هشدار وزارت بهداشت: هفته بسیار سختی در پیش داریم

رویداد۲۴ دکتر کمال حیدری در نشست خبری وزارت بهداشت، در پاسخ به سوال ایسنا، درباره وضعیت اجرای سامانه ایران من، گفت: بحث سامانه ایران من یکی از اقدامات ارزشمندی بود که بعد از اینکه واکسیناسیون شکل گرفت، ایجاد شد. بعد از واکسیناسیون این سوال وجود داشت که بعد از تزریق واکسن آیا از باب محدودیت‌ها باید باز هم در وضعیت قرمز همه جا بسته شود یا خیر؟. تاکید دولت بر این بود که با تزریق واکسن پایه‌ای از ایمنی برای جامعه فراهم می‌شود و افراد می‌توانند به امورات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خودشان برسند.

بنابراین نیازمند ابزاری بودیم که بتوانیم هوشمندانه در این حوزه تصمیم‌گیری و رفتار کنیم؛ به طوری که کسانیکه واکسن تزریق نکرده‌اند، در ورود به مکان‌های مختلف محدودیت‌هایی داشته باشند. این سامانه به خوبی و با زحمات وزارت کشور شکل گرفت که در چهار فاز برنامه‌ریزی شد و هر هفته یک فاز رونمایی و اجرا شد. باتوجه به گستردگی این سامانه و عملیاتی که باید انجام می‌شد و دسته‌بندی‌های مختلف مانند اصناف، ادارات، حمل و نقل عمومی و... کار شروع شد.

وی افزود: بستر این سامانه این بود که افرادی که واکسن تزریق کردند، به یک ایمنی رسیدند و حضورشان در مکان‌های تجمعی، ادارات و ... اشکال ندارد، زیرا اگر این فرد مبتلا به بیماری هم شوند، کمترین آسیب را می‌بینند. این سامانه با بررسی واکسیناسیون اعلام می‌کند که آیا این فرد می‌تواند در مکانی ورود پیدا کند یا خیر و اگر ورود پیدا کرد، جریمه شود یا خیر. وزارت بهداشت اطلاعات افرادی که واکسن تزریق کرده‌اند را به این سامانه انتقال می‌دهد و مدیریت سامانه با وزارت کشور به عنوان قرارگاه عملیاتی مقابله با بیماری کرونا است. در آنجا متوجه می‌شوند که چه کسانی واکسن تزریق کردند و از طرفی چه کسانی بیمار قطعی یا احتمالی هستند. زیرا اطلاعات واکسیناسیون، آزمایشات و ... از سوی وزارت بهداشت در این سامانه ارسال می‌شود. به عنوان مثال فردی که می‌خواهد بلیت هواپیما دریافت کند، اگر مشکوک یا مثبت است، نباید برایش بلیت صادر شود یا نباید به سینما وارد شود و ...

نارضایتی وزارت بهداشت از عدم همراهی دستگاه‌ها با سامانه "ایران من"

حیدری گفت: متاسفانه در این زمینه برخی همراهی نکردند و در برخی قسمت‌ها سهل‌انگاری شد. دسترسی برای همه ارگان‌های دولتی و غیر دولتی برای استفاده از این سامانه فراهم شده بود. اینطور نیست که شرکتی بگوید من نتوانستم دسترسی پیدا کنم. این سهل‌انگاری و کم لطفی آن مجموعه بوده که همراهی نکردند. من خیلی راضی نبودم.

وی گفت: با این همه زحمتی که در وزارت کشور کشیده شد، انتظار همراهی بیش از پیش دستگاه‌های مختلف را داشتیم؛ همانطور که همه از وزارت بهداشت و وزارت کشور انتظار دارند که برای مقابله با این بیماری تدابیری بیندیشند، تدبیر ما این بود که همه افراد بتوانند به صورت ایمن به زندگی‌شان برسند، اما متاسفانه می‌بینیم که در برخی قسمت‌ها آنطور که باید پای کار نیامدند. این باعث می‌شود که ما همواره جلسه بگذاریم و ببینیم که از پوشش ۱۰۰ درصدی، ۲۰ درصد فاصله داریم. باید دید چه بخش‌هایی اهتمام لازم را برای اجرای این طرح نداشتند. امیدوارم به آن حد برسیم که وقتی یک برنامه‌ریزی در کشور انجام می‌دهیم، همه پای کار بیایند و بدانیم که همه ما یک مسئولیت اجتماعی برای تحقق زحمات و اهداف داریم.

