رویداد۲۴ علی باقری کنی معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان و مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات وین در گفت‌وگوی اختصاصی با شبکه الجزیره، درباره پیش‌نویس دو طرحی که ایران در وین درباره لغو تحریم‌ها و اقدامات هسته‌ای در اختیار مذاکره کنندگان غربی قرار داده است، گفت: همان طور که می‌دانید شش دور از این مذاکرات در بهار و تابستان امسال در وین برگزار شد که برخی اسناد پیش‌نویس از آن‌ها حاصل شد. ما به عنوان نماینده دولت جدید ایران و مذاکره کنندگان جدید هسته‌ای، دیدگاه‌هایمان را درباره این پیش‌نویس‌ها به ویژه درباره پیش‌نویس لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه و اقدامات هسته‌ای به طرف مقابل ارائه کردیم. درباره جزئیات این سندها، نکته مهم این است که طرفین درباره مبنای مذاکرات به توافق رسیدند که همان توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ است. چیزی که ما ارائه کرده‌ایم مربوط به ناکارآمدی‌ها و نقص‌های پیش‌نویس‌ها بوده است و اصلاحاتی را در آن‌ها ارائه کرده‌ایم.
بیشتر بخوانید: فردا باقری در کمیسیون امنیت ملی حاضر می شود
باقری در پاسخ به این سوال که خواسته تیم مذاکره کننده ایران در این اسناد پیشنهادی چیست، گفت: تاکید ما این است که در چارچوب برجام، تمامی مسائل مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ما باید تداوم داشته باشد. درباره تحریم‌ها نیز این طور است. هرگونه تحریم مغایر با مقررات برجام باید فورا لغو شود، همین طور تمامی تحریم‌هایی که مربوط به توافق هسته‌ای است. تمام تحریم‌هایی که تحت کارزار «فشار حداکثری» آمریکا اعمال شده یا بازگردانده شدند، باید فورا لغو شوند.
او درباره این که آیا ایران خواستار راستی‌آزمایی لغو این تحریم‌ها یا ضمانتی درباره آن‌ها است، توضیح داد: موضوع راستی آزمایی و تضمین مواردی بسیار جدی هستند که در سند سوم تشریح شده‌اند.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این که از نظر او این دور از مذاکرات چه نتیجه و چه دستاوردی داشته است، بیان کرد: ما طرح‌هایی پیشنهاد کردیم و از طریق آن‌ها نشان دادیم که ما نه تنها در مذاکرات، بلکه در طرح‌هایی که به طرف مقابل ارائه کرده‌ایم جدی هستیم. ما با این طرح‌ها عزم جدی‌مان برای رسیدن به یک توافق را نشان دادیم. طرح‌هایی که ارائه کرده‌ایم روی میز طرف مقابل مذاکرات است و قرار است به ما پاسخ دهند، البته پاسخی که با شواهد و با استدلالی منطقی همراه باشد.
باقری در پاسخ به این سوال که واکنش ایران در صورتی که طرح‌های پیشنهادی آن پذیرفته نشوند و توافقی انجام نشود، چه خواهد بود، گفت: طرح‌هایی که توسط ایران پیشنهاد شده‌اند را اصلا نمی‌توان رد کرد، چون مبتنی بر مقررات توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ هستند. حتی کشوری که از توافق خارج شده بود هم مایل به بازگشت به توافق است؛ و در اصل، کشور‌هایی که هنوز عضو برجام هستند، نمی‌خواهند این سند هسته‌ای را از بین ببرند.
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این که با توجه به سوابق طولانی او در مذاکرات هسته‌ای، حالا که هدایت مذاکرات را بر عهده دارد، ایران چه چیز جدید برای ارائه در مذاکرات دارد، و این مذاکرات چه تفاوتی با سال‌های گذشته دارند، تشریح کرد: یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها وجود عوامل و بازیگرانی خارجی هستند که سعی می‌کنند در مذاکرات اخلال ایجاد کنند.
او در پاسخ به این که تیم ایران چگونه با این موارد مقابله می‌کند، توضیح داد: طبیعی است که آن‌ها سعی می‌کنند در مسیر رسیدن به توافق اخلال ایجاد کنند، اما نکته مهم این است که اقدامات انجام شده از سوی ایران در چارچوب قوانین بین‌المللی، معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای، ان. پی. تی و معاهده پادمانی بوده‌اند. بنابراین، زمینه مناسبی برای رسیدن به یک توافق برای ایران ایجاد کرده‌اند.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان با ارائه توضیحاتی درباره گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران و برخی ادعا‌ها مبنی بر این که ایران در حال غنی‌سازی ۹۰ درصدی اورانیوم است، بیان کرد: خبر غنی سازی ۹۰ درصدی توسط رسانه‌ها و منابع صهیونیستی منتشر شده بود. چنین خبری بالافاصله توسط عالی‌ترین مقام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مدیرکل آن است، رد شد.
