وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان و نمایندگی سازمان ملل متحد اعلام کردند که تولید مواد مخدر در این کشور در سال 2016 نسبت به مدت مشابه سال قبل، 43 درصد و نسبت به سال گذشته میلادی 10 درصد افزایش داشته است.
تولید مواد مخدر در افغانستان در سال 2015 میلادی حدود 3300 تن بود اما در سال جاری میلادی این رقم به 4800 تن رسیده است.
براساس گزارش‌ها، افغانستان حدود 93 درصد از مواد مخدر جهان را تأمین می‌کند که ارزش آن بین 70 تا 110 میلیارد دلار برآورد می‌شود که تنها 4 میلیارد آن عاید افغانستان می‌شود.
پس از شکست طالبان، کشورهای عضو ناتو و ایساف جهت همکاری در تأمین و تحکیم امنیت افغانستان هرکدام به ولایتی خاص گماشته شدند و در مرکز تولید مواد مخدر این کشور نیز آمریکا و انگلیس استقرار یافتند.
پس از چندی بین واشنگتن و لندن اختلافاتی بروز کرد که معادن اورانیوم هلمند منشأ اختلاف اعلام شد اما مزارع وسیع مواد مخدر نیز از مهمترین عوامل اختلافات این دو کشور بود.
با این وجود در سالهای اخیر، دولت افغانستان سیاست‌های مختلفی برای جلوگیری از کشت مواد مخدر در ولایت‌های جنوبی هلمند، ارزگان، قندهار، فراه و ننگرهار مهمترین مراکز کشت و تولید موادمخدر در این کشور را اجرایی کرده اما تأثیری بر کاهش کشت تریاک نداشته است.
به گزارش جمهورنیوز، برخی مقامات ارتش افغانستان اعلام کردند که مهمترین مراکز کشت مواد مخدر در افغانستان دقیقاً مناطقی هستند که مراکز نظامی آمریکا و نظامیان این کشور حضور دارند که انتظار می‌رود مقامات آمریکایی با تولید‌کنندگان مواد مخدر در این ولایت‌ها در تماس باشند.
گزارش‌های غیررسمی نیز نشان می‌دهد که به جز مصرف ناچیز مواد مخدر در افغانستان و امحای مقدار ناچیز دیگر توسط نهادهای امنیتی، مابقی آن به بیرون از مرزهای افغانستان قاچاق می‌شود که بیش از 85% از آن از طریق مرز هوایی و حداکثر 15% دیگر از طریق مرزهای زمینی به خارج از این کشور منتقل می‌شوند.
گزارش‌های دیگری نیز وجود دارد که یکی از کاربردهای مهم پایگاه نظامی بگرام، انتقال موادمخدر افغانستان است اما هیچ‌یک از مراجع و مقامات عالی‌رتبه سیاسی و نظامی افغانستان صلاحیت بررسی پایگاه بگرام را ندارند.
از سوی دیگر، متولیان مقابله با کشت و قاچاق مواد مخدر افغانستان مانند وزارت مبارزه با مواد مخدر، معاونت مبارزه با مواد مخدر وزارت کشور افغانستان، ریاست مبارزه با مواد مخدر در اداره امنیت ملی به تازگی منحل شده‌اند.
به نظر کارشناسان با توجه به مواردی که ذکر شد، پس از حضور خارجی‌ها در افغانستان کشت مواد مخدر افزایش یافته است و نیروهای غربی نیز در ترانزیت آن نقش دارند.