رویداد۲۴ نازنین احمدی: آداب پذیرایی از مهمان و مهمان نوازی همواره یکی از خصیصه‌های مهم و زبانزد عام و خاص در بین اقوام ایران زمین بوده است. با رواج زندگی مدرن امروزی، ممکن است این رفتارها را کمتر از گذشته شاهد باشیم با این حال، این ویژگی همواره در مراسم‌های مختلف دیده می‌شود.
به گزارش رویداد۲۴ منظور از پذیرایی از مهمان‌ها، تدارک دیدن یک سری شرایط برای فراهم کردن رفاه آنهاست. این کار می‌تواند به شیوه‌های مختلفی انجام شود که به عنوان مثال می‌توان به پذیرایی با غذا، شیرینی و نوشیدنی اشاره کرد.
از آنجایی که این خصلت در بین مردم ما به واسطه دید و بازدیدها و فرهنگ‌مان در گذشته و اکنون بسیار انجام می‌شود، شما می‌بایست یکسری آداب پذیرایی از مهمان‌ها را در نظر داشته باشید. در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی آنها بپردازیم.
با رعایت آداب پذیرایی از مهمان، می‌توان به بهترین شیوه ممکن حسن نیت و صمیمیت را نشان داد. اهمیت پذیرایی از این دسته از افراد می‌تواند به دلایل زیر مهم باشد:
دین اسلام، مهمان را وسیله‌ای برای رضایت و خشنودی خدا می‌داند و آن را مایه برکت در منزل میزبان درنظر گرفته است. در این راستا حضرت علی (ع) می‌فرمایند: مهمان راهنمایی برای مسیر بهشت است. هرکس حرمت مهمان را گرامی ندارد، پیرو من نیست.
از دید فردی باید گفت مهمان نوازی می‌تواند نمودی از فضیلت روح انسان‌ها در پیوند با یکدیگر باشد.
از دید اجتماعی، پذیرایی از مهمان جلوه‌ای از فتوت، جوانمردی و وسیله‌ای برای نزدیکی انسان‌ها در روابط شخصی‌شان است.
در جامعه امروزی مهمان نوازی علاوه بر آنکه از دید فرهنگی نیز توصیه شده است، به عنوان یک نوع سرگرمی و یا با اهداف تجاری نیز انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: غذاهای رنگین شام ایرانی و سفره‌های خالی مردم!
حال که تا حد بسیار خوبی با آداب پذیرایی از مهمان‌ها آشنا شدیم، لازم است نمونه‌های عملی آن را نیز در این بخش ذکر کنیم که عبارتند از:
اولین و مهم‌ترین بخشی که باید در پذیرایی از مهمان به آن توجه کنید، نحوه دعوت کردن این دسته از افراد است. برای پذیرایی افرادی که با آنها در رابطه هستید، لازم است در ابتدا مکان، زمان و تاریخ مهمانی را به صورت مستقیم و روشن مشخص کنید. نکته دیگری که باید به میهمان متذکر شوید، تم و شرایط برگزاری آن است که می‌تواند برای هدف خاص یا به صورت عمومی برای پذیرایی جمعی از اقوام انجام گیرد.
استقبال و احوال پرستی، یک بخش بسیار مهم آداب پذیرایی از مهمان است که می‌توانید آن را به شیوه‌های زیر انجام دهید:
پس از حضور مهمان، درب را با یک فاصله زمانی کوتاه گشاده و احوال پرسی اولیه را به صورت خلاصه با وارد کردن مهمان به فضای منزل انجام دهید.
پس از استقرار مهمان در منزل، احوال پرسی را کامل کنید.
اولین برخورد برای استقبال از مهمان مهم است و بایستی آن را با چهره‌ای گشاده و خندان انجام دهید.
برای استقبال اولیه، میزبان باید در کنار ایستاده و راه را برای ورود مهمان باز کند.
اگر مهمان اولین بار است که به منزل وارد می‌شود، میزبان محل پذیرایی آقایان و خانم‌ها را به طور جداگانه نشان دهد.
در صورتی که درب منزل شما برای ورود بخش مردانه و زنانه تفکیک نشده است، بهتر است احوالپرسی از آقایان در بخش ورودی و پذیرایی از بانوان در بخش جلوتر انجام گردد.
اگر مهمان به سرویس بهداشتی نیاز دارد، می‌بایست ایشان را در خانه راهنمایی کنید.
ممکن است مهمان در ورود به اتاق، از محل نشستن خود مطمئن نباشد. میزبان می‌بایست در این بخش پس از آنکه مهمان در ابتدا وارد شد، محل نشستن او را با تعارف نشان دهد.
این مورد به ویژه برای مراسم‌هایی که شامل دعوت از چندین فرد می‌شوند، مهم خواهد بود. برای این کار، می‌بایست یک لیست از افرادی که قصد حضور در مهمانی را دارند، تعیین کرده و ظرفیت مکانی، مواد غذایی و برنامه مهمانی را مشخص کنید. درنظر گرفتن تدابیر لازم برای برنامه مهمانی می‌تواند استرس را کمتر و سهولت پذیرایی را برای شما بیشتر نماید.
