رویداد۲۴| لیلا فرهادی: (این گزارش در ۷ مهر ۱۴۰۳ به‌روزرسانی شده است.) خرداد ماه ۱۴۰۱ یکی از عجیب‌ترین دوره‌های خرابکاری و ترورهای اسرائیل در ایران بوده است. در این ماه یکی دو جین ترور چهره‌های سرشناس هسته‌ای و موشکی در ایران انجام شده است؛ از جمله ترور حسن صیاد خدایی که روز یکشنبه اول خرداد در مقابل منزلش در خیابان مجاهدین اسلام تهران توسط ۲ موتورسوار مسلح ترور شد. صیاد خدایی معاون تحقیقات و توسعه فناوری سازمان صنایع دفاعی کشور بود.
چند روز پس از ترور صیادخدایی، اتفاق دیگری این‌بار در منطقه پارچین رخ داد و عصر روز چهارشنبه ۴ خرداد در سانحه‌ای که در یکی از واحدهای تحقیقاتی وزارت دفاع در منطقه پارچین به وقوع پیوست؛ احسان قدبیگی نیز جان باخت. اگرچه دلیل جان باختن قدبیگی تا این لحظه اعلام نشده است، اما به کار بردن عبارت «شهید» برای او و همچنین بروز سانحه در سایت هسته‌ای، نشان می‌داد ماجرا به ترور اسرائیل در ایران مربوط بوده است.
ایوب انتظاری و کامران آقاملایی دو چهره دیگر بودند که در زمینه هسته‌ای در ایران پژوهش و فعالیت می‌کردند. انتظاری در یک مرکز پژوهش در شهرستان یزد در زمینهٔ تولید موشک و پهباد مشغول بوده است. طی اخبار رسیده، آنها به شیوه مسموم کردن ترور شدند. برخی منابع غربی گفته‌اند ایوب انتظاری پس از یک مهمانی شام در شهر یزد حالش به هم می‌خورد و سپس درگذشته است و با توجه به فعالیت او در زمینه‌ای هسته‌ای، مقامات امنیتی ایران این مرگ را مشکوک خواندند و نکته آنجا عجیب‌تر می‌شود که به گفته یکی از رسانه‌های غربی صاحب مهمانی نیز ناپدید شده است.
علی کمانی و محمد عبدوس دو چهره دیگر بودند که در زمینه هوافضا فعالیت می‌کردند. وزارت دفاع در بیانیه‌ای علت درگذشت هر دو نفر را سانحه حین مأموریت عنوان کرد، اما رسانه‌های غربی گفته‌اند هر دو این چهره‌ها در زمینه «ساخت و توسعه تسلیحات» فعالیت داشته‌اند و به همین دلیل توسط اسرائیل در ایران ترور شده‌اند. ایران البته جان باختن آنها را سانحه عنوان کرده و ترور را تایید نکرده است. در خبر خبرگزاری تسنیم چنین آمده است: «محمد عبدوس یکی از کارکنان هوافضا بود که در حین انجام مأموریت به فیض شهادت نائل آمد.»
بیشتر بخوانید: در صورت جنگ ایران و اسرائیل کدام یک برتری نظامی دارند؟ +جدول مقایسه توان نظامی
جنگ ایران و اسرائیل به همین موارد محمدود نبوده و خرداد ۱۴۰۱ تنها بازه ترورها نبوده است. این ترورها از مدت‌ها پیش وجود داشته اما از سال ۱۳۹۹ شدت یافته است. چنانچه فقط در تیرماه سال ۱۳۹۹ چند خرابکاری و ترور پیاپی در ایران انجام شده است؛ از جمله آتش سوزی نیروگاه حرارتی زرگان اهواز، انفجار تاسیسات نطنز، انفجار گرمدره در غرب تهران، انفجار در خجیر تهران و آتش سوزی پست برق شیراز.
به گزارش رویداد۲۴ توضیحات مختلف درباره بروز این حادثه‌ها، باعث شد برخی رسانه‌های غربی آن را خرابکاری اسرائیل بدانند. با این حال در این موارد و موارد مشابه همچون نشت کلر یا آتش‌سوزی مجمتع‌های پتروشیمی، ایران اعلام کرده حادثه رخ داده و ربطی به دخالت کشورهای دیگر ندارد. جزییات بیشتر حادثه نیز منتشر نشده است بنابراین نمی‌توان نظر رسانه‌های غربی را تایید کرد و صرفا این موارد را باید در دسته‌بندی مواردی که همچنان مشکوک هستند، قرار داد تا اطلاعات بیشتر درباره آن منتشر شود.
با توجه به مطالبی که از مدت‌ها پیش در رسنه‌های اسرائیلی منتشر می‌شود، بعید نیست بسیاری از اتفاقات و خرابکاری‌ها توسط آنها صورت گرفته باشد. اسرائیل همچنین سریالی با نام «تهران» تولید کرده که در آن مشخصا از خرابکاری در ایران سخن می‌گویند. اگرچه بسیاری از اتفاقات این سریال بیشتر به «افسانه» شبیه هستند و کاملا مشخص است برخی از ایده‌های آن در عالم واقع وجود خارجی ندارد، اما ساخت آن نشان می‌دهد که برنامه خرابکاری اسرائیل در ایران آنقدر جدی است که حتی هزینه ساخت سریال را هم برای آن کنار گذاشته‌اند. انفجار پست‌های برق و نیروگاه‌های ایران، از جمله مواردی بود که در سریال «تهران» به آن اشاره شده است.
