رویداد۲۴ تعداد معاملات بازار مسکن در شهر تهران در بهمن سال ۱۴۰۰، به ۸٫۵ هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل ۱۳٫۱ درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱۱۷٫۸ درصد افزایش را نشان می‌دهد.همچنین متوسط قیمت خرید و فروش هر متر واحد مسکونی نیز حدود ۳۳ میلیون تومان بود که به معنای افزایش ۰٫۴ درصدی نسبت به ماه قبل و ۱۶٫۴ درصدی نسبت به سال قبل است (بانک مرکزی).
اما در بازار مسکن چه می‌گذرد؟ مجتبی دیبا، کارشناس بازار‌های مالی، رکود تورمی را عامل تحولات این بازار می‌داند.
دیبا توضیح می‌دهد: کلیت بازارها در ایران در رکود تورمی هستند. پس از یک رشد بزرگ، بازارها به مرحله‌ای می‌رسند که دیگر امکان افزایش قابل توجه قیمت وجود ندارد. از طرفی تورم در اقتصاد هنوز به طور کامل از میان نرفته است، در نتیجه رکود تورمی ایجاد می‌شود.
او می‌افزاید: در این دوران، معمولا تعداد معاملات کاهش می‌یابد. در واقع اکنون بازار مانند فنری در حال جمع‌شدن است. این شرایط تا زمان صعود بعدی قیمت‌ها ادامه می‌یابد.
دیبا می‌گوید: در وضعیت تورمی، متاسفانه دهک‌های پایین توان خرید ملک را ندارند، اما در کل، تعداد معاملات بیشتر می‌شود.
این کارشناس بازارها، در مورد آینده کوتاه‌مدت بازار ملک توضیح می‌دهد: موضوع برجام در این مورد اهمیت دارد. در مدت اخیر دلار و طلا افت اندکی داشتند، اما در قیمت مسکن تغییر چندانی ایجاد نشد. در نتیجه افراد منتظر کاهش قیمت‌ها هستند و بازار در رکود است.
او می‌افزاید: این شرایط تا زمان چرخه بعدی تورم ادامه می‌یابد. در آن مقطع افراد با تصور جاماندگی، وارد بازار می‌شوند و معاملات افزایش می‌یابد.
دیبا می‌گوید: اگر در مذاکرات وین، توافق خوبی به دست بیاید، رکود تورمی در بازار مسکن در سال ۱۴۰۱ ادامه می‌یابد. این شرایط بهترین فرصت خرید، برای کسانی است که می‌خواهند با هدف تامین نیاز مصرفی وارد بازار شوند. در شرایط رکود و کمبود تقاضا، فروشندگان تخفیف بیشتری برای خریداران احتمالی قائل می‌شوند.
این کارشناس بازار‌های مالی می‌افزاید: البته اگر همین فرایند کنونی خوف و رجا در مذاکرات ادامه یابد، باز هم در بازار مسکن رکود تورمی خواهیم داشت، اما قیمت‌ها رو به بالا کشش بیشتری دارند. ممکن است ملک به متری ۴۰ میلیون تومان نیز برسد.
او در مورد آینده بلندمدت بازار مسکن می‌گوید: با توجه به شاخص‌های موجود انتظار می‌رود قیمت‌ها به ویژه از سال ۱۴۰۳ به بعد، افزایشی باشد و حتی به متری حدود ۶۰ میلیون تومان نیز برسد.
به نظر می‌رسد دو نگاه متفاوت به سرمایه‌گذاری در بازار مسکن وجود دارد؛ برخی آن را بازار مناسبی می‌دانند؛ زیرا حتی در صورت سود اندک، حداقل اصل سرمایه افراد حفظ می‌شود. اما عده‌ای معتقدند این بازار، سود‌های مقعطعی بازار‌های دیگر را ندارد. آیا مسکن، بازار مناسبی برای سرمایه‌گذاری است؟
دیبا توضیح می‌دهد: به صورت سنتی، بازار مسکن یکی از ایمن‌ترین بازارهاست. این بازار معمولا سرمایه افراد را حفظ می‌کند و می‌تواند برای آنها بازدهی نیز داشته باشد؛ اما شاید سود‌های بزرگ را ایجاد نکند.
او می‌گوید: از نظر سوددهی، در بلندمدت بازار سهام رتبه نخست و مسکن رتبه بعدی را دارد. البته ملک، برای افراد بازار مطمئن‌تری است. آنها، حداقل از نظر ذهنی، از خرید آن احساس ضرر نمی‌کنند. اما در بازار‌های مالی افراد ممکن است با نوسانات بازار، برای نگهداری یا فروش دارایی خود دچار تردید شوند.
گفتنی است، در روز‌های اخیر از برجام اخبار ضد و نقیضی به گوش می‌رسد. در حالی که نمایندگان کشور‌های اروپایی از اتمام کار و نردیک‌بودن توافق خبر می‌دهند، ایران و آمریکا می‌گویند برخی مسائل مهم، همچنان حل‌نشده باقی مانده است. نتیجه مذاکرات هسته‌ای می‌تواند روی همه بازار‌های مالی و موازی، از جمله مسکن تاثیر بگذارد.