رویداد۲۴ امنیت اطلاعات در دنیای امروز، حتی اگر چیزی برای مخفی‌کردن وجود نداشته باشد، باز هم امر بسیار مهمی به حساب می‌آید. خوشبختانه بسیاری از اپلیکیشن‌های پیام رسان از رمزگذاری سرتاسر استفاده می‌کنند که باعث می‌شود تا از دسترسی هکرها به اطلاعات شما جلوگیری شود.
هر چند که این روش هرگز به‌طور صد در صد از اطلاعات شما محافظت نمی‌کند اما بدون شک استفاده از پیام‌رسان‌هایی که از آن بهره می‌برند، در کنار استفاده از رمز عبورهای قدرتمند و غیریکسان در حساب‌ها و دستگاه‌های مختلف، بیشترین امنیت را برای اطلاعات شخصی شما به همراه خواهد داشت.
رمزگذاری چیست؟
رمزگذاری، به زبان ساده، فرآیندی است که در طی آن محتوای داده‌های شما به‌طور نامنظم در کنار یکدیگر قرار داده شده و در واقع پازلی تشکیل می‌شود که تنها فرد دریافت‌کننده کلید حل و تبدیل آن به متن قابل خواندن را در اختیار خواهد داشت. نوع رمزگذاری تعیین می‌کند که چه کسی این کلید را در اختیار داشته باشد.
در حال حاضر رمزگذاری سرتاسر بهترین و امن‌ترین روش رمزگذاری بوده که در آن تنها فرستنده و دریافت‌کننده به کلید مذکور دسترسی دارند و اطلاعات جابه‌جا شده حتی برای میزبان یک گروه قابل دسترسی نخواهد بود. در این مقاله به معرفی اپلیکیشن‌های پیام‌رسانی که از رمزگذاری سرتاسر استفاده می‌کنند خواهیم پرداخت.
سیگنال
سیگنال در حال حاضر امن‌ترین اپلیکیشن پیام‌رسان است. این اپلیکیشن رایگان و متن باز از روش رمزگذاری سرتاسر استفاده کرده و تمام روش‌های ارتباطی از جمله پیام‌های صوتی، متنی، ویدیویی و گفت‌وگوهای درون گروه‌ها را در امن‌ترین حالت ممکن حفظ می‌کند. نکته‌ی جالب در مورد سیگنال، سرمایه‌گذاری ۵۰ میلیون دلاری هم‌بنیان‌گذار واتساپ در این اپلیکیشن است.
مدیرعامل سیگنال در خصوص امنیت این اپلیکیشن ادعا کرده است که او می‌تواند تمام اطلاعات حساب خود را در برابر هزاران نفر به نمایش بگذارد اما آنها تنها قادر خواهند بود تا مدت زمان استفاده او از این اپلیکیشن را مشاهده کنند. در واقع تنها افراد دریافت‌کننده امکان مشاهده پیام‌های ارسالی را دارند و هیچ شخص دیگری امکان چنین کاری را نخواهد داشت.
وایبر
وایبر یکی دیگر از اپلیکیشن‌هایی است که از روش رمزگذاری سرتاسر استفاده می‌کند. در واقع تمام پیام‌های صوتی، متنی و ویدیویی یک به یک و یا گروهی در این اپلیکیشن از رمزگذاری سرتاسر بهره می‌برند اما انجمن‌ها و کانال‌های وایبر از این فرآیند پشتیبانی نمی‌کنند. بنابراین بهتر است تا از به اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی خود در کانال‌ها و انجمن‌های این اپلیکیشن خودداری کنید.
یکی از نکات منفی در مورد وایبر، نمایش خودکار شماره تلفن شما پس از عضو شدن در گروه‌هاست. وایبر همچنین به سوءاستفاده‌ی اسپمرها از آن برای ارسال پیام‌های تبلیغاتی و ویروس شهرت دارد.
