رویداد۲۴ حسین فلاحی: شب گذشته بازی دوم مرحله نیمه نهایی جام جهانی قطر با برگزاری دیدار فرانسه و مراکش، تیم شگفتی ساز این جام انجام شد. در این بازی دیدنی تیم فرانسه، مدافع عنوان قهرمانی موفق شد تا حریف خود رابا نتیجه ۲ بر صفر شکست دهد. بازی نخست این مرحله نیز بین تیمهای آرژانتین و کرواسی برگزار شده بود که در آن بازی تیم آرژانتین موفق شد حریف قدرتمند خود را با نتیجه ۳ بر صفر از پیش رو بردارد. به این ترتیب تیمهای آرژانتین و فرانسه دیدار فینال بیست و دومین دوره جام جهانی را برگزار خواهد کرد. دیدار فینال قرار است در ساعت ۱۸:۳۰ روز یکشنبه ۲۰ دسامبر (۲۷ آذر) در ورزشگاه لوسیل دوحه قطر برگزار شود.
اما در این مطلب قصد داریم شما را با داوران تمام بازیهای فینالهای جامهای جهانی آشنا کنیم.
جان لانگنوس، داور اهل بلژیک قضاوت نخستین فینال جام جهانی را که در سال ۱۹۳۰ در اروگوئه برگزار شد بر عهده داشت. بازی فینال جام جهانی اروگوئه، بین تیمهای آرژانتین و اروگوئه برگزار شد. اولیسس سائوسدو و هنری کریستوف کمک داوران این دیدار بودند. در این دیار تیم اروگوئه با نتیجه ۴ بر ۲ از سد آرژانتین گذشت.
لانگنوس علاوه بر داوری، یک بازیکن فوتبال نیز بود. این داور در جامهای جهانی ۱۹۳۴ و ۱۹۳۸ نیز حضور داشت. لانگنوس علاوه بر داوری در کار نویسندگی نیز مهارت داشت. او در زندگی خود سه کتاب نوشت که یکی کتاب " سوت زدن در جهان " و همچنین دو اثر غیر داستانی مرتبط با فوتبال بود. لاگنوس در ۱ اکتبر سال ۱۹۵۲ چشم از جهان فرو بست.
فینال جام جهانی ۱۹۳۴ بین تیمهای ایتالیا و چکسلواکی برگزار شد. داور این دیدار ایوان اکلیند اهل سوئد بود. داوری او در دیدار فینال که با برتری ۲ بر ۱ ایتالیا به پایان رسید با انتقادهای فراوانی همراه بود. گفته میشد او پیش از قضاوت این دیدار با دیکتاتور آن زمان ایتالیا، بنیتو موسیلینی ملاقات کرده است.
همچنین لویی برت و میهالی ایوانچیچ کمک داوران این دیدار بودند. او تا به امروز جوانترین داوری است که در سن ۲۸ سالگی یک دیدار فینال جام جهانی فوتبال را قضاوت کرده است.
فینال جام جهانی ۱۹۳۸ بین تیمهای ایتالیا و مجارستان برگزار شد. داور این دیدار گرجس کپدویل، اهل فرانسه بود. کمکهای گرجس در این دیدار هانس ووتریچ و آگوستین کریست بودند. این بازی با نتیجه ۴ بر ۲ به نفع ایتالیا به پایان رسید. این فینال آخرین فینال جام جهانی فوتبال پیش از آغاز جنگ جهانی دوم بود.
فینال جام جهانی ۱۹۵۰ برزیل بین تیمهای برزیل و اروگوئه برگزار شد که در پایان تیم اروگوئه با نتیجه ۲ بر ۱ به یپروزی رسید. داوری این دیدار را جورج ریدر از انگلیس بر عهده داشت. او این دیدار حساس را که در حضور بیش از ۱۷۴ هزار تماشاگر برگزار شد قضاوت کرد. کمکهای او در این بازی، آرتور الیس و جورج میچل بودند. جورج علاوه بر داوری، یک بازیکن فوتبال نیز بود. جورج در بازیهای المپیک ۱۹۴۸ و همچنین مسابقات جام جهانی ۱۹۵۴ را نیز قضاوت کرد.
