درحال حاضر اعمال خشونت برعليه زنان و آزار آنان به گونه های مختلف در جريان است که نوع شديد و پيچيده آن آزار جنسی زنان است که متاسفانه به شدت در حال افزايش است .
انواع خشونت جنسی:
1-خشونت جنسی رفتاری:
هرگونه رفتارهای جنسی اعم از توجه نشان دادن به بدن زن،نگاه شهوت آلود و ازار دهنده،تماس بدنی،يا تظاهر به انجام اعمال جنسی درحضور زن،نمايش آلت تناسلی، آدم ربايی به منظور تجاوز و اعمال منافی عفت،راه انداز ی مراکز فحشا قاچاق زنان و هرنوع بهره وری تجاری از زنان،زنای بامحارم ،اجبار به انجام عمل جنسی در زمان عادت ماهانه و .... را شامل ميشود.
2-خشونت جنسی گفتاری :
اين نوع خشونت خود به دو گروه تقسيم می شود:
الف)-گفتار شهوانی :يعنی مرتکب با مخاطب قرار دادن زن ,الفاظی را که متضمن مسائل و معانی جنسی است را به زبان می آورد.
ب)- گفتار خشونت آمیز : يعنی مرتکب با مخاطب قرار دادن زن به منظور ارضای غريزه جنسی و لذت جويی از الفاظ زشت و رکيک
و ...استفاده می کند.
ازسوی ديگر يادآوري اين نکته نيز ضروری است که معمولا خشونت و آزار جنسی ازسوی محارم ،بستگان و يا افراد بيگانه صورت می گيرد
وطبق گزارشات به دست آمده در هر محيطی که زنان ود ختران در آن حضور دارند و يا مشغول فعاليت کاری هستند می تواندرخ د هد.
از اين نظر ممکن است در خانه و ازسوی خويشاوندان، آشنايان و يا همسايگان صورت گيرد در محيط کار توسط کارفرمايان، همکاران، مراجعان و يا مشتريان صورت گيرد
( هم اکنون گزارشات زيادی از ارتکاب تجاوزجنسی کارمندان زن ازسوی کارفرمايان وجود دارد).در اماکن و معابر عمومی در اوقات مختلف شبانه روزی نيزهمانند پارکها، سينماها، کوچه و خيابانها ،هتلها مراکزآمورشی از قبيل مدارس, دانشگاهها و ...نيز امکان تجاوز جنسی وجود دارد
زنا و انواع آن :
بالاترين مرتبه از مراتب ارتباط نامشروع زن و مرد، آميزش جنسی است که در اصطلاح فقه و حقوق به آن زنا گفته میشود.
زنا از جمله مسائلی است که علاوه بر قران کريم در روايات فراوانی نيز به آن اشاره شده است .پيامبر (ص)می فرمايند :الزنا يورث الفقر و يدع الديار بلافع = زنا فقر را به ارث می گذارد و آبادی را از خير و نيکی خالی می کند.
همچنين امام صادق ( ع )می فرمايد: سخت ترين مردم از حيث عذاب روز قيامت مردی است که نطفه خود را در رحم کسی که بر او حرام است قرار دهد.در احکام االهی با اين مساله زنا به شدت برخورد شده و علاوه بر مجازات دنيوی مجازات اخروی نيز برای آن درنظر گرفته شده است .
با توجه به اهميت مساله فوق ،زنا به اقسامی تقسيم میشود که در ذيل به آن اشاره شده است:
1-زنا با محارم :
زنا با محارم يکی از اقسام و انواع آزار جنسی است .محارم سه دسته اند :نسبی ،سببی و رضائی .که هرکس با محارم نسبی خود يعنی مادر ,خواهر, دختر, نوهای دختر ی و پسری, عمه, خاله ,دختر برادر و دختر خواهر،زنا کند به مجازات قتل محکوم خواهد شد.
در موردزنا با محارم سببی همانند: نامادری, زن پسر, دختر زن اختلاف نظر وجود دارد منتها زنا با زن پدر با نامادری به مجازات قتل محکوم می شود.
