عوامل زیست‌محیطی و تولید پلاستیک‌ها از جمله مسائلی است که در حال حاضر توجه بسیاری از محققان، مهندسین و متخصصان صنعتی را به خود جلب کرده است.
رویداد۲۴پلاستیک‌ها به عنوان یک مواد چند منظوره با ویژگی‌های منحصر به فرد، در تمامی جوانب زندگی انسان‌ها حضور دارند. از بسته‌بندی محصولات تا خودروها و تجهیزات پزشکی، پلاستیک‌ها به عنوان جزئی از زندگی روزمره ما به شدت تاثیرگذار هستند.
می‌توان ادعا کرد که پلاستیک‌ها همچنان از اهمیت بالایی برخوردار هستند و نقش بسیار مهمی در شکل‌دهی به آینده صنعتی و فناوری ایفا می‌کنند. این نقش می‌تواند به موارد زیر تقسیم شود:
- پیشرفت فناوری پلاستیک‌ها: تحقیقات جدید و فناوری‌های پیشرفته در زمینه پلاستیک‌ها، ایجاد مواد با ویژگی‌های بهبود یافته از نظر مقاومت و دوام را ممکن می‌سازد. به عنوان مثال، پلاستیک‌های قابل تجدید تولید (مثل پلاستیک‌های بیوازمایشی) و پلاستیک‌های هوش مصنوعی (که تحت تأثیر حرارت تغییر شکل می‌دهند) از جمله نمونه‌هایی هستند که آینده صنعتی را تغییر می‌دهند.
- پلاستیک‌های خوراکی: انواع پلاستیک‌های مواد غذایی که در بسته‌بندی محصولات استفاده می‌شوند، باعث افزایش ماندگاری و ایمنی غذاها می‌شوند. این مواد می‌توانند مسائل بهداشتی و اقتصادی مهمی را حل کنند.مانند گالن 4 لیتری در مشهد که تولید می شود.
- انرژی تولیدی از پلاستیک‌ها: تبدیل پسماندهای پلاستیکی به منابع انرژی، از جمله روش‌هایی است که می‌تواند به کاهش تجمع پسماندهای پلاستیکی و تولید انرژی پاک کمک کند.
- توسعه مواد پلاستیکی قابل بازیافت: ایجاد مواد پلاستیکی بازیافتی و قابل تجدید تولید با کیفیت بالا، به کاهش مصرف مواد اولیه و از بین بردن مشکلات زیست‌محیطی مرتبط با پسماندهای پلاستیکی کمک می‌کند.
- تکنولوژی پلاستیک‌های هوش مصنوعی (AI): ترکیب پلاستیک با تکنولوژی‌های هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء (IoT) می‌تواند به ایجاد محصولات هوشمند و پیشرفته در زمینه‌های مختلف از بهداشت و پزشکی تا حمل و نقل منجر شود.
- بازیافت و کاهش پسماندهای پلاستیکی: افزایش ظرفیت بازیافت پلاستیک‌ها و کاهش مصرف پلاستیک‌های یکبار مصرف می‌تواند به کاهش تأثیرات منفی زیست‌محیطی کمک کند. تشویق مصرف کنندگان به استفاده از محصولات قابل بازیافت و کم‌مصرف و ارتقاء سیاست‌های محیط‌زیستی در جهت تنظیم تولید و مصرف پلاستیک نیز بسیار حیاتی است.مانند نوآوری گالن 4 لیتری در تبریز که تولید می شود.
- توسعه تکنولوژی‌های تصفیه پلاستیک‌ها از محیط‌زیست: تحقیقات در زمینه تصفیه پلاستیک‌ها از محیط‌زیست، به حفاظت از اکوسیستم‌ها و حیات‌وحش کمک می‌کند. از تکنولوژی‌های مانند پیش‌تصفیه‌کننده‌های آب برای جذب پلاستیک‌ها در خود آبگیری تا فناوری‌های نانویی برای تخریب پلاستیک‌ها در محیط محیط‌زیستی استفاده می‌شود.
- تحول در صنعت حمل و نقل: کاهش وزن مواد در خودروها و وسایل حمل و نقل دیگر از طریق جایگزینی فلزها با پلاستیک‌ها و استفاده از ساختارهای جدید و راحت‌تری که توسط پلاستیک‌ها فراهم می‌شوند، می‌تواند به بهبود کارایی سوخت و انتشار کمتر گازهای گلخانه‌ای کمک کند.مانند تغییر و تحولات بطری 1 لیتری در تهران که تولید می شود.
- تولید پلاستیک‌های قابل جویدن: پژوهش‌ها در زمینه پلاستیک‌های قابل جویدن و تجزیه‌پذیر در محیط‌زیست در حال انجام است. این نوع پلاستیک‌ها می‌توانند به کاهش مشکلات محیط‌زیستی مرتبط با پلاستیک‌ها کمک کنند.
- اشتغال و اقتصاد: صنایع مرتبط با پلاستیک، اقتصاد‌های زیادی را به وجود آورده و اشتغال زیادی ایجاد کرده‌اند. بهبود فنی و توسعه در این صنایع می‌تواند منجر به ایجاد شغل و رشد اقتصادی شود.
- تغییر رفتار مصرف‌کنندگان: آگاهی مصرف‌کنندگان از تاثیرات محیط‌زیستی مصرف پلاستیک‌ها بسیار حائز اهمیت است. افزایش آگاهی درباره انتخاب محصولات قابل بازیافت و کم‌مصرف، جلوگیری از تلف مواد و ترویج سبک زندگی پایدار می‌تواند به تحقق آینده محیط‌زیستی بهتر کمک کند.
- توسعه اقتصاد دایره‌کاری (Circular Economy): افزایش تولید و مصرف پلاستیک‌های قابل بازیافت و قابلیت دسترسی به آن‌ها می‌تواند به تحول به سمت اقتصاد دایره‌کاری کمک کند. در این مدل اقتصادی، مواد بازیافتی به مصارف مختلف باز می‌گردند، که به کاهش مصرف منابع طبیعی کمک می‌کند.
- کاهش تاثیرات جلبک‌ها و میکروپلاستیک‌ها: تحقیقات در زمینه کاهش تأثیرات پلاستیک‌ها بر محیط‌زیست می‌توانند به کاهش مشکلات مرتبط با جلبک‌ها و میکروپلاستیک‌ها در آبهای اقیانوسی و ائوسیستم‌ها کمک کند.
- همکاری بین‌المللی: چالش‌های محیط‌زیستی مرتبط با پلاستیک‌ها به همکاری بین‌المللی نیاز دارند. توافقات و معاهده‌های بین‌المللی برای مدیریت بهتر پسماندهای پلاستیکی و کاهش مصرف پلاستیک‌ها در سطح جهانی بسیار مهم هستند.
- تحقیقات بیشتر و آموزش عمومی: تحقیقات در زمینه توسعه مواد پلاستیکی جدید و تکنولوژی‌های پسماندی موثر تر، همچنین آموزش عمومی درباره تاثیرات پلاستیک بر محیط‌زیست و راهکارهای کاهش مصرف آن، به ترسیم آینده پایدارتری کمک خواهند کرد.
با توجه به این موارد، به نظر می‌رسد که پلاستیک‌ها همچنان نقش مهمی در شکل‌دهی به آینده صنعتی و فناوری خواهند داشت. با رویکرد‌های دقیق و شایسته نسبت به محیط‌زیست و بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، می‌توان به توازن بین نیازهای انسانی و حفاظت از محیط‌زیست دست یافت و آینده بهتری را برای جامعه جهانی ایجاد کرد.