رویداد۲۴ ماجرای برگشت خوردن کالا‌های صادراتی ایران از کیوی شروع شد. هند بار کیوی ایران را قبول نکرد و کمی بعد خبر برگشت فلفل دلمهایهای صادراتی به روسیه نیز منتشر شد. روسیه سموم ایران را غیر استاندارد اعلام کرد و محموله فلفل دلمهایهای ایران را برگشت زد. هفته گذشته رئیس اتحادیه بارفروشان مشهد از عودت یک محموله دیگر خبر داد. ساکن برجی اعلام کرد سیب زمینی‌های صادراتی به ترکمنستان برگشت خورده است.
در پی اعلام رئیس اتحادیه بارفروشان مشهد، مجید محمدنژاد رئیس اتاق بازرگانی ایران و ترکمنستان در گفتگو با رویداد۲۴ خبر عودت بار از ترکمنستان را تکذیب کرد و اعلام کرد بار برگشتی سیب زمینی به ازیکستان تعلق داشته است.
این اطلاعیه‌های ضد و نقیض نگرانی ایرانی‌ها از سلامت مواد غذایی را دو چندان کرده است. به ویژه آنکه گفته میشود بارهای برگشت خورده در کشور مجددا توزیع و مصرف میشود. رویداد۲۴ در این باره با رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران گفتگو کرده است.
بیشتر بخوانید: رشد مشاغل عجیب در بحران اقتصادی/ از اجاره حساب بانکی تا فروش اعضای بدن
وی انتشار شایعات بدون سند را موجب تشویش اذهان عمومی و سو تفاهم در بین کشور‌های وارد کننده محصولات کشاورزی ایران دانست و درباره هر سه مورد بار برگشتی محصولات کشاورزی ایران در سال جاری که پای آن به رسانه‌ها کشانده شده، توضیح داد.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران درباره محموله فلفل دلمهایهای برگشتی از روسیه گفت: در خرداد ۱۴۰۰ روسیه نامه‌ای به وزارت جهاد کشاورزی زده و خواستار رعایت پروتکل‌هایی در ارتباط با اینکه به تولید کنندگان گلخانه‌ای اعلام کنند که از ۳ یا ۴ سم اعلام شده مصرف نکنند، شد.
او ادامه داد: در این نامه اعلام شده از اول نوامبر ۲۰۲۱ حتما باید گواهینامه عدم باقیمانده سموم و فلزات سنگین ضمیمه اسناد صادراتی باشد و صادرکنندگان و محصولات صادراتی به روسیه شناسنامه‌دار باشند که این اطلاعیه و تذکر به تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات کشاورزی ابلاغ نشده و این امر موجب شد که پس از موعد مقرر فلفل دلمهایها از مرز داغستان برگشت بخورد. البته کانتینر‌های حامل فلفل که به مسکو رفته بود زیر ذره بین آزمایشگاه‌ها رفته که خوشبختانه نتایج آن عاری از باقیمانده سموم بود، ولی متاسفانه تلویزیون‌های بیگانه شایعه پراکنی غیر واقعی را با آب و تاب مطرح کردند و در داخل هم کانال‌های مجازی شایعاتی را رواج دادند که موجب نگرانی مصرف کنندگان داخل کشور شد.
نورانی مسئله وجود سم در فلفل دلمهایها را رد کرد و گفت: روسیه از ۹ کانتینر وارداتی ایران در مسکو نمونه برداری کرده و هیچ باقیمانده سمومی در این کانتینر‌ها دیده نشد.
او درباره سرنوشت فلفل‌های برگشتی گفت: فلفل‌های برگشت خورده که مربوط به یک شرکت در جلفا بود در چند استان هم جوار به صورت رایگان توزیع شد.
رئیس اتحادیه محصولات کشاورزی مورد برگشت محموله کیوی را هم توضیح داد و گفت: یک کانتینر کیوی ایرانی که به دبی رفته از آنجا برای هند بارگیری شد و وجود شپشک سفید توت روی بعضی از کیوی‌های صادراتی موجب برگشت این محموله شد. هند هم اعلام کرده که چند بار به سازمان حفظ نباتات ایران این تذکر را داده که متاسفانه موضوع پیگیری نشده و چند هفته است واردات کیوی از ایران را ممنوع کرده که صادرکنندگان و تولیدکنندگان از انباشت کیوی در سردخانه‌ها را دچار نگرانی و خسارت کرده و تا امروز اقدامی برای حل مشکل نشده است.