همچنين به نظر اکثر فقها زنا با محارم رضائی (به واسطه شير خوردن ) نيز موجب مجازات مرگ خواهد شد.
2- زنا به عنف:
اين نوع زنا شديد تر ين نوع خشونت جنسی شمرده می شود که طی آن مردی عنف وبه اجبار و بدون رضايت زن به او تجاوز مي کند.
برای اين نوع زنا نيز مجازات قتل را در نظر گرفته اند.
3- ازاله پرده بکارت :
براين اساس اگر کسی با توسل به هر وسيله ای ،پرده بکارت دختری را پاره نمايد علاوه بر مهرالمثل که به عنوان خسارت مالی بايد پرداخت کند،تعزير می شود .ازاله پرده بکارت مي تواند از طريق زنا با دختران نابالغ با زنا به عنف با زن بالغ صورت گيرد که در اين صورت علاوه بر مجازات حد, بايد مهر المثل را نيز پرداخت نمايد. همچنين اگر زن پرده بکارت نداشته باشد ولی به زورمورد تجاوز قرارگرفته باشد, جانی علاوه بر تحمل حد بايد مهر المثل را نيز بپردازد ، حال اگر زن تمايل به زنا داشته باشد, ديگر اين عمل از دايره خشونت جنسی خارج میشود مهرالمثل به او تعلق نمی گيرد.
4- ارتباط نامشروع :
ارتباط نامشروع تنها زنا را شامل نمی شود و می تواند مصاديق فراوانی داشته باشداز قبيل بوسيدن ،همديگر را درآغوش گرفتن ، دست يکديگر را گرفتن، لمس بدن و ... اين گونه روابط بين زن و مرد نامحرم, رابطه نامشروع و اعمال منافی عفت غير زنا ناميده می شودکه می تواند به عنف يا بدون عنف وبا رضايت زن باشد.درصورتی که ابن اعمال به زور باشد از مصاديق خشونت و آزار جنسي شمرده می شود.
هرگاه زن ومردي که بين آنها علقه زوجيت نباشد و مرتکب روابط نامشروع ياعمل منافی عفت غير از زنا شوندبه 89ضربه شلاق محکوم خواهندشدواگر عمل به عنف و اکراه باشد فقط اکراه کننده تعزيرمی شود.
مجارات زنا:
بر اساس فقه جزايی اسلام متناسب با نوع زنا مجازات خاص در نظر گرفته شده است که عبارتند از:
1- قتل: برای سه گروه از زناکاران اجرا می شود که عبارتند از: زنای با محارم ، زنای به عنف، زنای کافر ذمی با زن مسلمان در کشور اسلامی
2- سنگسار(رجم): فقط شامل مرد محصن و زن محصنه میشود.محصن مردی است که دارای همسر دائمی است و با اودر حاليکه عاقل بوده جماع کرده و هروقت نيز بخواهد میتواند با او جماع کند و زن محصنه زنی است که دارای شوهردائمی باشد و شوهر درحالی که زن عاقل بوده با او جماع کرده است و امکان جماع با شوهر را نيز داشته باشد.براساس نظر مشهور فقها اگر محصن جوان باشد فقط سنگسار و اگر پير باشد پس از تحمل 100تازيانه سنگسار میشود.
3- صد تازيانه(جلد):در مورد زن يا مرد زناکاری که واجد شرايط احصان نباشد اجرا می شود.
4- تازيانه زدن همراه باتراشيدن موی سرو تبعيد(جلد ،جز و تغريب):
اين کيفرمختص مرد زناکاری است که آزاد و غيرمحصن يا به اصطلاح بکر باشد.(بکر کسی است که با عقد دائم ازدواج کرده و دارای همسر دائمی بوده ولی هنوز با همسرش آميزش نکرده است )اين ماده مقرر می دارد:مرد متاهلی که قبل از دخول مرتکب زنا شود به حد جلد و تراشيدن سر و تبعيد به مدت يکسال محکوم خواهد شد.
