رویداد۲۴ تب کریمه کنگو، از جمله بیماری‌های مشترک بین دام و انسان است که همواره در روزهای گرم سال، شایع می‌شود و راه انتقال آن نیز، اغلب از طریق گزش کنه آلوده اتفاق می‌افتد. البته، یکی دیگر از راه‌های انتقال این بیماری، از طریق ذبح دام است که به صورت غیر بهداشتی انجام می‌شود.
تب کریمه کنگو نخستین بار در سال ۱۹۴۴ در منطقه کریمه اوکراین و سپس در سال ۱۹۵۶ در منطقه کنگو مشاهده شد و وقتی متوجه شدند که هر دو بیماری، یک منشأ دارند و به وسیله کنه منتقل می‌شود، نام تب کریمه کنگو را برای آن در نظر گرفتند.
این بیماری برای اولین بار در سال ۱۳۷۸ به طور رسمی و قطعی در کشور ما تأیید و شناسایی شد.
بهزاد امیری رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت، با عنوان این موضوع که تب کریمه کنگو معمولاً در فصل تابستان بیشتر می‌شود و انتظار می‌رود موارد ابتلاء نیز افزایش یابد، گفت: کنه‌ها مخزن ویروس بیماری تب کریمه کنگو هستند و این بیماری از طریق گزش حیوانات منتقل می‌شود و در اثر آن می‌تواند به انسان نیز سرایت کند.
وی با بیان این مطلب که تب کریمه کنگو اغلب افرادی را مبتلا می‌کند که در شغل دامداری و دامپروری و همچنین در کشتارگاه‌ها شاغل هستند، ادامه داد: این بیماری می‌تواند در بعضی از افراد بدون علامت باشد و شاید او اصلاً متوجه ابتلای خود نشود. اما، وقتی ابتلاء شدید شد، چندین دستگاه بدن درگیر می‌شود که با علائم خونریزی دهنده نمایان می‌گردد.
در همین حال، محمدرضا سهرابی معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به ذبح کنندگان دام و کارگران شاغل در کشتارگاه‌ها و قصابی‌ها توصیه کرد هنگام کار از وسایل حفاظت شخصی مانند دستکش، چکمه، عینک، ماسک، روپوش یا پیش‌بند پلاستیکی استفاده کنند.
وی تاکید کرد: افرادی که در کشتارگاه یا قصابی کار می‌کنند، در صورت وجود زخم یا جراحت بر روی دست‌ها یا انگشتان خود از تماس با ترشحات یا لاشه دام خودداری کنند.
سهرابی با عنوان این مطلب که مردم غالباً از محل‌های غیرمجاز دام زنده خریداری کرده و به صورت سنتی ذبح می‌کنند و این کار خطراتی را به همراه دارد، افزود: خون و ترشحات دام تا چند روز می‌تواند باعث انتقال بیماری شود به همین دلیل ذبح گوسفند در معابر، پارکینگ و حیاط منزل یک رفتار غیربهداشتی است که ممکن است باعث انتشار بیماری شود.
وی، یکی دیگر از راه‌های انتقال بیماری را گزش کنه عنوان کرد و گفت: ویروس این بیماری در دام‌هایی نظیر گاو، گوسفند و بز تظاهرات خاصی ندارد و در نتیجه از ظاهر دام نمی‌توان به وجود بیماری در حیوان پی برد.
بیشتر بخوانید: تب کریمه کنگو؛ تعداد مبتلایان بیشتر از آمار اعلامی است!
به گفته سهرابی، کنه‌ها از خون دام مبتلا به ویروس تغذیه و خون خواری می‌کنند و آلوده می‌شوند. گزش انسان توسط کنه آلوده نیز باعث ورود عامل بیماری به خون و ابتلاء به این بیماری می‌شود. له کردن کنه روی پوست بدن نیز می‌تواند باعث ابتلاء شود.
