رویداد۲۴ اگر قصد شکایت از کارفرما را دارید، در درجه اول باید بدانید که به چه مدارکی نیاز دارید و آن‌ها را آماده کنید. به طور حتم برای هر گونه شکایتی یک لیست مدارک ضروری وجود دارد که باید تهیه کنید. در صورتی که این مدارک کامل نباشند، شما شانس کمتری برای موفقیت در دادگاه دارید. این مدارک به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند که بعضی از آن‌ها مدارک مربوط به مشخصات کارگر و کارفرما یا مشخصات محل کار است و گروه دیگر مدارک مربوط به شواهد و مستندات کارگر برای اثبات ادعای خود می‌باشد.
مدارک لازم در سامانه اداره کار بارگزاری می‌شوند و پیش از شکایت در این خصوص اطلاعات کافی را باید کسب کنید. در صورت نیاز موسسات اداری و وکلای متخصص می‌توانند شما را راهنمایی کنند.
یکی از سوالات رایجی که پیش می‌آید این است که آیا می‌توان از کارفرما بدون قرارداد شکایت کرد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که این کار کمی از شکایت با قرارداد سخت‌تر است و لازم است که کارگر مدارکی ارائه بدهد که رابطه کارگر و کارفرمایی خود را اثبات کند اما باز هم نشدنی نیست. قرادادهای مربوط به قانون کار در صورت کتبی بودن باید در فرم مخصوص باشد که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در چارچوب قوانین و مقرارات تنظیم شده و در اختیار طرفین قرار می‌گیرند.
زمانی که یک کارمند قرارداد کتبی نداشته باشد و اصطلاحا قرارداد او شفاهی باشد، باید بتواند قرارداد همان شفاهی را اثبات کند. برای این کار می‌تواند از شهادت دیگر کارمندان هم بهره‌مند شود. همچنین می‌تواند پرینت بانکی خود را که نشان دهنده پرداخت‌های حقوقش بوده است به مراجع قانونی تسلیم نماید.
شکایت از کارفرما بابت بیمه زمانی اتفاق میفتد که کارفرما بیمه کارگر را رد نکرده باشد. از زمانی که یک کارگر در محلی شروع به کار می‌کند، کارفرما وظیفه دارد که تا پایان هر ماه بیمه آن شخص را رد کند. هر کس که به هر عنوانی برای کاری مزد می‌گیرد، مشمول قانون تامین اجتماعی می‌شود. پس باید برای آن بیمه صادر شود. حتی اگر این زمان انجام کار کوتاه باشد. نکته‌ای که وجود دارد این است که طبق قانون کارگران خود به خود بیمه هستند و در واقع این وظیفه کارفرما است که حق بیمه آن‌ها را پرداخت کند نه اینکه بخواهد بیمه را انجام دهد.
بیشتر بخوانید: کارشناس اقتصادی: با چه استدلالی می‌گویید وضع حقوق‌بگیران بهتر شده، پس‌انداز هم می‌کنند؟
مطابق ماده 1148 قانون کار و بند الف ماده 4 قانون تامین اجتماعی کارفرما وظیفه دارد کارگر را بیمه کند. قانون کار این تکلیف را برای کارفرما مشخص کرده است تا کارگر خود را نزد سازمان تامین اجتماعی بیمه کند. در نتیجه این تکلیف است و کارفرما حتی اگر رضایت کارگر را جلب کند باز هم وظیفه دارد بیمه او را رد کند.
برای اینکه میزان سابقه بیمه‌تان را مشخص کنید، باید احراز سابقه بیمه انجام دهید. به این ترتیب متوجه می‌شوید که کارفرما شما را بیمه کرده است یا نه.
ابتدا به واحد نام‌نویسی شعبه بیمه مراجعه کنید که کارگاه شما در محدوده آن قرار دارد. سپس درخواست سابقه بیمه کنید و در نهایت فرم‌های مربوطه را پر کنید.
با این مدارک به پیشخوان دولت می‌روید و با کارت ملی احراز هویت می‌شوید و برای شما یک نام کاربری و رمز مشخص می‌شود تا به وسیله آن وارد سامانه وزارت کار شده و شکایت‌تان را در آنجا ثبت کنید.
برای شکایت از کارفرما بابت حقوق باید به اداره کار بروید. دقت کنید که حتما باید به شعبه اداره کار مربوط به محل کار خودتان بروید. با مراجعه به شعبه یک نامه برای شعبه بیمه گذار بگیرید.
سپس به شعبه بیمه رفته و سوابق بیمه خود را تهیه کنید.
