رویداد۲۴ طرفداران تیم‌های پرسپولیس و استقلال پس از دیدار دربی برگشت این دو تیم نسبت به قضاوت پیام حیدری انتقاداتی را مطرح کردند. پیام حیدری در دقیقه ۵ دیدار تیم‌های پرسپولیس و استقلال با عبور از صحنه برخورد توپ به دست گولسیانی - درون محوطه ۱۸ قدم پرسپولیس - یکی از بحث‌برانگیزترین صحنه‌های داوری این فصل لیگ برتر را رقم زد.
اظهار نظر اخیر علیرضا فغانی در رابطه با این صحنه موجب شد تا اهالی فوتبال بار دیگر افسوس نداشتن سیستم VAR را خورده و بر این باور باشند که اگر VAR داشتیم شاید اتفاقات دیگری در صدر جدول رخ داده و رنگ پیراهن تغییر می‌کرد.
به همین بهانه پای صحبت سه تن از کارشناسان داوری از نسل‌های جدید و قدیم نشستیم با طرح این پرسش که بود و نبود VAR در فوتبالمان – به ویژه در 3 هفته حساس پایانی – تأثیرگذار است یا خیر!
علی میرزابیگی: VAR دل داور را قرص میکند
علی میرزابیگی کارشناس نسل جدید داوری فوتبال کشورمان در گفتگو با خبر ورزشی، درباره دلیل ابداع سیستم VAR اظهار داشت: VAR ماهیت خاص خودش را دارد. این سیستم در ۴ تصمیم مهم داوری کمک مهمی‌به داوران انجام می‌دهد. پنالتی هست یا نیست، توپ از خط رد شده یا نشده، اخراج مستقیم درست بوده یا نبوده و اینکه گاهی به بازیکنی اخطار داده می‌شود اما VAR مشخص میکند که یک بازیکن دیگری باید اخطار می‌گرفته. این چهار وظیفه اصلی VAR است. با توجه به ماهیتی VAR وقتی چنین سیستمی باشد داور با دلِ قُرص وارد زمین می‌شود و می‌داند اگر در صحنه ای شک کرد VAR هست تا دوباره آن را اصلاح کند.
شاید حیدری هند گولسیانی را دیده ولی...
کارشناس داوری فوتبال کشورمان اضافه کرد: ممکن است پیام حیدری هم هند گولسیانی را دیده ولی عصب به عضله دستش دستور نداده که سوت را بالا بیاورد و بزند. وقتی چنین صحنه ای رد شود دیگر از دست داور خارج است اما VAR این فرصت دوباره را در اختیارش قرار می‌دهد.
VAR قطعاً تا الان رنگ تیم صدرنشین را تغییر می‌داد
میرزابیگی در واکنش به این سوال که آیا معتقدید VAR در تعیین رنگ پیراهن قهرمان این فصل تاثیر دارد یا خیر توضیح داد: قطعاً تا همین حالا هم تاثیرش را گذاشته است. اصلاً این طور نیست که فکر کنید اشتباهات تاثیرگذار نبوده. برای نمونه تیم مس رفسنجان از نبودن VAR بیشترین ضرر را از داوری دیده است.
وی ادامه داد: قطعاً VAR در نتایج سه تیم بالای جدول در تعیین قهرمان تاثیرگذار است. برای نمونه در بازی سپاهان مقابل تراکتور و سپس ملوان داوران دو پنالتی محرز این تیم را نگرفتند و حتی در شرایطی که بازیکن سپاهان را در دیدار با ملوان زدند و مصدومش کردند داور سیمولیشن تشخیص داد! شبیه سازی زمانی است که اصلاً برخوردی بین مدافع و بازیکن حمله کننده وجود نداشته باشد. نه تنها برای سپاهان پنالتی نگرفتند بلکه به بازیکن این تیم اخطار هم دادند. اگر این ۶ امتیاز به جمع امتیازات سپاهان اضافه می‌شد الان صدر جدول چه رنگی بود!
