رویداد۲۴ صبا رضایی- بازار کامپیوتر این روز‌ها شرایط بحرانی را می‌گذراند. مشتری در بازار نیست، اگر هم باشد کالا‌های مورد نیاز بازار به سختی وارد کشور می‌شوند. ارز وارداتی به واردکنندگان تخصیص نمی‌یابد. دولت سیزدهم نه تنها قیمت کالا‌ها را کنترل نکرده و به واردکنندگان کمکی نکرده است، بلکه واردات لپ‌تاپ استوک را که مردم هم قدرت خرید آن را دارند، ممنوع کرده است.
طی سال‌های گذشته قیمت لپ‌تاپ رشد شدیدی داشته است. اکونومیست دوسال گذشته اعلام کرده بود که ایران گران‌ترین کشور برای خریداری لپ‌تاپ است. حال این شرایط اوضاع فعالان بازار کامپیوتر را نیز با مشکل مواجه کرده است. مشکلات واردات کالا، مالیات بالای مغازه‌ها، اجاره بهایی که بسیار گران‌تر شده و کاهش چشمگیر تقاضا، گردابی از مشکلات ایجاد کرده که مشخص نیست بازار کامپیوتر را تا چه حد دچار مشکلات می‌کند.
«مردم قدرت خرید کامپیوتر را ندارند و این روز‌ها بازار تعمیرات بسیار داغ است، اما از خریدار در بازار کامپیوتر خبری نیست.»
رضا پاک‌ضمیر، رئیس هیات مدیره مرکز کامپیوتر ایران با بیان این مطلب به اقتصاد ۲۴ گفت: اوضاع بازار کامپیوتر بسیار بد است. اوضاع بازار به حدی خراب است که در ۱۵ سال اخیر هرگز چنین شرایطی نداشته ایم. از اواخر سال گذشته تاکنون فروش بسیار کم بوده و شرایط واردات نیز نابسامان است.
وی افزود: در سال‌های گذشته به طور مقطعی ممکن بود اوضاع بازار خراب شود، اما هرگز شرایط به این بدی نبوده است. مشتری نیست و کالا‌ها فروشی ندارند. با این شرایط تورم، حقوقِ اندک و قدرت خرید کم، کسی دیگر نمی‌تواند کالا‌هایی مانند کامپیوتر و لپ‌تاپ خریداری کند. دیگر لپ‌تاپ یک کالای لاکچری شده است. مردم از عهده مایحتاج اولیه‌شان نیز برنمی‌آیند.
به گفته پاک ضمیر، از آنجایی که محصولات کامپیوتری وارداتی هستند، بنابراین افزایش چشمگیر قیمت ارز بر روی آن تاثیر مستقیم می‌گذارند. اگرچه تورم بر روی تمامی اجناس بازار‌ها و اصناف تاثیر گذاشته است، اما بازار‌هایی که اجناس وارداتی می‌فروشند بیشترین تاثیر را گرفته اند و اجناس وارداتی بیشترین تورم را تجربه کرده اند.
رئیس هیات مدیره مرکز کامپیوتر ایران تصیح کرد: مشکل تنها کمبود تقاضا نیست. کرایه بهای مغازه‌ها افزایش بسیاری داشته و فروشندگان از عهده پرداخت آن برنمی‌آیند. مالیات مغازه‌ها نیز بسیار افزایش یافته است. اجناس قاچاق هم مشکلات دیگری ایجاد کرده است. بعضی اجناس را واردکنندگان اجبارا قاچاقی وارد کشور می‌کنند. قیمت لپ‌تاپ تا ۴ سال قبل ۳ میلیون تومان بود اما اکنون به ۸۰ میلیون تومان رسیده است. برخی شرکت‌های واردکننده و ذی نفع پارتی بازی کرده و کاری کرده‌اند که واردات لپ تاپ استوک ممنوع شود. در صورتی که لپ‌تاپ استوک نیاز کشور است؛ هم مردم قدرت خرید آن را دارند و هم فروشندگان می‌توانند رونقی به کسب و کار خود بدهند.
وی افزود: قیمت لپ تاپ استوک حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد زیر قیمت است. استوک‌ها لپ‌تاپ‌های تعمیراتی نیستند، عمدتا از کانادا و آمریکا وارد کشور می‌شوند و در واقع لپ‌تاپ‌هایی هستند که به دلایلی هرچندوقت یکبار از بازار جمع می‌شوند. بسیاری از این لپ‌تاپ‌ها در ایران موجود نیستند. به طور مثال لپ‌تاپ ضدبوک اچ دی و بسیاری از لپ‌تاپ‌های وایو.
