رویداد۲۴ شیوا سپهری: جایزه نوبل صلح یکی از پنج جایزه نوبل است که به افراد یا سازمانهایی اهدا میشود که برای ترویج صلح، حل منازعات بین ملتها یا کاهش نیروهای نظامی و ایجاد توافقات بینالمللی برای صلح کار میکنند. این جایزه از سال ۱۹۰۱ با وصیت نوبل تأسیس شده است. این جایزه به افراد، سازمانها یا حتی مرکزهای تحقیقاتی اهدا میشود که به نحوی در صلح و توسعه صلح در جهان سهم دارند. برخی از بزرگترین برندگان جایزه نوبل صلح شامل مارتین لوتر کینگ، نلسون ماندلا، مادر ترزا و ... هستند. جایزه نوبل صلح توسط کمیته نوبل صلح اهدا میشود که مشتکل از پنج عضو است که توسط پارلمان نروژ انتخاب میشوند. هر سال، بیش از صد نامزد از سراسر جهان برای دریافت جایزه نوبل صلح معرفی میشوند و تنها یک نفر یا یک سازمان برنده میشود.
ژان هانری دونان زاده کشور سوئیس توانست نخستین جایزه نوبل صلح را به خاطر تاسیس کمیته صلیب سرخ و ابتکار کنوانسیون ژنو به خود اختصاص دهد. جنگ سولفرینو در ایتالیای امروز ابتکار تاسیس صلیب سرخ را که یکی از نهادهای اجتماعی دوران مدرن به حساب میآید در ذهن او کلید زد. جنگ سولفرینو از جنگهایی بود که بین ناپلئون سوم و ویکتور امانوئل سوم پادشان ایتالیا از یکسو و فرانتس یوزف یکم امپراتور اتریش در گرفت و این جنگ نزدیک به ۴ هزار کشته بر جای گذشت و جمعیت زیادی نیز زخمی شدند. کمیته بینالمللی صلیب سرخ در ابتدا به سربازان زخمی در جنگ خدمات میرساند لیکن کم کم به دیگر حوزهها ورود کرد. هانری دونان که کتابی نیز با عنوان خاطرهای از سولفرینو نوشته است، در سالهای آخر زندگی او، از افسردگی و پارانویا و شک به بیرون از خود رنج میبرد. او از منتقدان کالوینیسم هم بود. کالوینیستها کسانی بودند که نخستین حکومت ایدئولوژیک بر پایه مذهب در جهان را تاسیس کردند و از اصلاحطلبان پروتستان مسیحی بودند.
فردریک پسی نیز در همان سال یعنی ۱۹۰۱ موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد. او که اهل فرانسه بود، برای فعالیت بهعنوان یکی از بنیانگذاران اصلی اتحادیه بینالمجالس و نیز مسئول رسمی اولین کنگره جهانی صلح این جایزه ارزشمند را دریافت کرد. اتحادیه بینالمجالس نیز از جمله نمودهای بشر برای برقراری نهادهای مدرن بینالمللی و از رویاهای حقوق بشر در دوران مدرنازسیون به شمار میآید. این نهاد اولین نهاد برای مذاکرات چند جانبه سیاسی است که با نام مختصر IPU نیز شناخته میشود.
این نهاد بعدها و پس از تاسیس سازمان ملل متحد به یک عضو ناظر ثابت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تبدیل شد. اتحادیه بینالمجالس بعداً به یک سازمان بینالمللی برای مجالس کشورهای مختلف تغییر پیدا کرد که مجالس ملی ۱۷۸ کشور در آن عضویت دارند. فردریک پسی یک اقتصاددان فرانسوی است. پدرش زبانشناس بزرگ فرانسوی بود. فردریک پسی یک جمهوریخواه بود که پس از کودتای لوئیس ناپلئون از سیاست کنارهگیری کرد و با عدم پذیرش امپراتوری دوم، وارد هیچ سمت دولتی نشد.
الی دو کامن اولین دبیر افتخاری دفتر بینالمللی صلح بود؛ از قدیمیترین نهادهای فعال در عرصه گسترش صلح بین کشورها که به اختصار IPB خوانده میشد. دو کامن یک معلم سوئیسی و به عنوان یک معلم، معلم زبان، روزنامهنگار و مترجم به مجلس فدرال سوئیس کمک میکرد.
به گزارش رویداد۲۴ چارلز آلبرت گوبات نیز اهل سوئیس بود و مشترکا با الی دو کامن به دریافت جایزه نوبل نایل شد. عملکرد او به عنوان اولین دبیرکل اتحادیه بینالمجالس شهرت او را زیاد کرد و همین دلیلی شد تا موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شود.
رندال کرمر جایزه صلح نوبل را در سال ۱۹۰۳ از آن خود کرد. او از سیاستمداران اهل بریتانیا و از اعضای لیبرال پارلمان انگلستان بود. او به خاطر تلاش برای صلح و به عنوان نقشش به عنوان اولین پدر اتحادیه بینالمجالس این جایزه را گرفت. او برای گسترش نهادهایی برای داوری بینالملی به عنوان جایگزینی برای جنگ در حل اختلاف بین کشورها تلاش کرد. او در طول زندگیاش در حل چند اختلاف بینالمللی موفق بود. پذیرش معاهده اولنی-پانسفوت ۱۸۹۷ بین ایالات متحده و بریتانیا که مستلزم داوری اختلافات عمده به عنوان قلمرو Essequibo بود و فراهم کردن زمینه را برای کنفرانسهای صلح لاهه در سالهای ۱۸۹۹ و ۱۹۰۷ از اقدامات وی بود.
انیستیتوی حقوق بینالملل به خاطر برای تلاشهایشان بهعنوان یک نهاد غیررسمی جهت تدوین و فرموله کردن اصول کلی علم حقوق بینالملل نخستین نهادی بود که برنده جایزه نوبل صلح شد. اعضای این انیستیتو وکلای وکلای بینالمللی هستند. چندین تن از وکلای مشهور در ۱۸۷۳ در تاسیس آن نقش داشتند. هدف این نهاد ارتقای پیشرفت حقوق بینالملل بود.
برتا سوتنز اولین زنی بود که جایزه نوبل صلح گرفت. او که فعال صلحطلب و رمان نویس اهل اتریش بود، به دلیل فعالیتهایش در زمینه صلح موفق شد این جایزه را دریافت کند. البته او نقش بزرگی در تصمیم نوبل مبنی بر گنجاندن جایزهای مربوط به صلح داشت. او در سالهای بعد از کسب جایزه نیز فعالیتهای ضد جنگ خود را ادامه داد. در ۱۹۰۷ سوتنر در کنفرانس دوم صلح لاهه شرکت کرد که در آن در مورد قوانین مربوط به جنگ مذاکره میشد. در آستانه جنگ جهانی اول او همچنان به فعالیتهای ضدجنگ خود ادامه میداد. در ۱۹۱۱ او عضو شورای مشاور موقوفه کارنگی برای صلح بینالمللی شد.
