رویداد۲۴ محمد اسلامی صبح روز چهارشنبه در نشست خبری تشریح شانزدهمین سال روز ملی فناوری هستهای که روز شنبه هفته آینده با حضور رییس جمهور برگزار میشود، گفت: شاکریم که در ۱۴۰۱ روز ملی هستهای را در قرن جدید در حالی آغاز میکنیم که سال تولید دانشبنیان و اشتغالآفرین نام گذاری شده است و اقتصاد ما نیازمند تولید بر پایه دانش و پژوهش است در تمامی سطوح تا به معنای حقیقی کلمه شاهد رشد و توسعه باشیم.
وی افزود: سازمان آنچه یافته است با وجود مزاحمتها و عدم همکاری سایر کشورها در حوزه علم و فناوری متاثر از نتایج پژوهش و تحقیقات مبتنی بر نیروی داخلی متخصص خودش است.
اسلامی ادامه داد: سنت این بوده در روز ملی دستاوردها را ارایه دهیم. امسال در راستای جهاد تبیین، تاریخ هستهای کشور و حقیقت فناوری هسته ایمان را با توجه به القائات روانی و سیاسی که میگویند ایران فقط قصدش دستیابی به سلاح اتمی است، را به زبان و روشهای گوناگون ارایه میدهیم که این بخشی مهم در سند تحول دولت است تا برای افکار عمومی خودمان و دنیا شفاف سازی کنیم. ما سعی داریم بگوییم که فناوری هستهای اهداف صلح جویانه در چارچوب پادمان دارد.
رییس سازمان انرژی اتمی در ادامه گفت: سند جامع راهبردی توسعه انرژی اتمی تدوین شده و مراحل تصویب خود را طی کرده است که تا افق ۱۴۲۰ را نشان میدهد که سازمان به کدام سمت میرود و اهدافش چیست و در قالب این سند، محور حرکت ما را معرفی میکند. با رونمایی از این سند اقدام بعدی ما این است که سی پی اف ایران _ که کشورها چارچوب برنامه خود را در سایت آژانس اعلام میکنند_ را در سایت آژانس قرار میدهیم تا رفع ابهام و شفاف سازی بشود.
وی افزود: دهها فناوری بزرگ و کوچک در سال داشتیم، اما ۲۵ دستاورد است که در سال جاری ۲۳ مورد را ارایه کردیم و برای سال جدید ۹ دستاورد ارایه میشود که سه تای آن درحوزه رادیوداروهاست که وارد تستهای بالینی میشوند. دو دستاورد درحوزه پلاسماست در درمان سرطان موثر است که فاز آزمایشی ان را طی کردیم و وارد فاز بالینی میشود. بحث سم زدایی با تکنولوژی پلاسما را داریم که به ویژه دربحث پسته قابل توجه است.
اسلامی ادامه داد: در بخش دیگر، فناوری لیزر برای قطعات ریز وهای تک ماشین کاری را داریم و سه دستاورد دیگر در حوزه سیستمهای کنترلی و عکس برداری صنعتی و انرژی اتمی داریم و اینها توسط رییسجمهور رونمایی میشود. امیدواریم اجرای برنامه جدید به ویژه در حوزه تولید برق هستهای و کاربرد پرتوها که دستاوردهایی در این دو حوزه نیز رونمایی میشود به خوبی پیش برود و زمینههای تولید را برای شرکتهای دانش بنیان و صنایع و تولید کنندگان به وجود آورد.
ویادامه داد: درحوزه برق هستهای ده هزار مگاوات در سایتهایی که طراحی شده هدف گذاری کردیم که یک رنسانس هستهای واقعی خواهد بود. کشورهای مختلف اروپایی و پیرامون ما در این حوزه جهشی به سمت ساخت نیروگاه هستهای میروند، اما برای ما مزاحمت ایجاد میکنند که این برخلاف قوانین و موازین است. در بودجه سال جدید هم برای بودجه آن به صورت سرمایه گذاری خارجی و داخلی یا فاینانس داخلی و خارجی منابعش را پیشبینی کردیم تا بدون وابستگی به بودجه دولت با مشارکتهایی که گفتگوهایی برای آن انجام شده، این کار را انجام دهیم.
