رویداد۲۴ دکتر حمید سوری عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد وضعیت همه‌گیری کرونا بعد از ظهور سویه امیکرون اظهار کرد: تاکنون ۵ واریانت (سویه) هشداردهنده در همه‌گیری کووید ۱۹ در جهان رخ داده که به جز سویه گاما بقیه واریانت‌ها در کشور ما تلفات و هزینه هنگفتی را تحمیل کرده است.
این همه‌گیرشناس ادامه داد: کامیابی‌ها و ناکامی‌هایی داشته‌ایم. درس‌هایی آموخته شده و درس‌هایی هم نیاموخته‌ایم. تغییر در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تابستان گذشته و به دنبال آن آغاز ورود واکسن فراوان به کشور و سرعت گرفتن واکسیناسیون برای جبران مافات، امید را در برخی ایجاد کرد که چیزی به پایان همه‌گیری در کشور نمانده است.
سوری گفت: این تصور هم پیش‌بینی‌های پوشش واکسیناسیون را زیر سوال برد و هم با آمدن میهمان ناخوانده امیکرون معادلات را برهم زد. در حالی که تعداد مرگ‌های تایید شده روزانه کرونا به حدود ۲۰ نفر رسیده بود با جهشی سریع سیر صعودی موارد بستری و مرگ و میر بیماران شروع شد و به بالای ۲۴۰ نفر در روز رسید.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: گرچه هنوز تعداد مرگ‌ها با موج پنجم ناشی از دلتا فاصله زیادی داشت؛ تجربه دیگری برای سیاستگذاران حوزه سلامت برجای گذاشت تا در مقابل این ویروس ساده‌اندیش نباشند و بیشتر به توصیه های متخصصان امر گوش دهند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان گفت به دوران همه‌گیری کرونا نزدیک می‌شویم، گفت: گمانه‌زنی‌های متخصصان اپیدمیولوژی (همه‌گیرشناسی) در سراسر جهان که کمتر با اتفاق نظر همراه است، نشان می‌دهد پیش‌بینی آینده همه‌گیری در ماه‌های پیش رو را بسیار دشوار و حتی احتمال این که دو سه سال دیگر ادامه یابد، تقویت می‌کند.
سوری با اشاره به شبیه‌ترین همه‌گیری بشر در یکی دو سده اخیر افزود: همه‌گیری که در حدود سال ۱۸۹۰ میلادی رخ داد، گرچه مرگ و میری بسیار کمتر از همه‌گیری آنفلوآنزای اسپانیایی داشت؛ اما دارای الگو و ماهیتی شبیه‌تر به کووید ۱۹ بود. بیماری مسبب همه‌گیری سال ۱۸۹۰ به اشتباه آنفلوآنزای روسی لقب گرفت، ولی مشخص شد نه آنفلوآنزا بلکه یک بیماری ناشی از کروناویروس بود. با مراجعه به تاریخ می‌بینیم امکان حضور سه تا پنج ساله همه‌گیری کرونا را در شرایط حاضر تقویت می‌کند.
وی با تاکید بر پیشرفت‌های علمی طی ۱۳۰ سال گذشته و وضعیت متفاوت دانش بشر امروز با دوران قبل تاکید کرد: از هوشمندی ویروس برای ادامه بقای خود نباید غافل بود. جهش‌های آینده کروناویروس برای کسی قابل پیش‌بینی نیست و همان طور که سویه دلتا به عنوان چهارمین سویه هشداردهنده، وخامت بیشتری از بیماری را نسبت به سویه‌های قبلی نشان داد، مشخص نیست باز شاهد سویه هشداردهنده ششم خواهیم بود یا خیر؟
بیشتربخوانید: دردسرهای جدید در عصر کرونا / چرا بعضی افراد طولانی‌مدت علائم کووید را بروز می‌دهند؟
جهش‌های ویروس و میزان اثربخشی واکسن
این استاد اپیدمیولوژی در پاسخ به این سوال که آیا ادامه تزریق دزهای واکسن های موجود می‌تواند بشر را مصون نگه دارد، تصریح کرد: شواهد چنین چیزی را نشان نمی‌دهند و برعکس شاهد کاهش میزان اثربخشی واکسن‌های موجود هستیم.
سوری گفت: ویروس هم با جهش و هم با جست‌وجوی میزبان‌های مختلف می‌خواهد به حیات خود ادامه دهد. شاید سویه BA.۲ این نقش را اکنون به خوبی بازی می‌کند و باید مراقب آن باشیم. متاسفانه نظام مراقبت ژنومیک نداریم و تعداد تست‌های توالی‌یابی موجود نمی‌تواند تصویر روشنی از الگوی سویه‌های کرونا در کشورمان را نشان دهد.
وی ادامه داد: چرخش ویروس و وضعیت ابتلا به بیماری هم به خاطر فقدان بیماریابی فعال و تعداد اندک تست، قابل تحلیل اپیدمیولوژی این همه‌گیری نیست. نداشتن دسترسی به داده‌های همه‌گیری و ضعف تحقیقات بومی هم احتمال تحلیل اشتباه از آینده همه‌گیری را بیشتر می‌کند. پس مجبوریم به علم همه‌گیرشناسی، بررسی‌های جهانی و شواهد علمی بین‌المللی تکیه کنیم.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: میزان بالاتر ابتلا به کرونا می‌تواند احتمال جهش‌های بیشتر در ویروس را بالا ببرد؛ بنابراین بعد از امیکرون باید بیشتر مراقب بود و ایام تعطیلات سال نو را با احتیاط کامل و پایش و نظارت کافی بگذرانیم تا مانند ایام مشابه سال گذشته میهمان موج هفتم نباشیم. بسیار خوش‌بینانه خواهد بود که منتظر پایان همه‌گیری در دوران پس از امیکرون باشیم. خطایی راهبردی است که تصور کنیم تنها با افزایش پوشش و دز واکسیناسیون قادر به خداحافظی از این همه‌گیری هستیم.
وی تاکید کرد: نیازمند تحقیقات بیشتر، همکاری بیشتر و جذب حداکثری افراد متخصص و کاربلد هستیم. همه‌گیری کرونا بسیار قهارتر از آن است که تنها توسط عده‌ای معدود در محدوده یک سازمان یا وزارتخانه و تنها با تکیه به تجارب کارشناسان و متخصصان قابل مهار باشد.