تئودور روزولت نخستین آمریکایی بود که جایزه نوبل صلح دریافت کرد. او بیست و ششمین رئیس جمهور آمریکا و از حزب جمهوریخواه آمریکا بود. یکی از روسای جمهور آمریکا که در رویای قویتر شدن آمریکا بود و از این رو بود که برای تثبیت جایگاه آمریکا در جهان به عنوان ابر قدرت تصمیم گرفت تا نقش داوطلب وساطت و مذاکره بین دو کشور ژاپن و روسیه را بر عهده بگیرد. آمریکا پیش از ریاست جمهوری او شرایطی متزلزل داشت. او را مبدع سیاست منع از راه ارعاب آمریکا نیز مینامند. به ویژه اینکه آمریکا در آن شرایط وضعیت ناآرامی را در داخل تجربه میکرد و البته شورش کارگران سلب اعتماد از دولت بیداد میکرد. او بود که در جهان ترویج کرد آمریکا قرار است پیشکسوت برقراری صلح در جهان باشد. او با تشکیل اتحادیههای بزرگ صنعتی مخالفت میکرد و البته خودش برای نخستین بار بین مدیر و کارگران اعتصابکننده معدن ذغال سنگ وساطت میکرد. در عرصه بینالمللی، نماینده سنای ایالت نشویل را به پاناما فرستاد تا از شورش برعلیه کلمبیا، رئیس مستعمراتی پاناما حمایت کند. او جایزه نوبل صلح را برای میانجیگری موفقیتآمیز در پایاندهی به جنگ روسیه و ژاپن و علاقه شخصیش به داوری با ارائه اولین پرونده به دادگاه داوری لاهه دریافت کرد.
ارنستو مونتا یک ملیگرای دو آتشه اهل ایتالیا و روزنامهنگار و فعال صلحطلب بود. او برای کارش به عنوان عضو اصلی حرکت صلحطلبانه ایتالیا موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد.در سال ۱۸۹۰ او انجمن لمبارد برای صلح و داوری را تأسیس کرد که خواستار خلع سلاح شد و ایجاد اتحادیه ملل و دادگاه دائمی داوری را در نظر گرفت.
لویی رنو برای فعالیتهایش به عنوان قاضی پیشرو و بینالمللی فرانسوی و عضو دیوان دائمی داوری در لاهه منتخب جایزه نوبل صلح شد. او حقوقدان و معلم اهل فرانسه بود و در سال ۱۸۸۱ پروفسور حقوق بینالملل شد. در سال ۱۸۹۰، او به عنوان وزیر امور خارجه منصوب شد و موظف شد تا سیاست خارجی فرانسه را با توجه به قوانین بینالمللی مورد بررسی قرار دهد. او در کنفرانسهای متعددی در این زمینه شرکت کرد، به ویژه در دو کنوانسیون لاهه (۱۸۹۹ و ۱۹۰۷) و کنفرانس نیروی دریایی لندن (۱۹۰۸).
آرنولدسون بهخاطر کارش به عنوان بنیانگذار انجمن صلح و داوری سوئد جایزه نوبل صلح دریافت کرد. او به عنوان عضو موسس انجمن صلح و داوری سوئد فعالیتهای زیادی انجام داد و در همچنین در سالهای ۱۸۸۲-۱۸۸۷ عضو پارلمان این کشور بود. او تلاش کرد تا افکار عمومی نروژ و سوئد را به نفع حل و فصل صلح آمیز شکل دهد. او همچنین چند اثر روزنامه نگاری از جمله «آیا صلح جهانی ممکن است؟»، «دین در پرتو پژوهش» و «امید قرنها» را نوشت.
فردریک بایر نیز در سال ۱۹۰۸ موفق به دریافت جایزه نوبل در کنار اندرلسون شد. او نوسینده و سیاستمدار صلحطلب اهل دانمارک بود. مدتی نیز یک افسر در ارتش دانمارک بود و علیه پروس و اتریش جنگید. وقتی سالهای بعد وارد پارلمان شد و به مدت ۲۳ سال در آنجا بود، تلاش کرد تا سازوکارهایی برای ترویج داوری بینالمللی در حل منازعات ایجاد کند. کارهای بایر باعث شد تا دانمارک از ابتدا در اتحادیه بین المجالس شرکت کند و جایگاه ممتازی در میان اعضای خود به دست آورد. او از سازمان اولیه حق رای زنان و بسیاری از سازمانهای صلح، از جمله دفتر صلح بینالمللی، چه در دانمارک و چه در سراسر اروپا حمایت کرد، و به تصویب لایحهای برای دستیابی به توافقات داوری با سوئد و نروژ کمک کرد.
اگوست برنارت یک سیاستمدار اهل بلژیک بود که برای سخنگوییِ دو کنوانسیون لاهه و داشتن نقش اساسی در اتحادیه بینالمجالس موفق به کسب جایزه نوبل صلح ۱۹۰۸ شد. او همچنین نخستوزیر بلژیک از اکتبر ۱۸۸۴ تا مارس ۱۸۹۴ بود. او توانسته بود در ۱۷ سالگی وارد دانشکده حقوق دانشگاه کاتولیک لوون شود. برنارت پس از تصدی نخستوزیری، نماینده بلژیک در کنوانسیونهای لاهه در سالهای ۱۸۹۹ و ۱۹۰۷ بود.
پل دو کنستنت دیپلمات و سیاستمدار فرانسوی بود. از جمله پستهای دیپلماتیک اولیهاش، مونتهنگرو، امپراتوری عثمانی، هلند، بریتانیای کبیر و تونس بودند.کنستنت در سال ۱۸۹۰ به عنوان کاردار فرانسه به لندن منصوب شد و در آنجا نقشی در جلوگیری از جنگ با بریتانیا بر سر اختلافات استعماری ایفا کرد. او که از محدودیتهای خدمات دیپلماتیک ناامید شده بود، در سال ۱۸۹۵ برای پارلمان نامزد شد و یک کرسی در مجلس نمایندگان را به دست آورد. در سال ۱۹۰۴ کرسی در مجلس سنا را به دست آورد و تا پایان کار خود در سال ۱۹۲۴ در آنجا فعالیت کرد. او پیوسته با سیاست استعماری جمهوری سوم مخالف بود. به ویژه با استقرار حکومت استعماری فرانسه در ماداگاسکار و تجزیه چین توسط قدرتهای بزرگ به شدت مخالفت کرد. کنستنت نمایشنامهنویسی و نوشتن آثار تاریخی و سیاسی را نیز در پیش گرفت. در نهایت کنستنت برای تلاشهای دیپلماتیک چندگانه در ایجاد مفاهمه در روابط فرانسه با آلمان و بریتانیا همراه با سابقهای برجسته در حکمیت بینالمللی جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
دفتر بینالمللی صلح یا به اختصار IPB یکی از قدیمیترین سازمانها برای برقراری صلح جهانی است. این سازمان ۲۱ سال بعد از تاسیس توانست جایزه نوبل صلح را به خود اختصاص دهد. افراد زیادی با سودای صلح بینالمللی در این نهاد همکاری کردند.
توبیاس آسر از چهرههای برجسته سیاسی هلند بود که به خاطر عضو دیوان دائمی داوری و مبتکر کنفرانس بینالمللی حقوق خصوصی جایزه نوبل صلح گرفت. او یک قاضی اهل هلند بود. او در کنفرانس لاهه نقش مهمی داشت. آسر یک چهره حقوقی پیشرو در زمینه حقوق بین الملل خصوصی بود و قاطعانه معتقد بود که چارچوبهای حقوقی مناسبی که بر روابط خصوصی فرامرزی حاکم است، صلح و ثبات را ارتقا میبخشد. در سال ۱۸۹۳، آسر تشکیل اولین جلسه دیپلماتیک «کنفرانس حقوق بین الملل خصوصی لاهه HCCH»، حضور داشت. کشورهای شرکت کننده اتریش-مجارستان، بلژیک، فرانسه، آلمان، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، پرتغال، رومانی، روسیه، اسپانیا و سوئیس بودند. آسر به عنوان رئیس جلسه انتخاب شد و متعاقباً در جلسه دوم تا چهارم که به ترتیب در سالهای ۱۸۹۴، ۱۹۰۰ و ۱۹۰۴ برگزار شد، مجدداً انتخاب شد. تحت رهبری او، HCCH برخی معاهدات چند جانبه، کنوانسیونهای لاهه را تدوین کرد که در زمینههای ازدواج (۱۹۰۲)، طلاق (۱۹۰۲)، قیمومیت (۱۹۰۲)، آیین دادرسی مدنی (۱۹۰۵)، آثار ازدواج (۱۹۰۵) و محرومیت از حقوق مدنی (۱۹۰۵) بود.
