رویداد۲۴اوایل سال ۲۰۲۱، واتساپ خط‌مشی خود را به‌روزرسانی و کاربران خود را مجبور کرد درصورت تمایل به ادامه‌ی استفاده از این اپلیکیشن، باید تغییرات جدید را بپذیرند. این حرکت به‌دلایل مختلفی که به حریم خصوصی افراد مرتبط بود، واکنش شدیدی به‌همراه داشت؛ به‌طوری‌که بسیاری از کاربران را بر آن داشت تا در استفاده از این اپلیکیشن برای برقراری ارتباط با دیگران تجدیدنظر کنند.
اشلی سیمونز، مؤسس وب‌سایت Avethehack، وب‌سایت ارتقادهنده‌ی حفظ حریم خصوصی و امنیت آنلاین، در‌این‌باره گفت: سیاست واتساپ برای حفظ حریم شخصی کاربرانش وحشتناک است. کاربران برای استفاده از این پیام‌رسان باید با اشتراک‌گذاری اطلاعات خود با فیسبوک موافقت کنند. علاوه‌بر‌این، واتساپ از سیستم رمزنگاری برای فایل‌های پشتیبان بهره نمی‌برد و بدین‌ترتیب اَبَرداده پیام‌های کاربران را استخراج می‌کند.
در یکی از پست‌های وبلاگ واتساپ که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، به این موضوع اشاره شد که با اتصال تلفن شما به سیستم‌های فیسبوک، این شرکت می‌تواند پیشنهاد‌های بهتری برای یافتن دوستان جدید ارائه دهد و اگر در این شبکه‌ی اجتماعی حساب کاربری داشته باشید، با استفاده از اطلاعات شما، تبلیغات مرتبط‌تری برایتان نمایش داده خواهد شد. پس از اینکه نگرانی‌هایی از‌این‌دست توجه عموم را به خود جلب کرد، واتساپ توضیحات مختلفی ارائه داد؛ اما تا آن زمان بسیاری از کاربران این پیام‌رسان از قبل به‌دنبال اپلیکیشن‌های پیام‌رسان جایگزین مثل تگرام و سیگنال بودند.
به‌گزارش دیجیتال ترندز، واتساپ امروزه همچنان بیش از دو‌میلیارد نفر کاربر فعال دارد؛ اما بحث درباره‌ی کنار‌گذاشتن این اپلیکیشن و استفاده از سرویس‌های پیام‌رسان ایمن‌تر همچنان به‌صورت آنلاین ادامه دارد. دراین‌میان، سؤال این است که آیا کاربران واتساپ واقعا باید این اپلیکیشن را ترک کنند؟ آیا جایگزین‌های مناسب‌تری برای این پلتفرم وجود دارد؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها، در‌ادامه‌ی مطلب توضیحات کارشناسان حریم خصوصی را مرور می‌کنیم.
سیمونز معتقد است زمان حذف واتساپ به سال ۲۰۱۴ برمی‌گردد؛ یعنی هنگامی که فیسبوک این اپلیکیشن را خرید. فیسبوک (متا) احتمالا پیام‌های کاربران واتساپ را به‌طور مداوم مرور نمی‌کند؛ اما این شرکت به اطلاعات حساس دیگری، مثل اینکه شما چه کسی هستید، با چه کسی صحبت می‌کنید، شما و دستگاه‌هایتان به چه دستگاه‌های دیگری ارتباط دارید و... دسترسی دارد. سیمونز می‌گوید: «هنگامی که پیامی در واتساپ ارسال می‌کنید، به‌طور خلاصه حریم خصوصی شما بی‌سرو‌صدا سوءاستفاده می‌شود.»
کارشناسانی مثل جکی لیویت، سردبیر Cloudwards، نشریه‌ای آنلاین در زمینه‌ی فناوری‌های ابری، اعلام کرده است که امکان دارد حذف واتساپ دشوار باشد؛ زیرا این اپلیکیشن رایگان است و تقریبا کاربران سراسر دنیا از آن استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال، اپلیکیشن‌هایی مثل تلگرام و سیگنال هنوز از‌نظر حجم پایگاه کاربر، کوچک‌تر از واتساپ هستند. درواقع اپلیکیشن‌های رقیب واتساپ، از مهم‌ترین ویژگی این پلتفرم، یعنی تعداد بسیار زیاد کاربران بی‌بهره‌اند؛ به‌همین‌دلیل، هنوز نمی‌توانند قدرت ارتباطی واتساپ را جایگزین کنند.
وایبر، تلگرام، وایر، دیسکورد و اسکایپ اپلیکیشن‌های دیگری هستند که کاربران واتساپ آن‌ها را به‌عنوان گزینه‌های جایگزین واتساپ مدنظر دارند
درحالی‌که هر کاربر می‌تواند به‌طور آزادانه از سرویس‌های جایگزین واتساپ استفاده کند، هنوز بسیاری از کاربران به استفاده از اپلیکیشن‌های جایگزین واتساپ روی نیاورده‌اند. بنابراین، حتی اگر نگرانی‌های امنیتی جدی در این پبام‌رسان وجود داشته باشد، درنهایت ممکن است کاربران مجبور شوند همچنان از این پلتفرم استفاده کنند؛ زیرا اکثر اعضای خانواده و دوستان و همکارانشان در واتساپ حضور دارند.