راهپیمایی خودرویی در شهرهای قرمز و نارنجی

معاون وزیر بهداشت در پاسخ سوالی  درخصوص برگزاری راهپیمایی ۲۲ بهمن نیز بیان کرد: ما خواهش کردیم که در هفته آخر تصمیم گیری کنیم و مقرر شد راهپیمایی خودرویی باشد مگر در شهرهای زرد و آبی.

رفتار عجیب و غریب سویه امیکرون نسبت به سویه های قبلی کرونا

معاون بهداشت وزارت بهداشت در پاسخ به سوال دیگر ایسنا، درباره شرایط اُمیکرون در کشور و پیش‌بینی‌ها از ادامه پیک ششم، گفت: این سویه مقداری رفتارش با سویه‌های قبلی به صورت عجیب و غریب، متفاوت است. سویه‌های قبلی ضریب بیماری‌زایی‌شان متفاوت بود، اما این سویه به گونه‌ای بود که افرادی که درگیر می‌شدند، به سرعت انتشار بالا می‌رفت و به همین دلیل همیشه نمودارهایمان با زاویه ۲۰ تا ۴۰ درجه بود، اما در این سویه زاویه نمودار ۱۴۰ تا ۱۵۰ درجه است و به صورت عمودی بالا رفت که سرعت انتشار را نشان می‌داد که برایمان نگران‌کننده بود.

استقبال از واکسیناسیون دز سوم طی یک هفته گذشته، دو برابر شد

حیدری ادامه داد: معمولا ما به دلیل وضعیت قرارگیری در نیم‌کره شمالی بعضا یک تا دو ماه بعد از بقیه کشورها مبتلا می‌شویم. ما جزو کشورهایی بودیم که طی مدت کرونا با تاخیر درگیر می‌شدیم. این تاخیر فرصت مناسبی بود که اگر قرار است کاری برای مقابله انجام دهیم، از این فرصت استفاده کنیم. بیشترین استراتژی ما واکسیناسیون بود، اما پوشش نوبت سوم واکسن به صورت بطعی و کند پیش رفت تا هفته گذشته که باور جامعه شدت یافت و در عرض یک هفته میزان مراجعات برای دریافت نوبت سوم دو برابر شد که ای کاش سه تا چهار برابر می‌شد.

برای واکسیناسیون دز سوم مراجعه کنید

وی افزود: ما کل مراکز بهداشتی و درمانی را برای این کار آماده کردیم. مراکز تجمیعی را هم داشتیم که طی یک تا دو ماه کسی به آن‌ها مراجعه نمی‌کرد و تعدادی از آن‌ها را تعطیل کردیم. ۲۹۰ مرکز تجمیعی در کشور بسته شود. حال از طرفی می‌خواستیم واکسیناسیون را برای موج ششم توسعه دهیم. بر این اساس در ازای مراکز تجمیعی بسته شده، ۲۲۰۰ مرکز جامع سلامت را در کشور توسعه داده و آماده کردیم تا در دسترس قرار بگیرند. امیدوارم مردم باز هم مراجعه کرده و واکسن خودشان را دریافت کنند.

نگرانی از ابتلای کودکان در سویه امیکرون

والدین برای واکسیناسیون کودکان اقدام کنند

معاون وزیر بهداشت ادامه داد: در عین حال برای واکسیناسیون افراد زیر ۱۲ سال برنامه‌ریزی کردیم. بعد از صدور مجوز در ابتدا واکسیناسیون ۱۰ تا ۱۲ سال را آغاز کردیم که البته اختیاری بود و با رضایت والدین قرار بود انجام شود و از دیروز هم با دستور وزیر بهداشت، گروه زیر ۱۰ سال و ۵ سال به بالا می‌توانند واکسن دریافت کنند که امیدوارم از این فرصت استفاده کنیم. زیرا در این سویه یکی از اتفاقاتی که افتاد این بود که کودکان بیش از سویه‌های قبل مبتلا شدند و این جای نگرانی دارد.