آلفرد فرید اهل اتریش بود و برای عملکردش بهعنوان بنیانگذار انجمن صلح آلمان برنده جایزه صلح نوبل شد. او روزنامهنگار و از بنیانگذاران جنبش صلح آلمان بود.
الیو روت از برندگان جایزه نوبل صلح اهل ایالات متحده آمریکا بود و او سناتور جمهوریخواه بود. الیوت روت به عنوان وزیر جنگ از سال ۱۸۹۹ تا ۱۹۰۴، اموال استعماری به دست آمده در جنگ اسپانیا و آمریکا، به ویژه فیلیپین و کوبا را اداره میکرد. روت طرفدار رویکرد فنی به مدیریت استعماری بود که بر فناوری، مهندسی و خدمات عمومی تأکید داشت. روت از سال ۱۹۰۵ تا ۱۹۰۹ به عنوان وزیر امور خارجه به دولت روزولت پیوست. ارتقاء روابط دوستانه با آمریکای لاتین، و رفع اصطکاک با ژاپن بر سر مهاجرت کارگران غیر ماهر به این کشور نیز از جمله کارهای روت بوده است.
لافونتن یک وکیل اهل بلژیک بود و برای عملکرد وی به عنوان ریاست دفتر بینالمللی صلح برنده جایزه نوبل صلح شد. او و خواهرش لئونی لافونتن از مدافعان اولیه حقوق زنان و حق رأی بودند و در سال ۱۸۹۰ اتحادیه بلژیک برای حقوق زنان را تأسیس کردند. لافونتن به عنوان عضو حزب سوسیالیست به مجلس سنای بلژیک انتخاب شد. او از سال ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۲ به عنوان نایب رئیس مجلس سنا فعالیت کرد. او عضو هیئت بلژیک در کنفرانس صلح پاریس در سال ۱۹۱۹ بود. او برای تقویت صلح جهانی، مرکز موندیال را تأسیس کرد (که بعداً در مؤسسه همکاری فکری جامعه ملل ادغام شد) و سازمانهایی مانند مدرسه و دانشگاه جهانی و پارلمان جهانی را پیشنهاد کرد. او همچنین یکی از بنیانگذاران مؤسسه بین المللی کتابشناسی است.
جایزه صلح نوبل ۱۹۱۷ در اثنای جنگ جهانی اول به صلیب سرخ جهانی اعطا شد. این جایزه برای بهعهده گرفتن تعهدات عظیمی مبنی بر حفاظت از حقوق بسیاری از زندانیان از تمامی طرفها (در جنگ جهانی اول) از جمله حق تماس برقرار کردن با خانوادههایشان و... به صلیب سرخ اهدا شد.
ویلسون بیست و هشتمین رئیس جمهور ایالات متحده و از رهبران حزب دموکرات آمریکا بود که به خاطر نقش تعیینکنندهاش در بنیانگذاری جامعه ملل جایزه صلح نوبل دریافت کرد. ویلسون دکترای علوم سیاسی را از دانشگاه جانز هاپکینز دریافت کرده بود. دور دوم ویلسون تحتالشعاع ورود آمریکا به جنگ جهانی اول قرار گرفت. در آوریل ۱۹۱۷، با از سر گرفته شدن جنگ زیردریایی از سوی آلمان، ویلسون از کنگره خواست به منظور «امن ساختن جهان برای دمکراسی» جنگ اعلام کند. این بود که آمریکا با وجود عدم ائتلاف رسمی در کنار متفقین عملیات نظامی انجام داد. او یک سیاست خارجی کنشگر که کشور را به ترویج دمکراسی جهانی فرا میخواند، بود. جالب اینکه ویلسون در ابتدا با حق رای زنان همدل نبود، پس از این که فشار عمومی قانعش کرد که مخالفت با آن عقلانی نیست از حامیان عمده آن شد.
بورژوا یک سیاستمدار و دیپلمات اهل فرانسه بود. جایزه صلح نوبل به خاطر برای مشارکت در دو کنوانسیون ۱۸۹۹ و ۱۹۰۷ لاهه و تلاش در ایجاد آنچه به جامعه ملل با چنان ابعادی تبدیل شد که بارها از او به عنوان پدر معنوی آن نام برده شدهاست، به او تعلق گرفت. او پس از مدت کوتاهی وزارت، کشورش را به طور موثر در کنوانسیون صلح لاهه نمایندگی کرد و در سال ۱۹۰۳ به عضویت دادگاه دائمی داوری معرفی شد.پس از جنگ جهانی اول، او رئیس شورای جامعه ملل شد و جایزه صلح نوبل را برای کارهایش در سال ۱۹۲۰ دریافت کرد.
یالمار برانتینگ رهبر حزب سوسیال دموکرات سوئد که در سه دوره در سوئد نخست وزیر بود. او به خاطر موفقیتها و تلاشهایش در جامعه ملل توانست جایزه صلح نوبل ۱۹۲۱ را از آن خود کند.
کریستیان لوس لانگه از فعالان ضد جنگ و از چهرههای تاریخ نگار اهل نروژ بود که به عنوان به عنوان اولین دبیر کمیته نروژی نوبل و دبیرکل اتحادیه بینالمجالس ایفای نقش کرد و همین تلاشهای او نیز منجر به کسب جایزه نوبل و شهرت او شد.
نانسن دیپلمات و رئیس موزه تاریخ طبیعی شهر برگن نروژ بود که در راستای کمک به میلیونها نفر جهت مبارزه با قحطی در روسیه و پناهندگان در آسیای صغیر و ترکیه فعالیت کرد. اعمال صلح جویانه او در طول جنگ جهانی اول و اقدامات مؤثر او در راه ترمیم خرابیهای جنگ سبب شد که در ۱۹۲۲ جایزه صلح نوبل به او تعلق گیرد.
گیتس دویز سیامین معاون رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا از سال ۱۹۲۵ تا ۱۹۲۹ میلادی و سیاستمدار آمریکایی بود. عمدهترین فعالیتهای او در حوزه بازسازی پس از جنگ جهانی اول بود. برنامه او برای بازسازی به برنامه دویز شهرت دارد. بخشی از برنامه او مشتمل بر نحوه پرداخت غرامت توسط دولت آلمان بود و به عنوان زیربنای اقتصادی پیمان لوکارنو در سال ۱۹۲۵ دیده شده بود. پیمان لوکارنو عهدنامهای پس از جنگ جهانی اول میان آلمان و متفقین بود و در مورد مرزهای کشور آلمان حضور آلمان در خانواده کشورهای اروپایی و ... اشاراتی داشته است.
پیمان لوکارنو یکی از مهمترین معاهدات بعد از جنگ جهانی اول محسوب میشد و دو برنده جایزه صلح نوبل سال ۱۹۲۶ کسانی بودند که در این معاهده نقش داشتند و برای به سرانجام رسیدن آن تلاش کردند. یکی از این افراد آریستی بریا اهل فرانسه بود که دیپلمات بود و سه دوره هم در فرانسه به مقام صدارت رسید و دیگری گوستاف اشترزمان بود که سیاستمدار آلمانی و صدر اعظم آلمان در سال ۱۹۲۳ بود. اشترزمان در ۱۹۲۶ آلمان به عضویت دائمی در شورای امنیت جامعه ملل درآمد.