5- زدن يک دسته ترکه(ضعث):
اين مجازات برای زناکار بيمار و به جهت تعجيل در اجرای مجازات در نظر گرفته شده است . به موجب آن صد عدد ترکه را به صورت دسته که به آن ضعث می گويند ببندند ويکباره به زنا کاربزنند.
6-تازيانه همراه با کيفر زائد:
اين نوع از مجازات با توجه به زمان و مکان ارتکاب زنا در نظر گرفته شده است .زنا در زمانهای معتبر چون اعياد مذهبی ،رمضان ،جمعه و مکانهای شريفه چون مساجد علاوه بر حد ، موجب تعزير است .
*لازم به ذکر است که مجازات جرم زنا تا 4دفعه که هربار حد بر او جاری شود؛قتل خواهد بود.
آزار جنسی در معابر و اماکن عمومی :
آزارجنسی زنان در معابر و اماکن عمومی ، وسایل نقلیه عمومی ،متروها و ...از جمله مواردی است که در جوامع مختلف شیوع و گسترش دارد .آزار جنسی در معابر عمومی مصادیق مختلفی دارد که به شرح ذیل می باشد
1-تعرض :منظور از تعرض دست درازی کردن و ايجاد مزاحمت فيزيکی می باشد و مراد از اماکن عمومی کليه مکانهايی است که عموم مردم از آن استفاده می کنند .همانند:پارک ،سينما،خيابان و معابر،وسيله نقليه عمومی يا ادری و .... که به حبس 2تا 6ماه و تا 74ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
2-مزاحمت :عبارت از سلب بخشي از آزادی فرد می باشد.حال اگر مردی هنگام عبور زنان و دختران موجبات آزار و مزاحمت آنان را فراهم کند بدين صورت که مثلا راه عبورآنان را ببندد، يا به قصد مزاحمت آنان بپردازد یا با بکارگيری وسيله نقليه موتوری به سمت آنان يورش بپردازد و ...به مجازات حبس و شلاق محکوم خواهد شد.
3-توهين:به معنای بکارگيری الفاظ رکيک و يا انجام حرکات مخالف شئون و حيثيت زنان است که مرتکب را به مجازات حبس و شلاق محکوم می کنند.
4-تظاهر عمل حرام :بدين صورت که هرکس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرام نمايد ، علاوه بر کيفر عمل به حبس از 10روز تا 2ماه و تا 74ضربه شلاق محکوم می گردد.در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کيفر نباشد ولی عفت عمومی را جريحه دار نمايد فقط به حبس از 10روز تا 2ماه يا 74ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
5-نگاه شهوت آلود و آزار دهنده:البته نگاه آلوده وشهوت انگيز به زن و دختر نامحرم ،ازجمله جرائمي است كه هميشه همراه با سوء نيت وقصد مجرمانه مي باشد ودر اين مساله رضايت و عدم رضايت شخص مقابل تاثيري نداردودر هر حال گناه ومعصيت وجرم تلقي مي شود.بااينحال اگر اين نگاه موجب آزار و نارضايتي شخص مقابل شود ،نوعي دست درازي وخشونت محسوب مي شود. به همين دليل قوانين و دستورات اسلامي با هرنوع آزار جنسي زنان از جمله نگاه ونظر آزار دهنده به شدت برخورد مي كند.
6-نسبت ناروا دادن:نسبت ناروا دادن به زن يا دختر است كه در فقه وحقوق جزاي اسلامي جرم محسوب مي شود .اگر اين نسبت ناروا ،نسبت زنا باشد ،اين عمل ((قذف)) ناميده مي شود براي قذف كننده ،مجازات 80تازيانه به عنوان به عنوان حد قذاف در نظر گرفته شده است.
7-دشنام دادن:يكي ديگر از آزارهاي جنسي از نوع گفتاري كه متاسفانه در محيط خانواده و جامعه رواج دارد ،دشنام دادن است .دشنام دادن براي بعضي از افراد به صورت عادت درآمده است كه بدون ملاحظه مخاطب ،الفاظ زشت و ناشايست را به زبان مي آورد. برابر ماده 145ق .م. ا. گوينده تا 74 ضربه شلاق مي شود.