هفته ملتهب کرونایی احتمالا در پایان هفته آتی

افزایش تصاعدی بستریهای روزانه کرونا

وی گفت: احتمال می‌دهم که شاید در پایان هفته آینده، هفته بسیار ملتهبی را از نظر شدت افراد مبتلا خواهیم داشت و برخی معتقدند شاید از دو هفته دیگر این را داشته باشیم. همانطور هم که پیک به سرعت بالا می‌رود، بعد از گذشتن از پیک، به سرعت هم پایین می‌آید. متاسفانه از آنجایی که بیماری یک فاز تاخیری دارد، بعد یک تا دو هفته آمار بستری و فوت بالا می‌رود. در حال حاضر آمار بستری ما حدود سه برابر روزهای قبل است و آمار به صورت تصاعدی هر روز افزایش می‌یابد.

آمادگی برای مقابله با «امیکرون» بیشتر از «دلتا»

حیدری گفت: البته کل همکاران بهداشت و درمان آماده‌باش کامل هستند و کل آنچه را که نیاز است در اختیار داریم. آمادگی ما از پیک قبلی با دلتا بیشتر است.   عین حال بیماری با اُمیکرون طوری است که علائمش نسبت به دلتا خفیف‌تر است. بر این اساس توصیه می‌کنیم که افراد با علائم ساده به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه نکنند و سعی کنند با استراحت و روش‌هایی که به صورت سنتی آموختیم با خوردن مایعات و... در منزل بمانند، اما اگر هم احساس کردند که ناخوشی‌شان دارد بیشتر می‌شود، فرصت را از دست ندهند و حتما مراجعه کنند. از طرفی مقاومت هم نکنند و اگر بعد از دو سه روز بدتر شدند، حتما به مراکز مراجعه کنند.

افزایش امید به زندگی ایرانیان از ۵۵ سال به ۷۵ سال

حیدری در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به شکل‌گیری حوزه شبکه نظام مراقب‌های بهداشتی اولیه در سال ۱۳۶۴، گفت: یکی از قسمت‌های اصولی این حوزه بحث عدالت در دسترسی به خدمات سلامت بود که اکنون خوشبختانه در جای جای کشور از دورترین روستاها تا کلانشهرها شکل گرفته است. یکی از دستاوردهای مهم این اقدام، افزایش امید به زندگی است که از ۵۵ سال به حدود ۷۵ سال رسیده است. به طوری که با تلاش‌هایی که در عرصه واکسیناسیون، آموزش، بهسازی محیطی، دسترسی به آب سالم و مراقبت‌های از مادر و کودک و... امید زندگی افزایش یافت.

وی با بیان اینکه اکنون بیشترین دغدغه ما بحث کیفیت زندگی است، گفت: بسیاری از بیماری‌های واگیر در کشور مهار شده و از صحنه بهداشتی کشور محو شد و در این باره حرف برای گفتن در منطقه داریم. از اینجا به بعد باید به سمت کیفیت زندگی رویم که کارمان را سخت‌تر می‌کند. کیفیت زندگی با مشارکت مردم شکل می‌گیرد. ما در حوزه بهداشت به چهار اصل قائلیم؛ یکی دسترسی به خدمات سلامت که ادعا می‌کنم که در کشور همه خدمات مورد نیاز در اختیار مردم است که البته هنوز قابل توسعه است. البته ما روزبروز با توجه به منابع توسعه لازم را انجام می‌دهیم. به عنوان مثال در حوزه واکسن در هر دهه چند واکسن به خدمات سلامت اضافه شده و اکنون عمده واکسن‌های مورد نیاز را در اختیار داریم.