مور دیگری که باید در بخش آداب پذیرایی از مهمان به آن توجه کرد، فضاسازی مناسب برای مهمانی است. فضای و مکان میزبانی باید به صورت مناسب چیده شده باشند که در این بخش می‌توان به چند نکته مهم اشاره کرد که عبارتند از:
فضای منزل را برای مهمان آماده کنید. اقدامات اولیه برای این کار، پاکسازی و مرتب کردن منزل آن است. همچنین شما می‌توانید برای باطراوت کردن دکوراسیون منزل، از چند شاخه گل، رومیزی و غیره استفاده کنید.
در صورتی که بخشی از مهمانان، بچه‌های خردسال هستند، فضایی جداگانه مانند یک میز را برای آنها درنظر بگیرید.
با توجه به اصول میزبانی، بهتر است مردان و زنان در اتاق جداگانه مورد پذیرایی قرار گیرند. در صورتی که مهمانی خانوادگی است، می‌توانید فضای بین مردان و زنان را در ۲ سمت تقسیم کنید.
برای راحتی میزبان، از مبلمان مناسب استفاده کنید که شامل میز و صندلی راحتی یا پشتی و تکیه گاه مناسب خواهند بود.
در هنگام میزبانی بهتر است از امکانات منزل خود برای رفاه بیشتر مهمانان استفاده کنید. در فصل زمستان از دمای مناسب خانه و در فصل تابستان از خنک بودن هوا در اتاق اطمینان حاصل کنید.
در صورتی که مهمان نسبت به شیء یا وسیله‌ای حساسیت دارد، محیط را از وجود آن پاک نمایید.
نکته دیگر از آداب پذیرایی از مهمان آن است که اگر مهمان با فرزندان خردسال خود حضور می‌یابد، می‌بایست وسایل مهم و خطرناک، گران قیمت و کالاهایی که به راحتی گم می‌شوند را از دسترس آنها خارج کنید.
همچنین در مورد آداب پذیرایی از مهمان‌ها نیز می‌توان به چند نکته مهم زیر اشاره کرد که عبارتند از:
با توجه به نوع مهمانی، دوستانه، خانوادگی، رسمی و غیره، می‌توانید از مواد پذیرایی مختلفی استفاده کنید.
اگر مهمانی شما رسمی باشد، پذیرایی با چای و شیرینی گزینه ایده‌آلی خواهد بود.
اگر مهمانی شما غیر رسمی است، می‌توانید از شربت، کیک، چای و آجیل برای پذیرایی نیز اقدام کنید.
در صورتی که از سلیقه مهمان به خصوص در اوقات گرم سال مطمئن نیستید، از مهمان برای نوع نوشیدنی او سوالاتی را بپرسید.
حتما یک فاصله زمانی را بعد از اتمام پذیرایی اولیه با زمان ناهار یا شام درنظر بگیرید. این فاصله زمانی می‌تواند 30 دقیقه تا 1:30 ساعت باشد.
در هنگام پذیرایی در زمان غذاخوری، از ظروف مناسب با توجه به سن و سال مهمانان استفاده کنید.
در صورتی که تعداد میهمانان بیشتر باشد، می‌توانید محل غذا خوری کودکان را جداگانه در میزی دیگر منتقل کنید.
در چیدن وسایل پذیرایی، حتما از چنگال و چاقو برای برش گوشت استفاده کنید. به طور معمول، چنگال و دستمال در سمت چپ هر بشقاب قرار می‌گیرد.
شما می‌توانید در کنار سرو غذای اصلی، از سالاد، ترشی، ماست و نوشیدنی نیز برای مهمانان خود استفاده کنید.
برای زیباتر شدن فضای میزبانی، می‌توانید نسبت به تزئین ظروف میوه، غذا یا سالاد اقدام کنید.
آشنایی با آداب پذیرایی از نگاه دین اسلام
همچنین برخی از نکاتی که از دیدگاه اسلام برای آداب پذیرایی از مهمان ذکر شده است، می‌توان گفت:
سلام و احوال پرسی: در دین اسلام بر سلام و احوال پرسی تاکید بسیاری شده است.
تهیه و فراهم کردن بهترین غذا: در قرآن کریم، پذیرایی از مهمان با فاصله زمانی اندک بسیار مهم تلقی شده است.
تکریم مهمان: احترام قائل شدن برای کسانی که به عنوان مهمان شما وارد شده‌اند، نکته مهم دیگری است که بر آن تاکید شده است. حضرت علی (ع) در این رابطه می‌فرمایند: مهمان خود را اکرام کن، هرچند حقیر و کوچک باشد.
جلوگیری از اسراف: یکی از مواردی که در جامعه ما، به خصوص در مراسم‌ها کمتر به آن توجه می‌شود، اسراف مواد غذایی است. این عمل ممکن است ناخواسته و حتی به خاطر چشم و هم چشمی و ریاکاری با ولخرجی همراه باشد. بسیار مهم است تا اطعام برای هر فرد به اندازه سرو شده و کم و زیاد نباشد.
مقدم داشتن مهمان: در پذیرایی و میزبانی از مهمان، بهتر است همواره ایشان را مقدم بدارید. همچنین در روایت‌ها آمده است که میزبان می‌بایست قبل از غذا خوردن شروع به این کار کرده و پس از اتمام غذای مهمان، از غذا خوردن دست بکشد.
بدرقه کردن: پیامبر اکرم (ص) در این رابطه می‌فرمایند: از حقوق مهمان بر شما است که تا آستانه در او را بدرقه کنید.