غلامعلی همیراد: اول باید برای VAR فرهنگ‌سازی کنیم
غلامعلی همیراد - کارشناس داوری فوتبال کشورمان - در ارتباط با همین موضوع اظهار داشت: موضوع بودن و نبودن VAR در فوتبال ایران مثل زمانی است که شما به داروخانه بروید و بابت نداشتن دارو بر سر فروشنده داروخانه فریاد بکشید! درحالیکه وقتی کارخانه داروسازی در تهیه و توزیع دارو کوتاهی کرده، دیگر فروشنده دارو مقصر نیست. ابتدا باید درباره VAR فرهنگ سازی کنیم و بعد در این باره حرف بزنیم. مادامی‌که فرهنگ سازی درستی در رابطه با استفاده از VAR وجود نداشته باشد ما هزار بار هم در این باره حرف بزنیم فایده‌ای ندارد.
بدون داشتن شعور، استفاده از VAR 2 ریال نمی‌ارزد!
کارشناس داوری فوتبال کشورمان اضافه کرد: همین گوشی موبایل که در دست من و شماست بیش از هزار کار مختلف انجام می‌دهد اما ما تنها چهار و پنج کار بیشتر با آن انجام نمی‌دهیم چون خیلی از ما گوشی‌های آنچنانی را برای پُز دادن در دست میگیریم. اگر برای پُز دادن است برویم صدها میلیارد خرج کنیم و VAR را به ایران بیاوریم اما آیا شعور استفاده از VAR را داریم؟ مادامی‌که ما در این باره فرهنگ سازی نکنیم VAR ۲ ریال هم ارزش ندارد.
بیشتربخوانید: دربی، همه چیز لیگ را عوض کرد!
داوران هم طرفدار آبی و قرمز یا زرد و تراکتور هستند، بالاخره انسانند
همیراد در ادامه این بحث گفت: من تا آخر پای این حرفم می‌ایستم. خیلی از داوران فوتبال ما طرفدار یک تیم خاص هستند و این جزئی از طبیعت انسان است. این موضوع فقط شامل حال داوران سطح یک نیست و از درجات پایین تا بالا وجود دارد. این در خون آنهاست حتی داوری که با درجه ۳ برای قضاوت یک بازی حضور پیدا میکند هم طرفدار یکی از تیم‌های استقلال، پرسپولیس یا سپاهان و تراکتور است. بعد همین فرد رشد میکند و در نهایت تبدیل به یک داور بین المللی می‌شود و هرگز این طرفداری از آن جدا نمی‌شود.
وی در توضیح عملکرد VAR گفت: VAR به داور کمک میکند تا به جای اینکه سه جفت چشم بازی را ببیند 30 دوربین به طور کامل زوایای مختلف مسابقه را زیر نظر بگیرد اما متاسفانه ما فرهنگ ما پذیرش VARرا نداریم.
نوذر رودنیل: استفاده از VAR یعنی فاجعه!
نوذر رودنیل کارشناس داوری فوتبال کشورمان در گفتگو با خبر ورزشی، در ارتباط با موضوع تاثیر استفاده از VAR در مسابقات لیگ برتر اظهار داشت: من کلا با VAR مخالفت بودم و هنوزم مخالفم. دلیلش این است که VAR از دانش داوری را از بین می‌برد و او را تضعیف میکند. داوری که با VAR برای قضاوت به میدان می‌رود تمرکزش را از دست می‌دهد و فکر میکند اگر صحنه ای از دستم در رفت VAR هست و این فاجعه است.
VAR فینال جام جهانی را از فغانی گرفت!