باقری در پاسخ به این که آیا ایران مایل به انجام دادن چنین اقدامای در آینده نیست، گفت: فعالیت‌های هسته‌ای ما در چارچوب ان. پی. تی و معاهده پادمانی انجام می‌شوند. واضح است که اگر طرفین برجام به تعهداتشان در برجام عمل کنند، ما هم همین کار را خواهیم کرد و کاملا به تعهداتمان در چارچوب برجام عمل خواهیم کرد.
مذاکره کننده ارشد ایران در وین در پاسخ به این که آیا با توجه به تحولات این چند سال اخیر از سال ۲۰۱۵، توافق هسته‌ای هنوز پویایی خود را حفظ کرده است و توافقی کارآمد است یا نه، اظهار کرد: هزینه احیای توافق و حفظ آن بر مبنای اقداماتی بوده است که ایران انجام داده. چون آمریکا از توافق خارج شد و توافق را به کلی نقض کرد و اروپایی‌ها هم در عمل نتوانستند پایبندی کامل به برجام را از خود نشان دهند. بنابراین، به رفتار اروپایی‌ها با پایبندی کامل به توافق و به رفتار آمریکایی‌ها با بازگشتشان به توافق بستگی دارد و اگر این اتفاق بیفتد، توافق احیا خواهد شد.
باقری در پاسخ به این که آیا توافق در چارچوبی که در سال ۲۰۱۵ درباره آن مذاکره شده بود، دوام خواهد آورد یا نه، بیان کرد: هر دو طرف مذاکرات مایل به بازگشت به توافق سال ۲۰۱۵ هستند
او درباره این که آیا برای به نتیجه رسیدن مذاکرات بازه‌ای زمانی وجود دارد و آیا ایران حاضر است مدتی طولانی به اندازه ۱۹ سال گذشته صرف مذاکرات برای رسیدن به توافقی نهایی بکند، گفت: من بر این عقیده‌ام پاسخ طرف مقابل به طرح‌های معقولی که ایران ارائه داده است، قطعا می‌تواند جواب این سوال را بدهد.
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این که اگر پس از تمامی این تلاش‌ها برای مذاکره و رسیدن به توافق، توافقی در کار نباشد، چه اتفاقی رخ خواهد داد، تشریح کرد: حضور ما در این جا نشان می‌دهد که ما واقعا برای رسیدن به یک توافق جدی هستیم و ما عزم و اراده طرف مقابل و رفتار آن‌ها را به طور جدی ارزیابی می‌کنیم تا ببینیم آیا آماده بازگشت به پایبندی کامل به توافق و ترک تخطی‌هایشان هستند یا نه.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که با توجه به فشار‌هایی که به خاطر تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد ایران تحمیل شده است، تاب آوری ایران بدون توافق هسته‌ای تا چه حد خواهد بود، بیان کرد: اقتصاد ما در شرایط چند سال گذشته که تحریم‌های آمریکا و متحدان آن بر ایران برقرار بوده‌اند، توانسته است توسعه یابد و پیش‌رفت کند. این یک امر مسلم است که تحریم‌ها اثر داشته‌اند. اما ایران نشان داد که تحریم‌ها نمی‌توانند نتیحه بخش باشند.
باقری درباره این که پلان B [نقشه دوم]ایران چه خواهد بود، توضیح داد: ما در واقع بر ظرفیت‌ها و توان داخلی‌مان اتکا خواهیم کرد و روابط و همکاری‌مان را با کشور‌هایی که در تعامل با ما جدی و کارآمد هستند، گسترش خواهیم داد. ما به طور جدی به دنبال پیش‌رفت اقصادی کشورمان خواهیم بود. در مدت چند سال گذشته، آمریکا تمام تلاشش را کرد از روابط اقتصادی ایران با جهان ممانعت کند، اما ما نشان دادیم می‌توانیم اقدامات آن‌ها را با شکست مواجه کنیم و اقتصادمان را در مسیر مثبت و موثری پیش ببریم. اما این به معنای این نیست که آمریکا به مردم ما یا اقتصادمان خسارت نزده است. به همین خاطر، یکی از موضوعاتی که در مذاکرات دنبال می‌کنیم، موضوع جبران خسارت از سوی آمریکا به خاطر آسیب‌ها و خساراتی است که به مردم ما وارد کردند.
مذاکره کننده ارشد ایران در وین در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا برای این کار از خود آمادگی نشان داده است یا نه، گفت: موضوع جبران خسارت در دستور کار مذاکرات وین بوده است و به این موضوع در سند سوم پیشنهادات ما پرداخته خواهد شد.