اپلیکیشن وایبر در حالت پیشفرض، اطلاعات شخصی شما را جمع‌آوری کرده و از آنها برای ارسال تبلیغات متناسب با سلیقه‌ی شما استفاده می‌کند. با این وجود، گزینه‌های متعددی برای غیرفعال‌کردن این ویژگی وجود دارد. برای این کار، ابتدا از منوی Privacy وارد بخش Personal Data شده و از منوی بازشده، نوع استفاده از اطلاعات خود را تغییر دهید.
همچنین شما می‌توانید از همین بخش، اطلاعات شخصی خود را از سرورهای وایبر حذف کنید. علاوه بر این موارد، قابلیت “پیام مخفی” در وایبر به شما این امکان را می‌دهد تا گفت‌وگوهای حساس خود را پشت کد پین مخفی کرده و یا زمانی را برای حذف‌شدن خودکار آنها تعیین کنید.
واتساپ
اپلیکیشن محبوب واتساپ به امنیت بالا شهرت ندارد و همین موضوع باعث شده تا بسیاری از کاربران آن به اپلیکیشن‌های امن‌تری مانند سیگنال و تلگرام جذب شوند. با این وجود، واتساپ از رمزگذاری سرتاسر برای تمام گفت‌وگوها، تماس‌ها و ارسال فایل‌ها و تصاویر چه در داخل گروه‌ها و چه خارج از آنها استفاده می‌کند.
بخشی که واتساپ در آن از این روش بهره نمی‌برد، ارتباط با شرکت‌ها و تجارت‌هایی است که در فیسبوک نیز فعالیت دارند. از این رو اگر شما هم از این اپلیکیشن برای خرید از شرکت‌ها استفاده نمی‌کنید، نیازی به جایگزین‌کردن آن نخواهید داشت.
فیسبوک مسنجر
فیسبوک مسنجر تاریخچه‌ی بدی در رابطه با حریم خصوصی کاربران دارد. فیسبوک رسماً تایید کرده که در این اپلیکیشن پیام‌ها و فایل‌های کاربران را اسکن کرده و یا کاربرانی را که قصد استفاده از اپلیکیشن فیسبوک را داشته‌اند به نصب این پیام‌رسان وادار کرده است.
با این وجود، فیسبوک قابلیت “پیام‌های مخفی” را به این پیام‌رسان اضافه کرده است. این ویژگی رمزگذاری سرتاسر را به پیام‌های متنی یک به یک اضافه می‌کند.
تنها جایی که این قابلیت در آن غیرفعال می‌شود، زمانی است که شما از مسنجر برای ارتباط با شرکت‌های حاضر در فروشگاه مارکت‌پلیس فیسبوک استفاده کنید. در حال حاضر فیسبوک مسنجر در بین ضعیف‌ترین پیام‌رسان‌ها از نظر امنیت قرار دارد.
آی مسیج و فیس تایم
شاید این موضوع برای برخی از کاربران کمی عجیب باشد اما آی‌مسیج، اپلیکیشن پیام‌رسان اختصاصی اپل، ارتباطات نسبتاً امنی را ارائه می‌دهد. این پیام‌رسان از رمزگذاری سرتاسر برای پیام‌های متنی داخل و خارج از گروه استفاده کرده و اپلیکیشن فیس‌تایم نیز همین ویژگی را برای تماس‌های ویدیویی ارائه می‌دهد. همچنین اپل اطلاعات شما را در دسترس شرکت‌های شخص ثالث قرار نمی‌دهد. با این وجود، این اپلیکیشن‌ها بدون عیب و ایراد نیز نیستند.
پیام‌رسان آی‌مسیج از رمزگذاری سرتاسر تنها زمانی استفاده می‌کند که شما با دیگر کاربران این اپلیکیشن در ارتباط باشید. همچنین فیس‌تایم نیز از این روش تنها در زمان ارتباط با کاربران دستگاه‌های اپل بهره می‌برد.
آی‌مسیج زمانی که از رمزگذاری سرتاسر استفاده می‌کند، یک فلش آبی کوچک را در سمت راست بخشی که متن خود را در آن می‌نویسید به نمایش می‌گذارد. این نکته در مورد پیام‌های داخل گروه‌ها نیز صدق می‌کند.
