رویداد۲۴ آشنایی و رعایت اصول بستهبندی موادغذایی در محافظت از محصولات بازاریابی، جلب نظر مشتریان و ... یک شرکت تأثیرگذار است. بستهبندی موادغذایی امر پیچیدهای است. به همین دلیل شرکتهای حرفهای تولید کننده موادغذایی اغلب با شرکتهای طراحی، چاپ و ساخت بستهبندی همکاری دارند.
اصول بستهبندی موادغذایی تنها برای محافظت کامل از موادغذایی نیست بلکه برای بازاریابی صحیح ضروری است. برخلاف گذشته کارخانجات تولید موادغذایی، خردهفروشان و شرکتهای طراحی بستهبندی محصولات، ارتباط کاری تنگاتنگی با یکدیگر دارند.
رعایت اصول طراحی بستهبندی موادغذایی از آنجایی ارزش و اهمیت پیدا کرد که طبق تحقیقات در زمینه بازاریابی و میزان رضایت مشتریان متوجه شدند که اگر اصول بستهبندی موادغذایی به خوبی رعایت شود، روی جلب نگاه و توجه مشتریان، اطلاع رسانی و برندسازی و نرخ فروش محصولات به شدت تأثیر میگذارد.
ملزومات مهم بستهبندی موادغذایی عبارتند از: غیر رسمی بودن، محافظت در برابر آلودگی، مانع خروج رطوبت یا افزایش و ورود اکسیژن، محافظت در برابر بو، شفاف باشد، در برابر ضربه مقاوم باشد، شکل و وزن مورد نظر را با ان ساخت، ظاهر مناسبی داشته و قابلیت چاپ بر روی آن وجود داشته باشد، ارزان باشد، با مواد غذایی سازگار باشد.
در بسیاری از موارد نیاز است که بسته در برابر حملات حشرات و جوندگان مقاوم باشد، گرچه که فقط قوطیهای شیشهای و فلزی ضد حشرات و ضد جوندگان هستند.
در بستهبندی با طراحی معنادار و متناسب با نوع کالا، همراه با درج اطلاعات بهصورت صریح و بی واسطه همراه باشد، اطلاعات و انگیزه لازم را برای خرید به آنها میدهد. به همین دلیل به بستهبندی فروشنده خاموش میگویند.
اهمیت بستهبندی خلاقانه در جلب توجه مخاطب و برانگیختن وی برای اقدام به خرید، از مهمترین فواید و کارکردهای بستهبندی است، نقش طراحی مناسب و خلاقانه بیش از همه در تأثیرگذاری روی مخاطب اهمیت دارد.
امروزه کالاهایی که طراحی خلاقانه و مناسب با محصول دارند، در مقایسه با کالاهایی با همان کیفیت و حتی با کیفیتتر، از شانس بیشتری برای فروش دارند.
در طراحی یک لوگو یا نشانه مناسب با محصول باید نکات و اصول طراحی بستهبندی موادغذایی را رعایت کند. به عنوان مثال سادگی و یکدست بودن، تصویر سازی مناسب و جذاب و گیرابودن از اصولی هستند که باید رعایت شوند تا بتوانند در فروش محصول مورد نظر و زیبایی بستهبندی آن تأثیر مناسبی داشته باشند. طراحی لوگو از نکات کلیدی در طراحی بستهبندی موادغذایی است.
مهمترین اصل و فاکتور هنگام طراحی و ساخت بستهبندی موادغذایی، محصول است. با توجه به تعداد صنایع تولید کننده موادغذایی، تنوع گستردهای در بستهبندی وجود دارد. نوع بستهبندی متناسب با نوع محصول صورت میگیرد.
از نمونه اصول بستهبندی موادغذایی برحسب محصول این است که برخی از محصولات نیاز به فضای آزاد بیشتری دارند. برخی هم مثل نوشیدنیها باید کاملا مقاوم در برابر ضربه باشند. در هنگام بستهبندی محصول باید به میزان عمر مفید ماده غذایی، شرایط استفاده و شرایط نگهداری آن دقت شود.
یکی از انواع بستهبندی، بستهبندی با کارتون و مقوا است. کارتون ومقوا جاذب خوبی برای رطوبت و آب است. محافظت کارتون را برای استفاده با پلاستیک و لمینت کردن بالا ببرید. تفاوتهای اصلی بین کاغذ، مقوا وکارتن ضخامت و نوع کاربری آنها است. کاغذها نازک و انعطافپذیر هستند و برای ساخت کیسه استفاده میشوند. مقوا ضخیمتر است و برای ساخت کارتنهای یک لایه استفاده میشود.
قدیمیترین ماده اولیه در بستهبندی، شیشه است. یکی از موارد پرکاربرد در بستهبندی که آب و اکسیژن را به داخل محصول منتقل نمیکنند، بستهبندی با شیشه است. استفاده از شیشه برای محصولی که با ورود آب و اکسیژن فاسد میشود، گزینه مناسبی نیست.
محدودیت اصلی شیشه حساسیت آن به شکستگی است که احتمال دارد ناشی از فشار داخلی، ضربه یا شوک حرارتی باشد. وزن بالای شیشه باعث افزایش هزینه حمل ونقل میشود.
استفاده از شیشه دارای مزایای از جمله عدم تأثیر در رنگ و طعم غذا، فاقد بو و غیر قابل نفوذ بودن، محکم، شفاف، بازیافت آسان بهشرط مخلوط نشدن آن با سایر زبالهها است.
آلومینیوم سبک است و مقاومت بالایی در برابر ضربه، فشار و نور خورشید دارد. ماده غذایی که به نور خورشید حساس باشد، برای بستهبندی آن از فویل و قوطیهای آلومینیومی استفاده میکنند. فویلهای آلومینیومی در برابر نورخورشید شکل خود را حفظ کرده و بویی در ماده غذایی ایجاد نمیکند.
آلومینیوم را میتوان بهراحتی به شکل و فرم دلخواه درآورد. با این حال آلومینیوم استحکام ساختاری کمتری در مقایسه با فولاد در ضخامت یکسان دارد. قوطیهای آلومینیومی مناسب نوشیدنیهای نظیر نوشابه هستند که دارای فشار داخلی هستند. ظروف فلزی مناسب برای غذاهای کنسروی و همچنین نوشابههای گازدار است. برای نوشیدنیهای غیر الکلی و آبجوهای الکلی معمولا از ظروف آلومینیومی استفاده میشود.
اصطلاح پلاستیک به گروه گستردهای از مواد اطلاق که از ترکیب مولکولهایی با زنجیره بسیار بزرگ تشکیل شدهاند. پلاستیک رتبه بالایی در بستهبندی موادغذایی دارد. اما در اصول بستهبندی موادغذایی، اولویت با استفاده از مواد بستهبندی مرغوب است. بهترین نوع پلاستیک برای استفاده موادغذایی پلاستیک شماره پنج است، و در بستهبندی موادغذایی از این پلاستیک استفاده میشود.
موادغذایی زمان زیادی را نباید در پلاستیکهای شماره یک باقی بمانند زیرا سم ایجاد کرده و داخل موادغذایی نفوذ میکند. خطرناکترین نوع پلاستیک، پلاستیکهای شماره 3 هستند که ترکیبات سمی مثل جیوه را ایجاد میکنند.
در میان هزاران ترکیب موجود پلیمری، تنها محدودی از آنها بهصورت تجاری مناسب هستند و از اصول بستهبندی موادغذایی مناسب برخوردارند و مورد استفاده قرار میگیرند.