او درباره سند سوم پیشنهادی ایران و این که چرا تاکنون ارائه نشده است، اظهارا کرد: طرف‌های دیگر مذاکرات در حال حاضر در حال بررسی دو سند دیگری هستند که ارائه کرده‌ایم و منتظریم پاسخ دهند. به محض این که پاسخشان را دریافت کنیم، کار بر روی سند سوم را آغاز خواهیم کرد.
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این سوال که از نظر او خواسته‌های ایران در مذاکرات مبنی بر لغو کلیه تحریم‌های ایران، جبران خسارت و تضمین دادن چه قدر می‌تواند از دیدگاه آمریکا واقع بینانه باشد، گفت: در مذاکراتمان با طرف‌های مقابل، آن‌ها بر ضرورت تضمین دادن و بر ضرورت سازوکاری برای راستی آزمایی صحه می‌گذارند، هم روسیه، هم چین و هم اروپایی‌ها. در اصل، آمریکایی‌ها هم باید بپذیرند. آمریکایی‌ها در پیش‌نویس‌های قبلی این چارچوب را پذیرفته‌اند، اما نکته اصلی در این است که تضمین‌ها چگونه باید ارائه شوند و راستی‌آزمایی‌ها چگونه باید انجام شوند.
او در پاسخ به این که از نظر آمریکا لغو کلیه تحریم‌های ایران ممکن نیست، به دلیل این که اختیارات لغو کلیه تحریم‌ها تنها در دستان رئیس جمهور آمریکا نیست و بخشی از آن‌ها به کنگره این کشور مربوط است و ایران حاضر است چه چیزی در مقابل خواسته‌هایش در مذاکرات ارائه کند، گفت: دو طرف مذاکرات، یعنی ایران و گروه ۴+۱ توافق را پذیرفته‌اند. آمریکا هم که از توافق خارج شده بود، می‌خواهد به آن بازگردد. بنابراین، موضوع بده و بستان قبلا در مذاکرات سال ۲۰۱۵ به جا آورده شده است. حالا باید اقداماتی انجام شود که اشتباهات کشوری را که از توافق خارج شد، جبران کند. بده و بستان زمانی اتفاق می‌افتد که هر دو طرف از چیزی تخطی کنند. ما از چیزی تخطی نکردیم. این آمریکایی‌ها بودند که از توافق خارج شدند.
باقری در ادامه این گفتگو درباره مواضعی که رژیم صهیونیستی اخیرا درباره مذاکرات وین اتخاذ کرده است و سعی داشته است قدرت‌های جهانی و آمریکا را از رسیدن به توافقی با ایران بازدارد، گفت: قبلا هم گفتم که عوامل خارجی، صهیونیست‌ها در تلاشند در روند مذاکرات اخلال ایجاد کنند. صهیونیست‌ها یا تلاش می‌کنند تاسیسات هسته‌ای ایران را مورد حمله قرار دهند یا در روند مذاکرات اخلال ایجاد کرده و مانع آن شوند. واقعا به هویت مستقل دیگر طرف‌های مذاکرات بستگی دارد که نشان دهند قرار نیست تحت تاثیر صهیونیست‌ها قرار بگیرند و بر اساس منافع کشور خودشان تصمیم می‌گیرند.
او در پاسخ به این سوال که اگر رژیم صهیونیستی تصمیم بگیرد به تاسیسات هسته‌ای ایران حمله کند، چه اتفاقی رخ خواهد داد گفت: به نظرم صهیونیست‌ها باید خواب حمله به ایران را ببینند. اگر به این خواب بروند، هیچ گاه از آن بیدار نخواهند شد.
مذاکره کننده ارشد ایران درباره این که چقدر به نتیجه رسیدن مذاکرات خوش‌بین است، گفت: ما به دلیل عزم جدی‌مان در ادامه دادن مذاکرات و استدلال مستحکمی که در روند مذاکرات در پیش گرفته‌ایم، نسبت به آینده و موفقیت‌آمیز بودن مذاکرات خوش‌بین هستیم. اما فریب نخواهیم خورد، چون به طرف مقابل اعتماد نداریم.
باقری در پاسخ به این که اگر ایران به طرف مقابل اطمینان نداشته باشد و آن‌ها هم به ایران اعتماد نداشته باشند، رسیدن به یک توافق چگونه میسر خواهد بود، توضیح داد: مذاکرات و توافق برای کسانی است که اختلاف نظر دارند. با مذاکرات، تمامی اختلافات حل نخواهند شد. هر یک از طرف‌های مذاکرات بر اساس منافع خودشان پای میز مذاکرات می‌آیند.