رویداد۲۴ هما حسینی: گرانی گوشت و مرغ در دو سال اخیر بسیاری از خانوادهها را به سمت مصرف کالاهای جایگزین هدایت کرده و اقلامی مانند حبوبات، سیب زمینی و تخم مرغ جای بیشتری در سبد مصرفی خانوادهها پیدا کرده است. اما آخرین گزارش مرکز آمار نشان میدهد همین اقلام جایگزین طی یک سال اخیر صدرنشین تورم شده و نرخ تورم آنها به نسبت کالاهای اصلی پیشین مانند گوشت و مرغ از سال گذشته تا امسال افزایش بیشتری داشته است. این به معنای ترکش جدی تورم بر حداقلیترین امنیت غذایی مردم است.
نرخ تورم از بهداشت و مسکن گرفته تا کالاهای خوراکی، معیشت عموم مردم را در دو سال اخیر به شدت تحت تاثیر قرار داده است. از طرفی پیشی گرفتن نرخ تورم بر نرخ افزایش دستمزد باعث وقوع یکی از بزرگترین سقوطهای قدرت خرید در تاریخ شده و اگر تا قبل خانوادهها برای رساندن دخلشان به خرجشان با معضل مواجه بودند، در این روزها امنیت غذایی خانوادهها در حال از دست رفتن و نابودی است.
طی دو تا سه سال اخیر گرانی چندبرابری کالاهای اساسی رایجی مانند گوشت قرمز، مرغ و آبزیان را در سفرههای خانوادهها کمیاب کرد و الگوهای مصرف خانوادهها به سمت کالاهای جایگزین رفت. تا جایی که طبق آمارها در دو سال اخیر مصرف حبوبات، تخم مرغ و سیب زمینی بیشتر شده و اکثر خانوادهها سعی کردند کمبود کالاهایی مانند گوشت را با مصرف و تنوع کالاهای دیگر مانند سیب زمینی و تخم مرغ جبران کنند.
به گزارش رویداد۲۴ دادههای آماری نشان میدهد همین تغییر الگوی مصرف هم در بوران گرانیها در امان نمانده و در یک سال اخیر چهار قلم کالایی لبنیات، سیب زمینی، حبوبات و تخم مرغ رکورد تورم در میان اقلام خوراکی را زده و نرخهای بالای ۵۰ درصد را ثبت کرده است. گرچه بسیاری از کارشناسان میزان اعلامی نرخ تورم از سوی مرکز آمار را چندان معتبر نمیدانند و معتقدند این مرکز در آماردهی منافع دولتها و مثبت نشان دادن عملکرد دولتها را لحاظ میکند، اما فارغ از اعداد و ارقام، اقلامی که بالاترین نرخ تورم را دارند، به خوبی نشان میدهد چه تغییرات جدی در سبد کالای مصرفی و غذایی عموم مردم رخ داده است.
بالاترین نرخ تورم ۱۲ ماهه در میان اقلام خوراکی مربوط به پنیر پاستوریزه است که با افزایش تورم ۷۹ درصدی همراه بوده است. سیب زمینی هم جزو کالاهایی است که در طوفان تورم در امان نمانده و با تورم بالای ۷۰ درصدی روبه رو شده است. همچنین حبوباتی مانند لوبیا چیتی و عدس که میتواند به دلیل مواد مغذی نقش مهمی در امنیت غذایی ایفا کند، با تورم بالای ۵۰ درصدی مواجه شده است.
در این میان مرکز آمار وزارت کار پیش بینی کرده در این اقلام در ماههای آتی هم باز شاهد گرانی بیشتر خواهیم بود. این مرکز معتقد است متوسط قیمت حدود ۸۳ درصد اقلامی شامل برنج، مرغ، شیر پاستوریزه، ماست پاستوریزه، پنیر ایرانی پاستوریزه، تخم مرغ ماشینی، کره پاستوریزه، روغن مایع، موز، سیب، پرتقال، خیار، گوجه فرنگی، سیب زمینی، لوبیا چیتی، عدس و قند، شکر و چای فراتر از حد بحرانی قیمتها قرار دارد. حد بحرانی حدی از قیمت کالا را نشان میدهد که قیمت از کنترل خارج شده و این امر منجر به ایجاد تورم جهشی خواهد شد.
در خصوص بیشتر اقلام یاد شده بالا، خصوصا برنج، مرغ و تخم مرغ، شیر و انواع محصولات لبنی، روغن مایع، گوجه فرنگی، سیب زمینی و انواع حبوبات امتداد روند صعودی ماه قبل مشاهده میشود و افزایش مجدد قیمت این کالاها دور از انتظار نیست. همچنین با توجه به شیب تند قیمت رب گوجه فرنگی و افزایش قیمت گوجه فرنگی و صادرات محصول، احتمال ورود به ناحیه بحرانی در ماههای آتی وجود دارد.
بیشتر بخوانید: آمارهای غلط سازمان برنامه و بودجه درباره لایحه بودجه ۱۴۰۱ / اعداد خیالی میرکاظمی با اقتصاد چه خواهد کرد؟
تامین غذا و خوراکی همواره یکی از نیازهای اولیه بشر بوده و کوچکترین افزایش قیمت در بازار مصرفی مواد غذایی بلافاصله در زندگی و معیشت اقشار مختلف جامعه تاثیر میگذارد و شهروندان پیش از هر بازاری تغییرات این بازار را لمس میکنند.
در چنین شرایطی دولت مراحل پایانی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را طی میکند و با حذف این ارز و بدون هیچ سیاست جایگزین حمایتی باید در انتظار موج بعدی گرانیها هم باشیم، موجی که سفرههای کوچک شده عموم مردم دیگر تابی در برابرش ندارند و پیشی گرفتن تورم از نرخ دستمزدها هم این شرایط را سختتر میکند.