رویداد۲۴ یاسر مختاری: سقط جنین عمدی یا القایی یک از انواع سقط جنین است که فرد باردار به صورت خود خواسته از طریق عمل جراحی یا مصرف دارو(شیمایی یا گیاهی) اقدام به ختم بارداری خود میکند.
سقط القایی که عمدتا خودخواسته بوده شامل قانونی و غیرقانونی یا ایمن و غیرایمن است.
این نوع از سقط جنین از طریق جراحی یا کورتاژ صورت میگیرد که به معنای خارج کردن بافت ایجاد شده در رحم مادر است که به بارداری خاتمه میدهد. روشهای متعددی برای این نوع از سقط جنین وجود دارد که برخی از آنها ساکشن یا آسپیراسیون و وکیوم، دیلاتاسیون و تخلیه یا D&E و دیلاتاسیون و کورتاژ یا D&C است.
معمولا در روش قانونی سقط جنین ایمن سقط جنین که در سه ماهه دوم و سوم بارداری از طریق دارو انجام میشود که موجب زایمان زودرس میشود در این روش برای پیشگیری از عوارض ، دهانه رحم به آرامی و گشوده شده و از دارو استفاده میکنند.
داروهای وریدی نیز دیگر داروهایی هستند که در روش سقط القایی برای انقباض رحم مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله رایجترین این داروها اکسی توسین است.
سقط جنین در ایران براساس ماده ۶۲۳ قانون مجازات اسلامی غیرقانونی است و برای آن مجازات تعیین شده است. با اینحال در همه این سالها سقط جنین به صورت غیرقانونی انجام میشده است. همین غیرقانونی بودن موجب سو استفاده از زنان باردار و افزایش خطرات سقط جنین شده است. با اینحال این قانون نتوانسته است روند سقط جنین را متوقف کند. حتی در مواردی که جنین یا مادر دارای بیماریهای مشمول سقط جنین باشد، پزشکی قانونی به سختی مجوز این کار را صادر میکند. یکی از اقداماتی که زیر نظر برخی ماماها انجام میشود، پاره کردن کیسه آب برای تسهیل روند اخذ مجوز از پزشکی قانونی برای سقط جنین عمدی است. به هر حال همه این روشها خطراتی دارد که نباید بدون تحقیق از پزشک به دنبال آن رفت.
سقط جنین عمدی غیر ایمن عمدتا غیر قانونی است و بر اساس تعریفی که سازمان جهانی بهداشت از آن ارائه داده است پایان دادن به بارداری توسط فرد یا افرادی که فاقد مهارت و تخصص لازم بوده و این عمل را در محیطهای غیر بهداشتی با داروهای غیر تأیید شده و ابزارهایی انجام میشود که فاقد استانداردهای لازم است. این نوع سقط جنینها که از آنها به سقطهای جنین جنایی یا زیر پلهای نیز گفته میشود عمدتا توسط افرادی مورد استفاده قرار میگیرد که بارداریهای ناخواسته داشته و عمدتا از توانایی اقتصادی پایینی برخوردار هستند.
در این روش سقط جنین عمدی، گاهی بخشی از عمل سقط جنین در توسط افرادی غیرمتخصص با روشهای خطرناک و نا ایمن انجام شده و در ادامه عمل سقط جنین در مراکز بهداشتی انجام میگیرد. این روش بدین گونه است که افراد با دستکاری و دخالتهای خطرناک تهاجمی بر روی رحم موجب خونریزی در رحم شده و زن باردار با داشتن علامت خونریزی به مراکز بهداشتی مراجعه میکنند.
بیشتر بخوانید: سقط جنین خود به خودی و علت آن
دستکاری واژن به وسیله وارد کردن سوندهای پزشکی و تزریق الکل، سرم نمکی و یا سایر محلولها به رحم، وارد کردن اجسام خارجی از جمله این روشها هستند.
خوردن مواد خوراکی یا تزریق برخی آمپولها با ترکیبات خطرناک همچون نمکهایی حاوی املاح فلز، محلولهای شستشو و پاک کننده، محلولهای حاوی فسفر، سرب، هورمونها، قرصهای پرمنگنات پتاسیم ، ترکیبهای گیاهی نیز از جمله اقدامات خطرناک در سقطهای القایی یا غیر ایمن است.
همچنین ضربه زدن به شکم زن باردار، ماساژهای شدید و غیر اصولی شکم، پرش از نقطه مرتفع، خودزنی نیز از دیگر روشهای روشهای سقط جنین القایی است.
خونریزیهای نامنظم تا دو هفته اول پس از سقط جنین از جمله عوارض آن است که افراد نباید تا هفته اول از تامپتون استفاده نکند.
