رویداد۲۴ درد حاصل از حملات نقرس آنچنان ناگهانی و شدید است که توان فرد را گرفته و ممکن است تحمل آن برای بیمار بسیار دشوار باشد. اوریک به صورت طبیعی در بدن همه افراد وجود دارد وبیشتر آن از طریق ادرار دفع میشود، حال اگر کمتر از حد نرمال دفع شود قطعا سلامتی بدن را با مشکلاتی مواجه میکند.
زمانی که مادهای شیمیایی به نام پورین در بدن به مقدار زیادی وجود داشته باشد و تجزیه شود باعث تولید بیش از اندازه اسید اوریک میشود و هنگامی که همه اسید اوریک تولیدی نتواند دفع شود باعث ایجاد بیماری نقرس میشود.
لازم است کسانی که به این بیماری مبتلا هستند در برنامه غذایی خود رژیمهای خاصی را رعایت کنند تا بتوانند مقدار اسید اوریک خون خود را کاهش دهند. اگرچه تنها داشتن رژیم غذایی برای درمان این بیماری کافی نیست، اما میتواند تا حد زیادی حملات و دردهای مفاصل را کاهش دهد. در این مطلب خوراکیهایی که برای بیماری نقرس مضر هستند معرفی میشود.
عواملی که که باعث نقرس در افراد میشود عبارتند از: وزن زیاد و چاقی مخصوصا در سنین جوانی، مصرف مشروبات الکلی، بالا رفتن فشار خون، عملکرد ضعیف کلیه ها، داشتن جراحی، کاهش سطح آب بدن و دهیدراته شدن و بالابون درجه حرارت بدن. مصرف خوراکیهایی مانند گوشت قرمز، قارچ، مارچوبه، شاه ماهی، سیرابی و ماهی کولی خطر ابتدا به نقرس را بالاتر میبرد. همچنین داشتن بیماریهای زمینهای مانند دیابت، چربی خون بالا، تنگ شدن شریانهای خون، مصرف داروهایی مثل آسپرین، داشتن سابقه در خانواده و سن و جنسیت همگی باعث بالارفتن احتمال ابتلا به این بیماری میشوند.
شاید دانستن این موضوع برایتان جالب باشد که بیماری نفرس در مردان بیش از زنان شایع است.
بیماران مبتلا به نقرس برای دفع اسید اوریکهای اضافه در بدن دچار مشکل میشوند. اسید اوریک از تجزیه پورینی که توسط بدن به وجود میآید حاصل میشود. از اینرو بیماران نقرسی باید از خوردن غذاهایی که منجر به تولید پورین در بدن میشوند جلوگیری کنند. پورین در بدن تمامی موجودات زنده وجود دارد و هنگامی که بدن شروع به تجزیه پورین میکند اسید اوریک ساخته میشود. اگر این مواد پورینی بیش از اندازه باشد اسید اوریک تولیدی نیز بیشتر خواهد شد و پس از انباشته شدن آن در بدن و تجمع کریستالهای آنها در مفاصل نقرس اوج میگیرد.
مقدار پورین خوارکیها و غذاهایی مانند گوشت گاو و گوسفند، جیگر، دل، قلوه و دنبلان گوسفند، سوسیس، پنیرهای تخمیری، ماهیهای پرچرب و دریایی مانند ساردین و میگو، سبزیهایی مثل مارچوبه، اسفناج، نخود فرنگی و گوجه بیش از حد نرمال است و برای کسانی که درگیر این بیماری هستند مضر است. افراد عادی نیز برای پیشگیری از خطر ابتلا به نقرس باید در مصرف این خوراکیها تعادل را رعایت کنند.
همانطور که گفته شد برای جلوگیری از حملات نقرس باید از مصرف غذاهایی که میزان پورین آنها به ازای هر ۱۰۰ گرم بیش از ۲۰۰ میلی گرم باشد پرهیز کرد. همچنین مصرف مواد فرآوری شده و غذاهایی با فروکتوز بالا با تشدید حملات نقرس رابطه مستقیم دارد.