نورانی با بیان اینکه هند از پیش به سازمان حفظ نباتات ایران گفته بود که محموله‌ای که شپشک داشته باشد مرجوع میشود، گفت: اگر این کیوی‌ها سم خورده بودند که شپشک نداشت. قابل ذکر است که درختان کیوی بندرت سمپاشی میشوند؛ آن هم زمانیکه آفتی همچون شپشک توت داشته باشند از حشره کش استفاده می‌کنند که باید سازمان حفظ نباتات نظارت کامل داشته باشد که مشکل باقیمانده سموم ایجاد نشود.
او درباره مورد سوم بازگشت سیب زمینی صادراتی هم توضیح داد و گفت: ازبکستان پیش‌تر درباره کیفیت سیب زمینی‌های ایران اعتراض کرده بود. هیاتی از ازبکستان هم برای همین منظور به ایران آمدند و از استان‌هایی که کاشت سیب زمینی داشتند دیدن کردند.
رئیس اتحادیه مشکل سیب زمینی‌های برگشتی را خاک در کیسه‌های سیب زمینی‌ها خواند و گفت: ازبک‌ها میگفتند سیب زمینی هایی که برای ما میفرستند با خاک است که آلودگی نماتد داشته و به ریشه گیاهان و درختان صدمه می زند. اینها می گفتند اگر سیب زمینی میفرستید باید سورت شده و تمیز باشد.
او درباره اظهارات رئیس اتحادیه بارفروشان مشهد درباره باقیمانده سموم در سیب زمینی های صادراتی گفت: شاید هم سیب زمینی ها باقیمانده سموم یا نیترات داشته باشد. این مساله باید آزمایش شود و ببیند نیترات یا فلزات سنگین این محصولات بالا بوده یا نه.
نورانی تاکید کرد: اکثر این خبرهایی که منتشر شده از پایه درست نبوده و یک کلاغ چهل کلاغ است. و باعث برهم زدن بازارهای هدف ما در منطقه شده.
او در مورد اینکه آیا به طور مستقیم این اخبار بر صادرات محصولات باغی ایران تاثیر داشته گفت: از اواخر دسامبر همه کشورها وارد تعطیلات سال نو میشوند و بازارهای هدف راکد شده و سفارش‌ها کم میشود؛ ولی از دیشب باز سفارش‌های صادراتی شروع شده.
نورانی سابقه وجود سموم غیر استاندارد در محصولات کشاورزی ایران را بازگو کرد.
او گفت یک زمانی امارات گفته بود سیب و کرفس ایران دارای باقیمانده سموم است و باید گواهینامه باقیمانده سموم بگیریند. از آن زمان شرکت های بازرسی وابسته به سازمان استاندارد ایران گواهی باقیمانده سموم را برای صادرکنندگان ایرانی صادر کردند. تا جایی که همین چند ماه پیش امارات اعلام کرد نیازی به گواهی برای محصول کرفس نیست و فقط برای سیب گواهی می‌گیرند.
نورانی وزارت کشاورزی را مسئول مستقیم حفظ سلامت محصولات کشاورزی خواند گفت: وزارت جهاد کشاورزی باید بر تولید محصولات کشاورزی در کشور نظارت کند. چه برای مبارزه با آفات چه سلامت کالا و یا صدور گواهی سلامت. اینکه وزارت جهاد توپ را به زمین وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو و یا استاندارد بیندازد، مساله ساز است.
او گفت وزارت جهاد زمانی که سم های بدون کیفیت را از چین وارد می‌کنند و یا در داخل تولید میشود باید نظارت داشته باشد. این وزارت خانه باید هم بر سموم وارداتی و هم تولید داخل نظارت کند و ما نمیتوانیم منتظر بمانیم که اینها بگویند «کی بود کی بود من نبودم».