رویداد۲۴ اسراییل از عادی سازی روابط بین ایران و عربستان سعودی و احتمال تاثیر سوء این مساله بر توافقنامه "آبراهام" (توافقنامه عادی سازی رابطه کشور‌های عربی با اسراییل) نگران است.
به گزارش عصرایران، روزنامه "جروزالم پست" اسراییل با انتشار گزارشی تحت عنوان " گفتگو‌های ایران و عربستان می‌تواند توافقنامه آبراهام را به خطر بیندازد" به نقل از کارشناسان نوشت، اسراییل از عادی سازی رابطه بین ایران و عربستان سعودی نگران است.
بر اساس این گزارش: هفته گذشته اعلام شد نمایندگان ایران و عربستان برای پنجمین دور مذاکرات عادی سازی روابط در بغداد دیدار کرده اند
"سعید خطیب زاده" سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه مذاکرات اخیر را مثبت توصیف کرده است.
عربستان سعودی و ایران از زمان وقوع انقلاب اسلامی در ایران که تهران را از متحد اسراییل تبدیل به دشمن شماره یک تل آویو کرد، رقبای منطقه‌ای بوده اند.
ایالات متحده در دهه‌های گذشته در منطقه بسیار فعال بوده است. اما دولت "جو بایدن" رییس جمهوری آمریکا، اقدامات زیادی انجام داده است که نشان می‌دهد قصد دارد نقش ایالات متحده در خاورمیانه را کاهش دهد که منجر به تغییر در پویایی ژئوپلیتیک منطقه می‌شود.
"یوزی ربی" مدیر مرکز "دایان" برای مطالعات خاورمیانه و آفریقا در دانشگاه تل آویو، معتقد است مذاکرات بین ایران و سعودی در فضایی برگزار می‌شود که ایالات متحده آمریکا دیگر فاقد آن نقش و نفوذ سابق در منطقه است.
بیشتر بخوانید: جزئیات مذاکرات ایران و عربستان/ روابط ایران و عربستان از سر گرفته می‌شود؟
سرتیپ "یوسی کوپرواسر" مدیر پروژه تحولات منطقه‌ای خاورمیانه در "مرکز امور عمومی اورشلیم" با این نظر موضوع موافق است.
کوپرواسر در این باره می‌گوید که سعودی‌ها بسیار نگران هستند، زیرا می‌بینند که ایالات متحده خاورمیانه را ترک می‌کند و حضور خود را در منطقه کاهش می‌دهد.
او گفت: " آن‌ها اشتیاق آمریکا را برای احیا برجام می‌بینند و این به آن‌ها می‌گوید که باید به دنبال دوستان دیگری بگردند. "
کوپرواسر توضیح داد که اسراییل آشکارترین دوست عربستان سعودی در این زمینه است، زیرا این دو کشور دارای منافع واقعی هستند. او گفت: "ما (اسراییل) دوست داریم ببینیم که آن‌ها به جای ایران به ما نزدیکتر شوند. اما آن‌ها (سعودی ها) دارند همه گزینه‌های ممکن را بررسی می‌کنند. "
کارشناسان بر این باورند که این دیدار‌های عربستان و ایران بیشتر به وضعیت یمن، دستکم از دیدگاه ریاض، مربوط می‌شود.
"یوزی ربی" توضیح داد که سعودی‌ها خود را در موقعیت بسیار پیچیده‌ای در یمن می‌بینند و به دنبال جایگزینی به جای مداخله نظامی شدید فعلی خود در جنگ داخلی یمن هستند.
او گفت: "سعودی‌ها در یمن شکست خورده‌اند و می‌خواهند برای جبران خسارات خود به مصالحه دست یابند و شرایطی را در یمن ایجاد کنند که حوثی‌ها (که مورد حمایت ایران هستند) خیلی قوی نشوند. "
ربی گفت: "اساسا آنچه ما در اینجا می‌بینیم تلاش عربستان برای ترغیب ایران به سازش در موضوع یمن است. "
سرتیپ کوپرواسرنیز در این باره می‌گوید: "عربستان سعودی نگران نفوذ ایران در یمن است و این انگیزه اصلی سعودی‌ها برای دیدار با ایرانی‌ها است، زیرا آن‌ها (ایران) می‌توانند حوثی‌ها را کنترل کنند و سعودی‌ها می‌خواهند مطمئن شوند که حوثی‌ها دیگر شروع به موج موشک پراکنی به عربستان نخواهند کرد. "
در مورد اسراییل و سایر کشور‌های عربی پذیرنده پیمان آبراهام (مانند بحرین و امارات) که رقیب ایران نیز هستند، ربی معتقد است که عربستان سعودی مذاکرات با ایران را با آن‌ها هماهنگ کرده است.
