رویداد۲۴ سی و سه تن از اعضای جمهوریخواه سنای آمریکا در نامهای به به جو بایدن هشدار دادهاند که اگر دولتش مانع بررسی توافق هستهای با ایران شود، برای بیاثر کردن آن تلاش خواهند کرد و در صورت بازگشت جمهوریخواهان به قدرت، در صدد لغو آن برخواهند آمد.
این عده به رهبری سناتور تد کروز، از مخالفان مشهور توافق هستهای ۲۰۱۵ - برجام - در نامه خود به جو بایدن گفتهاند که از "تمام گزینهها و اهرمهای موجود" استفاده خواهند کرد تا اطمینان حاصل کنند که او در هرگونه توافق جدید با ایران "به قوانین ایالات متحده پایبند خواهد ماند. "
امضاکنندگان نامه گفتهاند که اگر دولت به تعهدات قانونی در مورد تضمین نظارت کنگره بر بازنگری یا تغییرات توافق هستهای سال ۲۰۱۵ عمل نکند، در راه اجرای هرگونه توافق جدیدی به "اقدامات شدید تا حد ممانعت در اجرای آن" دست خواهند زد.
در حال حاضر تعداد کرسیهای دو حزب جمهوریخواه و دموکرات (حزب جو بایدن) در سنای آمریکا مساوی است، اما در صورت بنبست در رایگیری، کامالا هریس، معاون رئیس جمهور که رسما ریاست سنا را برعهده دارد و در موارد عادی در مذاکرات و رایگیری شرکت نمیکند، میتواند رای خود را به کار گیرد.
۵ ابزار بایدن برای دادن تضمین به ایران؛ آیا تضمینی داده خواهد شد؟ آمریکا در حال تضمین دادن به ایران است
حشمتالله فلاحتپیشه کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه واقعیت این است علیرغم نگارش متن پیشنویس احیای برجام، موارد باقی مانده و مورد اختلاف جدی است، گفت: به هر حال هرچند دولت بایدن خیلی مقاومت کرد در مورد تضمین دادن به ایران در مورد عدم خروج از توافق هستهای، اما حال با اقداماتی که انجام داده، این مسئله صدای مخالفین برجام به خصوص جمهوریخواهان در کنگره و سنا را بلند کرده و او را تحت فشار قرار دادهاند.
بیشتر بخوانید: مذاکره کنندگان ایران، با نهادهای عالی مشورت کردند/ بایدن تمایلی برای بازگشت به برجام ندارد
وی افزود:، اما بایدن نشان داد براساس قوانین داخلی آمریکا میتواند با استفاده از اختیاراتی که دارد، مانع کنگره را دور زده و تضمینهایی با توجه به اختیاراتی که دارد به ایران بدهد، برای این موضوع هم بایدن از طریق ۵ ابزار، یک توافقنامه، دو فرمان اجرایی، سه دستورالعمل، چهار بخشنامه و دست آخر یادداشت میتواند به ایران تضمین دهد.
فلاحتپیشه اظهارداشت: به نوعی هیئت آمریکایی با این اقدامات خود این پیام را به طرف ایرانی داده که دولت آمریکا از تمام ظرفیتهایی که برای تضمین به ایران وجود دارد، استفاده کرده و باید از این فرصت استفاده کرد و هر چه زودتر توافق را انجام داد، از سوی این مسئله میتواند پیشدرآمدی باشد که برای آینده حتی در دولت بعدی آمریکا نیز برجام ادامه پیدا کند.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: نقض برجام از سوی ترامپ نیز در شرایط خاصی صورت گرفت و نباید به این بهانه از احیای برجام خودداری کرد، به نوعی دو طرف توافق نیاز دارند، نکته مهم این است که موضوع ایران و پرونده هستهای کشورمان از اولویت چالشهای سیاست خارجی آمریکا خارج شده که این موضوع از اهمیت بسزایی برخوردار است، در زمان ترامپ این موضوع اولویت اصلی دولت وی بود، اما در حال حاضر آمریکا مسائل مهمتری نیز پیش روی خود دارد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم با اشاره به اینکه معافیتهای هستهای ایران به نوعی یک نشانهای از توافق است، ادامه داد: رفع تحریمهای همکاریهای هستهای ایران نشان میدهد که سازوکارهای فنی توافق آماده شده و دو طرف باید در این زمینه مذاکرات را سرعت بخشیده اند تا نتیجه لازم حاصل شود، حضور رابرت مالی در کمیته روابط خارجی سنا به نوعی نشان دهنده آن است که او و دولت بایدن در حال اقناعسازی نمایندگان کنگره هستند و میخواهند این موضوع را به اثبات برسانند که حد مقدورات را در توافق با ایران انجام دادند.
فلاحت پیشه با تاکید بر اینکه کشتن وقت در احیای برجام زیانآور است، بیان کرد: باید توافق به مرحله اجرایی برسد، زیرا در این زمان است که توافق ریشه میدواند و میتواند مانع از شکست دوباره توافق هستهای میشود، از سوی دیگر هر چند که دو هیئت ایرانی و آمریکایی به صورت مستقیم در ارتباط نیستند، اما آنچه که در متن پیشنویس آمده نظرات دو طرف اصلی است و ایران و آمریکا بیشترین عزم را برای توافق دارند.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر اظهارات افرادی مانند اولیانوف که میگوید ۵ دقیقه تا زمان احیای برجام باقی مانده، نشاندهنده این است که آنها میخواهند بیشترین بهره را از این مذاکرات ببرند، به نوعی شرکای برجام، میخواهند از طریق برجام به منافع خود در ارتباط با نظام بینالملل و ایران و آمریکا برسند و میخواهند سمت و سوی مذاکرات را مشخص کنند و به نوعی وقت را تلف کردهاند، اما دو طرف اصلی یعنی ایران و آمریکا باید به صورت مستقیم با یکدیگر مذاکره کنند، تا هر چه زودتر ابهامات برطرف شده و توافق حاصل شد.