۷۵ درصد عوامل موثر بر سلامت در اختیار سایر دستگاه ها

حیدری با اشاره به لزوم همکاری بین بخشی در حوزه بهداشت به عوان اصل دوم حوزه بهداشت، گفت: لزوم همکاری بین بخشی را در پدیده‌هایی مانند کرونا دیدیم. اگر دستگاه‌ها پای کار نیایند، نمی‌توانیم حوزه سلامت را آنطور که باید ارتقاء دهیم. زیرا ۷۵ درصد سلامت دست سایر حوزه‌هاست. اگر درباره آب آشامیدنی سالم حرف می‌زنیم، یک بخش ما هستیم و یک بخش سازمان آب و فاضلاب قرار دارد و ... بعد از آن هم مشارکت‌های مردمی اصلی اساسی در حوزه بهداشت است.   دستاوردهای ما به همت مردم گره خورده است. امروز اگر غصه آلودگی هوا را می‌خوریم که تاثیر زیادی بر سلامت مردم دارد، نیازمند همت و خدمت بیشتر است.

نگرانیهای بهداشتی برای کلانشهرها

وی گفت: یکی از دستاوردهای حوزه سلامت تولید واکسن کرونا از سوی شرکت‌های متعدد در کشور بود که بحث توانمندی دانشمندان ما در نظام جمهوری اسلامی را نشان داد. امیدوارم روزبروز بتوانیم سرعت خودمان را در حوزه سلامت و بهبود آن بیشتر کنیم. اکنون بحث کیفیت زندکی مطرح است و نگرانی ما در کلانشهرها بیش از روستاها و نقاط محروم در حوزه بهداشت است. زیرا در حوزه بهداشت ما در دورترین نقاط محروم کشور هم حضور داریم و خدمتگذار مردم هستیم اما در کلانشهرها مردم بیشتر به بخش‌های تخصصی مراجعه کرده و سلامت‌شان را رصد نمی‌کنند تا از بیماری‌ها پیشگیری کنیم. باید با پیشگیری و غربالگری از بروز بیماری‌ها  پیشگیری کنیم.

او همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص مسائلی که پیرامون انطباق جنسیت تزریق کننده و دریافت کننده واکسن کرونا مطرح میشود، گفت: این موضوع از دید ما رد شده است و مکاتبات جدی انجام شد و شئونات و احترام افراد مهم است و انطباق را با این تاکید اعلام کردیم که اگر ندارید، مرکز را ببندید.

وی افزود: وقتی جلسه برگزار می‌کنیم ما کلیات بحث علمی را مطرح می‌کنیم ولی وقتی به عرصه عمل میرسیم به تعهدات عمل نمی‌شود. در مورد برگزاری مسابقات در ورزشگاه‌ها همانگونه که سلامت جسمی افراد برایمان اهمیت دارد به سلامت روانی آنها هم اهمیت می‌دهیم. در این زمینه به عنوان مثال مدارس و آسیب های جدایی از محل تحصیل هم برای ما یک دغدغه است به همین دلیل برنامه ریزی برای بازگشایی مدارس صورت گرفت. نکته مهم این است که دستورالعمل های ما نیازمند ضمانت اجرایی هم است و مدیر مدرسه، متصدیان ورزشگاه، جشنواره فجر  و... باید به تعهدات خود عمل کنند. ما شرایط را برای برقراری عادی امورات باز می‌گذاریم اما اگر خدشه ای به تعهدات وارد شود، نتیجه آن آسیب خواهد بود. با وقوع مشکلات همه توجهات به ما جلب می‌شود در حالی که باید از پیش به رفع مشکلات فکر کنیم.

پیش بینی بستری حدود یک میلیون نفر در موج امیکرون

او همچنین در ادامه صحبتهایش بر اهمیت استفاده از ماسک تاکید کرد و گفت: استفاده بیش از ۸۵ درصد مردم از ماسک ضروری است و پیش‌بینی ما این است که در موج امیکرون یک میلیون نفر بستری شوند؛ در حالی که با استفاده از ماسک این تعداد تا ۳۵۰ هزارنفر کمتر بستری می‌شوند و فوت مردم کاهش می‌یابد.

حیدری بیان کرد: تعدادی از مدارس به دقت موارد را رعایت کردند اما تعدادی اصلا به درستی رعایت نکردند.