بویسون یک سیتسمدار اهل فرانسه و رادیکال سوسیالیست بود که از سال ۱۹۰۲ تا ۱۹۰۶ در ریاست اتحادیه آموزش و پرورش و همچنین از ۱۹۱۴ تا ۱۹۲۶ در ریاست اتحادیه حقوق بشر فرانسه (LDH) بوده است. فردیناند بویسون رئیس انجمن ملی اندیشه آزاد بود. وی در سال ۱۹۰۵ ریاست کمیته پارلمانی برای اجرای جدایی دین و دولت را به عهده گرفت. او از طرفداران آموزش و پرورش سکولار است. لودیوک کویده نیز یک سیاستمدار اهل آلمان بود که که عمدتاً به خاطر انتقادات تندش به امپراتور آلمان ویلهلم دوم شناخته میشود.
پیمان پاریس یک پیمان مهم در زمینه صلح بینالمللی بود و نه کشور در این پیمان متعهد شدند اختلافات را از طریق مذاکره و صلح آمیز به انجام برسانند. فرانک کلوگ وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا از طرفداران سرسخت این پیمان بود و به همین علت جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
در بین برندگان جوایز نوبل زودربلوم یک کشیش بود. او یک کشیش پروتستان بود و از طرفداران وحدت کلیساها یا اکیومنیزم بود که شامل توسعه روابط سنتهای مختلف کلیساها بود. این اقدامات که منجر به روابط صلحآمیز میان مذاهب و سنتهای مختلف مسیحی بود، موجب شد تا زودربلوم بتواند جایزه نوبل صلح را به خود اختصاص بدهد.
جین آدامز یک زن طرفدار آزادی زنان در آمریکا بود و تلاشهایی در آمریکا برای اصلاحات اجتماعی به ویژه کسب حق رای زنان انجام داد. در سال ۱۸۸۹ او «هاوس هال» را تأسیس کرد و در سال ۱۹۲۰ یکی از بنیانگذاران اتحادیه آزادیهای شهروندی آمریکا (ACLU) بود. در سال ۱۹۳۱ او نخستین زن آمریکایی بود که جایزه صلح نوبل به او اهدا شد و به عنوان بنیانگذار مددکاری اجتماعی در ایالات متحده شناخته شد. به گزارش رویداد۲۴ او اولین زن فیلسوف آمریکایی است که نوبل میگرفت و البته به مکتب پراگماتیست آمریکایی تعلق فکری داشت. نیکولاس موری باتلر نیز یک فیلسوف و دیپلمات بود که برای ارتقای پیمان بریان–کلوگ و رهبری جنبش صلح آمریکایی فعالیت کرد.
نورمن آنجل اهل بریتانیا پس از سفر به فرانسه و روزنامهنگاری در آنجا به انگلستان بازگشت و در سال ۱۹۱۴ یکی از بنیانگذاران اتحادیه کنترل دموکراتیک بود. او در سال ۱۹۲۰ به حزب کارگر پیوست و نامزد پارلمانی راشکلیف در انتخابات عمومی ۱۹۲۲ و راسندیل در سال ۱۹۲۳ بود. او از سال ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۱ نماینده برادفورد نورث بود. پس از تشکیل دولت ملی، وی تصمیم خود را مبنی بر عدم انتخاب مجدد در ۲۴ سپتامبر ۱۹۳۱ اعلام کرد. در سال ۱۹۳۱ او به دلیل خدمات عمومی و سیاسی خود لقب شوالیه را دریافت کرد و در سال ۱۹۳۳ جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
آرتور هندرسون نیز یک سیاستمدار اهل بریتانیا بود که اولین وزیر کابینه حزب کارگر نیز بود. او در سه دوره رهبر این حزب نیز شد. هندرسون معتقد بود که اعتصابات بیش از ارزششان آسیب میرسانند و سعی میکرد تا جایی که میتوانست از آنها اجتناب کند. به همین دلیل با تشکیل فدراسیون عمومی اتحادیههای کارگری مخالفت کرد، زیرا معتقد بود که این اتحادیه منجر به اعتصابات بیشتر میشود. در سال ۱۹۰۰ هندرسون یکی از ۱۲۹ نماینده اتحادیه کارگری و سوسیالیست بود که پیشنهاد هاردی برای ایجاد کمیته نمایندگی کارگران (LRC) را تصویب کرد. به هر حال هندرسون برای کارهایش در جامعه ملل بهخصوص تلاشهایش در جهت خلع سلاح جهانی بود که جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
در فاصله میان جنگ جهانی اول و دوم آلمان برنامه بازسازی تسلیحاتی مخفیانه را شروع کرده بود و کارل فون اوزیتسکی یکی از چهرههای آلمانی و ضد جنگ بود که با این برنامه تسلیحاتی مخالفت کرد؛ و در سال ۱۹۳۱ پس از افشای جزئیات نقض پیمان ورسای توسط آلمان با بازسازی نیروی هوایی (سلف لوفت وافه) و آموزش خلبانان در اتحادیه جماهیر شوروی به خیانت ملی و جاسوسی محکوم شد. در سال ۱۹۹۰ دخترش رزالیند فون استیزکی پالم تقاضای به جریان افتادن مجدد پرونده را داد و نهایتاً حکم دادگاه بدوی در سال ۱۹۹۲ به وسیلهٔ دادگاه فدرال لغو شد.
کار کارلوس لاماس در پایان دادن به جنگ چاکو بین پاراگوئه و بولیوی (۱۹۳۲-۱۹۳۵) نه تنها اهمیت محلی داشت، بلکه اهمیت بین المللی نیز پیدا کرد. هنگامی که او به سمت وزیر امور خارجه در آرژانتین رسید بلافاصله دست به یک سری اقدامات زد تا زمینه دیپلماتیک را برای حل و فصل این اختلاف از طریق مذاکره را فراهم کند. او معاهده عدم تجاوز سرزمینی و آشتی را تنظیم کرد که در اکتبر ۱۹۳۳ توسط شش کشور آمریکای جنوبی و دو ماه بعد توسط همه کشورهای آمریکایی امضا شد. او در سال ۱۹۳۵ میانجیگری شش کشور بیطرف آمریکایی را سازمان داد که منجر به توقف خصومتها بین پاراگوئه و بولیوی شد. در همین حال، در سال ۱۹۳۴، ساودرا لاماس پیمان ضد جنگ آمریکای جنوبی را به جامعه ملل ارائه کرد. این دست اقدامات او از علل دریافت جایزه نوبل صلح بودند.
سیسیل یک سیاستمدار اهل بریتانیا و به شدت ضد سوسیالیستها بود به نحوی که درصدد در تشکیل اتحاد علیه آنها در بریتانیا برآمد. حضور رابرت سیسیل در جامعه ملل و اقدامات او بعد از جنگ جهانی اول و حمایت از اقدامات اقتصادی و سیاسی سازمان یافته برای حفظ صلح و ایجاد سازوکار حل اختلافات از راه کنفرانس جامعه ملل از جمله اقدامات وی بوده است.
دفتر بینالمللی نانسن در سالهای ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۹ مسئولیت پناهندگان مناطق جنگی را بر عهده داشت. این دفتر توسط جامعه ملل در سال ۱۹۳۰تصویب شده بود و به دلیل کمکها و اقداماتش در دوران بین دو جنگ جهانی موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد.
در دوران جنگ جایزه نوبل صلح سالها به کسی تعلق نگرفت با اینحال در سال ۱۹۴۴کمیته بینالمللی صلیب سرخ جایزه نوبل صلح را به خاطر کمکها و اقدامات بشردوستانهاش در دوران جنگ جهانی دوم این جایزه را از آن خود کرد.