وی ادامه داد: همچنین طرح نیروگاه تمام ایرانی ۳۶۰ مگاواتی که در سالهای گذشته شروع شده و به دلایلی متوقف شده بود را در سال ۱۴۰۱ دنبال خواهیم کرد با این هدف که اولین نیروگاه تمام ایرانی با همکاری سازندگان داخلی و شرکتهای دانش بنیان را بسازیم.
وی در بحث توسعه کاربرد پرتوها تصریح کرد: حدود ۳۰ درصد از محصولات کشاورزی ایران خیلی زود فاسد میشود و ضایعات زیادی در این حوزه داریم. ما ۱۲ منطقه پرتودهی را طراحی کردیم که تا این مراکز با تجهیزات تمام ایرانی در دستور کار است تا خیلی زود آنها را ایجاد کنیم.
اسلامی اظهار کرد: در بحث روابط بینالملل و تعامل با آژانس توانستیم به شکلی در این چند ماه گذشته روابط را پیش ببریم که با شرایط نرمال و منطقی تبادلات دو طرفه پیش رود و امیدواریم روز به روز این روند بهبود یابد تا ما بتوانیم از مزایای طبیعی عضویت در آژانس بیشتر بهرهمند شویم و بیش از این با استانداردهای دوگانه مواجه نشویم. سازمان انرزی اتمی شاید اولین دستگاه اجرایی باشد که بر مبنای سند تحول دولت، سند جامع راهبردی توسعه انرژی اتمی را تبیین کرده است که امیدواریم بر اساس آن یک انضباط فکری و رفتاری را داشته باشیم.
وی درباره مذاکرات احیای برجام گفت: مذاکرات توسط تیم ایران انجام شده و مراحل خودش را طی میکند. مساله مهم اراده ایران است که اعتمادسازی کند، ولی هیچ موقع حرف زور را نمیپذیرد. ما برای حسن نیست خودمان عینا آن طور که برجام گفته عمل کردیم، اما طرفهای دیگر عمل نکردند. الان که اراده کردند برگردند اقدامات و تعهدات متناظر است که از جنس راستی آزمایی است و هم پشتوانهای که بتوان گام بعدی را محقق کرد.
وی گفت: آن چه در کشور در حال بهره برداری است تماما ایرانی است. شاید اقلام و لوازمی را خریداری کنیم، اما ظرفیت تشخیص و طراحی با تحقیق به دست آمده است و امروز صنعت هستهای تا این مرحله به ویژه در حوزه چرخه سوخت که انرژی زیادی از کشور و سازمان انرژی اتمی گرفته است از نقطه صفر معدن تا ساخت میلهها و صفحههای سوخت ایرانی است و این سطح از توسعه چرخه سوخت و صنعت هستهای چیزی نیست که در اختیار همه کشورها باشد، اما ایران توانسته انحصار آن را در میان کشورهای هستهای بشکند.
وی ادامه داد: همچنین ما به سمت ساخت نیروگاههای اتمی تمام ایرانی میرویم که با ظرفیت دانش داخلی پیش میرویم و مطمئنیم با بررسیهای انجام شده این اقدام کمک میکند کشور یک تراز متفاوت پیدا کند. به یاری خدا و همت همکاران افق ترسیم شده برای توسعه راهبردی را با این هدف دنبال میکنیم که هم نیاز کشور را پاسخ دهیم هم به عنوان یک صنعت پیشرو در دنیا مطرح شویم.
