رویداد۲۴ شیوا سپهری: سپیده قلیان زندانی سیاسی هم‌اکنون در زندان اوین است. او که نخستین بار در سال ۱۳۹۷ در پی اعتراضات کارگری نیشکر هفت‌تپه بازداشت شده بود، پس از یک ماه آزاد شده بود، اما چندی بعد صداوسیمای جمهوری اسلامی مستندی با عنوان طراحی سوخته که آمنه‌سادات ذبیح‌پور آن را گزارش کرده است، با پخش اعترافات تلوزیونی‌اش مشهور شد. او بعد از این حادثه مسائلی را درباره آمنه سادات ذبیح‌پور خبرنگار صداوسیما مبنی بر حضور وی در اعتراف‌گیری تلویزیونی مطرح کرده بود که منجر به ثبت شکایتی از سوی این خبرنگار صداوسیما شد. طی روزهای گذشته برگزاری دادگاه شکایت وی از سپیده قلیان در صدر اخبار قرار گرفته است.
سپیده قلیان، متولد یک مهر ۱۳۷۳ و تحصیلکرده رشته دامپزشکی بوده است. قلیان زاده دزفول خوزستان است. او نخستین بار در جریان اوج اعتراضات کارگری در خوزستان مورد توجه قرار گرفت. گفته میشود که پیش از این یعنی در ششم اسفند ماه سال ۱۳۹۵ نیز به علت فعالیت مجازی بازداشت شده بود. البته منابع موثقی از این خبر در دست نیست. او که بارها توسط مأموران امنیتی دستگیر شده تیر ۱۳۹۹ برای اجرای حکم ۵ سال حبس به زندان منتقل شد.
بیشتر بخوانید: علت اصلی عدم برگزاری دادگاه سپیده قلیان از زبان وکلیش
طی آبان ماه سال ۹۷ اعتراضات کارگری مجتمع نیشکر هفت‌تپه به خیابان کشیده شده بود که خبر بازداشت برخی از تجمع‌کنندگان در فضای مجازی منتشر شد. در بین این بازداشتی‌ها که ۲۷ آبان ماه رخ داده بود، نام یک زن نیز به چشم می‌خورد. سپیده قلیان به بازداشتگاهی در شهر شوش منتقل شد. پس از یک ماه بازداشت با تودیع وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
به گزارش رویداد۲۴ آزادی وی حواشی زیادی به دنبال داشت. نخستین حواشی مربوط به پخش مستندی تحت عنوان «طراحی سوخته» بود که این مستند ادعاهایی درباره این زندانی مطرح کرد که تحت عنوان اعترافات وی از برنامه تلویزیونی بیست و سی پخش شد.
سپیده قلیان پس از آزادی از زندان ابهامات و ادعاهایی در خصوص این اعترافات در فضای مجازی عنوان کرد که شامل اعتراف‌گیری اجباری و شکنجه بود. اسماعیل بخشی یکی از کارگران بازداشتی در آن زمان مدعی شده بود که اعترافات در پی شکنجه از وی اخذ شده است. سپیده قلیان نیز گفته بود که حاضر است این ادعا را به عنوان شاهد تایید کند. همان زمان اما مقامات مسئول این ادعا را رد کردند.
علی نجفی خوشرودی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در مجلس شورای اسلامی پیگیری‌هایی به عمل آمده است، گفته بود: «طبق توضیحات وزیر اطلاعات به هیچ وجه اسماعیل بخشی کارگر کارخانه نیشکر هفت تپه شکنجه نشده است.» چیزی نگذشت که سپیده قلیان روز یک‌شنبه ۳۰ دی ۱۳۹۷ یک روز پس از پخش فیلم اعتراف تلویزیونی‌اش از صداوسیما، مجددا بازداشت شد.
در نهایت حکم دادگاه اینگونه بود: « سپیده قلیان مجموعاً به ۱۹ سال و شش ماه زندان محکوم شد. در خصوص اجتماع و تبانی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی به هفت سال حبس، عضویت در گروه به هفت سال حبس، به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام به یکسال و شش ماه حبس و به اتهام نشر اکاذیب به دو سال و شش ماه محکوم شده‌است. همچنین به اتهام اخلال در نظم به یک سال و شش ماه حبس محکوم شد.» سپیده قلیان با قید وثیقه به صورت موقت در ۴ آبان ۱۳۹۸ با تودیع قرار وثیقه یک و نیم میلیارد تومانی از زندان آزاد شد و محکومیتش در دادگاه تجدیدنظر به ۵ سال حبس تعزیری کاهش پیدا کرد.