وی افزود: تصمیم علیرضا فغانی در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر کاملاً درست بود ولی همین VAR او را از رسیدن به سوت فینال جام جهانی دور کرد. وقتی او و تیمش به ایران برگشتند من با منصوری (کمک فغانی) صحبت کردم که به من گفت؛ در گوشی به علیرضا گفتم تصمیمت را عوض نکن، تصمیم تو درست بود اما علیرضا گفت VAR صدایش زده. بعد می‌رود VAR را نگاه میکند. کسی که سر داور بازی بود VAR را نگاه میکند و تصمیم علیرضا تایید می‌شود. آقای کولینا(رییس کمیته داوران فیفا) هم تصمیم علیرضا را پذیرفته اما متاسفانه آن چند داور که در اتاقک VAR نشسته بودند همگی جوان بودند و بی تجربه! کسی که در اتاق VAR می‌نشیند باید تجربه اش به مراتب از داور وسط بیشتر باشد. داور ۲۶ ساله استرالیایی کجا قضاوت‌های آنچنانی کرده که در این باره تصمیم بگیرد!
رود نیل اضافه کرد: منصوری به من گفت که داوران اتاق VAR به ما اعلام کردند نظرشان ۵۰-۵۰ است که متاسفانه فغانی ۵۰ منفی را در نظر می‌گیرد و می‌رود پنالتی می‌گیرد. همین باعث شد امتیاز منفی بگیرد و در شرایطی که صددرصد برای فینال جام جهانی انتخاب شده بود این مسابقه را از دست بدهد و به کشورش برگردد. آقای کولینا هم به شدت از این تصمیم عصبانی شد و تمام افراد اتاق VAR را به خانه‌هایشان برگرداند.
پشت این سیستم مافیا هم هست
کارشناس داوری فوتبال کشورمان گفت: پشت VAR مافیا وجود دارد. نمونه‌اش فینال جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه! کرواسی و فرانسه به فینال رسیدند و یک داور آرژانتینی در آن بازی سوت میزد. خطای ۱۰۰% پنالتی به سود کرواسی گرفته نشد. داور آرژانتینی 9 دقیقه وقت بازی را نگه داشت و در نهایت به او گفتند چرا کشوری با ۳ میلیون جمعیت قهرمان جهان شود! بلکه یک کشور ابرقدرت مثل فرانسه باید در دنیا جام را بالای سر ببرد. این ذات مافیای پشت پرده فوتبال در دنیاست.
چرا VAR، یکباره رُبات را به زمین بفرستید!
وی ادامه داد: علاوه بر این مافیابازی‌ها، با وجود VAR داوران به دنبال دانش، تمرین و مطالعه نمی‌روند بلکه پیش خودشان می‌گویند VAR هست! اگر این طور است به جای داور ربات به میدان بفرستید. برای همین داوران سه اصل بازیخوانی، جایگیری و تصمیم گیری را ندارند.
VAR تایم مسابقات را دو برابر میکند!
رود نیل خاطرنشان کرد: حالا فرض را بر این میگیریم که VAR به ایران وارد شد. در حالیکه زیرساخت‌های این کار بسیار بسیار سخت است. VAR چیزی نیست که آن را در جیب بگذاریم و به هر استادیومی‌ببریم. اما اگر در یک استادیوم داشته باشیم بقیه هم می‌خواهعند. حتی در لیگ یک تا سه هم درخواست می‌کنند. با این حال اگر همه جا هم داشتیم، آیا این فرهنگ را داریم که بابت هر اتفاقی سراغ VAR نرویم؟ چون در این صورت فوتبال ۹۰ دقیقه ای به فوتبال ۳ساعته تبدیل می‌شود!
اگر VAR بیاید نباید طرفدارانه پای آن بنشینند!
داور قدیمی‌فوتبال کشورمان تاکید کرد: باز هم می‌گویم که با VAR مخالفم اما اگر هم قرار شد روزی بیاید باید دست مافیا از داوری کوتاه شود. این که من طرفدار فلانی هستم یا از فلان تیم خوشم می‌آید ممکن است در تصمیمات داوران اثرگذار باشد. چون به هر حال آنها هم انسان هستند و ممکن است در یک صحنه رویشان را برگردانند و نگاه نکنند! باید بگذاریم فوتبال با همان زیبایی‌ها و شرایط طبیعی خود پیش برود.