علی اکبر ولایتی رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره حواشی اظهاراتش در برنامه تلویزیونی «متن و حاشیه» توضیح داد.
وی در پاسخ به این سئوال که رسانه‌ها نوشته‌اند که شما اخیراً گفته‌اید "اگر برجام نبود، جنگ می‌شد"، در صورتی که بسیاری از کارشناسان ارتباط دادن برجام به دور کردن سایه جنگ از سر کشور را گزاره‌ای کاملاً نادرست و غلط می‌دانند؟، با اشاره به اینکه مبحث بنده در این زمینه دو وجه دارد که یکی جنبه «حقوقی» و دیگری وجه «عینی» موضوع است، خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد درباره اظهارات اخیرم نوعی سوءتفاهم شکل گرفته است.
رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: اولاً برخلاف آنچیزی که در برخی رسانه‌ها منتشر شده، بنده نگفته‌ام "برجام سایه جنگ را از کشور دور کرد"، یا "اگر برجام نبود جنگ می‌شد"، بلکه عرض من این بود که راه غیر از مذاکره و گفتگو، رودررویی و جنگ است. منتها بنده این تعبیر را در چارچوب بحث‌های حقوقی عرض کردم. به عبارت روشن‌تر، از نظر حقوقی، یعنی "روی کاغذ"، اگر دو طرف یک تخاصم از طریق گفتگو و مذاکره و صحبت، با یکدیگر به توافق نرسند و بر موضع خود نیز اصرار کنند، از نظر حقوقی و منطقی، صرفاً گزینه جنگ باقی می‌ماند.
ولایتی افزود: اما جنبه حقوقی و اصطلاحاً «روی کاغذ» بحث، با وجه «عینی» و «آنچه بر روی زمین اتفاق می‌افتد» متفاوت است. چرا که اگر یک طرف مخاصمه در حالت یاد شده بنای جنگ داشته باشد، بیش و پیش از اراده و عزمش برای جنگ، باید از «قدرت» و «توان» لازم هم برخوردار باشد.
وی تاکید کرد: در اینکه روحیه استکباری و ظالمانه آمریکا ایجاب می‌کند که اراده‌ای جز برچیدن نظام جمهوری اسلامی نداشته باشد شکی نیست و در اینکه آمریکایی‌ها تمایل به حذف مانع مهمی همچون ایران اسلامی از پیش پای سیاست‌های ظالمانه و استعمارگرانه‌شان دارند نیز تردیدی وجود ندارد، یک گزاره غیرقابل مناقشه دیگر آن است که اگر آمریکایی‌ها در خود توان رویارویی سخت با جمهوری اسلامی را می‌دیدند، اساساً تک‌جمله‌ای هم درباره مذاکره به زبان جاری نمی‌کردند، اما مسئله اینجاست که آیا دولت آمریکا در واقعیت و نفس‌الامر توان مقابله سخت و نظامی با ایران را دارد یا خیر؟ پاسخ به این سوال قطعاً منفی است.
رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: آمریکایی‌ها بارها به صورت مستقیم و غیرمستقیم، از طریق لشکرکشی هوایی به طبس، چندین نوبت تلاش برای کودتا، حمایت‌های سنگین از صدام در جنگ تحمیلی و ورود مستقیم به جنگ با ایران در سالهای پایانی دفاع مقدس، برنامه‌ریزی برای فتنه‌های گوناگون در کشور و ... گزینه‌های سخت و حتی نیمه‌سخت خود را آزموده و با مشاهده نتایج مفتضحانه‌اش، این گزینه را به بایگانی کاخ سفید فرستاده‌اند و اساساً به همین دلیل است که در دولت اوباما گزینه مذاکره را بر سر دست گرفته بود چرا که چاره دیگری نداشت.
ولایتی خاطرنشان کرد: دور شدن سایه جنگ از سر کشور ارتباطی با برجام ندارد چرا که اساساً اگر آمریکا امکان انداختن سایه جنگ بر سر کشور داشت، وارد مذاکره نمی‌شد.
وی در ادامه درباره چرایی پذیرش مذاکره از سوی جمهوری اسلامی ایران، گفت: این مذاکرات در دولتهای پیشین شروع شد و در این دولت نیز با اجازه رهبر معظم انقلاب ادامه یافت تا همانطور که مقام معظم رهبری بارها فرموده‌اند تجربه دیگری برای همگان شکل بگیرد مبنی بر اینکه راه حل مشکلات اقتصادی کشور، مذاکره و گفتگو با آمریکا نیست و این مسیر جز یک سراب، چیز دیگری پیش روی ایران قرار نمی‌دهد.
رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان با تاکید بر اینکه بر اساس گفتمان رهبر معظم انقلاب، جمهوری اسلامی اهل مذاکره و گفتگو به معنای واقعی کلمه در شرایط عادلانه است، خاطرنشان کرد: برخی قصد دارند مذاکره را جایگزین گفتمان «مقاومت» و حضور یکی را به معنای انتفای دیگری معنا کنند، اما منطق رفتاری جمهوری اسلامی بدین شکل است که طرفدار گفتگو در شرایط برابر و به معنای حقیقی آن است اما مقاومت و مبارزه علیه استکبار و رژیم‌های سراپا ظلمی همچون آمریکا را «ماهیت غیر قابل انفصال» خود می‌داند و به قول امام(ره) تا ظلم هست مبارزه هست و تا مبارزه هست ما هستیم.