رویداد۲۴ نازیلا معروفیان: پنجم اسفند ماه بود که فدراسیون فوتبال با ارسال نامهای محرمانه به ۷ مربی از آنها برای حضور در تیم ملی برنامه خواست. فدراسیون فوتبال این نامه را برای امیر قلعه نویی، فرهاد مجیدی، مهدی تارتار، جواد نکونام، حسین فرکی، ساکت الهامی و حمید مطهری فرستادکه در نهایت پس از هفتهها گمانهزنی درباره سرنوشت تیم ملی ایران، امیر قلعهنویی سرمربی تیمهای پرطرفدار استقلال تهران، سپاهان و ذوبآهن اصفهان، تراکتورسازی و اخیرا گل گهر بهعنوان سرمربی جدید تیم ملی ایران معرفی شد. البته قلعهنویی، سابقه مربیگری تیم ملی را ابتدا در سال ۱۳۸۵ کسب کرد، اما حالا با گذشت ۱۶ سال فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت دوباره سراغ گزینه چند سال پیش خود برود.
امیر قلعهنویی متولد یکم آذرماه ۱۳۴۲ در محله نازیآباد تهران است. قلعهنویی در یک خانواده پرجمعیت بزرگ شده؛ او در سن ۷ سالگی پدر خود را از دست میدهد و به همین دلیل از ۱۳ سالگی برای کمک خرج خانه مجبور شد که کارگری را از شاگرد قنادی تا کار در مزرعه کشاورزی شروع کند. قلعه نویی سابقه بازی و مربیگی در تیمهای بهنام کشور و هدایت تیم ملی را در کارنامه دارد به طوریکه در انتهای سال ۲۰۰۷ توانست در فهرست سه نامزد عوان بهترین مربی سال آسیا معرفی شد.
امیر قلعهنویی بازیکنی را در دهه ۵۰ از سن ۱۳ سالگی با حمایتهای اردشیر لارودی و پرویز ابوطالب با تیم راهآهن آغاز کرد. چهار سال بعد ناصر ابراهیمی، قلعهنویی را به تیم بزرگسالان راهآهن آورد. مدتی بعد ناصر ابراهیمی، قلعهنویی را با خود به تیم شاهین برد و پس از چند سال توانست کاپیتانی شاهین را از آن خود کند. قلعه نویی پس از ترک شاهین، به مدت یکسال در تیم السد قطر بازی کرد. قلعه نویی به محض بازگشت به ایران دار اسفندماه ۱۳۶۷ به استقلال تهران پیوست.
در همین دوران بود که لقب «ژنرال» میانه میدان به او داده میشود. قلعهنویی در سال ۱۳۶۵ بازی در تیم ملی را تجربه کرد، اما پس از آن تا سال ۱۳۷۲ در ترکیب تیم ملی قرار نگرفت. قلعهنویی دوباره در سال ۱۳۷۲ در ترکیب تیم ملی با مربیگری علی پروین، برای بازی با بوسنی هرزگوین قرار گرفت. قلعه نویی در کارنامه خود تجربه یکبار کاپیتانی و یک گل زده به کویت را دارد، اما در نهایت سال ۱۳۷۵ به دلیل مصدومخیت جدیای که داشت مجبور شد بازیکنی را کنار بگذارد و پا در دنیای مربیگری بگذارد.
بیشتر بخوانید: ناصر حجازی؛ اسطورهای که رئیس جمهور نشد
امیر قلعهنویی مربیگری را ابتدا با کشاورز تهران آغاز کرد. او مدتی بعد سرمربی تیم برق تهران شد و توانست نتایج بهتری نسبت به دوران مربیگریاش در کشاورز به دست آورد. «استقلال اهواز» دومین انتخاب قلعهنویی برای مربیگری بود، او توانست با کسب ۲۴ امتیاز این تیم را در لیگ حفظ کند.
اولین حضور قلعه نویی در استقلال تهران به سال هشتاد برمیگردد. او در مدت کوتاهی که ان سال سرمربی استقلال بود توانست تیم را قهرمان جام حذفی کند. پس از آن، مدتی کمک مربی اسقتلال بود در نهایت سال ۸۲ مدیرعامل استقلال دوباره او را برای سرمربیگری فصل جدید این تیم انتخاب کرد. او در این فصل به دلیل باخت مقابل استقلال اهواز، نتوانست صدر جدول را از آن خود کنند و در نهایت به مقام نایب قهرمانی جام حذفی رسیدند. دومین فصل حضور قلعهنویی در استقلال تهران، اما متفاوتتر بود به طوریکه بهترین خط حمله لیگ به آنها داده شد.