او ادامه داد: "امضاکنندگان عرب توافقنامه آبراهام به خوبی در جریان این مذاکرات هستند و برخی از آن‌ها حتی دوست دارند در یمن نوعی همسویی بین ایران و عربستان ببینند، زیرا این موضوع در حال تبدیل شدن به یک مساله بسیار آزاردهنده است و جنگ یمن در‌های شبه جزیره عرب را به روی نفوذ ایران باز کرده است؛ دژی در جناح جنوب غربی شبه جزیره عربستان که برای هیچ یک از کشور‌های شبه جزیره عرب خوشایند نیست. "
سرتیپ کوپرواسر در مورد موضع اسراییل درباره مذاکرات عادی سازی روابط بین ایران و عربستان می‌گوید:" ما نگران هستیم، زیرا ایرانی‌ها ممکن است فقط ژست و لبخند از سعودی‌ها دریافت کنند که هیچ کمکی به ثبات در خاورمیانه نخواهد کرد. "
او گفت که اگر روابط عربستان و ایران بهبود یابد، این مساله می‌تواند توافق آبراهام را بیشتر به خطر بیندازد و "این چیزی است که اسراییل نگران آن است. "
کوپرواسر افزود، با این حال، بسیاری از موضوعات مورد بحث در بغداد هیچ ارتباط مستقیمی با اسراییل ندارد.
کارشناسان موافق هستند که عربستان سعودی قصد دارد خود را از باتلاق یمن بیرون بیاورد، اما مطمئن نیستند که ایرانی‌ها نیز همین دلیل را برای مذاکره با سعودی‌ها داشته باشند.
کوپرواسر گفت: " آنچه ایران می‌کوشد انجام دهد این است که دولت‌های عمل‌گراتر و میانه‌روتر در جهان عرب را تضعیف کند و از تیرگی مقطعی رابطه کشور‌های عربی منطقه با آمریکا به نفع خود استفاده کند. "
در حالی که "سید جواد موسوی زارع" کارشناس ایرانی مسایل ژئوپلیتیک، موافق است که یکی از موضوعات اصلی وضعیت یمن است، اما او معتقد است از منظر ایران دلایل احتمالی دیگری نیز برای عادی سازی رابطه با سعودی‌ها وجود دارد.
به گفته وی اولین مورد مربوط به گردشگری مذهبی است. موفقیت در اعزام زائران ایرانی به حج و حتی بیشتر از آن به نفع تهران است که با توجه به اقتصاد بیمار ایران، جریان گردشگری شیعی را از خلیج فارس به ایران فعال کند.
حرم هشتمین امام شیعیان -امام رضا (ع) - در شهر مشهد قرار دارد. در نتیجه بسیاری از شیعیان کشور‌های حاشیه خلیج فارس به ویژه کویت، بحرین و عربستان سعودی برای زیارت به این شهر سفر می‌کنند. موسوی زارع گفت: البته پس از قطع روابط دو کشور، این سفر‌ها نیز لغو شده است.
وی ادامه داد: عادی سازی روابط دو کشور از نظر گردشگری، به ویژه در شرایطی که ایران از وضعیت اقتصادی مناسبی برخوردار نیست، کمک زیادی به اقتصاد کشور خواهد کرد. "
وی ادامه داد: حکومت ایران همچنین در تلاش است تا جایگاه خود را در بین شهروندان این کشور بهبود بخشد.
موسوی زارع توضیح داد: باشگاه‌های فوتبال ایران از جمله پرسپولیس و استقلال که هر دو در تهران مستقر هستند، از محبوب‌ترین باشگاه‌های آسیا هستند و قطع رابطه با عربستان منجر به افزایش نفوذ سعودی‌ها در کنفدراسیون فوتبال آسیا شده و باشگاه‌های ایرانی را از حق میزبانی مسابقات بین‌المللی محروم کرده است.
این موضوع باعث شده است که بسیاری از هواداران فوتبال در ایران با دولت مخالفت کنند. بنابراین، توسعه روابط بین دو کشور منجر به بهبود وضعیت باشگاه‌های فوتبال ایران ایرانی شده و از این نظر هم پیامد‌های مثبتی برای دولت ایران خواهد داشت. "
موسوی زارع افزود: به نفع ایران است که با عربستان سعودی در مورد جنگ‌های نیابتی در سراسر منطقه به توافق برسد.
وی گفت: ایران و عربستان در حال حاضر در چندین جبهه از جمله یمن، لبنان، عراق، سوریه با یکدیگر رقابت می‌کنند. عادی سازی روابط منجر به کاهش هزینه جنگ فیزیکی می‌شود.
وی در پایان گفت: ایران خواستار بهبود روابط خود با کشور‌های جهان اسلام به ویژه کویت و افزایش هماهنگی با عربستان سعودی در خصوص تصمیمات اوپک در زمینه صادرات نفت است.