رویداد۲۴ در پی انتشار خبری در رسانههای داخلی به نقل از تارنمای «فیوچر مارکت» دایر بر درآمد ۱۵۰ میلیارد دلاری عربستان سعودی از حج امسال صحت وسقم و چگونگی تحقق چنین رقمی را با سعید لیلاز صاحب نظر اقتصادی در میان گذاشتیم.
لیلاز، اما با قاطعیت گفت این عدد نمیتواند درست باشد و قطعا غلط است و تصریح کرد: به فرض هم که چنین عددی درست باشد – که نیست – باز درآمد با سود تفاوت دارد. کما اینکه خودروسازان ما درآمد یا فروش بالایی دارند، اما زیانده هستند.
استاد تاریخ اقتصاد جمله طعنهآمیز ابوالحسن ابتهاج را یادآور شد که ایرانیان با صفر بیگانهاند و به خاطر همین صفرها را کمتر تحلیل میکنند. شاید هم بدین خاطر باشد که مخترع صفر هندیها هستند و ایرانیها دیرتر با صفر آشنا شدند.
سعید لیلاز با رد ادعای درآمد ۱۵۰ میلیارد دلاری عربستان از حج حداکثر درآمد متصور از حج را یک میلیارد دلار و حداکثر سود را ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون دلار دانست و گفت: در نظر داشته باشید که از یک میلیون نفر که در مراسم حج شرکت میکنند سهم قابل توجهی از آنِ دو کشور هند و پاکستان است در حالی که هر هندی یا هر پاکستانی در حج شاید تنها ۵۰ دلار هزینه کند.
بیشتر بخوانید: مخارج حجاج چگونه از جیب مردم هزینه میشود؟/ راهکار اجباری آمریکا و عراق برای ایران
وی همچنین در مقام مقایسه گفت: ۱۵۰ میلیارد دلار معادل فروش ۱۴ میلیون بشکه نفت در روز است! لیلاز در پایان گفت از عادات دیگر ما (غیر از بیگانگی با صفر) این است که ارقام دیگران را زیادتر و آنچه را که مربوط به اعداد خودمان است کمتر جلوه میدهیم هر چند در این فقره مبنای گزارش تارنمای «Future Market Insights» بوده و شاید در برگردان مطلب اشتباه کرده باشند و میلیارد نبوده و میلیون بوده باشد.
در گزارشی که ایسنا منتشر کرده آمده است: «دولت عربستان سعودی زیرساختهای جدیدی در حوزه گردشگری و سفرهای زیارتی ارائه کرده که این کشور محافظهکار را به مقصدی متنوع برای گردشگران مذهبی و غیرمذهبی تبدیل کرده است و حالا وبسایت «Future Market Insights» پیشبینی کرده که بازار حج عربستان سعودی با رشد سالانه هفت درصدی به درآمد ۳۵۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۳۲ میلادی خواهد رسید.
هنوز درآمد عربستان از حج امسال به صورت رسمی اعلام نشده، اما گفته شده در حج ۲۰۲۳ که بزرگترین حج از زمان همهگیری کرونا تاکنون بوده است، یک میلیون و ۸۰۰ هزار زائر عازم این سفر مذهبی شدهاند. برآوردهای مالی از حج سال ۲۰۲۲، که حدود یک میلیون نفر در مناسک آن سال شرکت کرده بودند، ۱۵۰ میلیارد دلار بود.»