سرانجام سال ۸۸ قلعهنویی در زمان مدیرعاملی واعظ آشتیانی از استقلال به دلیل دخالتهای او جدا شد، اما پس از چند فصل دوری سال ۱۳۹۱ دوباره سرمربیگری این تیم را در دست گرفت. قلعه نویی در فاصله سه سالی که از استقلال جدا شده بود، به سپاهان اصفهان رفت و توانست دو دوره این تیم را قهرمان لیگ برتر ایران کند. یکی از بازیهای جنجالی سپاهان با مربیگری قلعهنویی به بازی مقابل پرسپولیس که در ان زمان علی دایی بود، برمیگردد. در این بازی تیم قلعه نویی توانست چهار بر یک پرسپولیس را در ورزشگاه آزادی شکست دهد. از جنجالیترین دوران سرمربیگری صلعه نویی به انتخاب او بهعنوان سرمربی تراکتورسازی تبریز برمیگردد. طرفداران این تیم به حدی از حضور آقای قلعهنویی خوشحال بودند که با حضور بیست هزار نفری مقابل فرودگاه از او استقبال کردند. قلعهنویی توانست ۶۶ امتیاز و از آن طرف سهمیه انتخابی جام باشگاههای آسیا را از آن این کند.
اولین حضور قلعه نویی در تیم ملی به سال ۱۳۸۵ برمیگردد؛ حضوری که چندان مطلوب و موفقیت آمیز نبود و به حذف تیم ملی از جام ملتهای آسیا منجر شد. قلعه نویی ۳۱ تیرماه ۱۳۸۶ در این رابطه گفت: «بازیکنان من در این بازیها از جان مایه گذاشتند و هر چه از آنها خواسته بودیم را در زمین پیاده کردند. اگر تقصیری هست متوجه بنده است و باید از من انتقاد شود.»
حالا با گذشت ۱۶ سال، فدراسیون فوتبال با بررسی برنامه هفت مربیای که قرار بود یکی از آنها بهعنوان سرمربی تیم ملی تا پایان جام ملتهای آسیا انتخاب شود، امیر قلعهنویی را برای این دوره انتخاب کرد. انتخابی که میتواند در زندگی حرفهای قلعه نویی نقش بسزایی داشته باشد و کم کاری تجربه تلخ سالهای پیش خود را جبران کند.
بیشتر بخوانید: تاریخچه باشگاه استقلال تهران
اظهارات قلعهنویی در پایان دیدار گلگهر و استقلال در نیمه نهایی جام حذفی یکی از جنجالیترین و البته بحثبرانگیزترین اظهارات او در طول زندگیاش بوده است. آقای قلعهنویی در این گفتوگویی که با خبرنگار صداوسیما داشته گفت: «در این چهل سال تنها چیزی که نبوده عدالت است فقط ظلم بوده و ظلم بوده و ظلم. نمونه بازرش را در فوتبال میتوانید ببینید.» البته پس از این اظهارات او در توضیحی درباره این گفته خود اظهار کرد که «متاسفانه از صحبتهای من سوءبرداشت شده است. حرفهای من مربوط به حوزه ورزش و فوتبال بود. من در ابتدا هم گفتم چهل سال پیش از زمانیکه کاپیتان تیم ملی جوانان ایران بودم به من ظلم شد و از تیم خط خوردم و هنوز هم معتقدم در این سالها ظلم بسیاری به من شده است.»
قلعهنویی پیشتر هم در سال ۱۳۹۲ طی انتقاد از کیفیت توپهای تیم با واکنش علیرضا علیپور، دبیر ستاد رسیدگی به تخلفات فوتبال روبهرو شد. علیپور روی خط تلویزیون خطاب به قلعه نویی گفت: «اشکال ایشان به توپ فنی است که باید در چارچوب خودش رعایت شود. این برند اسپانسر استقلال و پرسپولیس است و به همین خاطر باید با مدیرعامل باشگاه صحبت شود. تا جایی که نظر فنی بود، کاری نداریم. سازمان لیگ یک کارگروه تشکیل داده و نامه مکتوب به باشگاهها زده است که نظرشان را درباره توپها بدهند. از این جهت وارد صحبتهای قلعهنویی شدیم که ایشان بعد از اظهار نظر درباره کیفیت توپها گفتند اگر مسئله توپها را دنبال کنید به مافیا و دلالی میرسیم.
او یک روز بعد هم سازمان لیگ را متهم کرد و گفت بعضیها تا زمانی کت و شلوار و عسل میگرفتند، کاری به افراد نداشتند، ولی بعد از اینکه اینها قطع شد، ماجرای منشوری شدن هم شروع شد. این صحبتها غیر حرفهای بود. به همین خاطر از قلعهنویی و فتحالله زاده خواستیم با توجه به اینکه مغایر رفتار حرفهای است، مستندات خود را اعلام کنند و ما هم پیگیری میکنیم تا هر کسی ارتباط خاص یا «بده بستان» دارد، با وی برخورد کنیم.»
قلعه نویی نیز در پاسخ به اظهارات علیپور گفت: «هشت سال است ادبیات "بگم بگم " در مملکت رایج شده و حالا آقایان مرتباً میگویند تا بازی با بوریرام صحبتی نمیکنیم و بعد از بازی افشاگری میکنیم. برخی از این آقایان دشمن قسم خورده من هستند که اگر کوچکترین مشکلی از من میدیدند نابودم میکردند. اگر کوچکترین آتویی داشتند من را رسوای عالم میکردند. ما گفتیم توپ ایراد دارد و بحث فنی را مطرح کردیم. چرا باید اینطور شلوغ بازی درآورند. من بهطور حتم در هر جایی که بخواهند پاسخگوی سؤالات آقایان خواهم بود و زیر بار زور نمیروم.».