رویداد۲۴ وزارت خارجه روسیه در بیانیهای (۲۴ فوریه/ ۵ اسفند) اعلام کرد رئیسجمهور این کشور در گفتوگوی تلفنی با «سید ابراهیم رئیسی»، ایشان را از آخرین تحولات درباره اوکراین مطلع کرده است.
طبق گزارش اینترفاکس، کرملین در بیانیهای اعلام کرده که ولادیمیر پوتین با ابراهیم رئیسی گفتوگو کرده است.
در بیانیه کرملین آمده است: «پوتین با توجه به تصمیم برای انجام یک اقدام نظامی ویژه برای محافظت از جمعیت غیرنظامیان در جمهوریهای دونباس، مطابق با قوانین بینالمللی و تعهداتش ذیل پیمان مودت با جمهوریهای دونباس و لوهانسک [رئیسی را] از وضعیت رو به تغییر پیرامون اوکراین مطلع کرد.»
در این بیانیه آمده است رئیسی به نوبه خود تصریح کرد که نگرانیهای امنیتی روسیه را در خصوص فعالیتهای بیثباتکننده ایالات متحده و متحده و ناتو درک میکند.
در بیانیه کرملین تصریح شده دو طرف «درباره تلاشهای دیپلماتیک برای حفظ و اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک در خصوص برنامه هستهای ایران رایزنی کردند. خاطرنشان شد که رسیدن به توافق نهایی بر سر برجام به حفظ ثبات و امنیت منطقه کمک خواهد کرد.»
دو طرف همچنین بر قصد خود برای افزایش همکاریها در حوزههای مختلف با توجه به نتایج نشست ۱۳ ژانویه میان ایران و روسیه در مسکو تأکید کردند.
پیش از این دفتر ریاستجمهوری ایران هم اعلام کرده بود آیت الله سید ابراهیم رئیسی در گفت وگوی تلفنی با رئیس جمهور روسیه با بیان اینکه گسترش ناتو به سمت شرق تنشزا است، تاکید کرد: «گسترش ناتو تهدیدی جدی علیه ثبات و امنیت کشورهای مستقل در مناطق مختلف است.»
رئیس جمهور اظهار امیدواری کرد که آنچه اتفاق میافتد به نفع ملتها و منطقه تمام شود. رئیسی با اشاره به مذاکرات هستهای با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به دنبال توافقی پایدار است و نه متزلزل اظهار داشت: «ارائه تضمین معتبر، پایان بخشیدن به ادعاهای سیاسی و لغو واقعی تحریمها از ضرورتهای دست یافتن به توافق پایدار هستند.»
بیشتر بخوانید: عملکرد دولت رئیسی در جنگ اوکراین، بی خاصیت ترین عملکرد تاریخ دیپلماسی ایران است
روسیه از صبح پنجشنبه (۲۴ فوریه/ ۵ اسفند) دستور حمله نظامی به اوکراین را صادر کرد. این تحول چند روز بعد از آن رخ داد که مسکو رسماً استقلال جمهوریهای «دونتسک» و «لوهانسک» در شرق اوکراین را به رسمیت شناخت. روسیه میگوید اوکراین به تعهداتش ذیل توافقات مینسک که در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ برای حل مناقشههای موجود میان جداییخواهان و کییف حاصل شده بود عمل نکرده است.
اوکراین ساعاتی بعد از حمله روسیه اعلام کرد تمامی ارتباطات دیپلماتیک با این کشور را قطع کرده است. ولادیمیر پوتین گفته هدف از عملیات نظامی روسیه گرفتن توانمندیهای نظامی اوکراین و «نازیزدایی» از این کشور است.
پوتین در چند سخنرانی از کشورهای غربی به دلیل نادیده گرفتن نگرانیهای امنیتی روسیه و ارسال سلاحهای پیشرفته به اوکراین انتقاد کرده است. رئیسجمهور روسیه گفته که این اقدام نظامی برای جلوگیری از خونریزیهای بیشتر در آینده ضروری است.
ولادیمیر پوتین در سخنرانی مفصلی که برای توضیح درباره دلایل تصمیمش برای به رسمیت شناختن جمهوریهای دونتسک و لوهانسک ایراد کرد از اظهاراتش را به توضیح درباره خلف وعدههای آمریکا درباره عدم گسترش ناتو اختصاص داد و گفت: «مضاف بر این، ما از مواضع سران آمریکا آگاه هستیم که میگویند خصومتهای فعال در شرق اوکراین، احتمال پیوستن این کشور به ناتو را منتفی نمیکند و این اتفاقی است که در صورتی که کییف معیارهای ناتو را برآورده کند و به فساد غلبه کند رخ خواهد داد.»
پوتین اضافه کرد: «در همین حال، بارها و بارها سعی میکنیم خودمان را متقاعد کنیم که ناتو یک ائتلاف دوستدار صلح و صرفاً دفاعی است که هیچ تهدیدی علیه روسیه ایجاد نمیکند. باز هم از ما میخواهند که حرفشان را باور کنیم، در حالی که ما خیلی خوب میدانیم این حرفها چقدر ارزش دارند. در سال ۱۹۹۰، وقتی که مذاکرات اتحاد دو آلمان مطرح بود ایالات متحده به سران شوروی قول داد که قلمرو ناتو یا حضور نظامیاش یک اینچ به سمت شرق حرکت نخواهد کرد و اتحاد دو آلمان به گسترش سازمان نظامی ناتو به سمت شرق منجر نخواهد شد. این عین حرف آنها است. کلی تضمینهای کلامی دادند که همهشان پوچ از آب درآمد.»