رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: همه چشمها به نتیجه نامهنگاریهای ایران و آمریکا با اروپا و راهی شدن وزرای خارجه طرفهای مذاکرات وین برای امضای توافقنامه احیای برجام است. بعد از ارسال نامه ایران به نماینده اتحادیه اروپا و مطرح کردن نظرات و پیشنهادها، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که ایران در حال بررسی پاسخ ایران است به متن نهایی توافق برجام است و موانع بزرگ که مانه توافق بودند، از سر راه برداشته شده است.
مجلس نیز روز گذشته جلسه غیر علنی در این خصوص داشت و نایب رییس کمیسیون امنیت مجلس اعلام کرد که آنچه به ما توضیح داده شده این است که مذاکرات تمام شده و روند توافق در حال انجام است و تصمیم سیاسی ایران گرفته شده است. طرف مقابل و مخصوصا آمریکا است که باید تصمیم سیاسی خود را بگیرد.
تندروها نیز از آن سو بر طبل عدم توافق میکوبند؛ موضوعی که جلال خوشچهره کارشناس سیاست خارجی معتقد است نوعی فرار روبه جلو است. او به رویداد ۲۴ میگوید: تا زمانی که برجام احیا نشده است، نمیتوان از احتمال احیای آن صحبت کرد و بگوییم توافق حاصل شده است. باید دید فرایندی که شروع شده و کفه ترازو هم به نفع توافق است، به کجا میانجامد. از همین رو مادامی که وزاری خارجه کشورهای طرف برجام دور میز ننشته و توافق را امضا نکردند، نمیتوانیم از نزدیک شدن به توافق صحبت کنیم. ضمن اینکه ایران فعلا جمعبندی خودش را از پیشنهادهای ارائه کرده است، ولی در همین جمعبندی تحفظاتی را اعلام کرده است که باعث شده هم طرف آمریکایی بگوید که ایران مطالبات فرابرجامی میخواهد و هم اروپاییها تا حدودی ابراز نگرانی کنند آیا توافق نزدیک است یا خیر.
بیشتر بخوانید: بزرگترین مشکل در احیای برجام تضمین آمریکاست/ اگر دولت فکر میکند برجام به نفع مردم است، حتما آن را امضا کند
وی ادامه داد: نباید از نظر دور داشت که جنگ روانی شدیدی از سوی مخالفان برجام در داخل و خارج علیه هرگونه توافق احتمالی که ممکن است میان ایران و آمریکا ایجاد شود، شروع شده است که این جنجالها در دو بخش تقسیم میشود. یک بخش آن سیاسی است و اعتبارزدایی از جمهوری اسلامی ایران با برجسته کردن مسئله تروریسم و نفوذ ایران در منطقه و نکته بعدی هم مباحث فنی است که بتوانند بر گسل ایجاد شده بر روابط ایران و آژانس بیفزایند اما اینکه خود ایران پاسخ روشنی به این توافق داده یا خیر را نمیدانیم و به نظرم ایران در جمعبندی خودش پاسخ آری یا خیر نداده است، به همین دلیل گمان میکنم ظرف روزهای آینده منتظر امضای توافق باشیم.
خوش چهره با بیان اینکه اگر ظرف روزهای آینده توافقنامه احیای برجام امضا شود، یک اتفاق خارقالعاده خواهد بود، تصریح کرد: امضای توافق نشان میدهد که هم ایران و هم واشنگتن از مواضع حداکثری خود کوتاه آمدهاند، ولی اینکه تا چه اندازه تغییر موضع دادهاند را نمیدانیم.
این کارشناس میگوید: ما نمیدانیم که ایران دقیقا چه پیشنهادهایی به آقای بورل داده است، آقای مرندی مشاور تیم مذاکرهکننده از قبل گفته بود که موضوع سپاه از قبل از سمت ایران چشمپوشی شده است، مسئله دوربینها چشمپوشی شده، درباره مسائل پادمانی طرف اروپایی پیشنهادهایی را مطرح کرده است، ولی اکنون موضوعی که مطرح شده است، مسئله ورامین است و قاعدتا باید یک توافقی میان تهران و آژانس صورت بگیرد.
او ادامه داد: ایران معتقد است که بر اساس همان توافقی که در سال ۲۰۱۵ بر سر برجام صورت گرفت و نظارت پادمانی آژانس در چارچوب یک نظارت پادمانی صورت بگیرد و نقطه صفر را از جایی شروع کند که توافق صورت گرفته است، این نظر ایران است. اما طرفهای مذاکرهکننده این را نپذیرفتند و گفتند ایران باید با آژانس درباره سوالاتی که وجود دارد، پاسخگو باشد.
خوشچهره با بیان اینکه زمانی میتوانیم از احیای برجام سخن بگوییم که طرفین توافق را امضا کرده باشند و پیش از این نمیتوانیم حرفی از توافق و احتمال توافق بگوییم. موضع تندروها در مسئله برجام نوعی فرار رو به جلو است. آنها امروزه برخلاف گذشته که سعی داشتند از توافقی که ناشی از اراده جمعی نظام بود شانه خالی کنند و صرفا آن را متوجه دولت روحانی و ظریف بدانند و باید خودشان مذاکرات را برعهده بگیرند، اکنون واکنشهایشان فرار رو به جلو است. آنها در گذشته میگفتند اصلا نباید مذاکرهای صورت بگیرد، ولی حالا که در حال مذاکره هستند میدانند که مذاکره را باید بپذیرند و با واقعیت روبرو شدند. اما واکنشهایشان نوعی رندی است که اگر توافق متفاوت از چیزی باشد که در آخرین دور مذاکرات در دولت روحانی بوده است، از حالا خودشان را آماده کردند که تقصیرها و کاستی را به گردن دولت روحانی بیاندازند و این تندرویهایشان ناشی از این است که میدانند توافق در حال انجام شدن است.