امام صادق (ع) در مورد مردي كه به همسرش گفته بود تو را باكره نيافتم فرمود مرد تازيانه زده ميشود ،زيرا احتمال دارد كه از گفتن آن سخن دست بردارد.
مخفي كردن يا ربودن زنان و دختران :
يكي از موارد خشونت و آزار جنسي زنان ،ربودن زنان و دختران براي عمل منافي عفت،توسط اشخاص و باندهاي تبهكار است كه موجب ناامني و سلب آرامش از جامعه مي شود.آدم ربائي به دلايل مختلف رخ ميدهد .بعضا به جهت اعتماد بدون دليل يا در ساعات آخر شب و در مسيرهاي خلوت سوار خودروهاي افراد ناشناس شدن يا به خاط وضعيت ظاهري نامناسب و...جنايت واقع ميشود.
در ماده 621ق.م.ا. آمده است ((هر كس به قصد مطالبه وجه يا مال يا به قصد انتقام يا به هر منظور ديگري به عنف يا تهديد يا حيله يا به هر نحو ديگر شخصا يا توسط ديگري شخصي را بربايد يا مخفي نمايد به حبس از 5تا15سال محكوم ميگردد.در صورتي كه سن مجني عليه كمتر از پانزده سال تمام باشديا ربودن توسط وسايل نقليه انجام پذيرد يا به مجني عليه آسيب جسمي يا حيثتي وارد شود ،مرتكب مجازات تعيين شده محكوم خواهد شدودر صورت ارتكاب جرائم ديگر به مجازات آن جرم نيز محكوم مي گردد.
خشونت وآزار جنسي زوج:
خداوند بزرگ خانواده را آيه خود وموجب انس و الفت وسكونت وآرامش ابناء بشر قرار داده است .براي تنظيم روابط اعضاي خانواده حق وتكليفي را براي هر يك از اعضا اعم از همسران و فرزندان در قبال يكديگر قرار داده است ؛به گونه اي كه عدم رعايت آن موجب پديدآمدن كانون آشوب ،تنش ودرگيري و انواع بيماري هاي روحي و رواني ودر نهايت تخريب بناي خانواده ميشود.
آمار نشان ميدهد درصد بالايي از خشونت هاي خانوادگي از سوي مردان انجام ميشود .خشونت خانوادگي دايره وسيعي از خشونت ها را در بر ميگيرد :خشونت هاي جسماني ،رواني ،اقتصادي ،اجتماعي .بالاخره خشونت جنسي.
برخي از اشكال خشونت جنسي از سوي زوج به شرح ذيل انجام مي شود:
الف: ترك خانه و زندگي از سوي زوج؛
اصولا حضور مرددرخانه و دركنار همسر وفرزندان در تامين امنيت رواني ،روحي وجسمي اعضاي خانواده لازم وضروري است.به همين خاطر عدم حضور مرد درمنزل وترك خانه و همسربدون ترديد موجب آزار واذيت زن مي شودودر نتيجه مرد مكلف به حضور درمنزل براساس برنامه زمان بندي شخصي است كه از آن به عنوان ((حق قسم ))تعبير مي شود
((قسم )) عبارت است از قسمت كردن شب ها بين زوجات و درحقيقت حق مشتركي بين زوجين است.بر اساس قول مشهور فقها اين مساله در مورد مرداني كه داراي يك همسر يا بيشتر هستند نيز صادق است.درصورتي كه مرد يك همسر داشته باشد ،واجب است كه يك شب از چهار شب را در كنار همسرش باشد واگر دو همسر داشته باشد ،دو شب از چهار شب واگرسه همسر داشته باشد ،سه شب از هر چهارشب واگر چهار همسر داشته باشد ،بايد هرشب را نزد يكي از همسرانش حضور داشته باشد.