سپیده قلیان مجدداً در سال ۱۴۰۰ بازداشت شد. در واقع در حالیکه او به مرخصی زندان آمده بود، مجدداً بازداشت شد و اینبار به زندان اوین منتقل شد. اسفند ماه سال ۱۴۰۱ سپیده قلیان در پی عفو‌های مشروطی که به زندانیان سیاسی در پی اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» داده شد، آزاد شده بود، اما طولی نکشید که مجدداً بازداشت شد.
گفته میشود که دلیل این بازداشت سر دادن شعاری از سوی او بعد از آزادی از زندان بوده است. او که در جاده قم به اراک در حال بازگشت به شهر محل شکونت خود یعنی دزفول بوده و خانواده‌اش نیز او را همراهی میکردند، مجدداً از سوی نیروهای امنیتی بازداشت میشود.
۲۲ فروردین ماه امسال بنا بود که دادگاه وی برای سردادن این شعار برگزار شود که ظاهرا قلیان در این دادگاه شرکت نکرد و حکم به صورت غیابی و با حضور وکیل وی داده شده است. او براساس این حکم به دو سال زندان محکوم شد.
درحالیکه که سپیده قلیان از زمان بازداشت هرگز آزاد نشد و باید حکم دو سال خود را در اوین سپری کند، اخباری مبنی بر رسیدگی به شکایت آمنه سادات ذبیح‌پور از قلیان در شبکه‌های مجازی منتشر شد. این آخرین دادگاه سپیده قلیان بود اما قرار بود که به صورت علنی باشد و به صورت برخط منتشر شود. این دادگاه که قرار بود صبح ۲۸ تیرماه امسال در شعبه ۱۲۰۷ مجتمع قضائی شهید کچویی برگزار شود، مجدداً به علت عدم حضور سپیده قلیان برگزار نشد. ذبیح‌پور درباره علت برگزار نشدن دادگاه گفته بود: «علیرغم حضور ریاست دادگاه و نماینده دادستان و نماینده شاکی وانتظار کافی و طولانی مدت توسط دادگاه و نظر به اینکه متهمه سپیده قلیان با عنایت به توصیه‌های فراوان حاضر به رعایت حجاب و شئونات اسلامی نشد؛ لذا جهت تشکیل جلسه به دادگاه اعزام نشد.»
امیر رئیسیان وکیل قلیان در این باره چنین توضیح داد: «خانم قلیان به علت اینکه قرار بود دادگاه به صورت علنی برگزار شود و دفاعیات و توضیحات ایشان برای اولین بار در دادرسی‌ها به سمع و نظر مردم برسد، قانع شدند که از روسری استفاده کنند و با استفاده از روسری مشکلی نداشتند اما متاسفانه به علت اینکه دادگاه اصرار به استفاده از چادر داشت و ایشان موافقت نکرد، دادگاه برگزار نشد. بعد از اعلام عدم تشکیل جلسه ما وکلا درخواست کردیم که جلسه تجدید شود و مهلت این موضوع به موکل داده شود که در جلسه بعدی در دادگاه شرکت کرده و از خود دفاع کند. برهمین اساس بنا شد که دادگاه جلسه بعدی را تشکیل دهد و به ما ابلاغ خواهد شد که جلسه چه تاریخی است و در آن جلسه شرکت خواهیم کرد.»
در این بین آنچه حواشی زیادی ایجاد کرده بود، ادعای آمنه‌سادات ذبیح‌پور بود که گفته بود، این دومین شکایت او از قلیان است و طی شکایت پیشین دادگاه وی را به ۸ ماه حبس محکوم کرده است. امیر رئیسیان در این خصوص نیز توضیح داد: « خانم ذبیح‌پور در این مصاحبه ادعای کذبی را مطرح کرده و گفته‌اند خانم قلیان یک بار به ۸ ماه حبس به خاطر نشر اکاذیب در مورد خانم ذبیح‌پور محکوم شده و این پرونده دومی است که باز هم به خاطر خانم ذبیح‌پور قرار است رسیدگی شود. این مطلب کذب محض است و خانم آمنه سادات ذبیح‌پور تا الان یک بار شکایت داشته و اگر شکایت دیگری داشته به موکل ابلاغ نشده و از او توضیحاتی خواسته نشده است. با توجه به کذب بودن اظهارات خانم ذبیح‌پور حق طرح شکایت کیفری برای خانم قلیان محفوظ است.»
این درحالی است که خبرگزاری میزان در رابطه با برگزار نشدن دادگاه سپیده قلیان نوشت: «این ادعا که دادگاه اصرار بر پوشش چادر داشته و قاضی پوشش چادر برای متهم را الزامی کرده نادرست است و صحت ندارد و در صورت رعایت حداقلی شئونات از سوی متهم، دادگاه برگزار می‌شد.»