رویداد۲۴نازنین احمدی: قبل از معرفی تخم گشنیز بهتر است به معرفی گیاه آن بپردازیم، گشنیز از جمله گیاهانی سبز رنگ و علفی است که از نظر عمر می توان گفت یکساله می باشد. لذا از نظر قدی نیز تا ۸۰ سانتیمتر ارتفاع دارد که دو نوع برگ از آن بوجود می آید. نوعی از این برگ نخی شکل و باریک است که در طول ساقه امتداد دارد و نوعی دیگر نیز از ظاهری دندانه دار برخوردار بوده که در قاعده ساقه ایجاد می شود.
گیاه گشنیز گیاهی دارویی است که میوه، برگ و ساقه آن مورد استفاده قرار می گیرد. میوه گشنیز نیز نسبتا بد بو و گرد بوده و در صورتی که خشک شود بوی مطبوعی خواهد داشت. همچنین رنگی زرد دارد و به دلیل بد بو بودن با این نام شناخته شده است.
تخم گشنیز به نوعی از خانواده ادویه جات است که به دلیل تاثیرات زیادی که در درمان بیماری ها داشته به عنوان داروی گیاهی نیز نظر اطباء سنتی را نیز به خود جلب نموده است. از نظر ظاهری نیز می توان گفت نسبتا درشت است و رنگی قهوه ای دارد که طبع آن نیز سرد و خشک می باشد، به همین دلیل به افراد گرم مزاج توصیه می شود از آن میل کنند.
تخم گشنیز برای مو خاصیت فراوانی دارد و به شکل پودر شده می توان آن را به صورت موضعی و خوراکی استفاده نمود. در اینجا به شرح فواید آن برای پوست می پردازیم.
پیشگیری از اثرات مخرب ناشی از اشعه خورشید: یکی از اجزای مهم بدن که در زیبایی انسان تاثیر زیادی دارد پوست است که باید از آن در مقابل اشعه خورشید محافظت کنیم. چون این اشعه اثرات زیان باری بر زیبایی وارد می کند و با مصرف مدام تخم گشنیز می توان پوست را در مقابل نور خورشید سالم نگه داشت. زیرا این بذر دارای کلاژن و الاستین فراوان است، در نتیجه از چین و چروک، نازک شدن پوست و زیان های اشعه خورشید جلوگیری می کند.
جلوگیری از آکنه و جوش: تخم گشنیز دارای خواص ضد باکتریایی و ضد میکروبی است که با جوش های عفونی مبارزه می نماید. همچنین به دلیل طبع سردی که دارد به بهبود جوش هایی که از گرمی نشات گرفته شده کمک می کند.
مبارزه با خارش پوست: این ماده گیاهی عامل برطرف کردن خارش ناشی از اگزما و حساسیت ها می باشد، بنابراین می توان مقداری از آن را در آب جوشانیده و بر روی پوست استعمال کنید. همچنین جهت درمان کهیر نیز تاثیر خوبی داشته است.
به گزارش رویداد24 خواص آنتی اکسیدان ها: تخم گشنیز دارای ترکیباتی همچون تیامین، کلروژنیک اسید، کافئیک اسید، اپی‌ژنین، رامنتین، کامفرول کوئرستین و فلاوونوئیدها است که با اثرات مخرب ناشی از رادیکال های آزاد مبارزه می کند. طبق تحقیقات دانشمندان این بذر کاهش دهنده کلسترول است زیرا کلسترول را به اسیدهای صفراوی تبدیل می نماید و بر متابولیسم چربی ها اثرگذار می باشد، درنتیجه کلسترول سرم را پایین خواهد آورد.
ضمن تحقیقات انجام شده محتوای فنولی منتج به این فعالیت های آنتی اکسیدانی شده است و دانه این گیاه نیز بیشترین میزان فنول را در خود ذخیره کرده است. این ترکیب فنولی در مسیر اپوپتوز، سلول های سرطانی، میتوکندری، درون سلولی و کاسپازها تاثیرگذار می باشد.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش: به عنوان داروی ضد اسپاسم شناخته شده که تاثیر دوچندانی در رفع مشکلات گوارشی مانند: سندروم روده تحریک پذیر، درد معده، نفخ، سوء هاضمه داشته است. لذا بدین منظور باید این بذر را شب تا صبح در آب خیسانده و ناشتا میل کرد یا دانه ای از آن را می تواند در دهان گذاشت و جوید.
کمک به درمان عفونت ادراری و کاهش درد قاعدگی: از خواص دیورتیک برخوردار است که سلامت کلیه را تضمین می کند. همچنین به درمان درد پریود و بی نظمی قاعدگی کمک می کند زیرا بهبود دهنده هورمون ها و غدد درون ریز می باشد. بدین منظور بهتر است در مقداری آب جوش شش گرم تخم گشنیز ریخته و بگذارید دم بکشد، سپس عسل را نیز به ان افزوده و در طول روز سه بار آن را میل کنید.
درمان کم خونی و دیگر خواص آن: آهن فراوانی در تخم گشنیز وجود دارد که به خونسازی بدن کمک می کند. به دلیل داشتن پتاسیم بالا عملکردی مانند دیورتیک طبیعی دارد که ورم، ادم و فشارخون را پایین می آورد، علاوه بر آن ویتامین ث در آن به مقدار فراوانی وجود دارد که سیستم ایمنی را تقویت خواهد نمود. مادران باردار و شیرده نیز بهتر است از این دانه مصرف کنند، چون باعث افزایش شیر مادر و جلوگیری از دیابت بارداری می شود. همچنین برای هضم غذا نیز مفید می باشد.
عوارض تخم گشنیز: زیاده روی در مصرف تخم گشنیز به افرادی که مبتلا به فشارخون بالا و دیابت هستند توصیه نمی شود زیرا این بذر شدیدا فشارخون و قندخون را کاهش می دهد. همچنین در مصرف آن به طور کلی نباید زیاده روی کرد چون ممکن است ایجاد حساسیت کند.
همانطور که در بالا ذکر کردیم تخم گشنیز به عنوان بذری پرخاصیت در طب سنتی خواص بالایی دارد و به عنوان ادویه جات نیز در انواع غذاها استفاده می شود. به سبب داشتن طبع سرد مناسب فصل تابستان است و برای گرم مزاجان بهترین ادویه می باشد.