رویداد۲۴ لیلا فرهادی: رقابتهای اولیه کاندیداهای ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا در درون دو حزب اصلی این کشور آغاز شده است. به طور معمول این رقابتها یک سال طول میکشد تا در نهایت در اولین سهشنبه نوامبر ۲۰۲۴ مردم آمریکا در انتخابات به یکی از احزاب رای بدهند. از آنجایی که سرنوشت ایران در دست تحریمهای آمریکاست، انتخاباتهای ریاست جمهوری در آمریکا همیشه برای مردم ایران مهم بوده است. رویداد۲۴ در این گزارش هر آنچه درباره انتخابات پیش رو در آمریکا باید بدانید را جمعآوری کرده است.
تا این لحظه ۱۶ کاندیدا وارد رقابتهای اولیه شدهاند که از بین آنها ۹ جمهوری خواه، چهار دموکرات و سه کاندیدای مستقل وارد گود شدهاند.
جو بایدن رئیس جمهور ۸۲ ساله کنونی آمریکا
ماریان ویلیامسون کاندیدای ۷۲ ساله که برای دومین بار در رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری دموکراتها شرکت کرده است
کنک اویغور مجری تلویزونی ۵۴ ساله
دین فیلیپس نماینده مجلس ۵۴ ساله از ایالت مینهسوتا
دونالد ترامپ رئیس جمهور ۷۸ ساله سابق که دور دوم ریاست جمهوری خود را به بایدن واگذار کرد
نیکی هیلی ۵۳ ساله، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل و فرماندار پیشین ایالت کارولینای جنوبی
ویوک رامسویمی نویسنده و مولتی میلیونر ۳۹ ساله
اسرا هوتچینسون ۷۴ ساله، فرماندار پیشین آرکانزاس
رایان بینکلی ۵۷ ساله، تاجر و واعظ مسیحی
تیم اسکات ۵۹ ساله، سناتور جمهوری خواه ایالت کارولینای جنوبی
رون دیسینتیس ۴۶ ساله، فرماندار فلوریدا
کریس کریستی ۶۲ ساله، فرماندار پیشین نیوجرسی
داگ بورگم ۶۸ ساله، فرماندار داکوتای شمالی
روبرت کندی ۷۱ ساله، برادر جان اف کندی رئیس جمهور پیشین آمریکا
کورنل وست ۷۲ ساله، استاد فلسفه دانشگاه ییل، هاروارد و پرینستون
جیل استین ۷۴ ساله، پزشک و کاندیدای ریاست جمهوری از حزب سبز در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶
ببینید: از زندگی و سابقه جو بایدن چه میدانید؟ (فیلم)
روز نهم نوامبر سال ۲۰۲۳ احتمالا به یک روز تاریخی بدل خواهد شد. روزی که دو رئیس جمهور قرار است در مقابل هم قرار بگیرند. اتفاقی که در تاریخ ایالات متحده بیسابقه است. احتمال اینکه رقابت نهایی بین دونالد ترامپ و جو بایدن باشد بسیار بالاست. بر اساس نظرسنجیهای آمریکا، این دو کاندیدا با اختلاف در صدر کاندیداها در هر دو حزب قرار گرفتهاند و احتمالا هم در نهایت به عنوان کاندیدای حزبیشان منتخب خواهند شد. انتخابات سال ۲۰۲۰ هم بین این دو کاندیدا برگزار شد و در نهایت بایدن موفق شد دومین دور ریاست جمهوری ترامپ را از او بگیرد.
بر اساس آمار وبسایت «فایو ترتی ایت» که یکی از وبسایتهای آمارگیری انتخاباتی در آمریکاست، در حزب جمهوریخواه ترامپ با ۵۶.۶ درصد در راس کاندیداهای محبوب این حزب قرار گرفته است. دی سنتیس با ۱۴.۱ درصد، نیکی هیلی با ۸.۷ درصد و رامسویمی با ۵.۳ درصد با فاصله زیاد بعد از ترامپ قرار گرفتهاند.
