رویداد۲۴ کلاهبرداری عملی است که در آن، شخصی با کمک هوش و ذکاوت خود با رفتاری متقلبانه موجب فریب صاحب مالی میشود و در نتیجه مالک فریب خورده و با رضایت خویش مال، پول، طلا، سند و … خود را در اختیار کلاهبردار قرار می‌دهد، در مجله دلتا به بررسی مفهوم رد مال در کلاهبرداری میپردازیم.
در وقوع عمل کلاهبرداری دو رکن اساسی باید وجود داشته باشد.
۱. متوسل شدن کلاهبردار به رفتاری متقلبانه برای فریب مالک
۲. موفقیت در گرفتن مال از مالک توسط کلاهبردار
از این رو در صورت اثبات این دو رکن، عمل کلاهبرداری موضوعیت خواهد داشت.
طبق قوانین، مجازات کلاهبرداری از جمله مجازات‌های سنگین تعیین شده است که شامل یک تا ۷ سال حبس، جزای نقدی به میزان ارزش مال برده شده و رد مال به مالک اصلی خواهد بود.
رد مال در کلاهبرداری به معنای برگرداندن عین مال به مالک اصلی است. کلاهبردار باید مالی را که از طریق فریب و حیله به دست آورده به صاحب آن برگرداند. ممکن پس از کلاهبرداری یک شخص که در نتیجه مالی تصاحب میشود، کلاهبردار مال را به شخص دیگری بفروشد که در این صورت هنگام رسیدگی به پرونده کلاهبرداری برای تعیین حق و حقوق هر یک از دو طرف، خریدار ملک نیز باید مانند صاحب اصلی مال به منظور احقاق حق، مورد توجه دادگاه قرار گیرد.
رد مال یا همان برگرداندن مال در پرونده‌های کلاهبرداری با توجه به اینکه شاکی پرونده خریدار یا مالک باشد، متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال اگر شکایت هم توسط خریدار و هم صاحب مال مطرح شود، برای خریدار، رد مال نسبت به پول یا اموالی که پرداخت کرده تعیین میشود و در مورد صاحب مال؛ اگر مال منقول باشد، رد آن مال و اگر اموال غیرمنقول باشد، رد مال که همان ملک است، حکم میشود.
برای اثبات جرم کلاهبرداری و کلاهبردار بودن شخص، تمام موارد زیر باید ثابت شود.
۱. کلاهبردار باید ابتدا به ترفند‌های متقلبانه متوسل شود و سپس مال دیگری را ببرد.
برای مثال اگر شخصی خود را فقیر و نیازمند قلمداد کند و با جلب حس ترحم طلبکار، باعث شود طلبکار طلب خود را به او ببخشد در این صورت مالی برده نشده بلکه صرفاً دینی بخشیده شده است و موضوع جرم کلاهبرداری محسوب نمی‌شود.
۲- متقلبانه بودن ابزار مورد استفاده برای اغفال دیگری
مانند دادن وعده ازدواج به دروغ بدون توسل به حیله و تقلب کلاهبرداری محسوب نمی‌شود.
۳- اغفال و فریب قربانی
۴- مال برده شده متعلق به دیگری باشد.
اگر کسی با ترفند‌های متقلبانه موفق شود مال خود را که در نزد دیگری است به دست آورد، این عمل او کلاهبرداری محسوب نمی‌شود.
کلاهبرداری مشدد، مجازات بیشتری نسبت به کلاهبرداری ساده دارد و در سه حالت اتفاق میافتد.
کلاهبرداری توسط کارمند دولت یا موسسات عمومی و شهرداری‌ها یا نهاد‌های انقلابی باشد.
مرتکب، خود را به عنوان مامور دولت یا موسسات عمومی یا شهرداری، یا نهاد‌های انقلابی و شرکت‌های دولتی معرفی کند.
مرتکب با فریب مردم و به طور گسترده از طریق وسایل ارتباط جمعی از قبیل رادیو، تلویزیون، روزنامه، مجله یا سخنرانی در مجامع و یا انتشار آگهی چاپی یا خطی تبلیغات کند.
کسی که کلاهبرداری مشدد را انجام می‌دهد، به دو تا ده سال حبس و پرداخت جزای نقدی محکوم خواهد شد.
در صورتی که اگر کلاهبرداری ساده باشد، مجازاتش یک تا هفت سال حبس و جزای نقدی است.
کلاهبرداری مصادیق زیادی دارد، مهمترین آن‌ها به شرح زیر است.
۱. ﺗﺒﺎﻧﯽ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﺩﻥ ﻣﺎﻝ دیگری
۲. معرفی ﻣﺎﻝ دیگری ﺑﻪ عنوان ﻣﺎﻝ ﺧﻮﺩ
۳. ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻣﺎﻝ دیگری یا به صورت فروش و یا اجاره مال
۴. کسی که خلاف واقع مبادرت به تقاضای ثبت ملک کند.
۵. ﺗﻘﺎﺿﺎﯼ ﺛﺒﺖ ملک ﺗﻮسط امانتدار ملک
۶. ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺮﺩﺍﺩ مال ﻃﺮﻑ دیگر
۷. ﺟﻌﻞ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﻪ
منبع: مجله دلتا