رویداد۲۴ ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی با بیان اینکه با تخاصم از جانب رژیم صهیونیستی و استکبار جهانی مواجه‌ایم گفت: وقتی طرف مقابل به دانشمند ایرانی ضربه می‌زند نباید انتظار داشت که دانشمند آن‌ها که دانش خود در راه کشتار فلسطینی‌ها به کار می‌گیرد، بتواند از فشار‌ها و تهدیدات جان سالم ببرد.
به گزارش ایسنا، بخش‌هایی از گفت و گوی عمویی را در ادامه می‌خوانید:
*نقشه راهی برای ازسرگیری روابط دوجانبه بین ایران و عربستان مورد پذیرش قرار گرفته است که امیدوارم با برداشته شدن گام‌های نهایی این نقشه راه به زودی شاهد از سرگیری روابط دوجانبه بین دو کشور باشیم؛ گام‌های نهایی موضوعات فنی مثل بازدید ازسفارتخانه‌ها است. با پایان این نقشه راه می‌توان انتظار داشت که به زودی این مذاکرات در سطح دیپلماتیک از سرگرفته شود.
*از دید ما در جمهوری اسلامی ایران، موضوع پیچیده نیست؛ هنوز ما جزئی از یک توافق هستیم که در سال ۲۰۱۵ شکل گرفته و یک طرف این توافق یعنی آمریکا از آن خارج شده است. در نهایت هم این آمریکا بود که بعد ازاعتراف به شکست سیاست فشار حداکثری، اعلام کرد می‌خواهد به توافق برگردد. پس در واقع ماهیت مذاکرات فعلی برای تعیین شروط آمریکایی‌هاست که باید برای برگشتن به توافق انجام دهند. البته ما هم متقابلا اعلام کردیم در صورت تحقق این شروط، جهموری اسلامی تعهدات سابق خود در توافق سال ۲۰۱۵ یا همان برجام سال ۱۳۹۴ اجرا می‌کند.
*بعد از ورود به جزییات مذاکرات، شاهد بودیم آمریکایی‌ها حاضر نیستند اجزای همان سیاست شکست خورده خود را یعنی تحریم‌ها به عنوان ابزاری برای سیاست فشار حداکثری به راحتی کنار بگذارند. برای تک‌تک تحریم‌ها مجبور شدیم از طریق واسطه فشار وارد کرده و منطق خود را برای غلط بودن تحریم‌ها اثبات کنیم. در چنین شرایطی همواره طرف آمریکایی برای پیگیری موضوع با چالش‌های داخلی و مسائل مربوط به روابطش با کشور‌های ثالث مواجه است. احیای توافق گذشته به سرعت قابل دستیابی است، چون متن پیش‌نویس تا حدود زیادی جلو رفته و به جز چند پاراگراف، متنی با بیش از ۲۶ صفحه آماده است
*هنوز از دید ما احیای توافق گذشته ممکن و حتی به سرعت قابل دستیابی است، چون متن پیش‌نویس تا حدود زیادی جلو رفته و به جز چند پاراگراف، متنی با بیش از ۲۶ صفحه آماده است البته که اصرار آمریکایی‌ها برای حفظ فشار علیه ایران و ملاحظات‌شان در داخل کشورشان و حتی تاثیر این توافق بر روابطشان با کشور‌های دیگر به چالشی برای آن‌ها تبدیل شده است.
*در آخرین دور مذاکرات در ماه اوت در وین، هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا متنی را به ایران ارائه کرد، متن مورد بررسی قرار گرفت و ما پاسخ دادیم. اما ظاهرا هنوز آمریکایی‌ها در بررسی این موضوع مسائل خود را دارند و انگار محدودیت‌های داخلی‌شان هم بیش از این‌هاست. با این حال فکر می‌کنیم اگر پیشنهادات فنی و قابل دفاع ایران از نظر منطقی پذیرفته شود توافق به سرعت قابل دسترسی است.