در حزب دموکرات چالشی برای بایدن وجود ندارد و کاندیداهایی که در این رقابت حاضر شدهاند همگی به نوعی کاندیدای صوری محسوب میشوند. بایدن با ۷۱.۱ درصد محبوبترین کاندیدا دربین کاندیداهای حزب است و بعد از او ویلیامسون با ۶.۲ درصد کاندیدای محبوب بعدی در بین حامیان این حزب است.
در آخرین نظرسنجی ملی منتشر شده در «فایو ترتی ایت» که به تاریخ ۶ نوامبر (هفته گذشته) بر میگردد، بایدن ۳۶ درصد و ترامپ ۳۸ درصد محبوبیت داشته است. کندی بعد از دو کاندیدای اصلی با ۱۳ درصد آرا، نفر سوم این فهرست است. بر اساس نظرسنج CBS News/YouGov، ترامپ در پنج ایالت خاکستری از شش ایالتی که بایدن در سال ۲۰۲۰ در آنها برنده شد، بایدن را شکست داده است.
نرخ مشارکت رای دهندگان در انتخابات با ۶۲ درصد، بسیار بالا بود و هر اتفاقی که قرار باشد سرنوشت انتخابات ۲۰۲۴ را نسبت به دور قبل تغییر دهد، باید یا در نرخ مشارکت باشد یا در بین طرفداران کاندیدای سوم. روبرت کندی برادر جان اف کندی، سی و پنجمین رئیس جمهور محبوب و دموکرات آمریکاست و برادرش هم به این حزب نزدیک است. این احتمال که آرای کندی به سبد بایدن بریزد بالاست.
نیویورک تایمز گزارشی نوشته و در آن به سوال ما درباره تاثیر پرونده قضایی ترامپ بر ریاست جمهوری او توضیح داده است. بر اساس این گزارش یک قرن پیش یوجین وی دبز از درون زندان به عنوان کاندیدا در انتخابات شرکت کرده است، اما از این تاریخ یک قرن گذشته و تا امروز هیچ یک از شانسهای پیروزی در انتخابات نبودهاند که محکومیت قضایی داشته باشند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق ایالات متحده آمریکا در چهارماه گذشته با چهار کیفرخواست در دادگاههای فدرال و ایالتی مواجه شده است. در چهارمین پرونده جزایی که در جورجیا جریان دارد، دادستان ناحیه آتلانتا یافتههای تحقیقات خود در زمینه دخالت ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ را در اختیار هیات عالی منصفه قرار داد و رئیس جمهوری سابق ایالات متحده به تلاش برای واژگون کردن نتیجه انتخابات، به ۱۳ مورد اتهامی متهم شده است. تعدادی پرونده نیز به صورت بالقوه میتوانند در زمینه اتهام سوء رفتارجنسی مطرح شوند.
در حال حاضر، ترامپ با هیچ محدودیت قابل توجهی برای شرکت در مبارزات انتخاباتی مواجه نیست و در نظرسنجی رایدهندگان جمهوریخواه و نظرسنجیهای ملی هم محبوبیت او کاهش نیافته است. اما پروندهها با سرعتی پیش میروند که میتواند قبل از انتخابات سال آینده به صدور حکم برسند. با اینحال قانون اساسی و قوانین آمریکا تنها برای برخی از سوالاتی که در مورد ترامپ وجود دارد، پاسخ روشنی دارد و بقیه سوالات در هالهای ابهامند.
پاسخ به این سوال که آیا ترامپ در صورت محکومیت میتواند نامزد شود یا نه ساده است. بله. از نظر قانون اساسی آمریکا تنها شرطهای لازم برای نامزدی ریاست جمهوری، شهروندی بر اساس تولد در خاک آمریکا، حداقل داشتن ۳۵ سال و اقامت در آمریکا دستکم برای ۱۴ سال است که ترامپ همه این شرایط را دارد. در قانون اساسی آمریکا هیچ محدودیتی برای افراد با سابقه کیفری وجود ندارد. برخی ایالات نامزدی مجرمان در برخی مناصب ایالتی و محلی را ممنوع کردهاند، اما این قانون در سطح فدرال اجرا نمیشود.
