رویداد۲۴ لیلا فرهادی: بازی فوتبال ایران و آمریکا بدون هیچ حاشیهای هم به قدر کافی سیاسی است و باخت ایران هم تاثیر بسیار زیادی بر فضای سیاسی ایران گذاشت. اما حاشیهها قبل از آغاز بازی شروع شده بود و در اولین حاشیه، اقدام فدراسیون فوتبال آمریکا در موضوع انتشار پرچم جمهوری اسلامی ایران بدون آرم «الله» در شبکههای اجتماعی، حواشی را بیشتر و خشم مقامات ایران را برانگیخت.
همچنین سوالات مکرر حبرنگاران خارجی از طرفداران و اعضای تیم ملی ایران درباره اعتراضات کشور و اقدام اخیر آمریکا، تیم پر تعداد صداوسیما و افراد نزدیک به حاکمیت را در قطر به یک استراتژی مشخص رساند. آنها فرصت کنفرانس خبری تیم فوتبال آمریکا در دوشنبه را غنیمت شمردند و از کاپیتان آمریکا سوالاتی مشابه آنچه تیم ملی ایران در یک هفته گذشته با آن مواجه بوده پرسیدند. سوالات و پاسخ های کاپیتان تیم ملی آمریکا مورد توجه رسانههای آمریکایی قرار گرفت.
نیویورک تایمز درباره حاشیههای سیاسی دیدار ایران و آمریکا در گزارشی که آن را با موضوع تشر خبرنگار ایرانی به «تیلور» آدامز درباره نحوه تلفظ «ایران» آغاز کرده بود، نوشت «ظاهرا آدامز به جای تلفظ ایران از تلفظ «آی.ران» برای نام کشور استفاده کرده بود. نیویورک تایمز نوشته «یک خبرنگار روز دوشنبه در کنفرانس خبری کاپیتان تیم ایالات متحده را اصلاح کرد و او را متهم کرد که نام ایران را اشتباه تلفظ کرده است.»
او خطاب به کاپیتان ایالات متحده تایلر آدامز گفت: کشور ما «ایران» نام دارد، نه «آی.ران». لطفا، یک بار برای همیشه، بیایید این را روشن کنیم. خبرنگار ایرانی سپس سؤالی را مطرح کرد که نشان می داد این یک بعد از ظهر معمولی در کنفرانس خبری نیست.
خبرنگار از «تایلر آدامز فوتبالیست سیاهپوستی که در خانوادهای سفیدپوست بزرگ شده»، پرسید: «از اینکه نماینده کشوری هستید که علیه سیاهپوستان تبعیض زیادی قائلند خوشحالید؟»
در آستانه یک مسابقه حساس جام جهانی با پیامدهای سیاسی و رقابتی زیاد، آدامز، هم تیمیها و مربیان آنها در تیم ملی ایالات متحده روز دوشنبه خود را در میانه یک خصومت دیپلماتیک گرفتار کردند که نه در آغاز آن نقشی داشتند و نه میخواستند که نقشی داشته باشند. آنها در کنفرانس خبری قبل از بازی، با سوالاتی از تاکتیکهای فوتبالی گرفته تا مانورهای نیروی دریایی ایالات متحده و پستهای شبکههای اجتماعی فدراسیون فوتبال آمریکا که نشان از حمایت از زنان ایران بود، مواجه شدند.
گرگ برهالتر سرمربی تیم ملی آمریکا در توییتر و اینستاگرام خود گفته بود که نه او و نه هیچ بازیکنان آمریکا در حذف نشان رسمی ایران از پرچم نقشی نداشتند، اما از طرف تیم عذرخواهی کرد. برهالتر گفت: «کادر فنی و بازیکنان تیم ملی هیچ ایدهای در مورد آنچه فدراسیون فوتبال ایالات متحده انجام میدهد نداشتند.»
او در حالی که سعی میکرد موضوع را از سیاست فاصله بدهد، گفت: تمرکز ما روی این مسابقه است. نمیخواهم با گفتن حرفهای بیاهمیت تمرکز بچهها را از بین ببرم. بچهها در چهار سال گذشته واقعاً سخت کار کردهاند. ما ۷۲ ساعت بین بازی انگلیس و ایران وقت داریم و واقعاً تمرکزمان این است که چگونه از ایران عبور کنیم و به مرحله حذفی این مسابقات برویم. البته فکر کل کشور و تیم ما با مردم ایران است، اما تمرکزمان روی این مسابقه است.»
ایران تصمیم فدراسیون فوتبال ایالات متحده برای استفاده از پرچم اشتباه را محکوم کرد. اقدامی که آن را نقض اساسنامه فیفا خواند. فدراسیون فوتبال آمریکا که تصدیق کرده تصمیم برای استفاده از پرچم تغییر یافته عمدی بوده ، روز یکشنبه این پستها را حذف کرد و گفت که در آینده فقط از پرچم رسمی ایران استفاده خواهد کرد.