رییس سازمان انرژی اتمی درباره مرکز یون درمانی اظهار کرد: این مرکز به دلایل مختلف بخش ساختمانی اش تاخیر داشته است و سعی کردیم در این ماهها موانعش را رفع کنیم. امروز وضعیت بهتر است و از هفتههای آینده نصب تجهیزات آغاز میشود. امیدواریم طبق زمان بندی سال آینده مرکز را به بهره برداری برسانیم. ما ششمین مجتمع یون درمانی را خواهیم داشت در دنیا که در حوزه سلامت کاربرد زیادی خواهد داشت.
وی درباره ارایه اسنادی از سوی ایران درباره برخی اماکن مورد نظرآژانس تصریح کرد: مادامی که رژیم صهیونیستی تولید اسناد جعلی میکند، خرابکاری میکند و عملیات تروریستی انجام میدهد و این یک جریانی است که نه محکوم میشود نه سرکوب میشود و کسی با آن مقابله نمیکند طبیعی است که این یک نبرد است بین دو جریان حق و باطل. ما در این راستا اهدافی که داریم طی میکنیم و اسیر این نوع عوغاسالاریها نمیشویم. در یکی از اسنادی که ادعا شده به اورانیومی اشاره شده در یکی از سایتها که اصلا در ایران وجود ندارد. ما امیدواریم با توافقی که با آژانس داشتیم و مراحلی که تعیین شده است پیش رویم. الان یک مکان مورد نظر آژانس ابهاماتش رفع شده است و سه مکان دیگر مذاکراتش در حال بررسی است و باید تا پایان خرداد پایان دهند. آنها (آژانس) خودشان هم میدانند که این اسناد جعلی است و پایه و اساسی ندارد.
وی تصریح کرد که ما اسنادی را ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ فرستادیم و آنها را بررسی کردند و نمایندگان اژانس احتمالا باید به ایران بیایند تا جمعبندی نهایی شود.
وی درباره مذاکرات با روس اتم برای تبادل مواد هستهای در صورت توافق در وین گفت: این مذاکرات نوعی آماده سازی است، چون طبق توافق باید ترتیبات و هماهنگی برای مبادله مواد را انجام دهیم و مذاکرات با روس اتم بیشتر فنی است و درباره مقدار و چگونگی حمل مواد و مابه ازایی که باید دریافت کنیم، است. این مذاکرات ادامه دارد و در حال پیشرفت است.
اسلامی در پاسخ به این که آیا ایران مقداری از اورانیوم ۶۰ درصدش را در چارچوب مذاکرات وین نگه میدارد؟ گفت: بله. این انجام شده است. امروز مقدار مورد نظر اورانیوم ۶۰ درصدی به عنوان تارگت تبدیل شده که حدودا دو و نیم کیلوست و ظرفیتی برای تولید رادیوداروست.
وی درباره میزان ذخایر سه و نیم درصدی و ۲۰ درصدی و ۶۰ درصدی اظهار کرد: مواد ما همان است که در رسانهها اعلام شده است.
اسلامی درباره پروژه پیشران هستهای تصریح کرد: این پروژه در حال انجام است و امیدواریم طبق زمان بندی بتوانیم آن را پیش ببریم.
رییس سازمان انرژی اتمی درباره روند تحقیق و توسعه در برجام و مذاکرات احیای برجام گفت: در این رابطه همه تمرکز ما روی سانتریفیوژها بوده است و آنچه در برجام است بر اساس نظر سازمان انرژی اتمی است و امیدواریم متناظر با تعهدات طرف مقابل محقق شود.
اسلامی در ادامه تاکید کرد: ضمن اینکه آنها (مذاکره کنندگان در وین) چهار سال مدت محدودیت در بخش تحقیق و توسعه را کاهش دادند و از ۱۵ سال به ۱۱ سال کاهش یافته است.
رییس سازمان انرژی اتمی درباره پروژه آب شیرین کن گفت: سازمان در راستای شناسایی ذخایر آب کشور با سازمانهای مربوطه همکاری میکند. همچنین در رابطه با آب شیرین در حال توافق با وزارت نیرو هستیم تا در بوشهر یک ظرفیت ۷۰ هزارمتر مکعبی را نیز ایجاد کنیم.
