رسانه ها مشهور شده بطور حتم نیست.
بدهکاران بانک سرمایه باید بدهی خود را تسویه کنند اگر چه شبهاتی مبنی بر عدم اخذ وثایق مناسب در گذشته و در ازای تسهیلات ارایه شده وجود دارد . دوران زد و بند در بانک سرمایه تمام شد. از زمان تاسیس بانک سرمایه تا به امروز به نظر می رسد در برخی پرونده ها که شهرت چندانی ندارند در زمینه اعتبار سنجی و اخذ وثایق کافی کوتاهی هایی صورت گرفته است.
در زمینه منشاء فساد مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان و انتساب آن به بانک سرمایه نیز باید بگویم در مورد صندوق ذخیره فرهنگیان هیچ اطلاعاتی ندارم.
اما عدم اخذ وثایق کافی در حال حاضر باعث انباشت مطالبات دریافتنی و در عین حال تعدیل منفی 70 درصدی سود براوردی بانک سرمایه در سال مالی قبل شد...
خانی: در بحث اعتبار سنجی بسته به اعتمادی که به اعتبار مشتری می شود وثایق در ازای تسهیلات ارایه شده اخذ می شود.اخذ وثیقه رکن اول بانک نیست. در عین حال وثایقی که دریافت می شود دال بر فساد نیست. شرایط جامعه باعث شده که این موضوع در دستور کار بانک ها قرار دارد . در ماده 34 قانون ثبت شرکت ها نیز عنوان شده که نمی توان به راحتی وثایق را تمدید کرد و عدم تمدید وثایق دال بر وقوع فساد نیست.
در ماجرای فساد مالی عنوان شده در صندوق فرهنگیان، نام افرادی همچون تهیه کننده سینما و برادران "د" برده می شود که رابطه نسبی با یکی از نمایندگان مجلس دارند. این افراد گویا با همکاری و لابی مدیر عامل سابق صندوق ذخیره فرهنگیان برای انتصاب مدیر عامل پیشین بانک سرمایه نقش داشته اند و حتی یک شرکت نفتی نیز به تازگی ثبت کرده اند. نظر شما در مورد نقش این افراد در افزایش زیان بانک سرمایه و فساد های احتمالی چیست؟
خانی: دلیل بازداشت اشخاص نام برده شده را نمی دانم و اساساً این افراد را نمی شناسم. در این زمینه مراجع قضایی کشور باید اظهارنظر کنند.
آیا برنامه افزایش سرمایه‌ای در دستور کار بانک سرمایه وجود دارد؟
خانی: هنوز در این زمینه تصمیم گیری ها نهایی نشده اما برنامه ما این است که در آینده نزدیک سرمایه بانک را به سه برابر افزایش دهیم.
سه برابر؟ منابع برای افزایش سرمایه را چگونه تامین می‌کنید؟
خانی: از محل آورده سهامداران عمده. در این رابطه با سهامداران مذاکره کرده‌ایم.
برآورد شما از مجامع عادی سالیانه بانک سرمایه با توجه به اقدام سخت گیرانه بانک مرکزی برای شفاف تر شدن صورت های مالی چیست؟
خانی: باید دانست که بانک سرمایه از بابت ذخایر و اقدام هایی که مد نظر بانک مرکزی است با مشکلی مواجه نخواهد بود. از سویی دیگر به سهامداران بانک سرمایه که عمده آنها معلمان و فرهنگیان کشور هستند قول می دهم که در مجمع امسال دست خالی به خانه نخواهند برگشت.
سهامداران بانک سرمایه از ابتدای پذیره نویسی سهام این بانک در زمان تاسیس تا کنون و حتی آن زمان که قیمت سهام به کمتر از قیمت اسمی دست به دست می شد هیچ گاه خاطره خوشی ندارند...
خانی: معلمان و فرهنگیان به عنوان نجیب ترین و شریف ترین اقشار جامعه ، همواره به عنوان ولی نعمت بانک سرمایه شناخته می شوند و باید گفت تا کنون متاسفانه برای این قشر زحمتکش کاری نکرده است.
در حال حاضر با توجه به تغییر نگرش مدیریتی در بانک سرمایه ، معلمان در الویت ارایه خدمات بانکی در کلیه شعب هستند. در عین حال ارایه کارت های اعتباری برای معلمان و فرهنگیان کشور در الویت بانک سرمایه قرار دارد.
همچنین بانک در حال طراحی VIP برای معلمان در شعب بانک سرمایه است و اعلام شده ولو فردی ادعای فرهنگی بودن را در شعب بانک داشته باشد به وی نیز خدمات ویژه ارایه دهند.
در مجموع اگر در مجمع آتی نتوانیم در حد انتظار آبرو داری کنیم حتما در مجمع سال آینده جبران خواهیم کرد.
بانک سرمایه در نحوه افشای اطلاعات مالی و ارائه مستندات عملکردی و بودجه‌ای به سامانه کدال و بازار سهام همواره رویه ای کند و بی نظم داشته است. چه اقدام هایی برای اصلاح این رویه به کار گرفته اید؟
خانی: به محض نهایی شدن صورت های مالی بانک سرمایه در سامانه کدال افشا و به عموم سهامداران اطلاع رسانی خواهد شد. بانک سرمایه هیچ چیز برای پنهان کردن نخواهد داشت و کاری خواهیم کرد که نه تنها برای نهاد های نظارتی بلکه برای عموم مردم و رسانه ها نیز جایی برای ابهام در بانک سرمایه وجود نداشته باشد و همواره اطلاعات مالی بانک بطور شفاف،صریح و صادق منتشر شود.
در زمینه تغییر حقوق و دستمزد پرسنلی در بانک سرمایه تاکنون چه اقدامی صورت گرفته است؟
خانی:از ابتدای امسال و هم زمان با استقرار تیم جدید مدیریتی حقوق پرسنل بانک سرمایه که پیش از این در حد و اندازه بسیار ناچیزی بود بهبود یافته و تلاش شده به سطح مطلوبی در نظام بانکی دست یابیم.
معتقدم اگر نتوانیم پرسنل بانک سرمایه را به لحاظ حقوق و دستمزد تامین کنیم در مقابل مشتری بانک آنها را تامین خواهند کرد که این سرمنشاء فساد است.
زمان برگزاری مجمع عادی سالیانه بانک سرمایه چه زمانی است؟
خانی: تلاش می شود در اواخر مهر ماه جاری این مجمع برگزار شود.
فکر می کنید چه زمانی بتوانید از همه بحران های پیش آمده در بانک سرمایه خارج شوید؟
خانی: در حال حاضر برای پایداری وضعیت با ثبات در بانک سرمایه اهداف کوتاه مدت در دستور کار قرار گرفته است.
آیا بنا ندارید از محل تجدید ارزیابی دارایی های ثابت خود اقدام به افزایش سرمایه کنید؟
خانی: بانک به دنبال راهکار های پر شائبه و تو خالی نیست.
در زمینه ترکیب هیات مدیره صندوق ذخیره فرهنگیان و اظهار نظر ها در خصوص تغییر ماهیت بانک سرمایه توضیحاتی بفرمایید.
خانی: ترکیب بانک سرمایه به شکل کنونی باقی می ماند. البته شاید تغییر صندوق ذخیره فرهنگیان به صندوق قرض الحسنه مطرح باشد که همین موضوع پیش از این برای بانک سرمایه نیز شائبه شده بود.
از زمانی که به این نشست دادید سپاسگزاریم
خانی: درهای بانک سرمایه برای شفاف سازی همواره بر روی خبرنگاران و رسانه ها گشوده است.