هاآرتص رسانه اسرائیلی نیز مطلبی به قلم «یوسی ملمان» نوشته که در آن گفته شده اسرائیل به دنبال هرج و مرج در ایران است و آن را از طریق شدت دادن به خاربکاری در ایران پیش می‌برد. ملمان نوشته «سلسله ترورها و حملات اخیر در ایران به این واقعیت اشاره دارد که اسرائیل استراتژی جدیدی برای هرج و مرج در پیش گرفته است. با قرض واژه‌ای از دنیای فوتبال، این رویکرد را «Yallah balagan» یا «بیایید به‌هم بریزیم» می‌نامند و زمانی اتفاق می‌افتد که یک تیم متوجه می‌شود که در شُرف شکست است و تصمیم می‌گیرد توپ را به دور زمین بازی بفرستد به این امید که هرج و مرج به وجود بیاید و گرد مولر ظاهر شود که به طور اتفاقی از فاصله دور یک گل به ثمر برساند.»
ملمان در همین مطلب که از استراتژی «بیایید به‌هم بریزیم» استفاده کرده، گفته زمانی چنین روشی در پیش گرفته می‌شود که یک طرف در حال شکست باشد. به گفته ملمان، این استراتژی توسط دیوید بارنیا رئیس وقت موساد تدوین شده و توسط آویو کوچاوی رئیس ستاد، حمایت و توسط نفتالی بنت هم تایید شده است.
بسیار بعید است استراتژی خرابکاری در ایران جواب بدهد اما ظاهرا اسرائیل در تلاش است همین مسیر را ادامه دهد؛ چنانچه در روزهای گذشته نیز نفتالی بنت تاکید کرده که مشخصا برنامه حمله به ایران را ادامه خواهد داد. او با اشاره به فعالیت‌های حزب الله لبنان، جهاد اسلامی، حماس و ... که دور اسرائیل را گرفته‌اند، گفته مرکز همه آنها در ایران است بنابراین ما به سر آن حمله خواهیم کرد.
اگرچه اسرائیل از طریق بازوهای رسانه‌ای خود به طور مداوم، خرابکاری‌ها و ترورهای خود را علنی بیان می‌کند، اما ظاهرا سیاست ایران، اعلام علنی نیست. سرلشگر عزیز جعفری فرمانده پیشین سپاه به خبرگزاری تسنیم گفته «ما و جبهه مقاومت چندین برابر این اقدامات را، هم قبل از شهادت شهید صیاد خدایی به رژیم اشغالگر وارد کردیم. البته از مظلومیت جمهوری اسلامی است که نمی‌تواند خیلی از این ضربه‌هایی را که به رژیم صهیونیستی وارد می‌کند بیان کند. ما و جبهه مقاومت چندین برابر این اقدامات را، هم قبل از شهادت شهید صیاد خدایی به رژیم اشغالگر وارد کردیم و هم بعد از آن اما نمی‌توانیم جزییات آن را بیان کنیم، البته مردم ما این مسئله را به‌خوبی می‌فهمند و درک می‌کنند. اگر رژیم صهیونیستی یک عملیات می‌کند، می‌داند که پاسخ آن را چندین بار دریافت می‌کند.»
جدول زیر برخی ترورها و خرابکاری‌ها در ایران طی دوازده سال اخیر نشان می‌دهد. چنانچه گفته شد در برخی موارد اساسا چیزی مشخص نشده اما ابهامات درباره آن زیاد بوده و رسانه‌های بین‌المللی نیز از آن به عنوان خاربکاری یاد کرده‌اند. همه این موارد که مشکوک به دخالت اسرائیل بوده یا مسلم بوده، در جدول زیر نشان داده شده است.
ترور اسماعیل هنیه در جریان سفر به تهران از مخوف‌ترین و مهمترین ترورهای اسرائیل در خاک ایران است. اسماعیل هنیه رهبر سیاسی حماس که از سال ۲۰۱۷ به عنوان رئیس دفتر سیاسی حماس فعالیت می‌کرد، بامداد دهم مرداد ۱۴۰۳ هدف حمله منتسب به اسرائیل قرار گرفت. در این حمله یکی از محافظان وی نیز کشته شد. این عملیات تروریستی در تهران درحالی انجام شد که اسماعیل هنیه برای مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم به ایران سفر کرده بود. اطلاعیه سپاه پاسدارن درباره نحوه انجام این ترور به «شلیک یک پرتابه کوتاه‌برد» اشاره کرد و نوشت: «با توجه به تحقیقات و بررسی‌های به عمل آمده، این عملیات تروریستی با شلیک پرتابه کوتاه‌برد با سر جنگی حدود ۷ کیلوگرمی، همراه با انفجار شدید، از خارج محدوده استقراری اقامت میهمانان صورت گرفته است.» در عینحال برخی منابع نیز استفاده از کوادکوپتر برای هدف قرار دادن اسماعیل هنیه را تایید کردند.
یکی از مهمترین مباحث درباره این ترور در قلب تهران، نفوذ اطلاعاتی اسرائیل و فاش شدن محل استقرار اسماعیل هنیه در ساختمانی در محله نیاوران بود. ۶ روز پس از این عملیات، یحیی سنوار جایگزین اسماعیل هنیه به عنوان رئیس دفتر سیاسی حماس شد. ترور اسماعیل هنیه در تهران مهمترین ترور اسرائیل در خاک ایران به شمار می‌آید.