سوپرمارکت واکسن راه انداختیم

همه واکسنها با کیفیت هستند

وی با اشاره به گسترده و متنوع بودن سبد واکسیناسیون علیه کرونا در کشور، بیان کرد: ما تنها کشوری هستیم که سوپرمارکت واکسن راه انداخته‌ایم. این موضوع یک ایراد و یک حسن دارد. ایراد آن اختلافی است که بر سر انتخاب نوع واکسن تزریقی اتفاق می‌افتد درحالی که هدف ما این بود که هرچه سریع تر جامعه را ایمن کنیم و همه تلاش‌ها برای تهیه واکسن صورت گرفت. بهترین واکسن در دسترس ترین واکسن است. کسی که واکسن تزریق می‌کند تا ۸۰ درصد در برابر بستری و مرگ و میر ایمن می‌شود. تنها موضوعی که ما اعلام می‌کنیم نوع پلتفرم انتخابی واکسن برای دز سوم است‌. ۲۲۰۰ مرکز واکسیناسیون داریم و ممکن است در ایامی نوعی از واکسن را نداشته باشیم.

او ادامه داد: روزهای اول گفتیم ۶ ماه بعد از تزریق نوبت دوم برای تزریق نوبت سوم مراجعه کنند که با گذشت زمان و تجربه موج قبل این عدد را به ۳  ماه کاهش دادیم. همه واکسن‌ها با کیفیت هستند و اصل دریافت واکسن است.

وی درباره ارائه خدمات و امکانات پیشگیری از بارداری، اظهار کرد: در مراکز بهداشت و جامع سلامت اصل خدمات بر پایه پیشگیری از بیماریها و زندگی سالم است و قدم به قدم افراد را رصد می‌کنند و اگر در این نقطه خوب عمل کنیم، مراجعه به بیمارستانها کاسته می‌شود. در زمینه اقلام پیشگیری از بارداری طبق ماده ۵۲ و ۵۳ اعتبار بودجه ای دیده نشده تا اقلام را رایگان در اختیار مراجعه کننده قرار دهیم و در داروخانه ها عرضه می‌شود. اینکه داروخانه اقلام را با نسخه تحویل دهد در حوزه غذا و دارو است. درباره تبعات این تصمیم من نباید پاسخگو باشم، صحبت‌هایی داشتیم که این موضوع صفر و صدی نیست ولی قانون در رفت و برگشت است؛ اما با توجه به اینکه فعلا ابلاغیه صورت گرفته ما موظف به اجرا هستیم. اما پیگیر امر هستیم چون موضوع سلامت باروری برای ما اهمیت دارد.

نگرانی از تزریق واکسن و افزایش فوتیهای زنان باردار در موج دلتا

معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه صحبتهایش درباره مجوز واکسنهای مورد استفاده در کشور نیز تاکید کرد: هر واکسنی برای هر گروه سنی که بخواهیم اعلام کنیم مجوز توسط سازمان غذا و دارو اخذ می‌شود. فعلا با توجه به تمام شواهد و تایید سازمان بهداشت جهانی دو واکسن سینوفارم و پاستوکووک برای کودکان استفاده می‌شود. البته واکسن‌های دیگر هم در حال ارائه اطلاعات خود هستند که بتوانند به این سبد اضافه شوند. در مورد خانم‌های باردار فعلا واکسن سینوفارم مجوز تزریق دارد ولی با توجه به نگرانی‌هایی که وجود دارد پوشش این بخش چندان بالا نیست و در موج دلتا تعداد فوت خانم‌های باردار بالا رفت و این درحالی است که تزریق واکسن در خانم‌های باردار آسیب‌زا نیست مگر در کسی که بیماری زمینه‌ای پیچیده یا سایر مشکلات را داشت.

او در پاسخ به سوالی در مورد اینکه چه تعداد یا درصد از بستری شدگان اومیکرون، از بین کسانی هستند که واکسن تزریق کردند، گفت: در حال احصا آمار و اطلاعات هستیم ولی آنچه که CDC آمریکا مشخص کرد این بود که افرادی که واکسن زدند ۱۰ برابر کمتر دچار بستری و فوت می‌شوند و تا ۸۵ درصد کسانی که واکسن دز سوم را تزریق می‌کنند، کمتر به بیماری مبتلا می‌شوند.

