تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی درباره گزیده آمار‌های اقتصادی فروردین سال جاری درحالی ساعتی قبل منتشر شد که نشان میدهد رشد نقدینگی در اولین ماه سال جاری نسبت به سال قبل منفی شده است. مهمترین علت رشد منفی نقدینگی در سال جاری، توقف استقراض دولت از بانک مرکزی و کاهش خلق پول نظام بانکی است.
براساس این گزارش در فروردین امسال حجم نقدینگی به ۴۸۲۳.۲۹ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به ماه قبل از آن (اسفند ۱۴۰۰) ۲ دهم درصد کمتر شده است. رشد نقدینگی پس از ۹ سال در فرودین ماه امسال منفی شده است.
رشد پول نیز در فروردین ماه نسبت به اسفند سال قبل منفی ۳.۵ درصد گزارش شده است؛ حجم پول در تاریخ مورد بررسی به ۹۵۱۹.۸ هزار میلیارد ریال رسیده است.
پایه پولی در نخستین ماه سال ۱۴۰۱ به ۶۱۱۷.۸ هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به اخرین ماه سال قبل ۱.۳ درصد رشد داشته است؛ رشد یکساله پایه پولی نیز ۳۱.۵ درصد اعلام شده است.
در پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۱، بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی با رشد ۲۴.۴ درصدی نسبت به ماه مشابه سال ۱۴۰۰، به حدود ۱۴۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین این متغیر نسبت به اسفند ۱۴۰۰ کاهش ۲.۲ درصدی داشته است.
همچنین خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۱ به ۵۶۸ هزارمیلیارد تومان رسیده که این عدد نسبت به ماه مشابه سال گذشته رشد ۲۰.۱ درصدی را نشان میدهد. این متغیر نسبت به اسفندماه ۱۴۰۰ کاهش ۱.۶ درصدی را ثبت کرده است.
ضریب فزاینده نقدینگی نیز در پایان فروردین‌ماه ۱۴۰۱ به ۷.۸ رسیده که نسبت به ماه مشابه سال ۱۴۰۰ رشد ۵.۱ درصدی و نسبت به اسفندماه ۱۴۰۰ کاهش ۱.۵ درصدی را ثبت کرده است.
گفتنی است پیش از این رئیس کل بانک مرکزی نیز از منفی شدن رشد نقدینگی در دولت سیزدهم خبر داده و تأکید کرده بود: در این چند ماه که از عمر دولت جدید گذشته، شتاب رشد نقدینگی کاهش یافته است و جالب است در سال جدید یعنی در فروردین ماه نرخ رشد نقدینگی منفی است؛ بنابراین رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۱ منفی شده است.
رئیس کل بانک مرکزی در تشریح دلایل کاهش رشد نقدینگی در سال جاری گفت: در سالیان گذشته طبق قانون بودجه هر سال، دولت تنخواهی را از بانک مرکزی دریافت می‌کرده امسال خوشبختانه این تنخواه را در اختیار دولت قرار ندادیم و این هم یکی از عواملی است که باعث شده رشد نقدینگی کاهش یابد.
صالح آبادی تصریح کرد: اواخر سال گذشته حجم اوراقی که در سبد بانک مرکزی بوده -اوراق دولتی – ۹۵ هزار میلیارد تومان بوده است؛ در حال حاضر این رقم به ۷۵ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است یعنی حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان حجم اوراق دولتی در بازار فروخته شده است. همچنین موضوع دیگر اضافه برداشت بانک هاست که سال گذشته افزایش یافته بود، ولی نسبت به سال گذشته نصف شده و بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی کاهش یافته است.
وی در پایان گفت: حدود ۷ هزار میلیارد تومان، بانک مرکزی اوراق دولتی داشت که متعلق به بانک مرکزی بود و آن را بانک مرکزی در بازار فروخته است. مجموعه این عوامل باعث شده که نرخ رشد نقدینگی در فروردین ماه نسبت به پایان سال گذشته کاهش یابد.