این احزاب هستند که به ایالات میگویند کدام کاندیدا را انتخاب کردهاند و ایالتها میتوانند روی کاغذ، کاندیدای نهایی حزب به بهانه داشتن سابقه کیفری تایید نکنند، اما در عمل این اتفاق نمیافتد. بسیاری از منتقدان ترامپ و برخی از محققان حقوقی، از جمله دو استاد حقوق محافظهکار در مقالهای اخیرا استدلال کردهاند که ترامپ باید طبق بخش ۳ متمم چهاردهم قانون اساسی، برای تصدی پست ریاست جمهوری رد صلاحیت شود. این بخش از قانون اساسی میگوید هر کسی که پس از ادای سوگند به حمایت از قانون اساسی، «درگیر شورش» شده باشد، از تصدی مناصب دولتی منع خواهد شد.
دادخواستی مبنی بر اینکه اقدامات ترامپ قبل و در تاریخ ۶ ژانویه ۲۰۲۱، ویژگیهای ذکر شده در این بند از قانون اساسی را دارد، اخیراً در دادگاهی در کلرادو ثبت شده و چندین پرونده قضایی مشابه در سراسر کشور تشکیل شده است، اما دیوان عالی ایالات متحده که در دست محافظهکاران، با ریاست سه قاضی منصوب شده توسط خود ترامپ است، تقریباً به طور قطع حرف آخر را خواهد زد.
به لحاظ قانونی، داشتن سابقه قضایی و کیفری به معنای رد صلاحیت فرد در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیست. اما هیچ ارتباط مستقیمی با پروندههای جنایی وجود ندارد اما قانون آمریکا جالب است. بر اساس قانون این کشور، ترامپ نمیتواند در انتخابات رای بدهد! چرا که او برای رای دادن در فلوریدا ثبتنام کرده و در صورت محکوم شدن به جرم در این ایالت، حق رای نخواهد داشت. اکثر مجرمان در فلوریدا پس از اتمام دوران محکومیت خود، از جمله آزادی مشروط، و پرداخت تمام جریمه ها، حق رای را دوباره به دست میآورند. اما بسیار بعید است که ترامپ، در صورت محکومیت، فرصت داشته باشد تا قبل از روز انتخابات دوران محکومیت خود را تمام کند.
ترامپ میتواند درخواست عفو کند، که نیاز به تأیید فرماندار فلوریدا یعنی رون دیسانتیس دارد که در رقابت مقدماتی جمهوریخواهان با ترامپ رقابت میکند، یا دو سناتور فلوریدا دارد. البته از آنجایی که ترامپ در نیویورک اقامت دارد، میتواند ثبتنام خود به عنوان رای دهنده را به آدرس نیویورک تغییر دهد و از رویکرد سهلگیرانهتر آنها استفاده کند؛ مجرمان در نیویورک میتوانند در حین آزادی مشروط، رای بدهند. بنابراین اگر ترامپ زندانی شود، ممکن است در موقعیت فوقالعادهای قرار بگیرد؛ او برای رای دادن مناسب تشخیص داده نشده، اما برای رای گرفتن مناسب است!
به گزارش رویداد۲۴ سوال بعدی این است که اگر ترامپ زندانی شود و از زندان به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ این سوالی است که هیچ کس پاسخ آن را نمیداند. به گزارش نیویورک تایمز، انتخاب یک رئیس جمهور زندانی یک بحران حقوقی ایجاد میکند که به طور قطع باید توسط دادگاهها حل شود.
از نظر تئوری، بر اساس متمم ۲۵ قانون اساسی آمریکا در صورتی که رئیس جمهور قادر به انجام اختیارات و وظایف دفتر خود نباشد، ممکن است اختیارات ریاست جمهوری از او سلب شده و به معاون اول رئیسجمهور منتقل شود. البته این به شرطی است که معاون اول و اکثریت کابینه اعلام کنند که رئیس جمهور قادر به انجام وظایفش نیست، با توجه به اینکه این افراد به ترامپ وفادارانند، چنین انتظاری دور از ذهن است.