کورد هال یک سیاستمدار تنسی اهل ایالات متحده آمریکا بود و اولین نفری که بعد از جنگ جهانی دوم جایزه صلح نوبل را از آن خود کرد. فضا پس از جنگ جهانی دوم رو به تیرگی میرفت و امید بشر به صلح کاهش یافته بود. اگرچه اقداماتی نظیر تشکیل سازمان ملل متحد که در واقع جایگزین جامعه ملل شد، یکی از اقدامات با هدف جلوگیری از جنگ در آینده بود. کورد هال علاوه بر تلاشهایش در سازمان ملل متحد و بر عهده داشتن یازده سال سمت وزیر امور خارجه دولت فرانکلین روزولت در ایجاد سازمان ملل نقش داشت و توسط رئیسجمهور روزولت به عنوان پدر سازمان ملل متحد نامیده شد.
امیلی گرین بالچ یک اقتصاددان اهل آمریکا بود که فعالیتهای در حوزه آزادی زنان و صلح انجام داده و از این رو به عنوان ریاست افتخاری اتحادیه بین المللی زنان برای صلح و آزادی انتخاب شده بود. جان مت نیز اهل آمریکا بود و در همان سال مشترکاً با امیلی گرین بالچ موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد. وی یک میسیونر و پرتستان بود که ریاست هیئت مدیره شورای بینالمللی مبلغین و ریاست انجمن مسیحی مردان جوان را بر عهده داشت.
ناظر اجتماعی و صلح کوئیکر که آن زمان با نام شورای خدمات دوستان شناخته میشد و در راستای صلح بین مذاهب فعالیت میکرد و کمیته آمریکایی خدمات دوستان به خاطر اقدامات امدادی در دوران جنگ مشترکاً برنده جایزه نوبل صلح ۱۹۴۷ شدند.
جان بوید اور که یک زیستشناس و پزشک اهل بریتانیا بود توانست به دلیل فعالیتهایش در زمینه سلامت و صلح به عنوان مدیرکل سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، و رئیس شورای ملی صلح و اتحادیه جهانی سازمانهای صلح جایزه نوبل صلح را از آن خود کند.
رالف بانچ که اهل ایالات متحده آمریکا و استاد دانشگاه هاروارد بود، ریاست شورای قیمومت سازمان ملل متحد و میانجیگر سازمان ملل در فلسطین در سال ۱۹۴۸ میلادی را برعهده داشت. او از چهرههای مهم در زمینه استعمار زدایی در قرن بیستم بود. رالف بانچ از چهرههای جنبش سیاسهپوستان نیز بود. او در اواخر سال ۱۳۴۰ برای میانجیگری میان مصر و اسرائیل موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد.
ژوهو اهل فرانسه بود و رهبر یک اتحادیه کارگری فرانسوی که در چندین مجمع و نهاد جهانی در حوزه صلح عضویت داشت و اقدامات مهمی انجام داد. او رئیس کمیته بینالمللی شورای اروپایی، نایب رئیس کمیته بینالمللی اتحادیه تجارت آزاد، نایب رئیس فدراسیون جهانی اتحادیههای تجاری و عضو شورای سازمان بینالمللی کار به نمایندگی از سازمان ملل بود و موفق به کسب جایزه نوبل صلح شد.
آلبرت شوایتز فیلسوف و عالم الهیات پروتستان و یک کشیش بود. او به تأسیس بیمارستان در این شهر و روستایی برای سکونت جذامیان پرداخت. شوایتسر چهل سال آخر عمر خود را در آفریقا به طبابت در میان قبایل آفریقایی گذراند و اقدامات انساندوستانه انجام میداد.
جرج مارشال رئیس صلیب سرخ آمریکا و نماینده سازمان ملل متحد بود. البته او وزیر خارجه و وزیر دفاع در آمریکا نیز بود. با اینحال جرج مارشال را به طرح مارشال میشناسند. طرحی که بر اساس آن ارائه کمک از سوی آمریکا به اروپای غربی تصویب شد. در واقع این طرح کمک اقتصادی به اروپای غربی برای سرپا شدن بعد از جنگ جهانی دوم بود.
کمیساریای عالی سازمان ملی پناهندگان که از سوی سازمان ملل بنیانگذاری شد، هدف اصلیاش را محافظت و حمایت از پناهندگان قرار داد و توانست جایزه نوبل صلح را در سال ۱۹۵۴ از آن خود کند.
لستر بولز پیرسون یک سیاستمدار کانادایی است و کسی که چهاردهمین رئیس جمهور و وزیر خارجه کانادا نیز بود. او رئیس سابق هفتمین جلسه مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود برای نقشش در پایان دادن به بحران سوئز و تلاش برای حل کردن بحران خاورمیانه از طریق سازمان ملل جایزه نوبل صلح گرفت.
دومینیک پیر یک روحانی فرقه دو مینیکن بود و کسی که رهبر یک سازمان امدادی برای پناهندگان به نام: «اروپا قلب خدمت به جهان» نیز بود. او به خاطر اقدامات بشردوستانه و انساندوستانهاش جایزه نوبل دریافت کرد.
فیلیپ بیکر عضو پارلمان اروپا بود. پس از جنگ جهانی اول، نوئل بیکر از نزدیک در تشکیل جامعه ملل شرکت داشت و به عنوان دستیار لرد رابرت سیسیل، سپس دستیار سر اریک دراموند، اولین دبیرکل لیگ، فعالیت کرد. بیکر در آستانه جنگ جهانی دوم، در مجلس عوام علیه بمباران هوایی شهرهای آلمان بر اساس دلایل اخلاقی سخنرانی کرد و گفت: «تنها راه برای جلوگیری از جنایات هوایی، لغو جنگ هوایی و نیروهای هوایی ملی به طور کلی است.»
لوتولی لوتولی اهل آفریقای جنوبی در سال ۱۹۲۸ به عنوان دبیر انجمن معلمان بومی ناتال انتخاب شد. او همچنین انجمن زبان و فرهنگ زولو در سال ۱۹۳۵ تاسیس کرد. لوتولی در سال ۱۹۳۵ وارد سیاست آفریقای جنوبی و جنبش ضد آپارتاید شد و جایزه نوبل را به دلیل به دلیل روشهای غیرخشونتآمیز در این مقاومت گرفت.
داگ همر شولد، سوئدی دومین دبیرکل سازمان ملل متحد بود و جایزه صلح نوبل را به دلیل ایفای همین نقش و تقویت هرچه بیشتر سازمان ملل دریافت کرد.
پائولینگ از بنیانگذاران شیمی کوانتومی و زیستشناسی مولکولی میباشد. پائولینگ دو بار برندهٔ جایزهٔ نوبل شد: یک بار شیمی در سال ۱۹۵۴ و یک بار صلح در سال ۱۹۶۲. او برای کمپینش علیه آزمایش سلاحهای هستهای توانست نوبل صلح را نیز به خود اختصاص دهد.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ و فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر برای کارهایشان در حمایت از حقوق بشر در صدمین سال تاسیس جایزه نوبل صلح دریافت کردند.
مارتین لوترکینگ از شناختهشدهترین رهبران جنبش حقوق مدنی آمریکاییهای آفریقاییتبار بود و حقوق و مدنی و سیاسی آنان را پیگیری میکرد. او در حوزههای مختلف از برابری در تحصیل تا تبعیض اقتصادی اقلیتها تلاش میکرد. او همچنین یکی از چهرههای نافرمانی مدنی و جنبشهای خسونتپرهیز نیز شناخته میشود. او در نهایت در ممفیس ایالت تنسی ترور شد.
