رویداد۲۴ نفقه یکی از حقوقی است که قانونگذار به منظور حفظ حقوق زن برای وی تعیین کرده که در صورت ازدواج، شوهر مکلف به رعایت و انجام دادن این تکالیف است. به محض اینکه عقد ازدواج صورت گرفت و زن و مرد زندگی خود را آغاز کردند، شوهر مکلف به پرداخت نفقه است. در مجله دلتا به بررسی عواقب عدم پرداخت نفقه در دوران عقد پرداخته شده است.
نفقه تامین کردن همه نیاز‌های متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، لباس، هزینه‌های درمانی، بهداشتی و رفع نیاز‌های زن هنگام بیماری است. برای تعیین میزان نفقه، باید بین زن و شوهر توافق باشد، ولی ملاک و معیاری را قانونگذار در نظر گرفته است. از آن جمله میتوان به عرف و عادت ساکنان هر منطقه و وضع مالی مرد اشاره کرد، ولی در صورت عدم توافق میان زن و مرد، دادگاه میزان نفقه را تعیین میکند.
ترک نفقه در دوران عقد جرم است؟
در مدت زمان بین عقد و انجام مراسم ازدواج، نفقه‌ای به زن تعلق نمیگیرد مگر در شرایطی که زن برای شروع به زندگی اعلام آمادگی کرده باشد و مرد از بردن همسر به خانه مشترک و شروع زندگی زناشویی مشترک خودداری کند. در این صورت زن این حق را خواهد داشت که نفقه خود را دریافت کند. البته سوالی که مطرح میشود این است که در دوران عقد زن احتمالا دوشیزه است. در این حالت آیا باز هم می‌تواند شکایت ترک انفاق کند؟ در پاسخ میتوان گفت در این شرایط زن می‌تواند به حق حبس استناد و تمکین را موکول به پرداخت کامل مهریه کند. استناد زن به حق حبس باعث از بین رفتن حق وی نمیشود و زن می‌تواند دادخواست مطالبه نفقه را به دادگاه بدهد.
بیشتر بخوانید: طلاق غیابی و نکات بسیار مهمی که در مورد آن باید بدانید
شکایت ترک انفاق در دوران عقد به دلیل استناد به حق حبس میسر است. (حق حبس، حقی است که زن به موجب آن می‌تواند تا وقتی که تمام مهریه پرداخت نشده از وظایفی که نسبت به شوهر دارد خودداری کند). با توجه به قانون حمایت خانواده که مقرر میدارد: «هرکس با داشتن استطاعت و توان مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاصی که نفقه به آن‌ها تعلق میگیرد خودداری کند به حبس تعذیری محکوم میشود. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و در صورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات متوقف میشود.»
با تصویب قانون جدید این امکان برای زن فراهم شده که هم مطالبه حقوقی کرده و هم در صورت نپرداختن نفقه به دادگاه، شکایت کند. در صورت شکایت؛ زن می‌تواند به نزدیکترین مجتمع قضایی محل سکونت خود مراجعه و درخواست خود مبنی بر حق خود را اعلام و یا اینکه چند نفر را به شهادت بگیرد و استشهادیه‌ای تنظیم کند.
مجازات قانونی جرم ترک انفاق در صورت اثبات و بدون تخفیف از سوی دادگاه ۶ ماه تا ۲ سال حبس است. این جرم از جرائم قابل گذشت است. به این معنی که هر مرحله از دادرسی و حتی بعد از صدور حکم و یا اجرا، با رضایت زن پرونده متوقف و مختومه خواهد شد.
در صورتی که در دفاع جرم ترک انفاق، مرد بتواند ثابت کند مقداری از نفقه را پرداخت کرده است به نظر میرسد مقدار و میزان نفقه موضوعیت نداشته باشد. میتوان گفت حتی اگر مرد در مواردی کمتر از میزان مورد نیاز زن نفقه بپردازد، باز هم موجب تبرئه شدن شوهر در دعاوی کیفری نفقه (ترک انفاق) خواهد شد.
منبع: مجله دلتا