حالا با سوابق بیمه به اداره کار رفته و به واحد مربوطه مراجعه کنید. به شما فرم دادخواست داده می‌شود که آن‌ها را پر کنید. در این فرم اطلاعات شخصی و کاری را وارد کرده و دادخواست را مشخص می‌کنید.
اداره کار نامه‌ای به نام نامه سازش به شما می‌دهد. شما آن را به کارفرما می‌دهید تا در جلسه سازش که تقریبا 2 هفته بعد است، شرکت کند.
جلسه سازش در اداره کار انجام می‌شود. در این جلسه کارمند و کارفرما مدارک خود ر با توجه به دادخواست ارائه می‌دهند. در صورت سازش، حقوق کارگر پرداخت می‌شود و در غیر این صورت کار به جلسه تشخیص می‌رسد. رای کارشناسان درجلسه تشخیص به 2 طرف ابلاغ می‌شود و در صورتی که اعتراضی وجود داشته باشد، کار به جلسه حل اختلاف پرونده کشیده می‌شود.
جلسه حل اختلاف آخرین جلسه ارائه شکایت در اداره کار است. دو طرف حاضر شده و مدارک و اسناد را ارائه می‌دهند تا رای نهایی صادر شود.
در صورتی که بابت عدم دریافت عیدی و سنوات شکایت داشته باشید، باید به شعبه اداره کار محدوده محل کارتان رفته و یک دادخواست تنظیم و پرنده را تشکیل دهید. این پرونده در هیات تشخیص بررسی می‌شود. در این جلسه مدارکی مانند رسیدهای پرداخت کارفرما، پرینت‌های بانکی، قرارداد و غیره را ارائه دهید تا در نهایت رای صادر شود.
گرفتن سفته از کارگر در شرایط مختلف قوانین و تبصره‌های خاص خودش را دارد. اینکه سفته با چه عنوان از کارگر گرفته شده باشد و آیا رسید سفته به کارگر داده شده باشد یا نه. آیا مبلغ و شماره سفته در قرارداد ذکر شده باشد یا نه و آیا سفته سفید امضا باشد یا نه. تمام موارد روی شکایت شما موثر خواهند بود. نکته‌ای که وجود دارد این است که به هیچ عنوان سفته سفید امضا به صاحب کار نباید تحویل داده شود. تمام موارد تخلف را در دادخواست خود عنوان کرده و دادخواست را به شعبه اداره کار محل کار خود ارائه بدهید.
شکایت از کارفرما برای اخراج زمانی امکان پذیر است که کارگر قرارداد داشته باشد چه به صورت کتبی و چه شفاهی. در صورتی که قرارداد کارگر به صورت شفاهی است و به عبارتی کارگر قرارداد ندارد، قرارداد باید اثبات شود و شاهدها و مدارک مورد نیاز به همراه شکایت به شعبه مربوطه تسلیم شوند. اما باید بدانید که قرارداد کتبی برای گرفتن حقوق شما ضروری است.
در صورتی که اخراج به خاطر سهل انگاری کارگر انجام شده باشد و پیش از آن هم به صورت کتبی به او تذکر داده شده باشد، با تکرار اشتباه کارفرما می‌تواند بعد از پرداخت حقوق باقی مانده و عیدی و سنوات او را اخراج کند. حالا اگر کارگر شکایتی داشته باشد، می‌تواند به مراجع مربوطه مراجعه کرده و شکایت کند. در صورتی که حق با کارگر باشد، کارفرا حق اخراج او تا پایان قرارداد را نخواهد داشت.
اولین مراحل شکایت از کارفرما تهیه مدارک است که کارگران برای طرف شکایت و تشکیل پرونده باید مدارک زیر را آماده کرده و مراحل اداری را طی کنند. اولین مرحله هم تکمیل دقیق و کامل فرم دادخواست است. در این بین مدارکی مانند اصل و کپی کارت ملی، اصل و کپی شناسنامه از صفحات اول و دوم، اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت، تصویر قرارداد و فیش حقوقی، پرینت سابقه پرداخت حق بیمه، پرینت حساب بانکی در صورت دریافت حقوق به صورت واریزی، مدارکی برای اثبات میزان کارکرد و میزان سابقه کار مورد نیاز هستند.
دادخواست و مدارک مرتبط باید به تعداد خوانده دعوا به اضافه یک نسخه باشند و اصل مدارک مورد استناد و اصل مدارک احراز هویت هم الزامی است.
در صورتی که هیچ قرارداد کتبی وجود ندارد، کارگر می‌تواند مدارکی از شهادت سایر کارکنان یا مواردی مانند فیش‌های واریزی از حساب کارفرما به حساب کارگر، لیست پرداخت حق بیمه و سایر مدارک و مستندات را به مراجه ارائه دهد تا رابطه کارگر و کارفرمایی خود را اثبات کند.