ب) ترك مواقعه ؛
يكي ديگر از آزارهاي جنسي ترك مواقعه وهمبستري از سوي مرد ميباشد.دربرخي از پرونده هاي ارجاعي به دادگاههاي خانواده اين مورد مشاهده شده است كه مرد به خاطر آزار واذيت زن از همبستري با او خودداري ميكند،به همين خاطر در شرع ترك مواقعه وهمبستري بيش از چهار ماه را جايز نمي داند.
ج)-عدم وفاداري زوج به زوجه؛
در فرهنگ اسلامي و برطبق احكام شرعي ،روابط جنسي زن و مرد تنها در قالب شناخته شده شرعي و قانوني وكانون خانواده آزاد است و هرگونه رابطه خارج از آن مردود شمرده مي شود و به خاطرعواقب و پيامدهاي فراواني كه براي اعضاي خانواده ،كيان خانواده و جامعه بدنبال خواهد داشت،مستوجب مجازات سنگين خاهد بود.
د)-اجبار به برقراري رابطه جنسي در ايام عادت ماهانه؛
خداوند متعال مردان را از نزديكي با زنان در دوران قاعدگي منع ميكندومي فرمايد ((هو اذي)) يعني آميزش در اين دوران باعث اذيت وآزار بانوان وصدمه رساني به آنان ميشود.اين موضوع در فقه اسلامي مورد توجه قرارگرفته وضمن تحريم آن براي مرتكب ((كفاره))درنظر گرفته است.
هــ)اجبا ربه تمكين در مواقع بيماري؛اگر زني مبتلا به بيماري يا اختلالات جنسي باشد،وظيفه جنسي در برابر همسرش نداردودر اين مواقع بايد توسط پزشك ،مورد معالجه قرارگيردوعدم تمكين او ((نشوز ))تلقي مي شود.در اين مواقع شوهر حق اجبار زن به مواقعه را ندارد ودرصورت اجبار ،اين عمل نوعي خشونت وآزارجنسي محسوب مي شود؛زيراموجب ضرربه زن مي شود.
و)-قوادي زوج واجبار همسر به تن فروشي:
در بعضي از موارد مشاهده شده است كه مردي همسرش را اجبار به فحشا كرده است كه در اين صورت مي توان اين عمل را ازجمله مصاديق خشونت جنسي شوهربر عليه زن دانست.
ز)-توقع غير متعارف شوهر از زن؛
در صورتي كه مردي به اجبار از راه غير عادي با همسرش نزديكي كند.در مراجع قضائي آن را آزار اذيت تلقي كرده واز موارد عسر وحرج دانسته وبراي اثبات آن در صورت عدم اقرار زوج ،امكان بررسي واثبات آن ازطريق پزشكي قانوني وجود دارد.
ح)-حاملگي اجباري؛
عدم آمادگي جسمي و روحي زن،خطراتي را براي مادروجنين پديدخواهد آورد.براين اساس اگر ازنظر پزشكي احتمال خطر وضرربراي زن باشد،براساس قاعده((عسروحرج))و((لاضرر))شوهر نمي تواند همسرش را به باردار شدن اجبار نمايدودر صورت اجبار، زن مي تواند به دادگاه مراجعه نمايد.
تشخيص و اثبات ازار جنسي در دادگاه:
بررسي هريك از انواع و مصا ديق أزار جنسي نياز به ارايه دليل و بينه(شاهد) از سوي مدعي مي باشدكه دادگاه ضمن بررسي ادله در صورتي كه أنها را واجد استناد بيابد مستندراي خود را قرار مي دهد(اقرار متهم بهترين دليل در مستندات راي دادكاه شمرده ميشود)ليكن اثبات أزار جنسي در بعضي از موارد با مشكلات مواجه خواهد بود .
زيرا جنايتكاران و تبهكاران همواره اقرار نكنند و قرباني نيز نتواند به تعداد مورد نياز,شاهد حاضر نمايد و امكان حصول علم قاضي و دادگاه نيز فراهم نشود و در اين مرحله تشخيص و اثبات ازار جنسي مشكل و در برخي از مواقع ناممكن ميشود.
منبع: وکیل ملت