در همین حال، مهرداد حقیقی متخصص بیماری‌های عفونی، با عنوان این مطلب که تب کریمه کنگو از دام آلوده به انسان منتقل و از انسان به انسان دیگری قابل سرایت است، افزود: این ویروس اگر در بدن دام باشد و آن دام ذبح شود، پس از ۲۴ ساعت بر اثر اسید داخل بدن دام از بین می‌رود. به همین علت است که در کشتارگاه‌های صنعتی، لاشه را پس از ذبح دستکم ۲۴ ساعت نگه می‌دارند.
به گفته عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، متأسفانه در برخی مناطق بلافاصله پس از اینکه دام ذبح می‌شود مورد استفاده قرار می‌گیرد که این روش احتمال انتقال بیماری را بالا می‌برد.
وی افزود: در کشتارگاه‌های صنعتی و مجاز، نظارت‌های بهداشتی وجود دارد و کارکنان برای قطعه قطعه کردن گوشت از دستکش، لباس مخصوص و عینک استفاده می‌کنند، بنابراین خطر آلودگی به ویروس تب کریمه کنگو زمانی افزایش می‌یابد که برخی افراد خارج از کشتارگاه اقدام به ذبح دام می‌کنند.
حقیقی در ادامه اظهار کرد: به افراد توصیه می‌کنم با توجه به آغاز فصل گرما و احتمال شیوع این بیماری، در زمان خرد کردن گوشت از دستکش استفاده کنند.
متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری افزود: مردم باید حتماً گوشت خریداری شده را حداقل ۲۴ ساعت در دمای صفر تا چهار درجه سانتیگراد نگه دارند و سپس مصرف کنند. همچنین از خوردن جگر خام خودداری و پیش از مصرف نیز ۴۸ ساعت آن را در دمای صفر تا چهار درجه سانتیگراد نگهداری کنند.
وی همچنین دمای بسیار بالا را در از بین بردن ویروس مؤثر دانست و گفت: بیماری، چهار فاز دارد. فاز اول دوره کمون یا پنهان است؛ در این مرحله پس از گزش کنه آلوده یا تماس با بافت یا خون آلوده، ویروس وارد بدن فرد می‌شود. در این مرحله هنوز علائم اصلی آشکار نیست، امکان دارد فرد گلودرد یا بدن درد یا علائمی دیگر داشته باشد که به نظرش چندان مهم نباشد.
حقیقی افزود: از زمان ورود ویروس تا وقتی علائم اصلی ظاهر می‌شوند معمولاً یک تا پنج روز طول می‌کشد و بیشترین دوره کمون ۱۳ روز است.
وی ادامه داد: مرحله بعدی، فاز پیش از خونریزی است؛ در این مرحله احساس بی‌حالی، سردرد، درد عضلانی، تهوع، استفراغ و مشکلات گوارشی در فرد دیده می‌شود.
متخصص بیماری‌های عفونی، فاز سوم بیماری را مرحله خونریزی دهنده اعلام کرد و افزود: در این مرحله اعضای مختلف بدن دچار خونریزی می‌شوند، فاکتورهای انعقادی خون از بین می‌روند، اختلالات قلبی و عروقی آشکار می‌شوند.
وی از فوت میانگین ۳ نفر از هر ۱۰ نفر مبتلا به این بیماری خبر داد که اغلب در فاز سوم ابتلاء رخ می‌دهد و عنوان کرد: اگر بیماری وارد فاز چهارم یا دوره نقاهت شود، با ادامه مصرف داروها، ضعفش برطرف شده و در طول چند هفته بهبود می‌یابد.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر لزوم مراقبت و پیشگیری از ابتلاء به این بیماری، گفت: با توجه به آغاز فصل گرما و نحوه انتقال این بیماری، مردم باید در زمان تماس با حیوان آلوده، در هنگام ذبح حیوان و تماس با اعضای داخلی بدن نکات بهداشتی را رعایت کنند.