مایکل کامرمن سخنگوی فدراسیون فوتبال ایالات متحده آمریکا روز دوشنبه گفت: «هدف از این پست نشان دادن حمایت از حقوق زنان بود.» با این حال، به نظر میرسد ایران تمایلی به رها کردن موضوع نداشته است. روز یکشنبه، یکی از نمایندگان فدراسیون فوتبال ایران گفت که «ایران قصد دارد به فیفا شکایت کند تا ایالات متحده را از جام جهانی کنار بگذارد. فیفا هیچ اظهارنظری در مورد این اختلاف نداشته و چنین درخواستی در هر صورت رد خواهد شد.
روز دوشنبه، برهالتر و آدامز با سؤالات دقیق خبرنگاران ایرانی در مورد موضوعاتی از تبعیض نژادی در ایالات متحده گرفته تا حضور ناوگان دریایی آمریکا در خلیج فارس و تورم بالا در این کشور و اینکه چرا ایرانیان برای سفر به آمریکا به ویزا نیاز دارند مواجه شدند. بگومگوی بین آدامز و خبرنگار ایرانی به سرعت در شبکههای اجتماعی وایرال شد.
اگرچه طرفین بر غیرسیاسی بودن دیدار تاکید میکند، اما باور کنید این موضوع یک فریب بزرگ است و این بازی عین سیاست است؛ چنانکه جمهوری اسلامی اگر بازی را میبُرد، دو هدف بزرگ را به دست میآورد؛ اول اینکه برنامه یک شادی بزرگ تدارک دیده شده بود و در فضای اعتراضی ایران، چنین مسئلهای برگ برنده برای حاکمیت بود. دوم اینکه ایران «شیطان بزرگ» را شکست میداد که همین موضوع از هر دستاوردی بزرگتری بود، اما چنین اتفاقی نیفتاد و معادلات بر هم خورد و ایران باخت.
سردار فدوی جانشین فرمانده سپاه پاسداران پیش از برگزاری بازی گفته بود: «انشاءالله پیروز میشویم. قطعا وقتی همه مجموعههای ما از جمله بچههای تیم فوتبال ما غیرت ایرانیشان را به کار گیرند، پیروز میشوند. اگر مثل بازی ولز بازی کنند، حتما پیروز میشویم. ولز قویتر از آمریکاست. یکی از بازیکنان ولز به نام گرت بیل مات و مبهوت شده بود از بازی و گفته بود که له شدیم و انشاءالله آمریکاییها هم فردا صبح میگویند که له شدیم.»
طی چند ماه گذشته و قطعا در این جام جهانی، تیم ایران گرفتار موضوع سرکوب اعتراضات بوده است. در بازی اول، بازیکنان تیم ایران از خواندن سرود ملی در برابر انگلیس خودداری کرد، اما ظاهراً قبل از بازی بعدی خود، مقابل ولز، اشتیاق و تعهدش به بازی بیشتر شد.
واکر زیمرمن مدافع آمریکایی گفته «ما نمیتوانیم به جای آنها و پیام آنها صحبت کنیم. ما میدانیم که همه آنها احساساتی هستند. آنها در حال حاضر چیزهایی را پشت سر میگذارند. آنها انسان هستند، و باز هم، ما با احساسات انسانی آنها همدلی میکنیم.»
ایران و آمریکا پیش از این هم با یکدیگر دیدار کرده بودند و در آن بازی هم فضای سیاسی شدیدی شکل گرفته بود؛ آن بازی در ورزشگاه «ژرلان» در لیونل فرانسه برگزار شد و بهخاطر فضای سیاسی آن موقع، به بازی ایران و آمریکا القابی نظیر «مادر تمام بازیها» و «سیاسیترین بازی تاریخ جام جهانی» داده شده بود.
در بازی امروز نیز فضای سیاسی شدیدی وجود داشت و برخی از نیروهای ارزشی کلیپی با نوای صادق آهنگران درست کرده بودند و صدا را روی تصویر کاروان تیم ملی قبل از بازی ایران و آمریکا گذاشتهاند تا تداعی جنگ ایران و آمریکا ایجاد شود.
آسوشیتدپرس در گزارشی درباره دیدار ایران و آمریکا نوشته «اعتراضات سراسری ایران، گسترش برنامه هستهای ایران و ...، بازی دو تیم را فراتر از استادیوم و به سمت ژئوپلیتیک سوق داده است. بدون توجه به نتیجه امشب بازی ایران و آمریکا، تنشها احتمالاً در ماههای آینده بدتر میشوند.»
رسانه الجزیره هم ابعاد سیاسی بازی را برجسته کرده و نوشته «تیمهای ملی ایران و آمریکا بار دهها تنش سیاسی میان دو کشور را به دوش میکشند، موضوعی که باعث میشود گروه دوم جام جهانی ۲۰۲۲ قطر به عنوان گروه سیاسی معرفی شود. رویارویی ایران و آمریکا در این گروه که انگلیس و ولز را نیز شامل میشود، شامل بسیاری از مسائل غیرفوتبالی است. این رویارویی ۲۴ سال پس از آخرین دیدار دو تیم در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه رخ میدهد که در آن زمان توسط آلن روتنبرگ، رئیس NFL، «مادر مسابقات» نامیده شد، زیرا این رویارویی همچنین در پرتو تنش شدید در روابط بین دو کشور برگزار شد.»