وی در پاسخ به ایسنا مبنی بر اینکه روسیه خواستار دریافت تضمین از سوی آمریکا برای همکاری با ایران در چارچوب برجام شد، اما به نظر میآید با وجود اعلام قبلی هنوز روسها قانع نشدند؟ گفت: وزیر خارجه روسیه خودش رسما اعلام کرد که نامهای از وزارت خارجه امریکا دریافت کرده است و نگرانی برای تضمین را بیش از این دنبال نمیکنند.
معاون رییس جمهور در پاسخ به سوال دیگر ایسنا مبنی بر اینکه در دولت قبل و ریاست قبلی سازمان انتقادهای زیادی از سوی مخالفان و منتقدان برجام میشد که برجام صنعت هستهای به ویژه در حوزه غنیسازی را متوقف کرده است، امروز شما بعد از چندین ماه که مسئولیت این سازمان را بر عهده دارید نظرتان چیست؟ آیا کم کاری یا خسارتی در این حوزه وارد شده است؟ خاطرنشان کرد: سازمان انرژی اتمی در بحث غنی سازی هیچ کوتاهی نکرده است و همواره مسیر رو به رشدی را طی کرده است. نقطه قابل اعتماد قانون اقدام راهبردی مجلس است که سازمان تمام و کمال ان را اجرا کرد. اگر ظرفیت غنی سازی کشور از بین رفته بود هرگز با این سرعت نمیتوانست برگردد ماشینهای جدید و به ویژه نسل IR۶ و IR۲m را تولید و نصب کند و اینها به برکت تلاش و کوشش همکاران ما اتفاق افتاد. مساله حایز اهمیت این است که سازمان در چارچوب تدابیر مقام معظم رهبری و مصوبات شورای عالی امنیت ملی حرکت میکند چرا که اینجا، نقطه امنیت ملی است نه که مساله امنیتی است؛ امروز علم و دانش یک قدرت است و از حضور دانشجویان ما در دانشگاههای مهم دنیا در رشتههای مهم علوم و فنون برتر جلوگیری میکنند، اما ما توانستیم از سلطه علمی و دانش آنها خارج شویم و طبیعی است ظرفیتهای ما باید از این تدبیر تبعیت میکرده است و امروز زنجیره ماشینهای پیشرفته نقطه قوتی شد تا آنها را از فشار حداکثری ناامید کرد و باعث شد که دوباره به مذاکرات بازگشت برجام برگردند و این یک پیروزی برای ما و مردم بود هر چند بر مردم و کشور سخت گذشت. در دوره اخیر که شروع به مذاکره کردند باز تلاش کردند به سمت تخریب زیرساختهای هستهای بروند، اما با پاسخ دندان شکن از سوی ایران مواجه شدند.
وی درباره تولید برق اتمی در کشور گفت: الان نزدیک ۵۲ میلیارد کیلووات برق تولید شده است و دو واحد دیگر هزار مگاواتی در حال ساخت است و امیدواریم با تمهیدات مالی انجام شده این دو پروژه در چارچوب زمانبندی تعیین شده انجام شود. نزدیک ۹ میلیارد دلار سرمایه گذاری برای این دو پروژه در نظر گرفته شده است که باید تامین شود.
وی در پاسخ به اینکه گفته شده ساخت سانتریفیوژهای اضافه بر آن چه الان هست در صورت توافق احتمالی دیگر انجام نمیگیرد گفت: در برجام ترتیباتی آمده است و در توافق احتمالی بعدی هم تکرار میشود. البته با اقداماتی که سازمان انجام داده در برخی از محورهای برجام ما هشت سال جلو هستیم و آنها نمیتوانند ما را هشت سال به عقب برگردانند و این پیشرفت و نقطه قوت ماست.
اسلامی درباره بازگشت پذیری در توافق احتمالی تاکید کرد که اقدامات متوازن و متعادل است. به عبارتی تضمین اجرای برجام در درون خودش است.