شما می‌توانید با بررسی تنظیمات آی‌مسیج از امنیت آن اطمینان حاصل کنید. برای این کار ابتدا وارد بخش تنظیمات آی‌مسیج شده و گزینه‌ی iMessage را فعال کنید. همچنین در صورتی که قصد دارید تا هیچ پیغام رمزگذاری‌نشده‌ای را برای دیگران ارسال نکنید، بهتر است تا گزینه‌ی Send as SMS را غیرفعال کنید.
توجه داشته باشید که این کار از ارسال پیام برای کاربران دستگاه‌های غیر اپل جلوگیری خواهد کرد. همچنین پیام‌های ذخیره‌شده در سرویس ابری آی‌کلاد به‌صورت رمزگذاری‌نشده ذخیره می‌شوند و در صورتی که حفاظت از امنیت پیام‌های خود، اولویت اول شماست، بهتر است تا این گزینه را نیز غیرفعال کنید.
اسکایپ
اسکایپ به‌صورت پیشفرض روی تمام نسخه‌های ویندوز ۱۰ نصب شده است اما مایکروسافت در ویندوز ۱۱ اپلیکیشن تیمز را جایگزین آن کرده است. مایکروسافت تایید کرده است که اطلاعات کاربران را جمع‌آوری کرده و آنها را برای اهداف تبلیغاتی در اختیار شرکت‌های شخص ثالث قرار می‌دهد.
به‌گفته‌ی مایکروسافت، تمام پیام‌های صوتی، متنی و ویدیویی در این سرویس از رمزگذاری سرتاسر بهره می‌برند. با این وجود، در صورتی که از اسکایپ برای برقراری تماس با کاربران غیر اسکایپ استفاده کنید، ارتباط شما رمزگذاری‌شده نخواهد بود.
ویژگی رمزگذاری سرتاسر اسکایپ در تماس‌های تلفنی و ویدیویی ارائه نشده است اما مایکروسافت به‌جای آن گزینه‌ی “مکالمه خصوصی” را برای کاربران در نظر گرفته است. پیام‌های تحت پوشش این گزینه به جز دستگاه شما در جای دیگری ذخیره نمی‌شوند و پیام‌های صوتی، متنی و به‌اشتراک‌گذاری فایل در آن از رمزگذاری سرتاسر بهره می‌برند.
تلگرام
تلگرام یکی دیگر از اپلیکیشن‌های پیام‌رسانی بوده که از امنیت نسبتاً بالایی برخوردار است. تمام تماس‌های ویدیویی و صوتی در این اپلیکیشن به‌صورت پیشفرض از رمزگذاری سرتاسر بهره می‌برند اما این موضوع برای پیام‌های متنی و اشتراک فایل صدق نمی‌کند و در حالت پیشفرض، تنها پیام‌های بین کاربر و سرورهای تلگرام رمزگذاری‌شده هستند.
این نوع رمزگذاری تنها در پیام‌های یک به یک و خارج از گروه ارائه شده و کاربران روی پیام خود کنترل کامل دارند. برای مثال شما می‌توانید تعیین کنید که پیام پس از مدت زمانی مشخص حذف شود و یا به‌صورت دستی آن را از تاریخچه‌ی خود و شخص دریافت‌کننده حذف کنید. این پیام‌های در سرورهای ابری تلگرام نیز ذخیره نشده و از بالاترین امنیت بهره می‌برند.
وی چت
وی‌چت با بیش از 1.2 میلیارد کاربر ماهانه در سه‌ماهه‌ی اول سال 2020، بزرگ‌ترین پلتفرم پیام‌رسان جهان است. این پیام‌رسان در کشور چین به “اپلیکیشن همه‌کاره” شهرت دارد و بسیاری از کسب و کارها در آن فعالیت می‌کنند. قابلیت اسکن کدهای QR برای پرداخت در شرایط مختلف و امکان استفاده از بیش از 3.2 میلیون اپلیکیشن داخلی از ویژگی‌های اصلی وی‌چت به حساب می‌آیند.
