رویداد۲۴ حسین فلاحی: پهپاد شاهد 171 و خانواده پهپادهای رادارگریز شاهد، پهپادهایی هستند که با مهندسی معکوس و از پهپاد RQ-170 آمریکا ساخته شده‌اند. این پهپادها شامل پنج مدل به نام های شاهد 171، شاهد 181، شاهد 191، شاهد 161 و شاهد 141 هستند که تفاوت اصلی این پنج پهپاد در ابعاد و نوع موتور آنهاست. این پهپاد توسط صنایع هوانوردی شاهد و نیروی هوافضای سپاه تولید شده است. ایران تنها کشوری است که تاکنون چنین پهپادهای رادارگریز بال پرنده را در میدان جنگ واقعی آزمایش کرده است.
داستان پهپادهای خانواده سیمرغ ایرانی با شکار «جانور قندهار» آغاز شد. در 4 دسامبر 2011، نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران موفق شد یک پهپاد پیشرفته آمریکایی به نام لاکهید مارتین RQ-170 سنتینل، معروف به هیولای قندهار را تحت کنترل درآورد. پهپاد رادارگریز RQ-170 برای جمع‌آوری اطلاعات و جاسوسی وارد حریم هوایی ایران شده بود و در نهایت طی فرآیندهایی، ایران موفق شد کنترل آن را بدست گرفته و آن را در نزدیکی شهر بردسکن فرود آورد.
در 21 اردیبهشت 1393 در بازدید فرمانده معظم کل قوا از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه عنوان شد که نیروهای مسلح ایران موفق به دریافت کلیه اطلاعات نرم افزاری این پرنده شده و از تمامی پایگاه هایی که در آن قرار دارند تصاویری به دست آورده است.
بیشتر بخوانید:
مشخصات فنی پهپاد انتحاری ایرانی معراج-۵۳۲
رتبه نیروی دریایی ایران در جهان
در همین بازدید همچنین اعلام شد که یک نسخه با مقیاس 15 درصد با موفقیت پرواز کرده و دو نسخه در مقیاس 40 درصد و 100 درصد در همان سال پرواز خواهد کرد. همچنین سرلشکر حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه گفت: این پهپاد مجهز به موشک نیز خواهد بود. در نوامبر 2014 ویدیویی از پرواز موفقیت آمیز این پرنده منتشر شد.
در سال 1395 در بازدید امیر دریادار شمخانی از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه، انواع جدیدی از این سری از پهپادها با نام شاهد 181 رونمایی شد. دو سال بعد در نمایشگاه اقتدار 40 شاهد 191 رونمایی شد. لازم به ذکر است که هر دو پهپاد شاهد 181 و شاهد 191 نسخه 60 درصدی پهپاد شاهد 171 هستند.
انواع مختلف پهپادهای رادارگریز شاهد:
خانواده پهپادهای رادارگریز شاهد شامل پنج نوع جنگی و شناسایی است که هر کدام از نظر اندازه در مقایسه با پهپاد RQ-170 یا شاهد-171 اندازه گیری می شوند. به این ترتیب پهپاد شاهد-171 که نام مستعار آن سیمرغ است، نسخه 100 درصدی و کاملاً مشابه RQ-170 سنتینل است و دو پهپاد شاهد-191 و 181 که نام مستعار صاعقه را یدک می کشند، هر دو نسخه 60 درصدی شاهد 171 هستند. علاوه بر سه نوع قبلی، دو پهپاد شاهد-141 و 161 وجود دارد که هر دو از نظر ابعاد نسخه 40 درصدی شاهد 171 هستند.
لازم به ذکر است که دو نوع غیرنظامی نیز از این پهپاد وجود دارد. نوع اول نسخه اولیه با مقیاس 15٪ است که برای آزمایش پرواز استفاده می شود و نوع دوم یک نسخه در مقیاس 60٪ است که برای باروری ابرها استفاده می شود. به این ترتیب تعداد پهپادهای رادارگریز شاهد-171 به هفت فروند رسید.
اهمیت سرنگونی RQ-170 بسیار بالا بود، به طوری که پس از فرود این پهپاد، ایرانی ها به یکباره متوجه شدند که چقدر از فناوری مدرن در آن استفاده شده است. در ساختار و بدنه این پهپاد از مواد سبک وزن پیشرفته ای استفاده شده بود و روکش و رنگ خاصی روی بدنه آن وجود داشت. استفاده از موتور بسیار پیشرفته، دوربین پیشرفته با دقت و برد بالا و رادار بسیار پیشرفته با دیافراگم مصنوعی (SAR) از دیگر تجهیزات فاش شده این پهپاد بسیار ارزشمند آمریکایی است. این ویژگی ها در کنار استفاده از طراحی بال پرنده، آن را به یکی از پیشرفته ترین پهپادهای جهان تبدیل کرد.
بنابراین این پهپاد مهم ترین پهپاد شکار شده ایران در چند دهه اخیر محسوب می شود. حتی می توان آن را یکی از مهم ترین غنائم به دست آمده پس از جنگ جهانی دوم دانست.
شاهد-171 که با نام سیمرغ نیز شناخته می شود، نسخه 100 درصدی RQ-170 است و از موتور توربوفن طلوع-14 استفاده می کند. مینی توربوفن Toloue-14 نتیجه تبدیل موتور توربوجت مینی Toloue-4 به توربوفن است. شاهد-171 به لطف موتور توربوفن خود به استقامت پرواز 10 ساعت و حداکثر برد 4400 کیلومتر دست یافته است.
سقف پرواز 40000 فوت (12000 متر)، حداکثر وزن برخاست 3070 کیلوگرم و حداکثر سرعت 460 کیلومتر بر ساعت از دیگر مشخصات این پهپاد است. شاهد-171 مانند پهپاد RQ-170 از محافظی برای دوربین حرارتی خود استفاده می کند که سطح مقطع راداری آن را کاهش می دهد.
نقش: شناسایی
طول: 4.75 متر
طول بالها: 13 متر
ارتفاع: 1.2 متر
برد شناسایی: 2200 کیلومتر
حداکثر برد: 4400 کیلومتر
استقامت پرواز: 10 ساعت
سقف پرواز: 40000 فوت (12000 متر)
موتور: توربوفن طلوع-14
قدرت موتور رانش: 6 کیلونیوتون
حداکثر سرعت: 460 کیلومتر بر ساعت
سرعت کروز: نامشخص
وزن: نامعلوم
حداکثر وزن برخاست: 3070 کیلوگرم