داور بازی فینال جام جهانی ۱۹۵۴ که بین تیمهای آلمان غربی و مجارستان برگزار شد ویلیام لینگ انگلیسی بود. در این دیدار، وینچنزو اورلاندینی از ایتالیا و سندی گریفیتس از ولز به عنوان کمک داور حضور داشتند. این بازی با نتیجه ۳ بر ۲ به نفع آلمان غربی به پایان رسید و این تیم جام قهرمانی را به خانه برد.
بازی فینال جام جهانی ۱۹۵۸ بین تیمهای سوئد و برزیل را یک داور فرانسوی با نام ماریسه گویگو قضاوت کرد. او پس از گرجس کپدویل، دومین داور فرانسوی است که یک بازی فینال جام جهانی را قضاوت کرده است. کمک داوران این بازی که با نتیجه ۵ بر ۲ به نفع برزیل به پایان رسید آلبرت دوش از آلمان غربی و خوان گاردیازابال گارای از اسپانیا بودند.
بازی فینال جام جهانی ۱۹۶۲ بین تیمهای برزیل و چکسلواکی برگزار شد. داور این دیدار، نیکلای لاتیشف از شوروی بود. کمکهای او در این دیدار لئو هورن از هلند و باب دیویدسون از اسکاتلند بودند. این بازی با نتیجه ۳ بر ۱ به نفع برزیل به پایان رسید.
فینال حساس جام جهانی ۱۹۶۶ بین تیمهای انگلیس و آلمان غربی برگزار شد. گاتفرید دینست، اهل سوئیس قضاوت این بازی را بر عهده داشت. کمک داوران این دیدار توفیق بهراموف، از شوروی (آذربایجان کنونی) و کارول گالبا از چکسلواکی بودند. یکی از حاشیههای این بازی، توسط توفیق بهراموف، کمک داور این دیار رقم خورد. او به اشتباه در یک صحنه توپی را که روی خط دروازه آلمان غربی فرود آمده بود گل اعلام کرد.
در این بازی در حالی که دو تیم در وقتهای اضافه دو بر دو مساوی بودند، شوت جف هرست بازیکن انگلیس پس از برخورد با تیرک افقی روی خط دروازه آلمان غربی فرود آمد که توفیق بهراموف به اشتباه آن را گل اعلام کرد. این بازی جنجالی در نهایت با نتیجه ۴ بر ۲ به نفع انگلیس به پایان رسید و این تیم فاتح جام جهانی شد.
داوری بازی فینال جام جهانی ۱۹۷۰ مکزیک را که با پیروزی ۴ بر ۱ برزیل مقابل ایتالیا به پایان رسید وددولف گلوکنر از آلمان برعهده داشت. کمکهای او در دیدار رودی شویرر از سوئیس و آنخل نوربرتو کوئرتزا از آرژانتین بودند. گلوکنر اولین آلمانی بود که که یک بازی فینال جام جهانی را قضاوت کرد. او همچنین در بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۶۴ توکیو و همچنین مسابقات قهرمانی اروپا ۱۹۷۶ قضاوت کرد. گلوکنر در ۲۵ ژانویه سال ۱۹۹۹ در سن ۶۹ سالگی چشم از جهان فرو بست.
بازی فینال جام جهانی ۱۹۷۴ بین تیمهای آلمان غربی و هلند برگزار شد. جک تیلور از انگلیس قضاوت این دیدار را که با نتیجه ۲ بر ۱ به نفع آلمان غربی به پایان رسید بر عهده داشت. کمکهای او در این بازی رامون بارتو داور اهل اروگوئه و آلفونسو گونزالس آرچوندیا از مکزیک بودند.
داوری بازی فینال جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین را که بین تیمهای آرژانتین و هلند برگزار شد سرجیو گونلا از ایتالیا بر عهده داشت. او اولین ایتالیایی بود که یک بازی فینال جام جهانی را قضاوت کرد. کمکهای گونلا در این بازی حساس که با نتیجه ۳ بر ۱ به نفع میزبان به پایان رسید، رامون بارتو از اروگوئه و اریک لاینمایر از اتریش بودند. گونلا در سال ۲۰۱۳ به لیست تالار مشاهیر ایتالیا اضافه شد. او در ۱۹ ژئن سال ۲۰۱۸ در سن ۸۵ سالگی درگذشت.