اسپاسم و گرفتگی عضلات مانند آنچه در دوران قاعدگی وجود دارد تا زمانی که اندازه رحم به حالت طبیعی خود بازگردد از چند ساعت تا چند روز تداوم خواهد داشت.
به گزارش رویداد۲۴ همچون دیگر سقط جنینها تأثیرات عاطفی و روانی نیز در سقط جنین القایی وجود دارد که این موضوع عمدتا بین دو تا سه هفته ادامه ادامه دارد.
دستکاری واژن و رحم ممکن است موجب آسیب وارد آوردن به رحم و سوراخ شدن آن شود ،استفاده از وسایل غیر استاندارد و غیر بهداشتی علاوه بر ایجاد زخم و آسیب به رحم میتواند موجب خونریزی زیاد، عفونت و در نهایت مرگ زن بارداری باشد که سقط جنین کرده است.
از سوی دیگر وارد کردن ترکیبات مواد شوینده به رحم میتواند آسیبهای جدی را به کلیه، قلب و دیگر ارگانهای حیاتی زنان به بار آورد که در نهایت موجب مرگ آنها میشود.
مواردی از جمله سقط جنین ناقص، خونریزی، عفونت، سندروم آشرمن، سقط مکرر، افسردگی و اضطراب از جمله عوارض سقط جنین با قرص هستند.
گفته میشود نزدیک 5 میلیون زن سالیانه در سراسر جهان به دلیل عوارض ناشی از سقط جنینهای عمدیی در بیمارستانها بستری و کارهای درمانی که میزان چشمگیری از آنها افرادی هستند که در نتیجه عوارض ناشی از سقط جنین نا ایمن کارشان به بیمارستان کشیده شده است.
بر اساس آمار نهادهای بینالمللی حدود 13 درصد از مرگ و میر مادران به دلیل سقط جنین عمدی و نا ایمن جان خود را از دست میدهند که معادل 48 هزار مرگ در سال است.
از سوی دیگر 1.6 درصد از خانمهای سقط جنین کرده به وسیله سقط نا ایمن دچار نارسایی کلیه، 3 درصد دچار خونریزیهای شدید،44.2 درصد خونریزیهای متوسط، 5.1 درصد عفونتهای شدید، 24 درصد عفونتهای غیرشدید، 5.5 درصد ضربه غیر شدید، 38.1 درصد کم خونی در این زنان مشاهده میشود.
همانگونه که در بالا گفته شد درصد قابل توجهی از افراد دچار عفونت میشوند چرا که شرایط و ابزارهای مورد استفاده، غیر بهداشتی بوده و در برخی از افراد نیز بقایای بارداری باقی میماند، چنانچه این عفونت به صورت کامل درمان نشود علاه بر عفونت عمومی بدن موجب شُک سپتیک و در نتیجه اختلال و نارسایی در ارگانهای حیاتی بدن، اختلالات انعقادی و ناباروری میشود.
همچنین به دلیل عدم تخصص و مهارت در وارد کردن جسم خارجی به دستگاه تناسلی علاوه بر آسیب به اندام جنسی امکان سوراخ شدن رحم، لولههای رحمی، تخمدانها، رودهها، مثانه و سایر امحای شکمی وجود دارد. در واقع از جمله تبعات سقط جنین القایی و عمدی میتواند کاهش توان باروری و حتی ناباروری به دلیل آسیب به تخمدانها، رحم و لولههای رحمی است.
از سوی دیگر در صورتی که سقط جنین ناقص یا ناموفق باشد امکان دارد جنین زنده مانده و یک کودک معلول همراه با بیماریهای مختلف متولد شود.
سقط جنین عمدی موجب ضعیف شدن دهانه رحم شده و این موضوع خطر زایمان زودرس را در بارداری آتی بالا میبرد. مطالعات نشان میدهند یک سقط جنین عمدی، خطر زایمان زودرس بارداری آتی را 25 تا 27 درصد بالا میبرد. زنانی که سابقه سقط جنین عمدی داشتهاند بیش از دو برابر افرادی که سق جنین ندارند امکا زایمان زودرس در کمتر از 26 هفته بارداری دارند.
همچنین برخی از مطالعات نشان میدهند که سقط جنین عمدی خطر ابتلا به برخیا سرطانها از جمله سرطان سینه تا 13 درصد بالا میبرد.
ریسک ابتلا به التهاب لگن تا افراد سقط جنین کرده تا 24 درصد افزایش پیدا میکند، عفونت التهاب لگن عواقبی همچون بارداری خارج رحمی، تشکیل آبسه و درد مزمن لگن در پی دارد.
از سوی دیگر تاثیر سقط جنین بر سلامت جنسی هم وجود دارد که از جمله آنها میتوان به افزایش خشکی واژینال، کاهش میل جنسی، عدم توانایی در رسیدن به ارگاسم و دخول دردناک اشاره کرد.