رویداد۲۴ به گزارش دنیای اقتصاد؛ نبود متقاضی برای مقاطع طویل فولادی، افزایش هزینه تولید و ایجاد موانع جدید صادراتی، تولید میلگرد را در بازار داخل فاقد توجیه اقتصادی کرده است. در این شرایط کمبود برق نیز مزید بر علت شده است تا از میزان تولید مقاطع طویل فولادی در بازار داخل کاسته شود. به این ترتیب نوردکاران در معرض توقف اجباری یا خودخواسته تولید هستند؛ موضوعی که در کنار زیان‌رساندن به بدنه تولید صنعتی در کشور، می‌تواند در میان‌مدت بازار را با کمبود عرضه و در نتیجه رشد نرخ ناشی از کسری عرضه و در نهایت بحران رکود تورمی مواجه کند.
ببورس کالای ایران در هفته جاری دو بار میزبان عرضه میلگرد فولادی بود. نوردکاران در هفته جاری، ظرف روز‌های شنبه و چهارشنبه، چهاردهم و هجدهم مردادماه، نسبت به عرضه محصولات خود در بازار فیزیکی بورس‌کالا اقدام کردند. البته عرضه روز شنبه چهاردهم مردادماه مربوط به لغو عرضه چهارشنبه هفته قبل برابر یازدهم مردادماه و همزمان با تعطیلی غیرمترقبه کشور بود.
بررسی روند معاملات میلگرد در بازار فیزیکی بورس‌کالا در سومین هفته مردادماه از کاهش حجم معاملات در این بازار حکایت دارد. روز چهارشنبه ۱۸ مردادماه بالغ بر ۱۷۰ تن انواع میلگرد فولادی با نرخ پایه‌ای در بازه قیمتی ۲۱هزار و ۴۰۰ تومان تا ۲۲هزار تومان در بازار فیزیکی بورس‌کالا عرضه شد. تقاضای ثبت‌شده برای این محصول برابر ۷۵هزار تن بود و در نهایت ۳۲هزار تن میلگرد با میانگین نرخ ۲۲هزار و ۱۰۰ تومان در این بازار معامله شد.
با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس نرخ تمام‌شده فروش میلگرد از بازار فیزیکی بورس‌کالا برابر ۲۴هزار تومان بود. این در حالی است که در همین روز هر کیلوگرم میلگرد در بازار آزاد تهران با نرخی در محدوده ۲۴هزار تومان تا ۲۴هزار و ۵۰۰ تومان به فروش رفت. به این ترتیب فاصله قیمتی میان میلگرد بازار آزاد و بورس به نحوی است که خرید از بورس فاقد توجیه اقتصادی بوده و همین موضوع عامل رکود سنگین حاکم بر بازار است. در این شرایط، تجار چشم انداز روشنی از بهبود تقاضا در میان‌مدت ندارند و ریسک خرید میلگرد با نرخ فعلی عرضه‌شده در بازار فیزیکی بورس‌کالا به امید رشد قیمت در میان‌مدت را به‌سادگی نمی‌پذیرند.
با این حال، برخی از فعالان بازار آزاد مقاطع طویل فولادی با استناد به نرخ فروش شمش فولاد ظرف هفته‌های اخیر، افزایش هزینه‌های تولید، کاهش اجباری یا خودخواسته تولید مقاطع طویل فولادی و احتمال کمبود عرضه این محصول را می‌دهند و پیش‌بینی می‌کنند که بهای مقاطع طویل فولادی در میان‌مدت افزایش یابد.