حیدری تاکید کرد: خیلی از افرادی که واکسن نوبت دوم و سوم را تزریق کردند به کرونا مبتلا شدند ولی تاکید ما این است که واکسن نوبت سوم جلوی ابتلا و مرگ را می‌گیرد و میزان محافظت فرد را افزایش می‌دهد. این موضوع اصل واکسن را زیر سوال نمی‌برد و بهترین استراتژی در برابر ویروس تزریق واکسن و رعایت پروتکل‌ها است‌. متولی رعایت پروتکل‌ها مجموعه هایی مانند ادارات، سیستم حمل و نقل عمومی و... هستند. اینکه استفاده از ماسک اجباری است اما کسی ماسک نمی‌زند یا جایی اجرایی نمی‌شود از کم لطفی فرد و مجموعه است.

شدت سرایت امیکرون بسیار بالاست

وی افزود: شدت سرایت امیکرون بسیار بالا است که به صورت آتش فشانی یا آسانسوری آمار را افزایش می‌دهد. عوارض آن کمتر از دلتا است اما به تبع با افزایش تعداد مبتلایان جمعیتی هم کارشان به بیمارستان می‌کشد، ولی بیشتر کسانی آسیب دیدند که چند بیماری زمینه‌ای داشتند و یا واکسن تزریق نکرده بودند. مدت قرنطینه در سویه امیکرون ۵ روز است و اگر شخص خواست از منزل خارج شود باید حتما ماسک داشته باشد.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، اظهار کرد: در بحث تعطیلی‌ها، بدترین استراتژی این است که تعطیلی عمومی اعلام کنیم. باید مکان‌های پر تجمع مانند ورزشگاه‌ها، رستوران‌ها یا مکان های پر دغدغه مانند مدارس باید محدودیت جدی داشته باشند که برخی ابلاغ شد و برخی هم به اختیار استانداری‌ها گذاشته شد تا اگر مثلا در یک مدرسه تعدادی مبتلا شدند کلاس یا مدرسه تعطیل شود.

وی در ادامه صحبتهایش در پاسخ به سوالی درباره مباحثی که پیرامون غربالگری ژنتیکی مطرح می‌شود، بیان کرد: طبق قانون ۳ ماه فرصت داشتیم تا کمیته‌های علمی موضوع استانداردسازی آزمایشات را بررسی کنند. پیش نویس این طرح با ماحصل نظرات متخصصان به شورای عالی انقلاب فرهنگی تحویل داده شد تا چگونگی انجام آزمایشات را ابلاغ کنند.

وی بیماری‌های غیرواگیر را یکی از دغدغه‌های مهم وزارت بهداشت خواند و ادامه داد: اکنون بیماری‌های غیرواگیر حدود ۸۲ درصد عامل مرگ کشور است و بیشترین هزینه‌های سلامت در این حوزه است. در جلساتی که در کمیته تامین امنیت غذایی برگزار می‌شود که متاسفانه چهار سال است در دو کمیته دیگر امور بانوان و امور فرهنگی  و اجتماعی ادغام شد و در نتیجه کمیته سلامت تضعیف شد، مکاتباتی با وزیر کشور داشتیم و ایشان هم تاکید کردند که این کمیته‌ها باید منفک شوند. از طرفی با سازمان غذا و دارو هم مکاتبه شده است تا بر کیفیت نان و میزان نمک در آن بررسی شود. ما در حوزه بهداشت مرتبا رصد می‌کنیم و نسبت به قبل خوب پیش رفته ایم. سند کنترل بیماری‌های غیرواگیر به امضای ۱۵ وزیر رسیده است و کاهش نمک و چربی ترانس در آن عنوان شده است‌ تا بیماری غیرواگیر کنترل شود.

معاون وزیر بهداشت درباره وضعیت بستری کودکان در شرایط شیوع امیکرون نیز گفت: حدود ۲۰ درصد بستری شدگان در سویه امیکرون زیر ۱۸ سال بودند؛ بنابراین این امر دغدغه ما است و از یک ماه قبل مراکز بهداشتی درمانی در آماده باش بودند و آی سی یو های اطفال هم تقویت شد، اکثر امکانات را برای پذیرش اطفال سوق دادیم. طی روزهای آتی تجهیرات دیگری هم تحویل داده می‌شود و خوشبختانه تاکنون بحرانی نداشته‌ایم و فعلا کمتر از یک چهارم تخت‌های ما اشغال شده است.