*باید به این نکته هم توجه داشت که دولت بایدن، دولت ضعیفی در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی و حتی به لحاظ محبوبیت داخلی در ایالات متحده بوده که تقریبا این موضوع برای همه کسانی که مسائل بین‌المللی و تحولات داخلی آمریکا را رصد می‌کنند، روشن است؛ این وضعیت تبدیل به چالشی برای آمریکایی‌ها جهت ارائه توافق به محیط سیاسی‌شان شده، اما این مشکل آن‌هاست.
*از زاویه جمهوری اسلامی، همچنان سیاست‌های کلان ثابت است. ما فقط در صورتی بازگشت طرف آمریکایی را می‌پذیریم که تعهدات سابق را اجرا کنند، این را از ابتدای مذاکرات در فروردین‌ماه سال ۱۴۰۰ مطرح کردیم و اکنون هم با رویکرد جدید در تیم مذاکره کننده اصل این سیاست همچنان ثابت است، اما در شیوه پیگیری آن تغییراتی صورت گرفته که این تغییرات هم در جهت تقویت موضع جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات است.
*ادعای آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه موضوع پادمان به برجام مربوط نیست، بدون منطق است. واقعیت این است که اگر یک توافق در موضوع مسائل باقی مانده پادمانی شکل نگیرد، پایدار نخواهد بود. اساسا ما فقط به دنبال احیای توافق ۲۰۱۵ نیستیم بلکه به دنبال دستیابی به توافق پایدار در جهت منافع ملت ایرانیم لذا باقی‌ماندن مسائل پادمانی باعث می‌شود که هر لحظه پایداری توافق با چالش مواجه شود بدین گونه که ممکن است با هر گزارش فصلی مدیرکل آژانس، همکاری‌های اقتصادی ایران با این سوال مواجه شود که همکاری را ادامه دهیم یا خیر.
*دلیل دیگر تاکید ما بر اینکه مسائل پادمانی با مذاکرات مرتبط است، به سال ۲۰۱۵ برمی‌گردد. در سال ۲۰۱۵ مسائل پادمانی ایران با آژانس در حاشیه مذاکرات برجام حل شد که خود این سابقه نشان می‌دهد موضوعات به هم مرتبط است.
*در اجلاس اخیر شورای حکام نیز موضوع با قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی و آمریکا به دستور کار آژانس تبدیل شد. این کشور‌ها به جای ثابت کردن حسن نیت خود، با انجام یک اقدام خرابکارانه در دستیابی به توافق، پیش‌نویسی ارائه کرده و برای آن از شورای حکام رای گرفتند لذا انتظار می‌رود سه کشور اروپایی، آمریکا، روسیه و چین بعد از پاسخ ایران به مسائل باقی‌مانده، در جهت بسته شدن پرونده پادمانی تلاش کرده و قطعنامه‌ای ارائه کنند که موضوع از دستور کار پیگیری مداوم مدیرکل آژانس خارج شود. بدون توافق در مسائل پادمانی نمی‌توان انتظار داشت یک توافق پایدار شکل بگیرد مطالبه ایران از آژانس، حل و فصل مساله پادمانی در آژانس و پیگیری بسته شدن این پرونده توسط گروه ۱+۴ است
*یکی از مطالبات اساسی ما برای به نتیجه رسیدن مذاکرات توجه به حل و فصل موضوعات باقی مانده بین ایران و آژانس است؛ این موضوع مرتبط به مذاکرات است همچنین بدون توافق در مسائل پادمانی نمی‌توان انتظار داشت یک توافق پایدار شکل بگیرد.
*موضوع پادمان توافقی بین ایران یا به عبارت دقیق‌تر بین سازمان انرژی اتمی از طرف جمهوری اسلامی و آژانس بین المللی انرژی اتمی است؛ با وجودی که آژانس نهاد وابسته به سازمان ملل متحد است، اما رفتارش در دوره اخیر نشانه‌های روشنی از رویکرد سیاسی اش را نشان می‌دهد به طوری که در بازکردن موضوعات پادمانی برخی از سرویس‌های جاسوسی غیرمستقیم اثرگذار بودند.