فینال جام جهانی ۱۹۸۲ اسپانیا بین تیمهای ایتالیا و آلمان غربی برگزار شد. داوری این بازی را یک داور برزیلی با نام آرناردو سزاز کوئیلو برعهده داشت. او اولین برزیلی است که یک بازی فینال جام جهانی را قضاوت کرده است. کمکهای او در این دیدار آبراهام کلاین اسرائیلی و ویتک کریستوف از چکسلواکی بودند. این بازی با نتیجه ۳ بر ۱ به نفع ایتالیا به پایان رسید.
کویلیو در سال ۲۰۰۹، از سوی مجله تایمز در رتبه هفتم فهرست "ده داور برتر فوتبال" قرار گرفت. او پس از پایان دوره داوری خود به عنوان مفسر تلویزیونی فوتبال در شبکه Rede Globo مشغول به کار شد. رونالدو سزار کوئیلو، برادر کوئیلو، نماینده و بنیانگذار یک حزب محلی با نام حزب سوسیال دموکرات در برزیل است.
داوری فینال جام جهانی ۱۹۸۶ مکزیک را که بین تیم های آرژانتین و آلمان برگزار شد رموالدو فیلیو برزیلی برعهده داشت. در این بازی که با نتیجه ۳ بر ۲ به نفع آرژانتین به پایان رسید، برنی اولوا موررا از کاستاریکا و اریک فردریکسون از سوئد به عنوان کمک داور حضور داشتند. فیلیو دومین برزیلی است که یک بازی فینال جام جهانی را قضاوت کرده است.
فینال جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا، بار دیگر بین تیمهای آرژانتین و آلمان غربی برگزار شد. اما این بار تیم آلمان غربی انتقام شکست خود در بازی فینال جام جهانی ۱۹۸۶ مکزیک را گرفت و موفق شد تا آرژانتین را با نتیجه ۱ بر ۰ شکست دهد. داور این بازی ادگاردو کودسال از مکزیک بود. کمکهای او در این دیار حساس و نفسگیر آرماندو پرز هویوس ازذ کلمبیا و میخال لیستکویچ از لهستان بودند.
کودسال با نشان دادن کارت قرمز به دو بازیکن آرژانتینی اولین داور در فینال جام جهانی است که یک بازیکن را از زمین اخراج کرد. مونزون پس از تکل روی یورگن کلینزمن با کارت قرمز مستقیم مواجه شد. دزوتی نیز در دقایق پایانی بازی به دلیل درگیری با یورگن کوهلر از زمین اخراج شد.
داوری بازی فینال جام جهانی ۱۹۹۴ آمریکا را ساندور پل مجارستانی بر عهده داشت. در این بازی که در ضربات پنالتی برزیل موفق به شکست ایتالیا شد ونانسیو زاراته از پاراگوئه و محمد فنایی از ایران به عنوان کمک داور حضور داشتند. ایرانیان ساندور پل را به خاطر قضاوت بازی ایرن و استرالیا میشناسند. همچنین در کارنامه داوری او قضاوت مسابقات لیگ قهرمانان اروپا، از جمله فینال لیگ قهرمانان اروپا در سال ۱۹۹۷ بین بوروسیا دورتموند و یوونتوس دیده میشود.
پل بین سالهای ۱۹۹۴ و ۱۹۹۷ برای چهار بار پیاپی به عنوان بهترین داور سال IFFHS انتخاب شد. او پس از بازنشستگی به عنوان داور، از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ نایب رئیس فدراسیون فوتبال مجارستان بود. او همچنین به عنوان مفسر برای یک کانال تلویزیونی ورزشی مجارستان کار کرد. ساندور پل در ۲۰ مه ۲۰۲۱ به دلیل ابتلاء به کووید ۱۹ درگذشت.