ستاد یا مقر یونیسف در نیویورک است که با بودجه داوطلبانه اداره میشود و برای ایجاد خدمات درمانی و بهداشتی کودکان آسیبدیده از جنگ جهانی دوم تاسیس شد، اما مسئولیتش در سالهای بعد گسترش یافت. به یونیسف در سال ۱۹۶۵ جایزه صلح نوبل و در سال ۲۰۰۶ جایزه شاهزاده اتریش به این سازمان اعطا شد.
رنه کسن وکیل و قاضی فرانسوی، به دلیل تلاشهایش به عنوان رئیس دادگاه حقوق بشر اروپا جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
سازمان بینالمللی کار برای دفاع از حقوق کارگران در سال ۱۹۱۹ تاسیس شد. این سازمان در نتیجه مباحثی که در کنفرانس صلح پاریس مطرح شد، راهاندازی شد و در سال ۱۹۶۹ یعنی نیم قرن پس از تاسیس به خاطر اقداماتش در راستای کاهش نابرابری جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
بورلاگ از پژوهشگران «سازمان بینالمللی بهبود ذرت و غله» یکی از افرادی بود که پژوهشهایش در این سازمان موجب شد تا تولید غذا در نقاط محروم دنیا و در آسیا و آفریقای جنوبی افزایش یابد. او را یکی از افرادی میدانند که در انقلاب سبز مشارکت داشت و موفق شد صلح نوبل بگیرد.
ویلی برانت صدر اعظم جمهوری فدرال آلمان بود که برای اجرای سیاست عادیسازی روابط بین آلمان غربی و شرقی جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
بیشتر بخوانید:
کاندیداتوریِ بی ارزش/ چرا نامزدی ترامپ برای صلح نوبل هیچ اهمیتی ندارد؟
جنجال بر سر یک نشان!/ جایزه صلح نوبل چگونه به نخست وزیر اتیوپی رسید؟
کسینجر یکی از دیپلماتها و مشاوران مشهور روابط بینالملل در آمریکا است. او به خاطر تلاش برای ایجاد صلح در جنگ میان ویتنام شمالی و جبهه ملی آزادی بخش ویتنام جنوبی طی توافق ۱۹۷۳ پاریس و خروج نیروهای آمریکایی از ویتنام دریافت کرد. اگرچه او خود یکی از مسببان ورود سربازان آمریکایی به ویتنام نیز بود. کیسینجر همچنین با سیاستهای بحثبرانگیزی، چون درگیری آمریکا در کودتای ۱۹۷۳ شیلی، "چراغ سبز نشان دادن" به نظامیان آرژانتینی برای جنگ کثیف، و حمایت آمریکا از پاکستان درجریان جنگ استقلال بنگلادش با وجود نسلکشی بنگالیها از سوی پاکستان مرتبط دانسته میشود. جالب اینکه برخی از وکلای حقوق بشر او را یکی از محکومان جنایت جنگی میدانند. اگرچه در سال ۱۹۷۳ جایزه نوبل صلح گرفت. له دوک تو نیز یک ارتشبد و سیاستمدار و دیپلمات اهل ویتنام شمالی بود که به خاطر تلاش برای خروج نیروهای آمریکایی از ویتنام جایزه نوبل دریافت کرد.
ایساکو ساتو نخستوزیر ژاپن بود که برای انصرافش از گزینه هستهای برای ژاپن و تلاشهایش برای همبستگی بیشتر منطقهای جایزه نوبل صلح گرفت و شان مک براید نیز یک سایستمدار اهل ایرلند شمالی بود که به علت رهبری انجمن اروپایی حقوق بشر از طریق شورای اروپا، کمک به بنیان نهادن و سپس رهبری سازمان عفو بینالملل و فعالیت به عنوان دبیرکل کمیسیون بینالمللی حقوقدانان جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
ساخاروف یکی از منتقدان حکومت شوروی بود که در زمینه خلع سلاح هستهای فعال بود و به همین دلیل و برای مبارزهاش در حوزه حقوق بشر جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
این دو چهره از چهرههای بنیانگذار جنبش صلح در ایرلند شمالی بودند و برای مبارزاتشان در همین زمینه جایزه نوبل صلح دریافت کردند.
این سازمان غیردولتی بینالمللی از حقوق بشر و آزادی بیان در دنیا دفاع میکند و بابت فعالیتهایش در حمایت از حقوق زندانیان در سال ۱۹۷۷ جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
انورسادات سیاستمدار و نظامی اهل مصر و سومین رئیس جمهور مصر و مناخیم بگین ششمین نخست وزیر اسرائیل بود. در ۱۹۷۸ پیمان کمپ دیوید به عنوان یکی از پیمانهای مهم میان مصر و اسرائیل به امضا رسید؛ که موجب شد این دو چهر از دو طرف این قرار داد به خاطر تلاشهایشان در راستای امضای این پیمان جایزه نوبل صلح دریافت کنند.
به گزارش رویداد۲۴ مادر ترزا چهره یکی از چهرههای محبوب هند و موسس جمعیت مبلغان خیریه در هند بود. او در تمام دوران زندگی به امور خیریه پرداخت. در سال ۱۹۸۲ مادر ترزا در اوج محاصره بیروت توانست ۳۷ کودک را که در بیمارستان خط مقدم گرفتار شده بودند با آتشبسی موقت میان ارتش اسرائیل و چریکهای فلسطینی نجات دهد. او برای مبارزه با گرسنگی به اتیوپی، در فاجعه چرنوبیل برای کمک به آسیب دیدگان پرتوهای هستهای و کمک به قربانیان زمینلرزه ۱۹۸۸ ارمنستان به این مناطق سفر کرد.
آدولفو اسکیبل، یک روانشناس و فعال اجتماعی اهل آرژانتین بود. وی در سال ۱۹۸۰ برنده جایزه نوبل صلح شد. اسکیبل به خاطر کارهایش در حمایت از حقوق بشر و تلاش برای رسیدن به صلح و عدالت اجتماعی شناخته شده است. او به ویژه برای بنیانگذاری سازمانهای حقوق بشری نفی خشونت برای مبارزه با گروههای نظامی که بر آرژانتین حکومت میکردند، شناخته شده بود.
کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان یکی از آژانسهای تخصصی سازمان ملل متحد که برای حمایت و یاری رسانده به پناهندگان تاسیس شده بود به دلیل اقداماتش ۳۱ سال پس از تاسیس موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد.
آلو میردال از دیپلماتهای زن برجسته سوئدی و آلفونسو گارسیا روبلس دیپلمات اهل مکزیک از طرفداران مذاکرات خلع سلاح بودند و برای به نتیجه رسیدن آن تلاش کردند. آنها به خاطر اقداماتشان برای صلح جایزه نوبل صلح دریافت کردند.
لخ والسا پنج سال رئیس جمهور لهستان بود. پیش از این زمان او یکی از مخالفان دولت لهستان به شمار میرفت که در اعتصاب کارگری نقش رهبری ایفا میکرد. او برای دستیابی به حق تشکیلات آزاد اتحادیه کارگری همبستگی را راهاندازی کرد. البته وقتی به به ریاست جمهوری رسید مسیر جراحی اقتصادی و خصوصیسازی را در پیش گرفت و سالهای بعد شهرت او کاهش یافت به طوریکه در انتخابات سال ۱۹۹۵ بازنده انتخابات شد. او را از دلایل سقوط حکومت کمونیستی لهستان میدانند و البته در سال ۲۰۱۶ برخی طرفدارانش به خیابانها ریختند. او در سال ۱۹۸۳ جایزه نوبل صلح دریافت کرده بود.
توتو از رهبران مخالف تبعیض نژاد علیه سیاهان بود و به خاطر اقداماتش در این زمینه جایزه نوبل صلح گرفت. توتو همچنین دبیرکل سابق شورای کلیساهای آفریقای جنوبی نیز بود.