در این صورت به احتمال زیاد، ترامپ میتواند شکایت کند که زندانی شدنش مانع از انجام تعهداتش در قانون اساسی به عنوان رئیسجمهور شده است. وکلای او احتمالا به اصل تفکیک قوا استناد میکنند و میگویند که نگه داشتن رئیسجمهور منتخب در زندان، به معنای دخالت قوه قضاییه در عملیات قوه مجریه است.
از سوی دیگر ترامپ به عنوان رئیس جمهور میتواند خود را در اتهامات فدرال عفو کند یا مجازات خود را کاهش دهد و خود را از حبس برهاند در حالی که محکومیت او باقی میماند. در صورت استفاده یک رئیس جمهور از قاعده عفو، این دیوان عالی است که داور نهایی در مورد این خواهد بود که آیا «عفو» بر اساس قانون اساسی است یا خیر.
از سوی دیگر روسای جمهور قدرت عفو در اتهامات ایالتی را ندارند. اگر ترامپ در دادگاه جورجیا یا نیویورک محکوم شود، هیچ قدرتی برای آزادی از حبس ندارد. اگر دادگاهها تا بعد از انتخابات ۲۰۲۴ رای نهایی را صادر نکنند این احتمال وجود دارد که ترامپ به عنوان رئیس جمهور یک دادستان کلی منصوب کند که همه اتهامات او را پس بگیرد. نیویورک تایمز در گزارشی گفته وزارت دادگستری رئیس جمهور مستقر را متهم نمیکند؛ این سیاستی که در سال ۱۹۷۳ در دوران نیکسون بنا گذاشته شده است. اما هیچ صحبتی درباره اینکه با رئیس جمهوری که قبلاً متهم شده چه باید کرد، نشده است.
ماجراهای ششم ژانویه بسیاری از رسانههای جمهوریخواه و شخصیتهای کلیدی این حزب را از ترامپ جدا کرد. برخی از شخصیتهای مهم جمهوریخواه از جمله خانواده جرج بوش مواضعی هم علیه ترامپ گرفتند و رسانههایی نظیر فاکس نیوز که حامی درجه یک حزب جمهوریخواه هستند، حاضر به همراهی با ترامپ در ادعای تقلب در انتخابات و حمله به ساختمان واشنگتن دی.سی نشدند.
تاکنون سه مناظره ریاست جمهوری بین ۵ کاندیدای جمهوریخواه برگزار شده و ترامپ غایب بزرگ این مناظرهها بوده است. جالبتر اینکه او مناظره را «غیر قابل تماشا» و «حوصلهسربر» هم خوانده و خطاب به حزب جمهوریخواه گفته ملت ما در دردسر بزرگی افتادهاند و بهتر است تشکیلات حزب دست از هدر دادن منابع و وقت مردم بردارد و این افراد ضعیفی که هیچ وقت قرار نیست پیروز شوند را در معرض رای مردم قرار ندهد.
«رونا مک دانیل» رئیس کمیته ملی جمهوریخواهان هم گفته که این کمیته از رئیس جمهور سابق ترامپ به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ حزب جمهوریخواه حمایت میکند و اگر رایدهندگان او را انتخاب کنند، حتی اگر او به جرمی محکوم شود، باز هم او را به عنوان کاندیدا انتخاب خواهد کرد. مک دانیل روز یکشنبه در گفتگو با شبکه سی ان ان در پاسخ به این سوال که آیا ترامپ در صورت محکومیت را واجد شرایط ریاست جمهوری میدانند، گفت: «هر کسی که رای دهندگان انتخاب کنند، نامزد مناسبی است».
مک دانیل گفت: «من به عنوان رئیس حزب میگویم از هر کسی که رای دهندگان انتخاب کنند حمایت خواهم کرد.» مک دانیل گفت که بی اعتمادی مردم به فرآیندهای قضایی در نظرسنجیها منعکس شده است.