بیشتر بخوانید: معاون وزیر کشور: میلگرد بعضی ساختمان ها مثل پنیر بریده می‌شود
با توجه به نرخ فروش شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران، کف نرخ عرضه میلگرد در بازار فیزیکی بورس‌کالا ۲۴هزار تومان خواهد بود. در هفته جاری حدود ۱۴۳هزار تن شمش فولاد با میانگین نرخ ۱۹هزار و ۸۷۰ تومان در بازار فیزیکی بورس‌کالا معامله شد. با احتساب مالیات ارزش‌افزوده و کارمزد ارکان بورس، نرخ تمام‌شده هر کیلوگرم شمش فولاد برای نوردکاران برابر ۲۱هزار و ۷۰۰ تومان خواهد بود. در این شرایط با در نظر گرفتن هزینه ۵۰۰ تومانی حمل این شمش فولاد تا کارخانه نورد و هزینه تبدیلی برابر ۱/ ۱درصد نرخ شمش فولاد، قیمت تمام‌شده تولید میلگرد از شمش معامله‌شده در بازار فیزیکی بورس‌کالا برابر ۲۴هزار و ۶۰۰ تومان خواهد بود. این رقم تعیین کننده کف نرخ متعادل برای فروش مقاطع طویل فولادی است. البته فروش شمش فولاد با نرخی کمتر در هفته‌های قبل و همچنین کسادی بازار باعث شده است تا از سویی نوردکاران فعلا امکان عرضه محصول تولیدی خود با نرخی کمتر در بازار فیزیکی بورس‌کالا را داشته باشند و از سوی دیگر میلگرد با نرخی کمتر از این رقم در بازار آزاد معامله شود.
صدور مجوز خرید شمش فولاد برای متقاضیان سرمایه ای، باعث رشد تقاضا در رینگ فیزیکی این محصول ظرف یک‌ماه اخیر و رشد بهای آن شده است. این موضوع هزینه تولید مقاطع طویل فولادی به عنوان محصول نهایی این زنجیره را افزایش داده است. این در حالی است که بازار داخلی مقاطع طویل فولادی کشش این رشد قیمتی از ناحیه افزایش هزینه تولید را ندارد. تابستان به شکل سنتی زمان اوج گیری تقاضای مصرفی در بازار مقاطع طویل فولادی به منظور اجرای پروژه‌های ساخت وساز است؛ اما رکود سنگین حاکم بر معاملات ساخت مسکن ظرف ماه‌های اخیر باعث شده است تا ظرف سال‌های اخیر خبری از رونق فصلی نباشد. در شرایطی که بازار مقاطع طویل فولادی با رکود سنگین مصرفی و سرمایه‌ای روبه‌روست، افزایش هزینه تمام‌شده تولید مقاطع طویل فولادی می‌تواند این رکود را سنگین‌تر کند. ظرف سال‌های اخیر و با توجه به افزایش هزینه آهن و فولاد در کشور، سازندگان مسکن به افزایش مصرف سیمان متمایل شده اند. به این ترتیب در حالی که بر میزان مصرف سیمان افزوده شده، از میزان مصرف میلگرد کاسته شده است.
عوارض؛ مانع جدید صادراتی
ظرف هفته‌های گذشته عوارض جدید صادراتی بر محصولات زنجیره آهن و فولاد کشور وضع شد. هدف از وضع این عوارض جلوگیری از خام فروشی بود؛ اما بر میلگرد به عنوان محصول نهایی نیز اعمال شد. در شرایطی که بازار داخلی مقاطع طویل فولادی با چالش رکود سنگین مستمر مواجه است و نرخ محصولات فولادی در بازار‌های جهانی نیز تحت فشار کاهشی قرار دارد، وضع عوارض صادراتی، ضربه‌ای سنگین به بازار‌های صادراتی وارد می‌کند. بروز چنین وضعیتی در شرایطی که بازار داخل نیز با رکود سنگینی مواجه است، با تشدید بحران تقاضا، زمینه توقف اجباری تولید در حوزه نورد را فراهم می‌کند.
موانع تولید شدت می‌گیرد
افزایش هزینه‌های تولید با رشد نرخ شمش فولاد و احتمال گرانی گاز باعث رشد محسوس هزینه تمام‌شده تولید مقاطع طویل فولادی شده است. در این شرایط تولیدکنندگان مقاطع طویل فولادی با غیراقتصادی شدن تولید به دلیل رشد هزینه و عدم‌امکان انعکاس این رشد نرخ در بهای فروش به دلیل رکود سنگین در بازار مصرف مواجه هستند و این موضوع آن‌ها را به سمت کاهش اختیاری تولید سوق داده است. در کنار این موضوع، کمبود برق در کشور در میانه تابستان شدت بیشتری به خود گرفته و درواقع صنایع با کاهش اجباری تولید نیز مواجه شده اند. کاهش تولید در کنار زیان رسیدن به بدنه تولید، می‌تواند بازار را با کسری مقاطع طویل فولادی در میان‌مدت روبه‌رو کند و عاملی برای رشد قیمت باشد.