*از طرف دیگر تصمیم گیری برای قرار گرفتن موضوعی در دستورکار بازرسی آژانس، برعهده شورای حکام بوده که به لحاظ داشتن حق رای کشور‌ها یک نهاد سیاسی به شمار می‌آید. با توجه به تمامی این موارد مطالبه ایران از آژانس، حل و فصل مساله پادمانی در خود آژانس و پیگیری بسته شدن این پرونده توسط گروه ۱+۴ است، مطالبه‌ای که مبنای سیاسی و حقوقی دارد و ضروری است پیش از هر گونه اجرای تعهد از طرف ایران رخ دهد.
*از لحاظ حقوقی، موضوع بر سر متنی است که با واسطه‌گری اتحادیه اروپا بین ایران و ۱+۴ در حال گفتگو است، اما به هرحال تصمیم گیری طرف غربی به خصوص آمریکا با ملاحظات سیاست داخلی‌اش همراه است. البته همان طور که پیش از این گفتم، دولت بایدن دولت ضعیفی است که برای پایداری شرایط با نقاط ضعف جدی روبروست؛ یکی از مسائل، نگرانی از بابت حمله از طرف تندرو‌های آمریکایی و دیگری ملاحظات نسبت به لابی صهیونیسستی در ایالات متحده است.
*تاخیر در توافق بیش از همه به ضرر آمریکا است؛ آمریکا می‌داند ایران مسیر خود را در سیاست خارجی با قوت دنبال می‌کند. هرچند مذاکرات رفع تحریم با تیم مذاکره کننده پیگیری می‌شود، اما مسیر اصلی کشور خنثی‌سازی تحریم‌هاست. همکاری با کشور‌های حوزه همسایگی، روند عضویت ایران در شانگ‌های و همکاری ما در حوزه تقویت تعاملات با کشور‌های قدرتمند اوراسیا از جمله روسیه و چین همه نشان می‌دهد که ایران از نقطه اثرگذاری نهایی تحریم فاصله گرفته است.
*در کنار اینکه برنامه هسته‌ای ما با سرعت و قوت در حال پیشروی است، ایران راه‌های اثرگذاری تحریم‌ها را محدود می‌کند موضوعی که قدرت آمریکا برای فشار علیه ایران را هم محدود کرده لذا زمان به ضرر جمهوری اسلامی نیست و طرف آمریکایی بیش از همه متضرر می‌شود. البته تحریم‌ها آثار مخرب خود را بر اقتصاد ایران گذاشته و ما اکنون در حال جبران آن خسارت‌ها هستیم. مردم با فشار مواجه بودند، اما از نقطه اوج فشار تحریم فاصله گرفتیم. فکر می‌کنیم آثار اصلاحات اقتصادی با رویکرد‌های جدید دولت و مجلس، وضعیت اقتصادی کشور را در آینده به سمت بهبود حرکت می‌دهد.
*مذاکرات فعلی برای احیای تعهدات طرفین در توافق سال ۹۴ است که متن آن در کمیسیون ویژه‌ای بررسی شد، اما برجام در مجلس دهم تصویب نشد بلکه با تعیین شروطی معروف به قانون اقدام متقابل در اجرای برجام به دولت اجازه‌ای برای اجرا داده شد. مقام معظم رهبری هم شروطی اضافه کرد و در نهایت برجام در ایران مورد پذیرش قرار گرفت.
*از آن جا که مذاکرات جدید برای احیای توافق گذشته است، نیازی به مجوز جدید از مجلس نیست، اما دولت برای اجرای تعهدات به همسان سازی با قانون اقدام راهبردی احتیاج دارد مثلا این قانون غنی‌سازی ۲۰ درصد را الزامی کرده، اما در صورت برگشت به برجام، سقف غنی سازی ۳.۶۷ است پس دولت برای این کار به مجوز مجلس نیاز دارد؛ مسیری که ماده ۷ قانون اقدام راهبردی آن را روشن کرده است.
*ما اختلاف نظر‌هایی با عربستان در موضوعات منطقه‌ای و حتی بعضا روابط دوجانبه داریم، اما این نافی وجود روابط دو جانبه نیست. روابط دوجانبه فرصتی برای گفتگو بین دو کشور همسایه و هم‌کیش به عنوان دو قدرت اثربخش در منطقه غرب آسیا است که مسائل‌شان را با یکدیگر طرح کرده و به یک اشتراک نظر در مسائل فیمابین برسند.