با وجود محبوبیت برخی از پیام‌رسان‌های جایگزین واتساپ، آن‌ها هنوز نمی‌توانند همه‌ی قابلیت‌های واتساپ را پوشش دهند. درگ تینگ، یکی از بنیان‌گذاران و مدیرعامل فعلی TextNow، اعلام کرده است کاربرانی که به اینترنت و گوشی‌های هوشمند دسترسی محدودی دارند، می‌توانند از اپلیکیشن این شرکت استفاده کنند.
TextNow اپلیکیشنی است که به کاربرانش اجازه می‌دهد به هر دستگاه دیگری پیام ارسال کرده یا با آن تماس بگیرند؛ حتی اگر دستگاه شخص مقابل اپلیکیشن TextNow را نصب نکرده باشد. البته سرویس رایگان این اپلیکیشن فقط برای برخی از نواحی جهان فعال است.
تینگ در‌ادامه‌ی توضیحاتش می‌گوید با همکاری همه‌ی این عوامل، مردم متوجه شده‌اند که قراردادن همه‌ی تخم‌مرغ‌ها در یک سبد ایده‌ی هوشمندانه‌ای نیست و اکنون کاربران می‌دانند که جایگزین‌های مناسبی برای واتساپ وجود دارد.
هارولد لی، معاون ExpressVPN، خاطرنشان کرد که سیگنال در‌حال‌حاضر بهترین جایگزینی است که از نظر دسترسی و امنیت و ویژگی‌های فعال شده با حریم خصوصی، به کاربران توصیه می‌کند. لی اعلام کرده سیگنال اپلیکیشنی پیام‌رسان است که Open Whisper Systems آن را توسعه داده است و اکنون بخشی از بنیاد سیگنال محسوب می‌شود. Open Whisper Systems پروتکل رمزنگاری سراسری ایجاد کرده است که واتساپ و مایکروسافت و گوگل نیز از آن استفاده کرده‌اند. علاوه‌بر‌این، سیگنال متن‌باز است و اجازه می‌دهد کارشناسان امنیت سایبری امنیت این اپلیکیشن را بررسی کنند.
دراین‌بین، سیمونز توصیه می‌کند نگاهی به Threema و Element بیندازید؛ زیرا این دو پلتفرم برای ثبت‌نام و استفاده از آن‌ها، به اطلاعات شناسایی شخصی کمتری نیاز دارند و از پروتکل‌های رمزنگاری قدرتمندی نیز بهره می‌برند و حداقلِ داده‌ها را از کاربران جمع‌آوری می‌کنند. وایبر، تلگرام، وایر، دیسکورد و اسکایپ نیز ازجمله گزینه‌های دیگری است که کاربران آن‌ها را مدنظر قرار داده‌اند؛ البته حریم خصوصی در هیچ‌یک از این اپلیکیشن‌های جایگزین، در سطح سیگنال نیست.
با وجود برنامه‌های پیام‌رسان جایگزین متعدد، حذف واتساپ احتمالا برای همه‌ی کاربران بهترین گزینه‌ی ممکن نیست. تینگ در‌این‌باره گفت:
واتساپ از بین نخواهد رفت؛ زیرا از حمایت بزرگ‌ترین شرکت رسانه‌های اجتماعی جهان برخوردار است. علاوه‌بر‌این، پایگاه کاربری بسیار گسترده‌ای در اکثر کشور‌های جهان دارد که باعث شده است به یکی از راه‌های ارتباطی رایج افراد در همه‌ی نواحی جهان تبدیل شود.
اگر باید عضوی از گروه‌های مختلف واتساپ باشید و راهی برای متقاعدکردن سایر اعضا برای استفاده از اپلیکیشن‌های جایگزین ندارید، چاره‌ای جز این نخواهید داشت که با خط‌مشی جدید واتساپ موافقت و همچنان از این سرویس استفاده کنید.
اینکه مردم واقعا باید استفاده از واتساپ را کنار بگذارند یا خیر، به انتخاب شخصی و شرایط فردی بستگی دارد. اگر کل خانوده‌ی شما برای مدرسه و محل کار به واتساپ وابسته باشد، شاید استفاده از این پلتفرم همچنان ادامه پیدا کند. با‌این‌حال، اگر فرصتی برای تغییر ایجاد کنید، شاید بتوان سرویس‌هایی که امنیت بیشتری دارند و حریم خصوصی را بیشتر رعایت می‌کنند و درعین‌حال، ویژگی‌هایی شبیه به واتساپ ارائه می‌دهند، به‌مرور جایگزین واتساپ کرد.