با این وجود، وی‌چت در بخش امنیت چندان قابل اعتماد نیست چرا که تمامی پیام‌های شما برای مدتی در سرورهای این اپلیکیشن ذخیره شده و همین موضوع امکان به سرقت رفتن پیام‌ها در حملات سایبری را افزایش می‌دهد.
علاوه بر این، دولت چین نیز به احتمال زیاد به تمام این اطلاعات دسترسی دارد. همچنین وی‌چت خانه‌ی اصلی کلاهبرداری‌های اینترنتی بوده و دادگاه چین پس از تحقیقات گسترده اعلام کرد که بیش از ۵۰ درصد از کلاهبرداری‌های آنلاین در چین درون این اپلیکیشن صورت گرفته است.
هر چند که شرکت تنسنت، مالک وی‌چت، ادعای حفاظت از امنیت اطلاعات شما را دارد اما این شرکت در ایجاد محیطی امن برای این اطلاعات موفق نبوده است.
دیسکورد
هر چند که دیسکورد پلتفرم مناسبی برای ملاقات با دوستان محسوب می‌شود اما نمی‌توان آن را پیام‌رسانی با امنیت بالا به حساب آورد. این پلتفرم از رمزگذاری سرتاسر استفاده نکرده و پیام‌های شما را، حتی پس از غیرفعال‌کردن گزینه‌ی “استفاده از اطلاعات برای ارتقای دیسکورد”، در سرورهای خود ذخیره می‌کند.
دیسکورد چیست؟ آموزش کامل کار با دیسکورد
از این رو اگر شما هم از این اپلیکیشن استفاده می‌کنید، نسبت به پیام‌های حاوی اطلاعات شخصی حساس خود حتی در بخش پیام‌های خصوصی توجه داشته باشید. با این وجود اگر از دیسکورد تنها برای ارتباط با دیگر گیمرها و یا دوستان خود استفاده می‌کنید، مشکل خاصی در استفاده از آن نخواهید داشت.
اسنپ چت
بحث امنیت اطلاعات و حریم خصوصی در اپلیکیشن اسنپ‌چت کمی متفاوت‌تر از دیگر پیام‌رسان‌هاست. اسنپ‌ها، یا همان تصاویر که این پلتفرم به آن شهرت دارد، از رمزگذاری سرتاسر بهره برده و با بازکردن، به‌طور کلی حذف می‌شوند و پس از آن حتی خود اسنپ‌چت نیز به آنها دسترسی نخواهد داشت.
این ویژگی باعث می‌شود تا در صورت به‌سرقت‌رفتن دستگاه شما، سارقان به تصاویر شما دسترسی نداشته باشند. با این وجود، اسنپ‌چت این ویژگی را برای دیگر روش‌های ارتباطی مانند پیام‌های متنی و صوتی ارائه نداده و در واقع این پیام‌ها از رمزگذاری سرتاسر بهره نمی‌برند. بنابراین اسنپ‌چت و شرکت‌های شخص ثالث به راحتی به اطلاعات شما دسترسی پیدا می‌کنند.
زوم
اپلیکیشن زوم که در دوران شیوع ویروس کرونا و اجرای برنامه کار از درون خانه به محبوبیت بالایی دست پیدا کرد، از روش رمزگذاری سرتاسر پشتیبانی می‌کند. در صورتی که جلسات ویدیویی شما از این رمزگذاری بهره ببرند، آیکونی از یک قفل درون سپری سبزرنگ در گوشه سمت چپ تصویر به نمایش درمی‌آید.
توجه داشته باشید که نبود این آیکون در تصویر به معنای دسترسی کامل زوم به تمام اطلاعات جلسات ویدیویی شما خواهد بود. در واقع زوم تایید کرده است که از تمام اطلاعات کاربران از جمله صدا، تصویر و محتوای جلسات آنها برای تبلیغات استفاده کرده و این اطلاعات را در اختیار شرکت‌های تحلیلی و تبلیغاتی قرار می‌دهد. بنابراین بهتر است تا هنگام استفاده از این اپلیکیشن از وجود رمزگذاری سرتاسر در آن اطمینان حاصل کنید.