فینال جام جهانی ۱۹۹۸ بین تیمهای فرانسه آلمان و برزیل برگزار شد. در این بازی که سعید بلقولا از مراکش آن را قضاوت کرد تیم با نتیجه ۳ بر ۰ برزیل را شکست داد. بلقولا اولین داور اهل قاره آفریقا است که یک بازی فینال جام جهانی را قضاوت کرده است. کمک داوران بلقولا در این دیدار مارک وارن از انگلیس و آخمت سالی از آفریقای جنوبی بودند. بلقولا در تاریخ ۱۵ ژوئن سال ۲۰۰۲ بر اثر ابتلاء به سرطان درگذشت.
داوری بازی فینال جام جهانی ۲۰۰۲ کره جنوبی-ژاپن را داور سرشناس ایتالیایی، پیر لوئیجی کولینا بر عهده داشت. در این بازی که برزیل با نتیجه ۳ بر صفر از سد آلمان گذشت، لیف لیندبرگ از سوئد و فیلیپ شارپ از انگلیس به عنوان کمک داوران بازی حضور داشتند. کولینا که اکنون ۶۲ ساله است شش بار متوالی از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۳ توسط فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار فوتبال به عنوان بهترین داور جهان انتخاب شد.
او از سال ۲۰۱۰ ریاست داوران اوکراین و همچنین ریاست داوران فیفا را بر عهده دارد. کولینا در سال ۲۰۰۳، زندگی نامه خود را با عنوان قوانین من از بازی منتشر کرد. کولینا که در سال ۱۹۸۸ ازدواج کرده صاحب دو دختر است.
فینال جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان بین تیمهای ایتالیا و فرانسه برگزار شد. داوری این دیدار را که در آن در ضربات پنالتی تیم ایتالیا موفق به شکست ۵ بر ۳ فرانسه شد هوراسیو الیزوندو، داور باسابقه آرژانتینی بر عهده داشت. الیزوندو در این بازی یک پنالتی به سود ایتالیا گرفت و همچنین زین الدین زیدان را از بازی اخراج کرد. او پس ازاینکه فلورنت مالودا در محوطه جریمه توسط مارکو ماتراتزی سرنگون شد یک پنالتی به سود فرانسه اعلام کرد.
الیزوندو همچین به زین الدین زیدان پس از ضربه سر به سینه مارکو ماتراتزی در دقیقه ۱۱۱ پس از مشورت با داور چهارم، لوئیس مدینا کانتالخو از طریق هدست، کارت قرمز نشان داد. کمکهای او در این دیدار داریو گارسیا و رودولفو اوترو هر دو از آرژانتین بودند.
داوری فینال جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی را که بین تیمهای اسپانیا و هلند برگزار شد هاوارد وب از انگلستان بر عهده داشت. کمکهای وب در این بازی، هموطنانش درن کن و مایکل مولارکی از انگلیس بودند. این بازی با پیروزی یک بر صفر اسپانیا و قهرمانی این تیم در این جام به پایان رسید.
بازی فینال جام جهانی ۲۰۱۰ برزیل بین تیمهای آرژانتین و آلمان برگزار شد. داوری این بازی که با نتیجه ۱ بر صفر به سود آلمان به پایان رسید، نیکولا ریتزولی از ایتالیا برعهده داشت. کمکهای وی در این بازی رناتو فاورانی و آندرهآ استفانی هر دو ازایتالیا بودند.
داوری بازی فینال جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه را نستور پیتانا از آرژانتین بر عهده داشت. پس از پایان این بازی بسیاری به قضاوت پیتانا دراین دیدار که بین تیمهای فرانسه و کرواسی برگزار شد انتقاد کردند. او یک پنالتی بحث برانگیز را که منجر به گل دوم فرانسه شد به سود این تیم اعلام کرد. قضاوت او در مورد گل اول فرانسه نیز که صحیح اعلام شد با انتقاداتی همراه بود. پیتانا در مسابقات جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل نیز قضاوت کرده بود.
نام داور بازی فینال جام جهانی قطر ۲۰۲۲ که قرار است در ساعت ۱۸:۳۰ روز یکشنبه ۲۰ دسامبر (۲۷ آذر) در ورزشگاه لوسیل دوحه قطر برگزار شود هنوز اعلام نشده است.