سازمان بینالمللی پزشکان برای جلوگیری از جنگ هستهای از جمله سازمانهایی بود که بعد از جنگ و آشکار شدن شدن پیامدهای آشکار جنگافزارهای هستهای برای برای مقابله با تکثیر سلاحهای هستهای و باز تعریف اولویتها با توجه بیشتر به سلامت و دیگر مسائل بشری اقداماتی انجام میداد و همین مساله موجب شد تا در سال ۱۹۸۵ جایزه نوبل صلح دریافت کند.
الی ویزل از بازماندگان هولوکاست بود که به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرده بود. او از تجربیات شخصی خود بیش از شصت کتاب منتشر کرد که خاطرات مستقیم او از هولوکاست را بیان میکرد. ویزل در سال ۱۹۹۲ میلادی مدال آزادی ریاست جمهوری آمریکا را دریافت کرد. او از مدافعان قربانیان هولوکاست به شمار میآمد.
آریاس سیاستمدار اهل کاستاریکا بود که در دو مرحله مقام رئیس جمهوری را نیز از آن خود کرد. او تلاش کرد تا به جنگهای داخلی که در آن زمان در چند کشور آمریکای لاتین در جریان بود خاتمه دهد که منجر به امضای معاهده گواتمالا شد.
عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد ابزاری است که برای کمک به صلح در جهان تعریف شده است. کلا آبیها شامل نیروهای نظامی و غیرنظامی در آن شرکت میکنند. تصمیم به اجرای چنین عملیاتهایی از سوی با وجوز شورای امنیت انجام میشود. عملیات حفظ صلح در کشور میزبان یا کشورهای درگیر در جنگ منوط به رضایت و موافقت طرفین این درگیری است و بر دفاع مشروع تاکید دارد. این نهاد در سال ۱۹۸۸ جایزه نوبل دریافت کرد.
تنزین گیاتسو یا دالای لامای چهاردهم از رهبران دینی بودایی را به دلیل حمایت از تبت و مخالفت هایش با دولت چین میشناسند. او از نمایندگان قیام تبت در سال ۱۹۵۹شناخته میشود.
گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر کمونیستی شوروی بود. او دبیر کل حزب کمونیست شوروی نیز بود و در آن زمان شوروی از یک نظام سیاسی تک حزبی پیروی میکرد. او را از چهرههایی میدانند که از کمونیسم به سمت سوسیال دموکراسی متمایل شده و جایزه صلح نوبل را به دلیل نقشش در پایان دادن به جنگ سرد، محدود کردن نقض حقوق بشر در اتحاد جماهیر شوروی و خودداری از مداخله نظامی در پی سقوط دولتهای مارکسیست-لنینیست در شرق و اروپای مرکزی و اتحاد دوباره آلمان دریافت کرده است.
آنگ سان سوچی در سال ۱۹۹۱ جایزه صلح نوبل گرفت، اما چند سال بعد به خاطر عملکرد خشونت آمیز دولت میانمار در روهینگیا برخی منتقدان خواستار پس گرفتن جایزه صلح نوبل از وی شدند. او نخستین مشاور دولتی میانمار و رهبر اتحادیه ملی برای دموکراسی و وزیر امور خارجه میانمار، وزیر برق و انرژی و وزیر آموزش در کابینهٔ رئیسجمهور تین چیاو بوده و ۱۵ سال از عمر خود را به دلیل مخالفت با حکومت نظامی در حبس خانگی به سر برده بود. با اینحال انتقادها از او به دلیل پاکسازی قومی روهنگیا به اندازهای بود که عفو بینالملل جایزه خود را از وی پس گرفت.
منچو اهل گواتمالا بود و بهخاطر عملکردش در جهت بهبود عدالت اجتماعی و آشتی قومی فرهنگی بر اساس احترام به حقوق بومیان جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
نلسون ماندلا رهبر شناخته شده ضد تبعیض نژادی و از رهبران جنبش سیاهان در راستای کسب برابری بود. او نخستین رئیس جمهور سیاه پوست آفریقای جنوبی بود که با محبوبیت بالایی به قدرت رسید. ماندلا ۲۷ سال در زندان سپری کرد و پس از آزادی به وسیله رییس جمهور سفید پوست اف. دبلیو. کلرک دیگر برنده جایزه نوبل صلح از زندان در سال ۱۹۹۰ و در جواب سیاستهای ضد تبعیض نژادی کلرک سیاست صلحطلبی را در پیش گرفت. کلرک آخرید رئیس جمهور آفریقای جنوبی از دوران حکومت اقلیت سفید پوست بود.
معاهده اسلو ۱ مهمترین دلیل اعطای جایزه به چهرههای اصلی سیاسی فلسطین و اسرائیل بود. این معاهده نخستین صلح بین فلسطین و اسرائیل را رقم زد و یاسر عرفات اسرائیل را در آن به رسمیت شناخت. اگرچه افراطیون دو کشور به این چهرهها حمله کردند و حتی اسحاق رابین به دست افراطیون اسرائیلی ترور شد. در هر حال این معاهده در نهایت ناموفق بود.
روتبلات یک فیزیکدان اهل بریتانیا بود. در سال ۱۹۹۵ به همراه کنفرانس پاگواش در امور علمی و جهانی به دلیل تلاشهایشان جهت کاهش نقش سلاحهای اتمی در سیاست بینالملل و نابودی چنین سلاحهایی در گامهای بعدی برنده جایزه نوبل صلح شدند.
این دو چهره سیاستمدار و کاتولیک به دلیل کارشان در راستای یک راه حل عادلانه و صلحآمیز برای درگیریها در تیمور شرقی جایزه صلح نوبل دریافت کردند.
جودی ویلیامز از کشور آمریکا یکی از چهرههای حقوق بشری آمریکا و همچنین کارزار جهانی علیه مینهای زمینی مشترکاً جایزه نوبل صلح را به خاطر تلاششان برای ممنوعیت و پاکسازی مینهای ضدنفر برنده شدند.
این دو چهره از ایرلند شمالی سیاستمدار بودند و بهخاطر تلاشهایشان برای یافتن یک راه حل صلحآمیز در درگیریهای ایرلند شمالی توانستند جایزه نوبل صلح را از آن خود کنند.
سازمان پزشکان بدون مرز به عنوان یک نهاد مردمنهاد و خیریهای برای به رسمیت شناختن کارهای پیشگامانه انساندوستانه در چندین قاره توانست در سال ۱۹۹۹ جایزه صلح نوبل بگیرد.
کیم داجونگ نخستین کسی از کره جنوبی است که جایزه نوبل صلح دریافت کرده است. او بهخاطر کارهایش جهت اشاعه دموکراسی و حقوق بشر در کره جنوبی و شرق آسیا در راه صلح و آشتی با کره شمالی موفق شد این جایزه را از آن خود کند.
کوفی عنان از دیپلماتهای کشور غنا و دبیر کل سازمان ملل متحد بود که او به خاطر تلاشهایش در سازمان ملل متحد مشترکاً توانست جایزه نوبل سال ۲۰۰۱ را به خود اختصاص دهد.
جیمی کارتر سی و نهمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا است. پیمان کمپ دیوید یکی از مهمترین پیمانهای صلح در طول تاریخ که نخستین و جدیترین گام در پایان بخشیدن به جنگ اعراب و اسرائیل و نیز پایان بخش جنگهای ادامهدار مصر و اسرائیل بود با تلاشهای کارتر به ثمر رسید. همچنین نشست سیاسی گوادالوپ یکی از مهمترین نشستهای سیاسی رهبران بلوک غرب بود که با اقدامات وی انجام شد. بر اساس این اقدامات وی در سال ۲۰۰۲ جایزه نوبل صلح را دریافت کرد.
