رویداد۲۴ محاسبه کردن سهم الارث شاید خواسته بسیاری از افراد باشد. برای ارث در قانون مدنی تعاریف و مقرراتی ذکر شده که هر شخص باید از آن‌ها اطلاع داشته باشد. موضوع ارث و نحوه تقسیم آن بحث پیچیده‌ای است که تخصیص آن نیاز به دانش کافی دارد.
طبقات ارث
اشخاصی که به‌موجب نَسَب ارث می‌برند سه‌طبقه‌اند و هر طبقه دو درجه دارد. باوجود طبقه اول، طبقه دوم و باوجود درجه اول درجه دوم ارث نمی‌برند.
طبقه اول
درجه اول:پدر و مادر و فرزندان
درجه دوم:اولادِ اولاد (نوه‌های متوفی)
طبقه دوم
درجه اول:اجداد (مادربزرگ و پدربزرگ) و برادر و خواهر
درجه دوم:فرزندان خواهر و برادر و پدر‌ها و مادر‌های پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها
طبقه سوم
درجه اول:اعمام (عمو) و عمات (عمه) و اخوال (دایی) و خالات (خاله)
درجه دوم:اولاد آن‌ها (فرزندان عمو و عمه و دایی و خاله)
موارد پیش از تقسیم ارث
طبق مستندات قانون مدنی در ماده ۸۶۹، حقوقی برای متوفی وجود دارد که باید پیش از تقسیم اموال از محل ترکه پرداخت شود:
قیمت کفن و حقوقی که متعلق به عین ترکه است، مانند عینی که متعلق به رهن است.
بدهی‌ها، قرض‌ها و واجبات مالی (خمس، ثلث و …) که بر گردن متوفی است.
وصیت‌هایی که متوفی کرده تا حداکثر میزان یک‌سوم (ثلث) از اموال او قابل‌پرداخت است و بیشتر از آن باید با اجازه و رضایت وارثین باشد.
ارث زن از شوهر (سهم‌الارث زوجه)
اگر متوفی فرزند داشته باشد یک‌هشتم و اگر فرزند نداشته باشد، یک‌چهارم از ارث متوفی به او می‌رسد.
ارث شوهر از زن (سهم‌الارث زوج)
اگر متوفی فرزند داشته باشد، یک‌چهارم و اگر متوفی فرزند نداشته باشد، نصف ارث به او می‌رسد.
تقسیم ارث بین دختر و پسر
برای این مورد چندین حالت وجود دارد:
اگر وراث متوفی پدر و مادر و یک دختر باشند، سهم‌الارث پدر و مادر هرکدام یک‌ششم است و ارث دختر سه ششم است. در اینجا یک‌ششم از ترکه اضافه می‌آید که باقی‌مانده به نسبت سهم هریک از وراث بین آنان تقسیم می‌شود مگر در حالتی که متوفی علاوه بر پدر و مادر دارای چند خواهر یا برادر نیز باشد، گرچه از ترکه سهمی ندارند؛ ولی موجب خواهد شد که مادر نتواند بیش از یک‌ششم از ترکه ارث ببرد.
اگر وراث متوفی پدر و مادر و چند دختر باشند، سهم پدر و مادر هرکدام یک‌ششم سهم دختران چهار ششم است.
اگر وراث متوفی پدر و مادر یا یکی از این دو باشد و مابقی پسر و دختر باشند، سهم پدر و مادر هرکدام یک‌ششم و مابقی به نسبت دو به یک (پسر دوبرابر دختر) بین پسر و دختر تقسیم می‌شود.
حالت دیگر این است که متوفی دارای پدر و مادر و یک و یا چند فرزند پسر باشد؛ در اینجا یک‌ششم به پدر و یک‌ششم به مادر می‌رسد و مابقی به پسر یا پسران متوفی می‌رسد.
منبع: مجله دلتا
وقتی حکم انحصار وراثت صادر شود ، در همان برگه ، سهم الارث تک تک افراد به وضوح مشخص شده است و غیر از آن هم نمی شود رفتار کرد ، مگر با توافق وراث .