غذاهایی که برای جلوگیری از دردهای مفاصل بر اثر این بیماری و پیشرفت نقرس نباید مصرف شوند عبارتند از گوشت اندام موجودات مثل جگر، کلیه و مغز، گوشتهای شکاری مانند قرقاول، گوساله، آهو، گوزن، خوک و گوسفند، مصرف ماهیهایی که پر چرب هستند مثل شاه ماهی، ماهی قزل آلا، ماهی تن، ساردین، ماهیهای خال خالی، ماهی کولی، مصرف موجودات دریایی مثل میگو، مصرف نوشیدنیهای الکلی، نوشیدن آبمیوهها و نوشابههای با قند بالا، کربوهیدراتهای اضافی مثل عسل، شربت ذرت با فروکتوز بالا، کربوهیدراتهای تصفیه شده مثل نان سفید، کیکها و کلوچه ها. اگر چه کربوهیدراتهای تصفیه شده پورین و فروکتوز زیادی ندارند، اما مصرف بیش از اندازه انها باعث از بین رفتن مواد مغذی و با ارزشی که اسید اوریک اضافه خون را از بین میبرند میشود.
• مصرف آب بیشتر: همانطور که پیش از این گفته شد دهیدراته شدن بدن و کم آبی باعث التهاب مفاصل و بروز دردهای مفصلی و آرتروزی شده و به مرور باعث ایجاد بیماری میشود. از این رو همه افراد بخصوص مردان باید روزانه بین ۵ تا ۸ لیوان آب را حتما بنوشند.
• خوردن میوه فراوان: میوهها به خاطر این که منبع غنی فیبر و مواد مغذی هستند باید در برنامه غذایی قرار گیرند. پورین موجود در میوهها ناچیز است و از این رو برای پیشگیری از نقرس بسیار مفید است. طبق تحقیقات صورت گرفته میوههایی مثل نارنگی و پرتقال که سرشار از ویتامین C هستند به جلوگیری از حملات نقرس کمک میکنند و همچنین آب میوههایی مثل گیلاس آلبالو میتوانند دردهای ناشی از نقرس را کاهش دهند.
• مصرف لبنیات کم چرب: قبلاً اینطور جا افتاده بود که محصولات لبنی به دلیل داشتن پروتئینهای حیوانی پورین بالایی دارند و مصرف آنها برای بیماران نقرس مجاز نیست، اما امروزه نتایج به این ترتیب است که پورین موجود در فرآوردههای لبنی بسیار کم بوده و باعث تشدید این بیماری نمیشود. همچنین خوردن لبنیات کم چرب میتواند احتمال ابتلا به نقرس را کاهش دهد.
• انتخاب کربوهیدراتهای مناسب: کربوهیدراتهای فرآوری شده مثل نان سفید و ماکارونی برای نقرس مضر هستند و برعکس مصرف کربوهیدراتهای سالم مثل جو، سیب زمینی، لوبیا و سبزیجات به دلیل داشتن فیبر بالا برای این بیماری مفید هستند.
• کنترل وزن: یکی از توصیههایی که به بیماران مبتلا به نقرس میشود کنترل وکاهش وزن است. با کاهش وزن به دلیل بهبود عملکرد بدن و کنترل قند و فشار خون احتمال بروز حملات نقرس کاهش مییابد.
• ورزش و افزایش فعالیتهای بدنی: با ورزش منظم میتوان وزن خود را کنترل کرده و سطح اسید اوریک خون را پایین نگه داشت و با این کار خطر ابتلا به نقرس را از خود دور کرد.
• مصرف ویتامین c: مکملهای ویتامین C در جلوگیری از حملههای نقرس مثمر ثمر واقع میشود. همچنین استفاده از ویتامین c باعث افزایش عملکرد کلیه شده و به دفع بیشتر اسید اوریک کمک میکند.