شیرین عبادی نخستین ایرانی بود که موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد. او از بنیانگذاران کانون مدافعان حقوق بشر و انجمن حمایت از حقوق کودکان است. وکالت خانوادهٔ تعدادی از کشتهشدگان قتلهای زنجیرهای، خانواده عزتالله ابراهیم نژاد کشته شده در حمله به کوی دانشگاه، وکالت مادر زهرا کاظمی و... را بر عهده گرفت. او در سال ۲۰۰۳ جایزه صلح نوبل دریافت کرد.
وانگاری ماتای از فعالان محیط زیست بود که وی در سال ۱۹۹۷ جنبش کمربند سبز را بنیاد گذاشت.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مدیر کل آن یعنی محمد البرادعی برای تلاشهایشان در زمینه جلوگیری از استفاده نظامی انرژی هستهای و اطمینان از اینکه انرژی هستهای برای مقاصد صلحآمیز در ایمنترین حالت ممکن بهکار گرفته شود، جایزه نوبل صلح دریافت کردند.
محمد یونس اقتصاددان و بانکدار بنگلادش و همچنین گرامین به علت پیشبرد فرصتهای اقتصادی و اجتماعی برای فقرا بهخصوص زنان از طریق پیشگامی در کارهای سرمایهگذاری خرد در سال ۲۰۰۶ جایزه نوبل صلح را از آن خود کردند.
ال گور معاون رئیس جمهور در دولت بیل کلینتون و فعال محیط زیست در سال ۲۰۰۷ همراه با مجمع بینالمللی تغییرات آبوهوایی، که یک هیئت بین دولتی در رابطه با تغییرات اقلیمی است برنده جایزه صلح نوبل شد.
مارتی آهتیساری که هم اکنون به عنوان یک دیپلمات میانجی سازمان ملل برای حل مناقشات فعالیت میکند، رئیس جمهور پیشین فنلاند بوده و جایزه صلح نوبل را برای تلاش جهت برقراری صلح در جهان و حل مناقشات بینالمللی دریافت کرده است.
باراک اوباما چهل و چهارمین رئیس جمهور آمریکا و عضو حزب دموکرات سال ۲۰۰۹ از سوی کمیته نروژی صلح نوبل به علت «تلاش فوقالعاده برای تقویت دیپلماسی بینالمللی و ترغیب به همکاری میان مردم» جایزه صلح نوبل را کسب کرد. پیش از اوباما دو رئیسجمهور دیگر آمریکا این جایزه را در زمان ریاست جمهوری خود دریافت کرده بودند، ولی اوباما اولین رئیسجمهوری آمریکا است که در اولین سال ریاست جمهوری دریافت کردهاست. اهدای این جایزه البته برخی واکنشهای انتقادی را برانگیخت.
شیائوبو از جمله فعالان سیاسی و مخالف حکومت کمونیست چین است که زندانی سیاسی نیز بوده و خواستار خاتمه حاکمیت حزب کمونیست چین است.
الن جانسون سیرلیف، چهارمین رئیس جمهور لیبریا، لیما گبوی فعال حقوق بشر لیبریایی و فعال حقوق زنان و توکل کرمان مدیر سازمان زنان روزنامهنگار رها از بند اهل یمن برای مبارزه غیر خشونتآمیزشان جهت امنیت زنان و حق زنان برای مشارکت کامل در ایجاد صلح جایزه نوبل صلح ۲۰۱۱ شدند.
اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۲ بهخاطر بیش از شش دهه مشارکت در پیشرفت صلح، همکاری دموکراسی و حقوق بشر در اروپا و به دلیل اقدامات مؤثر این اتحادیه در روند تغییر چهره اروپا از «قارهای در حال جنگ» به «قارهای در صلح» شد.
سازمان منع گسترش سلاحهای شیمیایی یک نهاد بین دولتی است که در سال ۲۰۱۳ به دلیل تلاشهای گسترده این سازمان برای از بین بردن جنگافزارهای شیمیایی موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد.
ملاله یوسفزی اهل پاکستان عضو کمپین تحصیل دختران بود و به عنوان فعال حقوق بشر و مدافع حقوق کودکان موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد. او در سال ۲۰۱۲ در راه بازگشت از مدرسه از سوی نیروهای طالبان ترور نافرجام شد. ساتیارتی اهل هند نیز به دلیل تلاشهایش برای بهبود وضعیت کودکان کار جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
هیئت چهارگانه گفتگوی ملی تونس شامل تعدادی از تشکلهای صنفی و غیردولتی تونس است که در سال ۲۰۱۵ بهخاطر مشارکت تعیینکننده در ایجاد دموکراسی چند حزبی در تونس در هنگامه انقلاب یاسمن در سال ۲۰۱۱، جایزه نوبل صلح دریافت کرد.
سانتوس سی و دومین رئیس جمهور کلمبیا بود که بهدلیل تلاش برای پایاندادن به ۵ دهه جنگ با شورشیان فارک، جنگی چریکی که تاکنون دستکم ۲۲۰ هزار قربانی گرفته و باعث جابجایی اجباری حدود ۶ میلیون نفر از مردم کلمبیا شد، جایزه نوبل صلح گرفت.
کارزار بینالمللی برای نابودی سلاحهای هستهای به عنوان یک ائتلاف جهانی بهدلیل تلاش برای جلب توجه به نتایج وحشتناک هرگونه استفاده از سلاحهای اتمی و تلاشهای پیشگام در جهت رسیدن به یک توافق برای عدم استفاده از این سلاحها جایزه نوبل صلح گرفت.
نادیا مراد عراقی از قربانیان داعش و موک وگه جمهوری دموکراتیک کنگو پزشک متخصص زنان و فعال حقوق بشر بهدلیل مبارزهشان برای پایان دادن به خشونت جنسی به عنوان سلاحی در جنگ و درگیریهای نظامی برنده جایزه نوبل صلح شدند.
آبی محمد دوازدهمین نخست وزیر اتیوپی بود که بهدلیل تلاشهایش در بهدست آوردن صلح و همکاری بینالمللی، و مشخصاً بهخاطر ابتکار تعیینکنندهاش در حل مناقشه مرزی اتیوپی با کشور همسایه اریتره موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد.
این نهاد از بزرگترین نهادهای جهانی وابسته به سازمان ملل در خصوص امنیت غذایی است که در سال ۲۰۲۰ به دلیل تلاش برای مبارزه با گرسنگی، مشارکت در بهبود شرایط در مناطق جنگزده و تلاش برای جلوگیری از استفاده از گرسنگی به عنوان سلاحی در جنگ و مناقشه جایزه نوبل صلح گرفت.
ماریا رسا روزنامهنگار فلیپینی و دمیتری موراتوف روزنامهنگار روسی به دلیل فعالیتهایشان در حوزه آزادی بیان و آزادی قلم جایزه نوبل صلح گرفتند.
آلس بیالیاتسکی فعال مدنی و زندانی سیاسی، مموریال اهل روسیه فعال حقوق بشر و مرکز آزادیهای مدنی اوکراین به صورت مشترک جایزه نوبل صلح ۲۰۲۲ را دریافت کردند. آنها برای مستند کردن جنایات جنگی، نقض موازین حقوق بشر و سوءاستفاده از قدرت تلاشهای قابل توجهی انجام دادند. اگرچه برخی منتقدان این جوایز را سیاسی خوانده بودند.
نرگس محمدی زندانی سیاسی به دلیل فعالیتهایش در حوزه دفاع از حقوق زنان جایزه نوبل صلح ۲۰۲۳ را دریافت کرد. او از سال ۸۸ تاکنون چند بار بازداشت شده است.