رویداد۲۴ ۴ اردیبهشت بود که با اعلام وزیر اقتصاد، ثبت‌نام دریافت صندوق‌های قابل معامله در بورس برای والدین متولدین ۱۴۰۱ آغاز شد. اقدامی در راستای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که در مهر سال ۱۴۰۰ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و در آبان همان سال به تمام دستگاه‌های اجرایی ماده ۲۹ قانون برنامه پنجم به منظور اجرا ابلاغ شد. مطابق این قانون برای دستگاه‌ها وظایف عمومی و تخصصی تعیین شده است و براین اساس وزارت امور اقتصادی و دارایی متولی اجرای ماده ۱۱ قانون است.
ماده ۱۱ دولت را مکلف کرده به متولدین از ابتدای سال ۱۴۰۰ معادل ۱۰ میلیون ریال سهام صندوق‌های قابل معامله در بورس اختصاص دهد این رقم در سال ۱۴۰۱ برای هر فرزند متولد شده ۱۵ میلیون ریال تعیین شده است.
موضوعی که روز گذشته وزیر اقتصاد احسان خاندوزی با اشاره به تخصیص اعتبار برای صندوق‌های سهام متولدین ۱۴۰۰ تاکنون گفت: طبق قانون جوانی جمعیت مصوب آبان ۱۴۰۰، در قانون بودجه همان سال هیچ ردیف اعتبار برای اختصاص سهام در نظر گرفته نشده بود. در قانون بودجه ۱۴۰۱ به عنوان اولین سال برای تخصیص اعتبار، مبلغ ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای اختصاص سهام به یک میلیون متولد همان سال در نظر گرفته شد که تا امروز ۶۰۰ میلیارد تومان تخصیص یافته است.
بر این اساس هر کدام از والدین متولدین سال ۱۴۰۱ بسته به فراخوان می‌توانند به درگاه ملی دولت هوشمند به نشانی mygov.ir مراجعه کنند و از طریق شماره گوشی همراه خود کد یکتایی را دریافت و بعد وارد حوزه خدمات و مشاوره‌های فرزند‌آوری شوند. اسامی تمام متولدین سال ۱۴۰۱ وجود دارد و از طریق آن اقدام می‌کنند. برای آنکه مراجعه به یک‌باره صورت نگیرد، متولدین هر سه ماه فراخوان می‌شوند تا افراد به سرعت از طریق سامانه، کد یکتا دریافت کنند ثبت نام سجامی آن‌ها از طریق دستگاه حاکمیتی صورت خواهد گرفت و والدین می‌توانند یکی از سهام مربوط به صندوق‌های قابل معامله را کنند.
سپرده گذاری مرکزی هم پیش‌تر به باشگاه خبرنگاران جوان اعلام کرده بود، هماهنگی‌هایی از سوی خود وزارت اقتصاد با دو بانک ملی و پست بانک انجام شده که این دو بانک اقدامات و کار‌های لازم را انجام دهند.
صندوق‌های قابل معامله در بورس که برای فروش آن محدودیت‌هایی وجود دارد. نکته‌ای که وزارت اقتصاد در خصوص آن اعلام کرده بود: این سهام تا ۲۳ سالگی به نام خود نوزادان باقی می‌ماند و با تجمیع سود آن در واقع سرمایه ارزشمندی برای تشکیل زندگی یا اشتغال افراد ایجاد می‌کند که در ۲۴ سالگی می‌توانند از آن استفاده کنند.
در همین راستا کوروش آسایش کارشناس بازار سرمایه به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: این مهم یعنی اعطای صندوق‌های قابل معامله در بورس به متولدان ۱۴۰۱ از طرفی باعث می‌شود که به جوانی جمعیت اهمیت بیشتری داده شود و عزم جدی دولت در این حوزه را نشان می‌دهد و از سوی دیگر تشویقی به سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس محسوب می‌شود که بخش زیادی از والدین و افراد جامعه را به بورس و بحث سرمایه گذاری مولد در تولید کشور آشنا می‌کند. پس اگر این اقدام به طریق صحیح اجرایی شود می‌تواند مزایای فراوانی برای کشور داشته باشد.
در ادامه نیز خانم رباب وفایی کارشناس بازار سرمایه در خصوص اختصاص صندوق‌های قابل معامله در بورس و تولید سرمایه بزرگ در آینده برای فرزندان به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود، با توجه به شرایط تورمی موجود، سرمایه‌گذاری کوچک امروز سرمایه بزرگی در آینده برای فرزندان تولید می‌کند. پس انداز کردن یکی از آن مفاهیمی است که فرد باید از کودکی با آن آشنا شود و مزایای آن را درک کند و به نظر می‌رسد این اتفاق بهانه‌ای باشد تا کودکان با مفهوم پس انداز و سرمایه‌گذاری و آینده‌نگری زودتر آشنا شوند.