بیشتربخوانید: در خرید لپ‌تاپ به چه نکاتی توجه کنیم؟
تنها تقاضای کم نیست که بازار کامپیوتر را با مشکل مواجه کرده است، واردات آن نیز مشکلاتی دارد. عدم تخصیص ارز مورد نیاز توسط بانک مرکزی موجب شده که واردکنندگان نتوانند لپ‌تاپ وارد کشور کنند مگر شرکت‌هایی که همواره روابط خود را در دستگاه‌های دولتی داشته اند.
حاجی خانی، دیگر عضو هیات مدیره مرکز کامپیوتر ایران در این رابطه به اقتصاد ۲۴ گفت: شرکت‌های واردکننده با پارتی و روابط مناسب دولتی، تخفیف‌های خوبی در ازای واردات لپ تاپ دریافت می‌کنند، اما قیمت کالا را ارزانتر در بازار نمی‌فروشند.
وی افزود: بزرگ‌ترین مشکل در واردات لپ تاپ تخصیص ارز صادراتی است. بانک مرکزی ارز مورد نیاز را به واردکنندگان ارائه نمی‌دهد و همین امر موجب شده که واردات لپ تاپ با مشکل مواجه شود. در این میان گمرک کمترین مشکل را در میان نهاد‌های دولتی برای واردات لپ تاپ ایجاد می‌کند. در حال حاضر، هم واردات لپ تاپ و هم فروش آن با مشکلاتی مواجه شده است. بازار کامپیوتر هرگز شرایطی به این بدی نداشته است.
به گزارش اقتصاد ۲۴ ، دولت سیزدهم شعار‌های بسیاری در رابطه رشد اقتصاد دیجیتال داده بود، اما اوضاع بازار کامپیوتر، موبایل و وضعیت اقتصاد دیجیتال روز به روز بدتر می‌شود.
تنها بازاری که این روز‌ها رونق دارد، بازار فیلترشکن‌ها است! همزمان با رسیدن نرخ دلار بازار آزاد به سقف‌های قیمتی، بخش سخت‌افزاری اقتصاد دیجیتال نیز با شوک‌های قیمتی مواجه شده است.
در بازار لپ تاپ و رایانه این روز‌ها قیمت‌ها نجومی است و صاحبان این کسب و کار‌های مرتبط با فروش سخت‌افزار از رکود شدید به دلیل پایین بودن قدرت خرید مردم می‌گویند.
به باور اغلب فعالان بازار کامپیوتر چه آن‌هایی که لپ تاپ می‌فروختند و چه آن‌هایی که لوازم جانبی و قطعات کامپیوتر عرضه می‌کردند، فروش‌شان نسبت به دو سال گذشته نصف شده است. برخی این رقم را البته کمتر و بعضی به ندرت بیشتر می‌خواندند.
قیمت لپ تاپ در بازار کامپیوتر تهران با یک کف مشخص عرضه می‌شود، ولی سقف آن در هر مغازه‌ای فرق می‌کند و عملا سقفی ندارد. در این بازار «کیس» از ۲۰ میلیون تا ۳۰۰ میلیون عرضه می‌شود و مانیتور بین ۵ میلیون تا ۲۰ میلیون تومان است. در این بازار قیمت «موس» بین ۱۵۰ هزار تومان تا ۵ میلیون تومان است. تفاوت قیمت آن هم به واسطه اینکه موس فروخته شده سیمی هست یا نه. قیمت «کیبورد» هم به واسطه اینکه بی‌سیم هست یا نه قیمتش بین ۸۰۰ هزار تومان تا ۳ میلیون تومان است.
به گزارش اقتصاد ۲۴ ، قیمت لپ تاپ ۱۵ اینچی ایسوس مدل MX۳۳۰ حدود ۳۶ میلیون تومان است. قیمت لپ تاپ ۱۶.۱ اینچی اچ‌پی مدل VICTUS ۱۶-D۰۰۱۹-C در حال حاضر ۵۲ میلیون تومان است. لپ تاپ ۱۳.۶ اینچی اپل مدل MacBook Air-B M۲، ۲۰۲۲ نیز حدود ۶۰ میلیون تومان است. لپ تاپ ۱۵.۶ اینچ ام اس آی مدل Raider GE۶۷ HX ۱۲UHS بیش از ۱۹۶ میلیون تومان است. لپ تاپ ۱۵.۶ اینچی اچ‌پی مدل Pavilion x۳۶۰، ۱۵t-ER۱۰۰-i۷، ۳۲GB ۱SSD Iris Xe حدود ۵۷ میلیون تومان است.
قطعا مردم عادی با اینهمه مشکلات زندگی، تورم مواد غذایی و مایحتاج اولیه، نمی‌توانند چنین پول هایی را برای لپ تاپ بپردازند. حتی اگر چنین تورمی در تامین هزینه‌های اساسی وجود نداشت، باز هم حقوق اندک مردم قدرت خرید کافی به آن‌ها برای خریداری کامپیوتر را نمی‌دهد.