حالا روز گذشته وزیر اقتصاد برای والدین متولدین سه ماه سوم ۱۴۰۱ خبر خوشی داشت او اعلام کرد: وزارت اقتصاد تا امروز برای والدین متولدین سه ماهه اول و سه ماهه دوم فراخوان داده است؛ ثبت نام متولدین سه ماهه اول به پایان رسیده و سه ماهه دوم در شرف اتمام است در کل تا امروز ۴۹۳ هزار و ۶۷۱ نفر از متولدین توسط والدین ثبت نام شده اند و بزودی با اتمام آن، والدین متولدین سه ماهه سوم فراخوان می‌شوند.
اعطای صندوق‌های قابل معامله در بورس به متولدان ۱۴۰۱ موضوعی بود که سبب شد برخی از مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص عدم تخصیص این سهام صندوق‌ها به فرزندانشان گلایه‌هایی داشته باشند.
خانم میرزایی یکی از مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان اعلام کرد: فرزند من متولد بهمن ۱۴۰۰ است برای دو ماه فاصله، به فرزند من این صندوق تعلق نمی‌گیرد در حالی که در بودجه به آن اشاره شده است و این نوع تخیصص یادآور روند سهام عدالت است که در آن شاهد بی عدالتی‌های فراوانی بودیم.
دیگر مخاطب باشگاه خبرنگاران جوان گفت: فرزند من متولد ۱۴۰۲ است چه تمایزی میان فرزند من با متولدان ۱۴۰۱ است اگر بناست سهمی تعلق بگیرد و قانونی اجرا شود باید برای همه افراد یکسان باشد.
در ادامه نیز کووش آسایش کارشناس بازار سرمایه گفت: برای کارایی بهتر این برنامه در سطح جامعه و به حداکثر رسیدن بازخورد و نتایج مثبت این اقدام لازم است برای متولدین سال ۱۴۰۰، ۱۴۰۲ و پس از آن نیز این طرح اجرایی شود چرا که این همه گیری به توسعه برابری و عدالت در سطح جامعه هم کمک خواهد کرد.
در همین راستا روز گذشته وزیر اقتصاد احسان خاندوزی درباره اعطای صندوق‌های قابل معامله در بورس به متولدین ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲ گفت: برای این گروه متولدین در بودجه سنواتی اعتباری در نظرگرفته نشده، اما طی مذاکراتی بین وزارت اقتصاد با سازمان برنامه و بودجه، با نظر مساعد و همراهی ریاست سازمان برنامه قرار است از منابع عمومی تامین اعتبار صورت گیرد. در همین راستا مکاتباتی با سازمان برنامه انجام و درخواست شده مبلغ یک‌هزار میلیارد تومان جهت اختصاص سهام به متولدین ۱۴۰۰ و دو هزار میلیارد تومان جهت متولدین ۱۴۰۲ اعتبار اختصاص یابد. امیدواریم با همراهی سازمان برنامه و تامین اعتبار مورد نیاز، بتوانیم متولدین این دو سال را هم فراخوان کنیم.
اما یکی از نکات اجرایی این طرح، اعطای صندوق‌های قابل معامله در بورس است موضوعی که محمد خبری زاده کارشناس بازار سرمایه به باشگاه خبرنگاران جوان گفت:در خصوص مزیت‌های این صندوق‌ها نسبت به تک سهم‌ها باید گفت معمولا این صندوق‌ها مدیران با مهارت و با دانشی دارند؛ علاوه بر این نکته این صندوق‌ها ریسک‌های نقدشوندگی، ریسک تخصص و ... را نیز پوشش می‌دهند و علاوه بر تشویق به روش سرمایه گذاری به شکل غیر مستقیم برای سهامداران ناآشنا انتخاب بهتری محسوب می‌شوند.
حالا یکی از مواردی که می‌تواند در این طرح برای افراد تصمیم‌گیری را سخت کند انتخاب نوع صندوق است که به گفته کارشناسان، والدین می‌توانند با مراجعه به سایت فیپ ایران (https://www.fipiran.com) عملکرد صندوق‌ها از نظر ریسک‌پذیری و بازدهی را با یکدیگر مقایسه کنند تا بهترین انتخاب را داشته باشند.
نکته دیگر این که سهامی که قرار است به متولدین سال ۱۴۰۱ اعطا شود ارتباطی به سهام عدالت ندارد و این تخصیص در قالب صندوق‌های ETF (قابل معامله در بورس) است. حالا باید منتظر ماند و دید فراخوان متولدان سه ماه سوم ۱۴۰۱ چه زمانی خواهد بود؟ و بناست اعتباری برای متولدان ۱۴۰۰ در نظر گرفته شود؟